Mục lục bài viết
Update: 2022-04-21 22:43:15,Bạn Cần tương hỗ về Nhân xét nào không đúng với đoạn trích Chiếc lược ngà. Bạn trọn vẹn có thể lại phản hồi ở phía dưới để Mình được tương hỗ.
Giải thích nhan đề Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
Ý nghĩa nhan đề Chiếc lược ngà gồm 9 mẫu, giúp những em học viên lớp 9 hiểu thâm thúy hơn về ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Chiếc lược ngà mà nhà văn Nguyễn Quang sáng muốn gửi gắm thông qua đó.
Với 9 bài văn mẫu, kỳ vọng sẽ tương hỗ những em thuận tiện và đơn thuần và giản dị viết bài phân tích, lý giải, bình giảng ý nghĩa nhan đề Chiếc lược ngà thật hay. Truyện ngắn Chiếc lược ngà đã cho toàn bộ chúng ta thấy được tình cảm cha con sâu nặng thời cuộc chiến tranh quyết liệt. Mời những em cùng theo dõi nội dung bài viết tại đây:
Chiếc lược ngà là hình tượng của tình phụ tử, là tình cảm mà ông Sáu dành riêng cho con tình cảm ấy cao cả hơn hết cái chết, bất tử với thời hạn. Chiếc lược ngà còn là một niềm thương nhớ dạt dào, tấm lòng yêu con vô bờ bến đều được gửi vào chiếc lược ấy. Nó là lời hứa hẹn, là niềm tin mà ông Sáu đặt vào.
Hình ảnh chiếc lược ngà xuyên thấu toàn bộ mẩu chuyện, nó là cầu nối tình cảm của cha con ông Sáu. Chiếc lược ngà là vật kỷ niệm của người cha yêu thương vô cùng để lại cho con trước lúc quyết tử. Với ông Sáu, chiếc lược ngà như phần nào gỡ mối tâm trạng của ông trong những ngày ở chiến khu. Chiếc lược ngà còn là một minh chứng cho tình cảm giữa hai cha con ông Sáu => chiếc lược của kỳ vọng và niềm tin, là quà tặng của người đã khuất…
“Chiếc lược ngà” là một nhan đề hay thể hiện nội dung, tư tưởng và chủ đề của tác phẩm. Đó đó là hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ tiềm ẩn tình cảm cha con sâu nặng, thiêng liêng. Chọn hình ảnh “Chiếc lược ngà” làm nhan đề cho tác phẩm, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện tài năng của tớ trong việc thể hiện tư tưởng, chủ đề tác phẩm qua một hình ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ cô đúc, giàu ý nghĩa. Với bé Thu, chiếc lược ngà là kỉ vật của người cha, là tình cảm yêu mến nhớ thương của người cha chiến sỹ nơi chiến khu dành riêng cho mình. Với ông Sáu, chiếc lược ngà là một vật quý giá thiêng liêng chính vì nó tiềm ẩn bao yêu thương, mong đợi của người cha và làm dịu đi nỗi ân hận vì đã đánh con… Với nhan đề ấy, nhà văn không riêng gì có nói tình cha con thắm thiết sâu nặng mà còn gợi cho những người dân đọc thấm thía những đau thương mất mát do cuộc chiến tranh gây ra.
Chiếc lược ngà trong tác phẩm là kỷ vật ở đầu cuối người cha gửi tặng cho con trước lúc quyết tử trong kháng chiến chống Mỹ. Chiếc lược ngà đã chứng tỏ tình cha con bất diệt trong tình hình éo le của trận cuộc chiến tranh. Nó còn là một cầu nối cho những tình cảm mới mẻ, cao đẹp ở con người. Đây là một hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ có ý nghĩa thể hiện chủ đề tác phẩm: ca tụng tình cha con, tình cảm mái ấm gia đình trong cuộc chiến tranh.
Chiếc lược ngà là một nhan đề hay, thể hiện được nội dung tư tưởng cốt lõi của tác phẩm.
Chiếc lược ngà đang trở thành một hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ tiềm ẩn tình cảm cha con sâu nặng, thiêng liêng. Chọn hình ảnh chiếc lược ngà – kỷ vật của người bạn trao cho con làm nhan đề tác phẩm, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện được tài năng của tớ trong việc thể hiện tư tưởng chủ đề của tác phẩm trong một hình ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ cô đúc, giàu ý nghĩa.
Với bé Thu “chiếc lược ngà” là kỷ vật của người cha, là nỗi nhớ thương mong nhớ của người cha nơi chiến khu dành riêng cho mình. Cầm chiếc lược trong tay, bé Thu được sưởi ấm bởi tình cha, như có người cha ở bên.
Với ông Sáu, Chiếc lược ngà đang trở thành một vật quý giá, thiêng liêng với ông Sáu. Nó tiềm ẩn bao nhiêu tình cảm yêu mến, nhớ thương mong đợi của người cha và làm dịu đi nỗi ân hận đã đánh con của ông. Trao cây lược cho con, ông Sáu như đã nói với được với con gái yêu tình cảm của tớ.
Chiếc lược ngà không riêng gì có nói lên tình cha con thắm thiết, sâu nặng mà còn gợi cho những người dân đọc thấm thía những mất mát, éo le đau thương do cuộc chiến tranh gây ra cho bao mái ấm gia đình.
– “Chiếc lược ngà” là một nhan đề hay, thể hiện thâm thúy nội dung của tác phẩm.
– Đó là hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ tiềm ẩn tình cảm cha con sâu nặng, thiêng liêng.
– Chọn hình ảnh “Chiếc lược ngà” làm nhan đề cho tác phẩm, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện tài năng của tớ trong việc thể hiện tư tưởng, chủ đề tác phẩm qua một hình ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ cô đúc, giàu ý nghĩa:
+ Với bé Thu, chiếc lược ngà là kỷ vật , là tình cảm yêu mến nhớ thương của người cha chiến sỹ.
+ Với ông Sáu, chiếc lược ngà là một vật quý giá, thiêng liêng chính vì nó tiềm ẩn tình yêu, nỗi nhớ thương của ông so với những người con gái và làm dịu đi nỗi day dứt, ân hận vì đã đánh con khi nóng giận…
=> Với nhan đề này, nhà văn không riêng gì có nói tình cảm cha con thắm thiết, sâu nặng mà còn gợi cho những người dân đọc thấm thía những đau thương mất mát do cuộc chiến tranh gây ra cho bao nhiêu con người, bao nhiêu mái ấm gia đình.
Chiếc lược ngà là hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ tiềm ẩn tình cảm cha con sâu nặng, thiêng liêng. Đây là một vật dụng thân thuộc, giản dị với từng người con gái nhưng ở đây, chiếc lược ngà trở thành kỉ vật thiêng liêng của tình cha con sâu nặng.
Với bé Thu: chiếc lược ngà là kỷ vật, là tình cảm yêu mến nhớ thương của người cha chiến sỹ. Ban đầu là ước mơ của một cô nàng 8 tuổi, một ước ao rất giản dị, trong sáng, rất con gái. Có lẽ này cũng là món quà thứ nhất nhưng cũng lại là món quà ở đầu cuối người cha tặng cho cô con gái nhỏ bé. Nó là toàn bộ tình yêu thương, kỉ niệm của ba dành riêng cho Thu khi ba hi sinh. Với bé Thu, chiếc lược ấy đó là hình ảnh người cha (trong tâm khảm).
Với ông Sáu: Chiếc lược ngà là bao tâm tư nguyện vọng tình cảm, yêu thương ông dành riêng cho cô con gái nhỏ bé. Những ngày xa con ở chiến khu, bao nhiêu nhớ thương, day dứt, ân hận và cả cái niềm khát khao được gặp con, ông dồn cả vào việc làm chiếc lược ngà rất tỉ mẩn, rất thận trọng (giũa từng chiếc răng lược chau chuốt). Hình như khi giũa từng chiếc răng như vậy, ông cũng bớt áy náy vì đã đánh con, đang không phải với con. Cây lược làm xong, mọi khi thương nhớ con, ông lại ngắm nhìn và thưởng thức cây lược. Phải chăng với những người cha, chiếc lược nhỏ xinh xắn ấy cũng là hình ảnh cô con gái nhỏ bé. Và trước lúc anh Sáu hi sinh, chiếc lược ngà đó là lời trăn trối ông gửi lại, là toàn bộ tình cảm của người cha dành riêng cho con, cho mái ấm gia đình.
Truyện ngắn ” Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng Ra đời năm 1966 khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang trình làng ác liệt ở mặt trận Nam bộ, truyện ca tụng tình cảm cha con sâu nặng trong tình hình éo le của cuộc chiến tranh, qua nhân vật chính anh Sáu và bé Thu, trong số đó rõ ràng hình ảnh ” chiếc lược ngà” rất quan trọng, là hình ảnh trở đi trở lại trong tác phẩm, chiếc lược ngà là kỉ vật ở đầu cuối mà anh Sáu dành riêng cho con, là chứng tỏ cho tình cảm hai cha con, không riêng gì có vậy, chiếc lược ngà còn là một hình tượng cho việc kỳ vọng, niềm tin, là quà tặng của người đã khuất, là kỉ vật thiêng liêng. Hơn cả nó là hình tượng độc lạ và rất khác nhau cho tình phụ tử. Vì vậy mà nhan đề ” chiếc lược ngà” vô cùng ý nghĩa, Giải thích nhan đề truyện ngắn “chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
Chiếc lược ngà không phải là nội dung của mẩu chuyện. Truyện kể về tình cha con thắm thiết, sâu nặng của cha con người chiến sỹ trong cuộc chiến tranh vừa xót xa vừa ngọt ngào xúc động của cô giao liên trẻ- tên Thu. Chiếc lược ngà chỉ là rõ ràng nhỏ, nó là món quà của người cha gửi tặng cô và cũng là nhan đề của mẩu chuyện. Thế nhưng nó lại hàm chứa trong số đó toàn bộ chủ đề của mẩu chuyện.
Chiếc lược ngà là bao công sức của con người tỉ mỉ gọt giũa, bao nhiêu tình thương tha thiết, sâu nặng, bao nhiêu nỗi nhớ dày vò của người cha ở mặt trận mới chỉ được gặp con đúng một lần.
Chiếc lược ngà là kỷ niệm, là di vật ở đầu cuối của người cha đã hi sinh, nó đã minh chứng cho tình phụ tử nặng sâu, minh chứng cho tấm lòng của người cha cách mạng so với cô con gái yêu của tớ.
Chiếc lược ngà được cô nàng nâng niu đón nhận như nâng niu đón nhận toàn bộ tấm lòng của cha, toàn bộ tình yêu thương của cha với việc biết ơn thâm thúy. Và vì thế, chiếc lược ngà là hình tượng của sức sống tình người trong cuộc chiến tranh là niềm tin, niềm kỳ vọng. Nó biểu lộ như để xác lập rằng: bom đạn trọn vẹn có thể huỷ diệt chia cắt toàn bộ nhưng không thể huỷ diệt được tình yêu, không thể chia cắt được tâm hồn trong trẻo của con người và hơn thế, nó còn làm cho đời sống này, con người của thời đại này ngày càng tươi đẹp hơn, hùng vĩ hơn.
3 Dàn ý & 19 bài văn mẫu lớp 9 hay nhất
Với 19 bài Phân tích nhân vật bé Thu trong truyện ngắn Chiếc lược ngà, kèm theo 3 dàn ý rõ ràng, sẽ tương hỗ những em học viên lớp 9 cảm nhận rõ hơn về nhân vật bé Thu để hoàn thiện bài văn của tớ hay hơn.
Bé Thu là một cô nàng đậm cá tính, cứng cỏi đến mức ương ngạnh, với tình yêu thương cha vô tận đã khiến bao người đọc cảm thấy xúc động, nghẹn ngào. Chi tiết mời những em cùng theo dõi và tải về 19 bài phân tích bé Thu để hiểu thâm thúy hơn.
1. Mở bài:
Giới thiệu về Nguyễn Quang Sáng và truyện Chiếc lược ngà. Nêu tình hình sáng tác: năm 1966, vào thời chống Mĩ quyết liệt. Cảm nhận chung về nhân vật bé Thu: Tình cảm mạnh mẽ và tự tin, thâm thúy. Cá tính cứng cỏi đến mức ương ngạnh nhưng vẫn là một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ.
2. Thân bài:
Khái quát được cảnh ngộ của bé Thu:
Đất nước có cuộc chiến tranh, cha đi công tác làm việc khi Thu gần đầy một tuổi, lớn lên em chưa một lần được cha chăm sóc yêu thương, tình yêu Thu dành riêng cho cha chỉ gửi trong tấm ảnh chụp cùng má.
Phân tích diễn biến tư tưởng nhân vật bé Thu:
Nghệ thuật xây dựng nhân vật bé Thu:
3. Kết bài:
Tác phẩm là mẩu chuyện kể cảm động về tình cha con; thể hiện tấm lòng yêu thương, nhạy cảm của nhà văn so với con người. Rút ra bài học kinh nghiệm tay nghề, liên hệ nêu tâm lý bản thân.
>> Tải file để tìm hiểu thêm khá đầy đủ 3 mẫu dàn ý
Nguyễn Quang Sáng là một trong những nhà văn tiêu biểu vượt trội trong thời kỳ Cách mạng Việt Nam. Các tác phẩm của ông đều phải có những diễn biến tuy không cầu kỳ, phức tạp nhưng nó lại bình dị và chân thực, dễ hiểu và dễ chiếm hữu được thiệm cảm của người đọc. Điển hình là tác phẩm để đời của ông – Chiếc lược ngà, với diễn biến đơn thuần và giản dị cùng nhân vật bé Thu và tình cha con thâm thúy, được Nguyễn Quang Sáng dùng ngòi bút của tớ đặc tả tâm lí nhân vật quá tinh xảo và tuyệt vời, khiến tác phẩm lấy đi nhiều nước mắt của fan hâm mộ.
Nguyễn Quang Sáng sinh vào năm 1932, mất năm năm trước, ông là một trong những nhà văn tiêu biểu vượt trội trong nền Văn học Việt Nam từ thời kỳ kháng chiến. Đồng thời, ông cũng là tác giả đã sáng tác ra nhiều tác phẩm văn chương và ngữ cảnh nổi tiếng gắn sát với thời kỳ này.
Một trong số những tác phẩm để đời của nhà văn Nguyễn Quang Sáng phải kể tới đó là tác phẩm “Chiếc lược ngà” được sáng tác năm 1966. Nội dung tác phẩm ca ngọi tình cảm mái ấm gia đình thâm thúy trong thời cuộc chiến tranh, tình cảm cha con cảm động đã lấy đi nhiều đồng cảm và nước mắt của fan hâm mộ.
Nhân vật chính trong tác phẩm đó là bé Thu – một cô nàng có những tính mạnh mẽ và tự tin, ương ngạnh, bướng bỉnh nhưng lại sở hữu một tâm hồn vô cùng trong sáng, ngây thơ và thiện lương cùng tình tình thương thâm thúy dành riêng cho cha của tớ.
Bé Thu từ khi sinh ra vốn chưa chứng minh và khẳng định mặt cha, cô nàng lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ và bà ngoại, tuy nhiên trong tâm luôn khao khát được biết mặt ba dù chỉ một lần. Thế nhưng, trong cuộc gặp thứ nhất, khi Thu nghe tiếng gọi của ông Sáu “Thu! Ba đây con”- người cha đi chinh chiến từ lâu được nghỉ phép về nhà ba ngày để thăm mái ấm gia đình , cô nàng lại tỏ ra “giật mình tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác lạ lùng rồi bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên “má, má”.
Đó cũng đó là tư tưởng chung của những đứa trẻ từ lâu vẫn chưa chứng minh và khẳng định mặt cha, thêm vào đó Thu vẫn còn đấy nhỏ, thế nên lúc mẹ và bà ngoại trình làng ông Sáu là cha, Thu vẫn chưa thể đồng ý được.
Bên cạnh đó, bé Thu vốn cảm thấy sự xa lạ với ông Sáu, nay còn cảm thấy sợ hãi với vết sẹo lớn trên mặt ông do vết tích của mưa bom lửa đạn để lại trong những trận chiến quyết liệt. Nên những ngày tiếp sau đó Thu vẫn ương bướng không chịu nhận cha tuy nhiên ông Sáu vẫn luôn tìm cách vỗ về cô nàng.
Nguyễn Quang Sáng đã mở đầu tác phẩm với văn phong đặc tả tư tưởng của một cô nàng 8 tuổi vô cùng táo bạo và tinh xảo. Ông như tóm gọn rõ ràng và hiểu thâm thúy tư tưởng của nhân vật, đặc biệt quan trọng nó lại là tư tưởng trẻ nhỏ. Qua đó, tác giả đã mượn cách miêu tả tư tưởng của một cô nàng để thể hiện tính cách nhất quyết, mạnh mẽ và tự tin của những người dân dân Nam Bộ.
Sự ương ngạnh ấy của bé Thu còn được thể hiện qua từng cử chỉ nhỏ nhặt nhất mà cô nàng so với ba. Bởi thế nên lúc mẹ bảo mời vô ăn cơm, Thu vẫn nghe lời mẹ nhưng lại miễn cưỡng gọi ba trống không “vô ăn cơm”. Đó cũng đó là yếu tố thẳng thắng, chân thực của những người dân Nam Bộ, không thích họ sẽ biểu lòi ra mặt, chứ nhất quyết không nhân nhượng, giả dối. Đặc biệt là tính kiên cường, nhất quyết còn được thể hiện qua rõ ràng Bé Thu tuy không chắt nước được nồi cơm, nhưng cô nàng vẫn nhất quyết không để ông Sáu giúp sức.
Cốt truyện được đưa lên rất cao trào khi trong bữa cơm, ông Sáu gắp trứng bỏ vào bát cho Thu, nhưng “nó hất tung cái trứng ra mâm, cơm văng tung tóe”. Có vẻ như sự ương bướng, gai góc của Thu đã chạm đến ngưỡng chịu đựng của ông Sáu, ông Sáu tuy rất đau lòng, nhưng ông lại che đậy điều này bằng phương pháp đánh đòn bé Thu để tìm thấy sự sợ hãi, nhân nhượng của cô nàng mặc dầu chỉ là miễn cưỡng.
Thu tuy là cô nàng mới chỉ 8 tuổi, thế nhưng khi bị ba đánh đau, bé Thu không khóc, chính vì cô nàng nghĩ quyết không khóc trước mặt người xa lạ. Bé Thu chỉ lẳng lặng chay sang nhà ngoại và khóc với ngoại.
Nút thắt của truyện được tháo gỡ trải qua tình tiết Thu nhất quyết không chịu theo mẹ về, cô nàng ngủ lại nhà ngoại và được ngoại lý giải về vết sẹo trên mặt của ba.
Lúc này, tác giả đã miêu tả những chuyển biến trong tâm hồn non nớt của một cô nàng 8 tuổi một cách chân thực và rất là tinh xảo. Sau khi Thu hiểu ra mọi chuyện, cũng từ thời gian lúc bấy giờ sự ương bướng, chán ghét đang không hề tồn tại trong Thu.
Giờ đây tình thương ba mới dần hiển hiện rõ ràng trong tâm của bé Thu. Thế nên“nó nằm im, lăn lộn suốt đêm, thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn, nó ân hận rồi căm thù giặc và thương ba nó vô hạn”. Rồi sáng sau Thu bảo ngoại đưa về gặp ba.
Lúc về đến nhà, trước lúc ông Sáu đi, tiếng gọi ba lại cất lên vừa ngây thơ, vừa tận trong sâu thẳm tâm hồn trong sáng, khao khát tình ba con của bé Thu. “Nó vừa kêu vừa chạy xô tới dang hai chân ôm lấy cổ ba nó”. “Nó hôn khắp người ông Sáu và hôn cả vết sẹo dài trên má ông.”
Ta trọn vẹn có thể thấy, Bé Thu đã trọn vẹn rũ bỏ lớp gai góc, sự ương ngạnh và nhất quyết không sở hữu và nhận ba. Lúc này, tình cảm cha con đang dâng trào trong tâm bé Thu như từng đợt sóng cứ ổ ạt vỗ vào bờ. Bé Thu không thích xa ba, không thích ba đi nữa, nó muốn giữ ba bên mình mãi để ba con được đoàn viên, mái ấm gia đình bé Thu có khá đầy đủ cả mẹ lẫn cha.
“Chiếc lược ngà” đã được tác giả đã xây hình thành diễn biến đơn thuần và giản dị, bình dị, nhưng những tình tiết vô cùng gay cấn và hợp lý. Cùng với lối sử dụng ngôn từ đậm màu vùng miền, giản dị, chân thực, có sức quyến rũ mạnh mẽ và tự tin, tạo ra những cảm xúc cô đọng nhất trong tư tưởng nhân vật, lấy được sự đồng cảm của người đọc với nhân vật bé Thu và những biến hóa tinh xảo trong tư tưởng của một đứa bé 8 tuổi, cùng với khao khát về tình cha con thâm thúy và cảm động.
Sinh ra và lớn lên ở mảnh đất nền Nam Bộ, Nguyễn Quang Sáng luôn dành những những trang viết mộc mạc, bình dị cùng giọng văn đậm màu Nam Bộ về con người và môi trường sống đời thường ở nơi đây. Mỗi trang viết của ông đều để lại ấn tượng thâm thúy trong tâm người đọc và truyện ngắn “Chiếc lược ngà” là một trong số những tác phẩm như vậy. Ra đời trong trong năm tháng cuộc kháng chiến chống Mĩ trình làng ác liệt, tác phẩm đã thể hiện thành công xuất sắc tình cảm cha con sâu nặng trong tình hình cuộc chiến tranh éo le. Và qua nhân vật bé Thu sẽ tương hỗ toàn bộ chúng ta hiểu thêm về tình cảm thiêng liêng, cao quý ấy.
Cũng như bao người khác, Thu là một đứa bé giàu lòng yêu thương cha và thế cho nên, trong cô nàng nhỏ bé ấy vẫn luôn hiện hữu khao khát đến ngày được gặp cha, được sà vào vòng tay cha vỗ về, che chở. Và rồi, ngày tháng ấy đã và đang tới sau tám năm dài đằng đẵng xa cách. Những tưởng, Thu sẽ vui lắm, sẽ niềm hạnh phúc lắm mà ôm lấy cha, nhưng không, ngày gặp cha, Thu có một thái độ rất khác thường, trước yếu tố ngỡ ngàng của mọi người. Ông Sáu xuống bến xuồng, ông dồn hết bao nỗi nhớ thương con vào tiếng gọi thiêng liêng “Thu! Con!” nhưng trước nỗi niềm xúc động ấy của ông Sáu, Thu từ sự ngạc nhiên này sang đến ngạc nhiên khác, “tròn mắt nhìn”, cô nàng thấy “lạ quá, chớp chớp mắt” như muốn hỏi là ai rồi vội chạy đi tìm sự giúp sức từ mẹ. Trong suốt ba ngày được nghỉ phép ở trong nhà, ông Sáu luôn nỗ lực tìm mọi phương pháp để bù đắp cho con với mong ước sẽ làm con thay đổi, kiên trì chờ đón tình cảm từ con. Nhưng đáp lại tình cảm ấy của ông Sáu chỉ có sự lạnh nhạt của Thu, ông Sáu “càng vỗ về con bé càng đẩy ra” và thậm chí còn cô nàng còn tỏ ra ngang ngạnh và ương bướng. Sự ương bướng ấy của Thu thể hiện rõ ràng ở việc cô nàng nhất quyết không chịu gọi một tiếng ba, lúc thiết yếu phải nói thì lại lựa lựa chọn cách nói trống không với ông Sáu. Thậm chí, trong cả trong những trường hợp cấp bách như phải chắt nước của một nồi cơm to thì cô nàng vẫn cố loay hoay, tự tìm cách làm chứ nhất định không chịu nhờ tới sự giúp sức của ông Sáu. Bé Thu cố từ chối mọi sự yêu thương, vỗ về mà ông Sáu dành riêng cho mình, khi ông Sáu gắp trứng cá vào chén cho bé trai Thu thì cô nàng “liền lấy đũa xoi vào chén, để đó rồi bất thần hất cái trứng ra”, làm cho cơm văng hết cả ra mâm. Và đỉnh điểm, khi bị ông Sáu đánh, bé Thu không phản ứng gì mà bỏ về nhà bà ngoại. Có thể thấy, bé Thu là một cô nàng rất ngang ngạnh, bướng bỉnh nhưng sự bướng bỉnh ấy của cô nàng không hề đáng trách. Bởi Thu không sở hữu và nhận ba không phải vì không yêu ba mà bởi trong suốt trong năm tháng cuộc chiến tranh, cô chỉ nhìn ba qua tấm ảnh để rồi đến ngày gặp gỡ, vết thẹo trên mặt của ông Sáu làm cho ông khác lạ so với trong ảnh, điều này khiến bé Thu không sở hữu và nhận ba. Những hành vi và phản ứng của bé Thu trọn vẹn là tất yếu, bởi cô nàng còn quá nhỏ để hiểu được sự kinh hoàng và tàn ác mà trận cuộc chiến tranh để lại.
Nhưng rồi, mọi chuyện đã thực sự thay đổi khi bé Thu được bà ngoại kể cho mẩu chuyện về vết thẹo trên khuôn mặt của ba và khi cô nàng hiểu ra mọi thứ cũng đó là lúc ông Sáu phải lên đường nhận trách nhiệm. Hoàn cảnh gặp gỡ ấy đã làm cho tình cảm cha con có dịp được thể hiện rõ ràng và xúc động hơn lúc nào hết. Khác với một bé Thu ngang ngạnh, cau có, bướng bỉnh trong ba ngày trước, ngày hôm nay khuôn mặt bé Thu “sầm lại buồn rầu” và “nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa”. Và khi cô nàng phát hiện ánh nhìn buồn rầu của ông Sáu thì “hai con mắt mênh mông của con bé bỗng xôn xao”. Có lẽ, giờ đây, bao nhiêu niềm yêu thương cha của cô nàng gửi cả vào trong ánh nhìn và cô cất tiếng gọi ba – một tiếng kêu đến xé lòng khi ông Sáu khẽ cất lời từ biệt. Không tạm ngưng ở đó, bé Thu còn chạy tới ôm thật chặt lấy ba, hôn ba và hôn lên cả vết thẹo. Nụ hôn ấy, nụ hôn của tình yêu vô bờ bến và còn là một nụ hôn của nỗi nhớ không nguôi. Hơn lúc nào hết, chắc rằng bé Thu muốn khoảng chừng thời gian ngắn này sẽ còn sót lại mãi mãi, để cô trọn vẹn có thể được ở cạnh ba, được ba ôm chặt trong vòng tay của tớ. Rồi trong phút giây ấy, bô bé cất lời giữ ba ở lại với mình “Ba! Không cho ba đi nữa! Ba ở trong nhà với con!” Một ước mơ, một lời nói rất đỗi trẻ con nhưng lại chất chứa trong đấy tình cảm sâu đậm của bé Thu dành riêng cho ba, đó là tình cảm thiêng liêng, cao quý. Cô gái chia tay ba với kỳ vọng ba sẽ tặng cho mình một chiếc lược ngà, để cô luôn cảm thấy ấm cúng như có ba luôn bên mình. Như vậy, trong khoảnh khắc chia li, mọi khoảng chừng cách đã biết thành xóa khỏi, chỉ từ lại ở đó tình cảm sâu đậm mà bé Thu dành riêng cho ba.
Như vậy, truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng đã miêu tả thành công xuất sắc những biến hóa tinh xảo trong tình cảm của bé Thu, thông qua đó cho toàn bộ chúng ta thấy bé Thu là một cô nàng ngang ngạnh, bướng bỉnh nhưng yêu thương ba đến vô ngần. Đồng thời, qua này đã và đang cho toàn bộ chúng ta biết tình cảm cha con sâu đậm trong trận cuộc chiến tranh gay cấn, ác liệt của dân tộc bản địa.
Có những trang viết khiến người đọc rơi nước mắt khi tận mắt tận mắt chứng kiến những giằng xé, đau đớn và toàn nước mắt. Có những nhân vật dù chỉ được vẽ qua nét bút của tác giả nhưng có sức ám ảnh. Nhân vật bé Thu trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà’ của Nguyễn quang sáng là một hình tượng luôn khiến người đọc xúc động mạnh khi lật giở từng trang viết của tác giả.
“Chiếc lược ngà” được sáng tác năm 1966, trong lúc cuộc kháng chiến đang trình làng ác liệt, nhiều gay cấn. Ông Sáu lên đường ra chiến trận khi bé Thu chưa tròn một tuổi, nhưng khi ông trở về thăm con thì bé đã lớn và nhất quyết không sở hữu và nhận ba. Những day dứt, sự giằng xé, nước mắt, tủi hờn, xích míc nội tâm trong một đứa bé đã làm cho diễn biến được đẩy đến cao trào. Ba ngày ở cạnh ba nhưng bé Thu nhất quyết không chịu nhận, chỉ khi nghe đến bà ngoại kể về vết thẹo trên khuôn mặt ba thì lúc đó bé mới ôm chặt ông Sáu, không cho đi. Tình cảm cha con vỡ òa, cảm xúc trong tâm người đọc cứ thế tan chảy.
Mặc dù mới lên 8 tuổi nhưng bé Thu được xây dựng rất sắc nét, đậm cá tính mạnh, bướng bỉnh. Trong tâm trí của bé Thu chỉ có một tấm hình duy nhất của ba chụp với má vào trong thời gian ngày cưới. Đó là những gì nó có để gìn giữ và đợi chờ ba trở về. Khi ông Sáu nhất quyết gọi “Thu! Ba đây con” thì bé vẫn nhất quyết không chịu nhận, cự tuyệt một cách thẳng thừng. Ông Sáu luôn dành tình cảm yêu thương chân thành và thâm thúy nhất cho bé trai Thu nhưng ông nhận lại là yếu tố lạnh lùng, xa lánh. Chỉ bởi về vết thẹo dài trên mặt, chỉ vì cuộc chiến tranh, vì những tàn khốc mà nó đã gây ra. Cá tính mạnh mẽ của một cô nàng 8 tuổi được Nguyễn Quang Sáng thể hiện rất sắc nét và táo bạo. Qua đó giúp người đọc tưởng tượng được sự kiên định, vững chãi trong trái tim con người Nam Bộ.
Sự bướng bỉnh, lạnh lùng của bé Thu dành riêng cho ông Sáu còn thể hiện qua cử chỉ và lời nói. Khi mẹ bảo mời ba vô ăn cơm thì nó chỉ nói cộc lốc “vô ăn cơm”. Đặc biệt qua rõ ràng chắt nước ở nồi cơm ra, bé Thu không chắt được nhưng nhất quyết không làm cho ông Sáu chắt. Bướng bỉnh, lạnh lùng, hờ hững đã làm cho ông Sáu đau lòng. Cao trào của tính cách bé Thu thể hiện qua bữa cơm, khi ông Sáu gắp cho bé trai Thu cái trứng cá vào bát, bé hất đổ cả chén cơm. Ông Sáu đánh đòn, và toàn bộ mọi người cứ tưởng Thu sẽ giãy nảy lên và bỏ đi, nhưng không, ”Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thế nào nó cầm đũa, gắp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặng lẽ đứng lên, bước thoát khỏi mâm”.
Suy nghĩ đã thôi thúc, đẩy thành hành vi quyết liệt, khước từ mọi tình cảm và yêu thương của ba dành riêng cho mình. Vì với bé Thu, đó không phải là ba. Có lẽ chính đậm cá tính mạnh, sự ngang bướng như vậy này đã thôi thúc cô trở thành cô giao liên kiên cường trong cuộc kháng chiến về sau.
Nguyễn quang sáng không riêng gì có tạm ngưng ở việc miêu tả tâm lí nhân vật của một đứa trẻ lên 8 mà lấy tính cách đó làm tiền làm cho tình yêu thương ba tha thiết và mãnh liệt ra làm thế nào. Suốt 3 ngày ở cạnh ba nhưng bé Thu nhất quyết không sở hữu và nhận ba, chỉ đến khi nghe đến bà ngoại kể về vết thẹo trên mặt ba do cuộc chiến tranh gây ra thì lúc đó bé thu mới vỡ òa. Gương mặt nó buồn rầu như nghĩ ngợi gì, khi ông Sáu lên đường ra trận, không đủ can đảm lại gần vì sợ nó lại giãy nảy như lần trước. Chỉ dám nói rằng “Ba đi nghe con” nặng nề, đau đớn, dằn vặt của một người ba nhưng không làm cách nào để thuyết phục con gái.
Lúc ấy một cảnh tượng xúc động trình làng. Nó khóc thét lên “ba”, tiếng “ba” như vỡ òa, trào ra từ tận trong tim mà nó đã dồn nén bao nhiêu năm qua. Tiếng “ba” đó như khiến người đọc nghẹn đắng ở cổ họng, cho một tình yêu bền chắc và sâu nặng. Tiếng kêu của bé Thu như tiếng xé, xé tan không khí yên bình, xé ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Bao nhiêu năm rồi, bé Thu vẫn luôn khát khao được gặp ba, được gọi tiếng ba. Tình cảm của bé Thu trọn vẹn trái chiều với những ngày ông Sáu còn ở đây. Đó đó là niềm khao khát, tình yêu ba tha thiết.
Sự ngang tàng, bướng bỉnh và tình yêu ba tha thiết là yếu tố lưu ý quy tụ để bé Thu trọn vẹn có thể xác lập cho mình con phố đi trong tương lai, sẽ nối bước cha, đánh đuổi quân địch xâm lược
Như vậy việc xây dựng nhân vật bé Thu với những tính cách, tâm tư nguyện vọng tình cảm đã khiến người đọc thêm xúc động về tình phụ nữ, tình cảm thiêng liêng nhất. Qua đó, tác giả còn muốn lên án, tố cáo cuộc chiến tranh đã làm cho nhiều mái ấm gia đình rơi vào cảnh nước mất nhà tan.
Chiếc lược ngà là truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Với cảm hứng viết về tình cha con và nỗi đau do cuộc chiến tranh, chuyện đã để lại cho những người dân đọc những rung động thấm thía. Đặc biệt là diễn biến tư tưởng và tình cảm tính cách của bé Thu trong lần gặp cha ở đầu cuối khi ông Sáu về thăm nhà.
Bằng nghệ thuật và thẩm mỹ kể chuyện mang phong thái Nam Bộ với những trường hợp bất thần. Tác giả đã làm cho một nhân vật kể về nhân vật chính nhằm mục tiêu làm cho mẩu chuyện thêm khách quan và tin cậy. Đó là cách kể chuyện lồng trong chuyện, từ đó ta thấy rõ được những diễn biến tư tưởng của nhân vật bé Thu.
Bé Thu là một cô nàng có đậm cá tính độc lạ và rất khác nhau mạnh mẽ và tự tin. Bởi xa cha biền biệt và cũng chỉ vì một vết sẹo mà em vô tình không sở hữu và nhận ra cha, khi nhận ra cha thì mãi mãi em phải xa cha. Tình thương nỗi đau và sự uất hận đã hỗ trợ bé Thu sau này trở thành cô giao liên dũng mãnh.
Cha đi chiến đấu biền biệt xa nhà. Đến khi Thu lên tám tuổi hai cha con mới được hội ngộ nhau. Cô gái tóc ngang vai, mặc quần đen, áo hoa đỏ, hồn nhiên, xinh đẹp, mới nhìn ông Sáu đã nhận được ra ngay con gái mình. Nhưng nụ cười sau bao năm xa cách là được hội ngộ con thì thật trớ trêu đáp lại sự vồ vập ấy của người cha bé Thu tỏ ra ngờ vực lảng tránh. Bé Thu hốt hoảng, mặt tái đi, vụt chạy kêu thét lên, nói trống. Trong suốt ba ngày ở bên cha bé Thu đang không sở hữu và nhận ra cha của tớ, bé ương ngạnh, cư xử vùng vằng. Bé nhất định không nhờ ông Sáu chắt nước nồi cơm, nó hất cái trứng cá mà ông gắp cho. Bị ông Sáu đánh nó bỏ về nhà ngoại khua loảng xoảng dưới xuồng. Đó là thái độ rất ương ngạnh của một đứa bé mới tám tuổi. Nhưng thái độ đó không hề chê trách được bởi toàn bộ vì cuộc chiến tranh. Chiến tranh đã gây ra những mất mát và đau thương. Mà một đứa trẻ như Thu còn quá nhỏ bé để trọn vẹn có thể hiểu được những tình thế khắc nghiệt, éo le mà ngay khắp khung hình lớn cũng không kịp sẵn sàng cho nó. Chỉ vì một vết sẹo trên mặt người cha cộng với tấm hình mà nó biết về cha, nó đang không sở hữu và nhận cha. Vết thương do cuộc chiến tranh đang trở thành vết thương lòng sâu nặng của tình cảm cha con.
Ngày ở đầu cuối, trước phút giây ông Sáu lên đường, thì tình cảm thiêng liêng của bé Thu dành riêng cho cha đã phát cháy rực rỡ. Mọi thái độ và hành vi của bé Thu bỗng đột ngột thay đổi. Khi nhìn thẳng, trái chiều với những người cha “hai con mắt mênh mông của con bé bỗng xôn xao”. Đằng sau hai con mắt mênh mông ấy chắc đang xao động biết bao ý nghĩ, tình cảm. Lần thứ nhất bé cất tiếng gọi “Ba…ba” và tiếng kêu như tiếng xé “chạy nhanh như sóc ôm lấy cổ ba nó” cùng với cử chỉ hôn khắp mọi nơi: nó hôn tóc hôn cổ, hôn cả vết thẹo dài trên má của ba. Tâm lý ngờ vực chỉ vì vết sẹo đã được giải tỏa. Vì thế trong phút chia tay với cha tình yêu và nỗi mong nhớ suốt bao năm trời bị dồn nén nay trở nên mạnh mẽ và tự tin và có cả sự hối hận. Cảnh tượng ấy trình làng xúc động trong tâm mọi người. Và khi ông Sáu nói “Ba đi rồi ba về với con”, bé Thu đã hét lên là “không”, rồi hai tay siết chặt cổ, dang cả hai chân quặp lấy ba, đôi vai nhỏ run run. Chắc cô nàng đã khóc, khóc vì sự ân hận của tớ đang không sở hữu và nhận ra cha, khóc vì xót thương người cha vì cuộc chiến tranh mà phải xa mái ấm gia đình.Chỉ vì bom đạn quân thù, mà ba đã mang sẹo trên mặt. Đó là yếu tố đau khổ.Vậy mà, bé Thu đang không hiểu biết, lại còn xa lánh cha khiến cha đau khổ. Được bà ngoại giảng cho, bé đã hiểu. Nhưng có lẽ rằng khi bé hiểu ra thì… muộn rồi. Cha bé đã phải xa mái ấm gia đình trở về mặt trận, phải chịu bao gian truân của mưa bom bão đạn. Vì vậy, mà bé Thu mới siết cổ cha, níu chặt lấy người cha, như muốn đền bù những hành vi sai lầm đáng tiếc của bé. Từ khoảng chừng thời gian ngắn bé thu thức tỉnh, tình cảm tính cách của bé đã thay đổi sự ương ngạnh của cô nàng tám tuổi đang không hề, mà thay vào đó là tình yêu cha, thương cha, tự hào về cha. Cuộc chia tay của bé Thu trong những khoảng chừng thời gian ngắn ở đầu cuối này còn có ai biết được rằng đó là cuộc chia tay lần cuối là lúc cha xa em vĩnh viễn, không tiến hành lời hứa hẹn “ba đi rồi ba về với con”. Nhưng lòng yêu cha tôn kính đã tạo ra một sức mạnh thôi thúc, rèn giũa để Thu trưởng thành sau này, khi cô trở thành một chiến sỹ giao liên gan dạ, dũng mãnh.
Tóm lại, qua diễn biến tư tưởng của bé Thu ta thấy được bé là người dân có tình cảm mạnh mẽ và tự tin, thâm thúy, hồn nhiên, ngây thơ. Cá tính ấy của bé được triệu tập thể hiện trong tình cảm cha con đằm thắm. Nhân vật bé Thu đã để lại trong ta những ấn tượng sâu đậm về tình cảm mà bé dành riêng cho cha. Người đọc thêm yêu mến bé Thu với tình cảm mạnh mẽ và tự tin ấy.
Có một nhà văn đã nói rằng: “Không có mẩu chuyện cổ tích nào đẹp bằng chính môi trường sống đời thường viết ra”. Cuộc cuộc chiến tranh chống Mĩ của dân tộc bản địa ta với biết bao mẩu chuyện đang trở thành lịch sử một thời được những nhà văn ghi lại như những mẩu chuyện cổ tích tân tiến. Trong số ấy phải kể tới “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng. Nhân vật bé Thu trong truyện đã để lại trong tâm người đọc những ấn tượng thâm thúy về tình thương cha mãnh liệt và có đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin.
Ra đời năm 1966, trong năm tháng gian truân, đau thương nhất của đồng bào Nam bộ trong 30 năm cuộc chiến tranh, “Chiếc lược ngà” được kể lại qua sự tận mắt tận mắt chứng kiến của bác Ba, người đồng đội của anh Sáu. Người đã lặng lẽ dõi theo từ trên đầu đến cuối mẩu chuyện cảm động của cha con anh Sáu- bé Thu. Qua sự quan sát tinh xảo, thâm thúy của bác Ba, toàn bộ chúng ta mới thấm thía hết nỗi đau của người dân Nam bộ trong cuộc chiến tranh và sức mạnh mẽ của tình cha con thiêng liêng, bất tử.
Bé Thu trong mẩu chuyện, cũng như bao cô nàng miền Nam khác đều thiếu thốn tình cha từ nhỏ do trận cuộc chiến tranh. Khi anh Sáu ra đi, em gần đầy một tuổi, tám năm trời, cha con em của tớ chỉ biết nhau qua hai tấm ảnh. Lần về phép ba ngày của anh Sáu là thời cơ không nhiều nếu không thích nói là rất ít để ba con Thu gặp gỡ nhau, bày tỏ tình phụ tử. Nhưng nhà văn lại đặt bé Thu vào một trong những trường hợp đầy éo le: vì một sự hiểu nhầm trẻ con, Thu không chịu nhận anh Sáu là ba, đến lúc nhận ra thì cũng là khoảng chừng thời gian ngắn ba em lên đường triệu tập. Và lần gặp mặt ấy, là lần gặp mặt thứ nhất, duy nhất, ở đầu cuối của cha con em của tớ.
Tuy nhiên, từ trường hợp truyện éo le ấy, người đọc vẫn nhận ra điểm lưu ý riêng, đậm cá tính riêng của nhân vật bé Thu: một cô nàng tám tuổi bướng bỉnh nhưng dễ thương và đặc biệt quan trọng có tình yêu ba thâm thúy, mãnh liệt. Tình yêu ấy được thể hiện trong hai tình hình trái ngược nhau, trước và sau khoản thời hạn nhận ra ba.
Lúc chưa chịu nhận anh Sáu là ba, Thu là một cô nàng trẻ con, bướng bỉnh và đáo để đến nỗi làm anh Sáu đau lòng vì thái độ khước từ tình thương ba dành riêng cho em. Phút thứ nhất hai ba con gặp mặt, trái ngược với nỗi mong nhớ, sự sốt ruột và tâm lý của anh Sáu, bé Thu vụt chạy đi, nét mặt đầy sợ hãi kêu “má, má” để lại anh Sáu đứng một mình “nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai cánh tay buông xuống như bị gãy”. Trong ba ngày anh Sáu ở trong nhà, anh không đủ can đảm đi đâu vì muốn ở bên con, vỗ về, chăm sóc và bù đắp sự thiếu thốn trong 8 năm qua cho nó nhưng bé Thu lại tỏ ra cứng đầu, không chịu nhận anh, cũng không chịu gọi anh một tiếng “ba” dù chỉ một lần. Nhà văn đã xây dựng một loạt những rõ ràng để miêu tả tâm lí, thái độ rất trẻ con, cố chấp của bé Thu. Khi má bắt kêu ba vô ăn cơm, dọa đánh để cô nàng gọi ba một tiếng, Thu vẫn chỉ nói trống không “vô ăn cơm! cơm chín rồi”, “con kêu rồi mà người ta không nghe”. Hai tiếng “người ta” mà Thu thốt lên làm anh Sáu đau lòng đến mức “không khóc được, chỉ khe khẽ lắc đầu cười”. Thậm chí, trong cả khi bị má đặt vào một trong những tình hình trở ngại để buộc Thu gọi anh Sáu một tiếng ba là chắt nước nồi cơm to đang sôi, Thu cũng lại nói trống không “cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái”. Sự im re của anh Sáu và cả sự gợi ý của bác Ba đều không thể làm cô nàng gọi tiếng “ba” đơn sơ, giản dị. Tiếng gọi mà mỗi đứa trẻ đều ghi nhớ và bập bẹ lần thứ nhất trong đời sống mình. Đỉnh điểm của sự việc nhất quyết chối từ tình yêu thương của anh Sáu trong bé Thu là rõ ràng cái trứng cá trong bữa cơm mái ấm gia đình. Bằng lòng thương con của người cha, anh Sáu gắp cái trứng cá ngon nhất vào chén cơm của Thu nhưng con bé bất thần hất nó ta khỏi chén cơm. Nỗi đau khổ trong ba ngày nén chịu trào lên, anh Sáu đánh con, Thu không khóc, lầm lì bỏ trứng cá lại vào chén cơm và bỏ sang nhà bà ngoại, lúc đi còn cố ý khua dây tiếng cho thật to. Những rõ ràng thường thì mà tinh xảo này chứng tỏ nhà văn rất thấu hiểu tâm lí trẻ nhỏ.
Trẻ con vốn rất thơ ngây nhưng cũng đầy cố chấp, nhất là lúc chúng có sự hiểu nhầm, chúng nhất quyết chối từ tình cảm của người khác mà không cần Để ý đến, nhất là với một cô nàng đậm cá tính, bướng bỉnh như Thu. Người đọc nhiều khi thấy giận em, thương cho anh Sáu. Nhưng thật ra em vẫn là cô nàng dễ thương. Sự ương ngạnh của Thu không trọn vẹn đáng trách. Trong tình hình xa cách và trắc trở của cuộc chiến tranh, nó còn quá nhỏ để trọn vẹn có thể hiểu được những tình thế éo le, khắc nghiệt của đời sống và người lớn cũng không tồn tại ai kịp sẵn sàng cho nó đón nhận những kĩ năng không bình thường. Chính thái độ ngang ngạnh , quyết liệt của bé Thu lại thể hiện thâm thúy tình cảm yêu thương dành riêng cho ba. Đơn giản Thu không sở hữu và nhận ra cha là vì người tự nhận là ba kia không hề giống người cha mà em đã thấy trong tấm hình. Ba em trong ảnh không tồn tại vết sẹo dài trên mặt như vậy. Cô gái không tin, thậm chí còn là một ngờ vực. Không ai tháo gỡ được vướng mắc thầm kín trong tâm của Thu, nghĩa là bé Thu chỉ dành tình cảm cho những người dân cha duy nhất trong tấm hình. Sự bướng bỉnh của Thu phải chăng còn là một mầm sâu kín, sau này làm ra tính cách cứng cỏi ngoan cường của cô giao liên kiến định có lập trường.
Sự nghi ngờ của Thu được giải tỏa khi nghe đến bà ngoại lý giải vì sao ba lại sở hữu vết thẹo dài trên má. Nghe những điều này, “nó nằm im, lăn lộn và thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn”. Bởi thế, tình yêu ba trong Thu đã trỗi dậy mãnh liệt vào cái khoảng chừng thời gian ngắn bất thần nhất, khoảng chừng thời gian ngắn ông Sáu lên đường. Cái tiếng “ba” mà ông Sáu đã chờ đón từ lâu bất thần vang lên “Nhưng thật lạ lùng, đến lúc ấy, tình cha con như bỗng nổi dậy trong người nó, đến lúc không tồn tại ai ngờ đến thì nó bỗng kêu thét lên: – Ba…a…a…ba! Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im re, xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng “ba” nó cố đè nén trong bao nhiêu trong năm này như vỡ tung từ đáy lòng nó”. Tiếng gọi thân thương ấy đứa trẻ nào thì cũng gọi đến thành quen tuy nhiên với cha con Thu là nỗi khát khao của 8 năm trời xa cách thương nhớ. Đó là tiếng gọi của trái tim, của tình yêu trong tâm đứa bé 8 tuổi mong đợi khoảng chừng thời gian ngắn gặp ba. Nó vừa kêu, vừa chạy xô tới, nhanh như một con sóc, nó chạy thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó. Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói trong tiếng khóc:-Ba!Không cho ba đi nữa!Ba ở trong nhà với con!”.Tình cảm con với ba được thể hiện một cách mãnh liệt, mạnh mẽ và tự tin, nôn nả, quay quồng và có xen lẫn phần hối hận. Đó là những cảm xúc đã dồn nén từ lâu bỗng vỡ òa ra: “Ba bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc,hôn cổ, hôn vai, và hôn cả vết thẹo dài bên má của ba nó nữa”. Bà con và người kể chuyện cũng như người đọc không thể kìm được nỗi xúc động như có ai đang nắm chặt tim mình chính vì cái éo le của tình cha con ở đây. Lúc cha con nhận nhau lại cũng đó là lúc người cha phải ra đi. Sự níu kéo của người con càng khắc nhấn sự éo le của cuộc chiến tranh: “Con bé hét lên, hai tay nó siết chặt lấy cổ, chắc nó nghĩ hai tay không thể giữ được ba nó, nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó và đôi vai nhỏ bé của nó run run”. Những nỗ lực của Thu không giữ được ba nó. Ông Sáu vẫn phải ra đi dù khoảng chừng thời gian ngắn cha con nhận nhau thật ngắn ngủi! Xót thương thay cho Thu bởi cô đâu hiểu rằng cuộc gặp gỡ thứ nhất này cũng là lần ở đầu cuối. Ba cô đã hi sinh trong một trận càn. Chứng kiến những biểu lộ tình cảm ấy trong cảnh ngộ cha con ông Sáu phải chia tay, có người không cầm được nước mắt và người kể chuyện thì cảm thấy như có bàn tay ai nắm lấy trái tim mình.
Xuyên suốt đoạn trích, trong hai tình hình và hai cách ứng xử trọn vẹn rất khác nhau, nhưng thực ra chỉ là một tấm lòng yêu cha sắt son của bé Thu – một em bé mới chỉ tám tuổi. Tuy nhiên, Thu trước sau vẫn chỉ là một cô nàng ngây thơ, em đồng ý cho ba đi để ba mua một chiếc lược, món quà nhỏ mà bất kể em bé gái nào thì cũng ao ước. Bắt đầu từ rõ ràng này, chiếc lược ngà xộc vào mẩu chuyện, trở thành một chứng nhân lặng lẽ cho tình cha con thiêng liêng, bất tử.
Đoạn trích kết thúc trong ánh nhìn thiết tha của anh Sáu trước lúc quyết tử nhờ bác Ba trao cây lược ngà cho Thu. Với bé Thu, cây lược nhỏ mang dòng chữ đầy yêu thương “yêu nhớ tặng Thu con của ba” là kỉ vật tiềm ẩn tình thương, nỗi nhớ, hình bóng, tấm lòng người cha. Chiếc lược ngà đã động viên em vững vàng trong trận chiến đấu. Khi bác Ba vô tình hội ngộ Thu và trao cây lược, thì cô nàng bướng bỉnh đậm cá tính ngày nào đang trở thành cô giao liên dũng mãnh. Và nguồn sức mạnh tiếp thêm vào cho Thu là tình yêu ba, tình yêu giang sơn.
Nguyễn Quang Sáng đã rất thành công xuất sắc trong việc xây dựng nhân vật bé Thu – một nhân vật trẻ nhỏ có tính cách cứng cỏi , mạnh mẽ và tự tin , dứt khoát (đến nỗi, nhìn thoáng qua, người ta trọn vẹn có thể cho là ương ngạnh, bướng bỉnh, khó bảo nhưng cũng rất là hồn nhiên, đáng yêu và dễ thương, ngoan ngoãn và có tình yêu cha thâm thúy. Có thể kể tới cách tạo trường hợp bất thần, sự am hiểu tâm lí và tính cách trẻ nhỏ, cách chọn rõ ràng nghệ thuật và thẩm mỹ “đắt” (như rõ ràng bé Thu không gọi ba, rõ ràng bé Thu loay hoay chắt nước cơm, hất cái trứng cá ba gắp cho,rõ ràng cây lược mà Thu xin ba trước lúc ba đi. Nhờ những thành công xuất sắc nghệ tiên tiến và phát triển thuật và thẩm mỹ này mà nhân vật bé Thu để lại ấn tượng thâm thúy trong tâm người đọc về tình người – tình cha con trong trong năm tháng cuộc chiến tranh xa cách, thương đau;để lại ấn tượng về một em bé Nam bộ thời chiến với tính cách đáng yêu và dễ thương, đáng mến.
Tình cảm mái ấm gia đình là một đề tài quan trọng của văn học Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Khai thác mảng đề tài này, Nguyễn Quang Sáng đã có một số trong những tác phẩm rực rỡ như “Chiếc lược ngà”, “Bông cẩm thạch”,.. Trong số đó, “Chiếc lược ngà” tạo nên nhiều ấn tượng hơn hết. Một trong những yếu tố làm ra thành công xuất sắc của tác phẩm là nhà văn đã xây dựng thành công xuất sắc nhân vật chính – nhân vật bé Thu – một cô nàng đậm cá tính, đáng yêu và dễ thương và có tình yêu ba tha thiết.
“Chiếc lược ngà” Ra đời năm 1966 rồi được đưa vào tập truyện cùng tên (Chiếc lược ngà) của Nguyễn Quang Sáng. Câu chuyện được xây dựng trên một trường hợp hiểu nhầm tạo nhiều bất thần cảm động: Anh Sáu đi kháng chiến chống Pháp từ khi người con duy nhất của anh gần đầy một tuổi. Từ đó hai ba con chưa hề hội ngộ nhau, cho tới khi kháng chiến kết thúc, anh trở về, người con gái tám tuổi không chịu nhận ba. Trong ba ngày ở trong nhà, bằng đủ mọi cách mà con bé vẫn không chịu gọi lấy một tiếng ba. Đến lúc phải ra đi nhận trách nhiệm mới, bé Thu mới gọi anh bằng ba. Thật bất thần. Thì ra, nó không chịu nhận ba là vì vết thẹo trên má đã khiến anh không hề tựa như trong tấm hình chụp ngày cưới. Con bé chỉ gọi ba khi bà ngoại lý giải cho nó rõ điều này. Giây phút anh nghe được tiếng gọi mà anh chờ đón đã bao năm ấy cũng là lúc cha con xa nhau. Anh Sáu hứa sẽ mang về tặng con một cây lược. Những ngày chiến đấu trong rừng, anh Sáu cặm cụi làm chiếc lược bằng ngà cho con gái. Chiếc lược đã làm xong nhưng còn chưa kịp trao cho con gái thì anh hi sinh.
Nhân vật cô nàng tám tuổi ấy là Thu, mới có tám tuổi nhưng cô đã bướng bỉnh, gan góc và rất có đậm cá tính. Trong tâm hồn trẻ thơ của bé Thu, chỉ có duy nhất hình ảnh một người ba mà nó biết qua tấm hình chụp với má ngày cưới. Nó nhất quyết không chịu nhận ông Sáu là ba dù cả nhà – trong số đó có bà nội – thừa nhận điều này. Họ đón ông với toàn bộ tấm lòng chân thành, yêu thương của con người Nam Bộ. Chẳng những thế, ông còn vô cùng xúc động khi gặp nó. Nhưng bỏ qua toàn bộ, Thu vẫn hét lên sợ hãi khi ông Sáu lập cập đến với nó và lắp bắp gọi: “Thu! Ba đây con…”. Có điều này bởi Thu thấy ba nó trong tấm hình không hề có vết thẹo trên má còn người cứ gọi nó là con, bắt nó gọi là ba hiện giờ lại sở hữu vết thẹo dài trên má.
Không chỉ vậy, qua nhiều rõ ràng miêu tả hành vi của bé Thu Nguyễn Quang Sáng vừa thể hiện được xem cách đặc biệt quan trọng của cô nàng vừa tỏ ra rất am hiểu tâm lí trẻ thơ. Khi mẹ yêu cầu “mời ba vô ăn cơm”, Thu gọi “trổng” “vô ăn cơm”. Nồi cơm sôi, không tự chắt được con nhỏ nhất quyết không chịu gọi ba để được giúp sức. Nó tìm mọi cách chắt nước không cần nhờ vả. Đặc biệt, tính cách rắn rỏi, ngang bướng vô cùng trẻ con của Thu được thể hiện qua rõ ràng bé hất đổ cả chén cơm khi anh Sáu gắp cho nó cái trứng cá. Bị ba đánh, tưởng đâu “con bé sẽ lăn ra khóc, sẽ giãy, sẽ đạp đổ cả mâm cơm, hoặc sẽ chạy vụt đi. Nhưng không, nó ngồi im, đầu cúi gằm xuống. Nghĩ thế nào nó cầm đũa, gắp lại cái trứng cá để vào chén, rồi lặng lẽ đứng lên, bước thoát khỏi mâm.”. Đành rằng trẻ con chỉ tin vào những gì chúng thấy, đành rằng bé Thu không thể biết được sự ác nghiệt của bom đạn là thế nào, và nó có cách tâm lý theo phong cách trẻ con của nó, nhưng phải thừa nhận rằng cô nàng này còn có một đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin. Sự bướng bỉnh, gan góc đến kì lạ của bé Thu đang trở thành tiền đề để sau này trở thành lòng dũng mãnh, sự mưu trí của cô giao liên Thu.
Nhưng nếu chỉ tạm ngưng ở đó, Thu cùng “Chiếc lược ngà” sẽ nằm lẫn vào vô vàn tác phẩm khác viết cho thiếu nhi. Điều khiến nhân vật cùng tác phẩm ra đi hơn trong tâm người đọc là ở đoạn bé Thu có một tình yêu ba nồng nàn, tha thiết.
Cô gái không sở hữu và nhận ba bởi cô hiểu nhầm về vết sẹo trên mặt ba. Cô đã nghĩ rằng “người ta” mang lại cho mình một người “ba giả”! Và vì thế, Thu càng phản đối quyết liệt người “ba giả” ấy bao nhiêu càng thể hiện cô nàng yêu ba mình bấy nhiêu. Cái tình yêu ấy thật thâm thúy: nó chỉ có một, không thể san sẻ cho bất kì ai khác, trong cả khi đó là người được toàn bộ mọi người thừa nhận là ba của nó, là tình nhân thương và quan tâm đến nó rất chân thành.
Khi biết rằng ông Sáu là ba thật của tớ, và vết sẹo trên mặt ông là vì thằng Mĩ gây ra, buổi sáng ở đầu cuối trong những ngày phép của ba “Con bé như bị bỏ rơi, lúc đứng vào ngóc ngách nhà cửa, lúc đứng tựa cửa và cứ nhìn mọi người đang vây quanh ba nó, vẻ mặt của nó có cái gì hơi khác, nó không bướng bỉnh hay nhăn mày cau có nữa, vẻ mặt nó sẩm lại buồn rầu, cái vẻ buồn trên khuôn mặt ngây thơ của con bé trông rất thuận tiện thương. Với đôi mi dài uốn cong, và như không lúc nào chớp, hai con mắt nó như to nhiều hơn, cái nhìn của nó không ngơ ngác, không lạ lùng, nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa. ” Không hiểu con bé “nghĩ ngợi sâu xa” điều gì, chỉ biết rằng khi ông Sáu buồn rầu quay trở lại nhìn nó – không đủ can đảm lại gần sợ nó lại bỏ chạy như lần trước – nói: “Ba đi nghe con” thì nó bất thần lao đến thét lên: Ba, a… a…ba! Rồi ôm chặt lấy ông nức nở “Con không cho ba đi”. Đến đây, người đọc mới vỡ lẽ ra rằng Thu thèm được gọi ba ra làm thế nào. “Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im re và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng “ba” mà nó cố đè nén trong bao nhiêu trong năm này, tiếng “ba” như vỡ tung ra từ đáy lòng nó, nó vừa kêu vừa chạy xô tới, nhanh như một con sóc, nó chạy thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó.”. Bé Thu là đứa trẻ giàu tình cảm. Thái độ của bé Thu với ba hiện giờ trái ngược trong những ngày đầu khi ông Sáu về thăm nhà. Song, trái ngược mà vẫn nhất quán. Vì quá yêu ba, quá khao khát được có ba nên lúc nhận định không phải ba nó thì nó nhất định không chịu nhận, nhất định không gọi “ba” lấy một tiếng. Cho nên, khi tiếng gọi như xé kia cất lên ta thấy nó thiêng liêng vô cùng. Tiếng gọi ấy càng trở nên thiêng liêng, quý giá bởi đón chờ nó là cả tấm lòng cao đẹp, thương yêu con vô hạn của người cha.
Trong quy trình thể hiện diễn biến tâm lí nhân vật bé Thu có một rõ ràng vô cùng quan trọng: rõ ràng cái thẹo. Chính cái thẹo là nguyên nhân gây ra những hiểu nhầm trong tình cảm của cha con mà Thu dành riêng cho ba. Cái thẹo là vết thương mà giặc Mĩ gây ra cho ba Thu. Sự chia cắt mái ấm gia đình không riêng gì mái ấm gia đình bé Thu mà còn hàng triệu mái ấm gia đình người Việt cũng là vì giặc Mĩ gây ra. Thấu hiểu thâm thúy điều này, sau này, Thu đang trở thành một nữ giao liên dũng mãnh, can đảm và mạnh mẽ. Cô đã quyết tâm tiếp bước con phố cha cô đã đi để đánh đuổi quân địch của mái ấm gia đình, quân địch của dân tộc bản địa.
Xây dựng nhân vật bé Thu – một cô nàng bướng bỉnh, đậm cá tính nhưng có tình cảm yêu ba tha thiết cảm động – Nguyễn Quang Sáng đã tỏ ra rất am hiểu tâm lí trẻ thơ thế cho nên nhà văn đã tạo ra được một nhân vật trẻ thơ thực sự sống động gây nhiều niềm xúc động sâu xa trong tâm người đọc. Bên cạnh đó, tác phẩm đã tạo ra một trường hợp hiểu nhầm độc lạ và rất khác nhau mà rõ ràng quan trọng nhất là rõ ràng cái thẹo. Chi tiết này còn có mức giá trị tựa như một “cái bóng” trong “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ hay “chiếc lá ở đầu cuối” trong truyện ngắn cùng tên của Ô Hen-ri,…
Nhân vật bé Thu trong “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng đã để lại trong tâm người đọc những ấn tượng thâm thúy bởi một tính cách đặc biệt quan trọng khó trọn vẹn có thể nhầm lẫn. Nhân vật này đã góp thêm phần tạo ra giá trị nhân văn thâm thúy cho tác phẩm. Và vì vậy, cùng với tác phẩm, nhân vật bé Thu đã giành được một vị trí riêng trong tâm fan hâm mộ yêu truyện ngắn Việt Nam.
Nguyễn Quang Sáng là một trong những cây bút nổi tiếng trong dòng văn học tân tiến. Ông đã từng là người lính nên ông có những cảm nhận thâm thúy về đời sống và tình hình trong cuộc chiến tranh. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông là tác phẩm chiếc lược ngà. Trong tác phẩm thì nhân vật bé Thu cho ta thấy được khá rõ tình cảm sâu đậm của cha con. Em rất thích nhân vật này, vậy toàn bộ chúng ta cùng tìm hiểu nhân vật bé Thu.
Bé Thu có một người cha đang đi lính. Khi cha bé Thu trở về quê hương thì lúc đó bé Thu đã được tám tuổi. Bé Thu không sở hữu và nhận ông Sáu là cha của bé Thu là cha. Vì vết sẹo bên má phải nhìn rất đáng để sợ và rất khác với hình chụp với mẹ bé Thu mà bé Thu đã biết. Khi ông Sáu phải trở về địa thế căn cứ thì lúc đó bé Thu đã nhận được ông Sáu là cha. Ông Sáu đã hứa khi về sẽ tặng cho bé trai Thu một chiếc lược.
Xuyên suốt cả tác phẩm thái độ của bé Thu có nhiều thay đổi. Nhưng tính cách của cô nàng đã được tác giả khắc họa rất tinh xảo và nhạy bén là một cô nàng giàu đậm cá tính, bướng bỉnh và gan góc khi bé Thu nhất quyết không sở hữu và nhận ông Sáu là cha. Lần thứ nhất được gặp ông Sáu và cũng là lần thứ nhất được ông gọi là con nhưng cô nàng đã: “giật mình, tròn mắt nhìn” kèm Từ đó là: “ngơ ngác, lạ lùng”. Có lẽ, đấy là một hành vi đổi là thường thì so với cái tâm lý của cô nàng hiện giờ. Và từ bất thần đến hốt hoảng và lo sợ khi thấy vết sẹo trên má của ông Sáu đỏ ửng lên và giần giật. Lúc này bé Thu chỉ biết chạy vào trong nhà và kêu thốt lên: “Má! Má!” Trong suốt những ngày ông Sáu ở trong nhà bé Thu vẫn không sở hữu và nhận ông là cha. Vì cô nàng quá nhỏ và vẫn chưa đồng ý được tư tưởng nên chưa thể đồng ý ông Sáu là cha chăng? Khi mẹ bảo bé Thu kêu ba vô ăn cơm thì bé Thu nói trổng: “Vô ăn cơm”. Và cương quyết không sở hữu và nhận ông Sáu và kêu ông Sáu là cha trong mọi trường hợp: “Cơm sôi rồi, chắt nước dùm cái.” ,”cơm nhão hiện giờ” Khi ông Sáu gắp cái trứng cá vào chén thì : “Nó liền lấy đũa xoi vào chén, để rồi bất thần hất cái trứng ra, cơm văng tung tóe cả bàn” Hành động của bé Thu khi hất cái trứng cá và bị ông Sáu đánh mà vẫn không khóc: “Gấp cái trứng cá vào chén” đã nhấn mạnh vấn đề tình cảm của cô nàng. Tác giả đã dùng thật nhiều rõ ràng thách đố cho nhân vật bé Thu như khi cô nàng bị mẹ dọa đánh, bị đưa vào thế bí và khi bị ông Sáu đánh. Những hình ảnh xẩy ra nhằm mục tiêu thể hiện tình cảm của một cô nàng có một tính cách rất bướng bỉnh và cũng rất lì lợm. Nhưng trong cô nàng vẫn còn đấy một chút ít gì đó rất ngây thơ, dễ thương của một cô nàng tám tuổi: “xuống bến, nó nhảy xuống xuồng, mở lòi tói cố làm cho dây lòi tói khua rổn rảng, khua thật to” Sau đó chạy sang nhà bà ngoại Thu đã cho bà ngoại là tình nhân thương, quan tâm cô nhất nên đã chạy sang nhà bà ngoại mà khóc. Đây là một khía cạnh khác trong nhân vật bé Thu. Ở đây, cô nàng là một người rất hồn nhiên, ngây thơ, dễ thương và cần sự yêu thương, dỗ dành. Khác hẳn với một cô nàng cứng cỏi, lì lợm của hằng ngày. Nhưng so với hôm đó khi cô nàng đã nghe bà ngoại kể về chuyện nhận vết sẹo và chứng mình được rằng ông Sáu là cha, cô nàng im re: “thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn”.
Đến đoạn cuối khi nhận cha. Bé Thu đang trở thành một cô nàng giàu tình cảm. Tình cha con mà bé Thu giữ gìn ấp ủ lâu nay nay giờ đã trỗi dậy. Sáng hôm đó, bé Thu đã được bà ngoại dẫn về nhà. Trong đầu bé Thu thời gian lúc bấy giờ là những ý nghĩ rất hỗn loạn. Hình ảnh người cha lí tưởng, đáng tự hào mà ấp ủ và vun đắp trong tám năm trời đã ngăn cho nó không sở hữu và nhận người đàn ông xa lạ kia là ba. Những tâm lý này đã khiến một cô nàng cứng cỏi lại như thể bị bỏ rơi. Bé Thu đã đứng dõi theo toàn bộ những hành vi của mọi người. Đến khi ông Sáu nói lời tạm biệt thì tình cảm của bé Thu đã trỗi dậy một cách mãnh liệt. Cô gái đã kêu ông Sáu là: “Ba!”. Tiếng kêu của cô nàng như làm xé đi không khí yên tỉnh, xé đi lòng người. Vừa kêu, con bé chạy tới ôm lấy ba nó: “Nó dang cả chân câu chặt ba nó.” Có thể nó nghĩ đôi tay đó không thể giữ ba nó ở lại. Tiếp theo là một hành vi khiến mọi người xúc động: “nó hôn lên tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn lên vết sẹo dài trên má của ba nó” Hành động này cho ta thấy bé Thu rất thương ba mình và yêu cả vết sẹo. Vết sẹo như thể một chứng tỏ cho việc yêu nước của ông Sáu và việc hôn lên vết sẹo cũng là yếu tố minh chứng cho việc tự hào của bé Thu so với ba của tớ. Trước khi ông Sáu trở về địa thế căn cứ bé Thu đã kêu ông Sáu tặng cho cô nàng một chiếc lược. Chiếc lược ở đấy là món quà duy nhất mà bé Thu muốn được ba mình tặng. Đây cũng đó là món quà duy nhất mà ông Sáu trọn vẹn có thể tặng cho con của tớ. Chiếc lược ngà như một kỉ vật nói lên tình cha con của cô nàng.
Nhân vật bé Thu thể hiện tính cách nhất quyết và lì lợm của một cô nàng có những tâm lý to nhiều hơn tuổi. Cô rất thương cha mình tuy nhiên hai người xa cách nhau từ khi cô một tuổi. Trước khi nhận ông Sáu là cha, cô nàng đã rất cứng rắn, quyết định hành động không sở hữu và nhận ông Sáu là cha, cô nàng đã rất cứng rắn, quyết định hành động không sở hữu và nhận ông Sáu là cha nhưng khi tiếng tạm biệt từ ba của tớ cô nàng đã dành toàn bộ tình cảm vào năm ngắn ở đầu cuối. Tình cảm của cô nàng như “giọt nước tràn ly” và tiếng nói của ông Sau như chất xúc tác để tình cảm của cô nàng được thể hiện. Bằng việc sáng tạo trường hợp bất thần mà tự nhiên, hợp lý, đoạn trích chiếc lược ngà đã thể hiện thật cảm động tình cảm cha con sâu nặng và cao đẹp trong cảnh ngộ éo le của cuộc chiến tranh.Truyện đã thành công xuất sắc trong việc miêu tả tư tưởng nhân vật và xây dựng tính cách nhân vật, nhất là nhân vật bé Thu. Nhan đề “Chiếc lược ngà” đã nhấn mạnh vấn đề chiếc lược làm bằng ngà mà bé Thu đã nhờ ba của tớ ông Sáu tặng cho mình khi về thăm con. Chiếc lược như một kỉ vật để tiếp thêm sức mạnh, nghị lực cho bé trai Thu. Chiếc lược là nhân chứng cho tình yêu và nhân chứng cho việc tàn khốc của cuộc chiến tranh.
Qua tác phẩm và nhất là nhân vật bé Thu đã cho ta thấy được tình cảm rất thiêng liêng giữa phụ tử. Dù trong cả cuộc chiến tranh thì tình yêu này vẫn được trong chính người cha là ông Sáu và người con gái là bé Thu. Bây giờ, khi giang sơn đã hòa bình, toàn bộ chúng ta đang sẵn có một môi trường sống đời thường ấm no, niềm hạnh phúc. Vậy toàn bộ chúng ta nên trân trọng những gì ta đang sẵn có và cái cần trân trọng nhất đó là tình cảm mái ấm gia đình.
Nguyễn Quang Sáng là nhà văn có thật nhiều những tác phẩm hay viết về những người dân dân Nam Bộ. Bởi ông vừa là một nhà văn nhưng cũng là một người chiến sỹ nên ông làm rõ những góc sâu trong tình cảm của những con người chiến sỹ luôn thân thiện cạnh bên mình. Những tác phẩm của ông mang lại thật nhiều dấu ấn trong tâm người đọc như Con chim vàng, Người quê nhà, Chiếc lược ngà,… Trong số đó, tác phẩm mà em thích nhất đó là Chiếc lược ngà (1966). Câu chuyện đã làm cho toàn bộ chúng ta xúc động về tình cha con thắm thiết của bé Thu và anh Sáu trong tình hình cuộc chiến tranh ác liệt.
Bé Thu là một cô nàng ương ngạnh và bướng bỉnh. Từ nhỏ, bé Thu đang không được gặp anh Sáu- cha của tớ mà chỉ biết cha qua tấm ảnh cưới của cha mẹ. Bởi thế, trong tâm của cô nàng, anh Sáu là một chiến sỹ cứu nước đẹp trai và thật yêu thương nó. Mãi cho tới khi bé Thu được bảy tuổi, anh mới có thời hạn để về thăm nhà vài ngày. Những tưởng bé Thu sẽ nồng nhiệt đón chờ anh, thế nhưng, bé lại xa lánh người cha của tớ và nhất quyết không chịu gọi một tiếng “ Ba” nào cả. Lần thứ nhất gặp anh, bé chỉ “ tròn mắt nhìn”,”ngơ ngác, lạ lùng” tiếp sau đó là “ vụt chạy và kêu thét lên”. Trong lòng anh Sáu luôn khao khát trọn vẹn có thể đã có được một tiếng gọi của con gái, thế nhưng, bé Thu nhất quyết không chịu gọi anh một tiếng nào. Thậm chí, bé còn tồn tại những hành vi chống đối lại anh. Khi mẹ bảo gọi cha ăn cơm, bé chỉ nói trống không những câu như “ Thì má cứ kêu đi”,”Vô ăn cơm”, “Cơm chín rồi”. Ngay cả lúc lâm vào cảnh trường hợp khó xử cần nhờ giúp sức của anh Sáu mà bé Thu cũng nhất quyết không chịu gọi anh một tiếng ba mà chỉ hì hục một mình làm việc làm. Những khi anh Sáu ân cần chăm sóc, bé cũng khước từ. Bé hất miếng trứng cá anh Sáu gắp cho mình. Và trong những phút nóng giận, anh đã đánh vào mông bé “ Sao mày cứng đầu quá vậy, hả?”. Có lẽ tới đây, ai cũng nghĩ rằng, bé sẽ khóc to hay giẫy lên nhưng trường hợp không hề như vậy. Bé Thu chỉ im re rồi tiếp sau đó bé đi sang bên nhà bà ngoại,” mét với ngoại và khóc ở bên đó”. Ở trường hợp này, có thật nhiều người sẽ trách mắng bé Thu. Thế nhưng, tới đây, toàn bộ chúng ta mới hiểu được lí do tại sao bé Thu lại không chịu gọi anh Sáu một tiếng “Ba”.
Tất cả chỉ bởi vết sẹo ở trên mặt anh. Đây có lẽ rằng là kết quả mà không tồn tại ai trọn vẹn có thể ngờ được. Thì ra trong tấm hình của anh khi đưa cho bé trai Thu xem là lúc anh chưa đi kháng chiến nên không hề có vết sẹo nào ở trên mặt. Trong khi giờ đây, khi anh đứng trước mặt của bé thì mặt của anh lại sở hữu một vết sẹo dài. Mỗi lần xúc động, vết sẹo ấy lại giật giật trông rất đáng để sợ. Chính bởi lí do như vậy mà bé Thu nhất quyết không sở hữu và nhận người cha của tớ bởi trong trí óc non nớt của bé, người cha không hề có vết sẹo đáng sợ ấy. Nghe được lời lý giải của bà, thời gian lúc bấy giờ, bé mới trọn vẹn có thể hiểu được những điều này và cũng hiểu thêm về người cha của tớ.
Tới lúc chia tay, anh Sáu chỉ khẽ nói với con:” Thôi! Ba đi nghe con!” Cứ nghĩ rằng cho tới lúc chia tay, anh cũng không thể nghe được tiếng gọi ba, thế nhưng một điều không ngờ đã xảy tới. Thu bỗng thét lên “ Ba!…Ba!” Tiếng kêu như gào xé cả bầu không khí. Bé vội chạy tới, ôm chầm lấy người cha của tớ mà hôn lên khắp khuôn mặt của người cha, hôn cả lên vết sẹo mà bé vẫn thường sợ ấy. Bé khóc nấc lên, đòi giữ lấy người cha ở cạnh mình, không cho ba đi vì thời hạn nhận ra nhau của mình quá ngắn ngủi. Không còn cách nào, bé đành xin ba làm cho bé trai một chiếc lược. Đây cũng đó là yêu cầu duy nhất của bé.
Đây cũng là lần ở đầu cuối của bé Thu được gặp người cha của tớ. Qua đây, toàn bộ chúng ta thấy được tình cảm của tất cả hai cha con. Bằng giọng văn nhẹ nhàng, tác phẩm cũng kín kẽ lên án cuộc chiến tranh, bởi cuộc chiến tranh đã tàn phá và để lại vết thương trên khung hình anh Sáu và cũng làm cho cha con anh không thể gặp được nhau mới gây ra những trường hợp như thời gian lúc bấy giờ. Và hình ảnh của bé Thu mãi mãi là hình ảnh đẹp trong tâm trí của mỗi toàn bộ chúng ta.
“Chiếc lược ngà” là một trong những tác phẩm rực rỡ của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Truyện được sáng tác năm 1966 tại mặt trận miền Đông Nam Bộ khi nhân dân miền Nam đang kiên cường chống Mĩ. Tác phẩm ca tụng tình cha con sâu nặng, thiêng liêng trong cảnh ngộ éo le của cuộc chiến tranh. Bé Thu, nhân vật chính trong truyện, hiện lên là một cô nàng gan lì, bướng bỉnh, có đậm cá tính nhưng cũng rất yêu thương cha.
Bé Thu là con gái đầu lòng của ông Sáu và cũng là người con duy nhất của ông. Bé Thu chưa một lần được sống trong vòng tay yêu thương của ba bởi ông Sáu đi kháng chiến biền biệt từ khi em còn rất nhỏ. Trong suốt tám năm ròng của tuổi thơ, bé Thu luôn khao khát được gặp ba nhưng ước mơ nhỏ bé ấy lại không tiến hành được. Em chỉ trọn vẹn có thể nhìn thấy người ba trong tấm hình chụp chung với má. Nhưng khi ông Sáu trở về, bé Thu lại không sở hữu và nhận ba và luôn cự tuyệt mọi tình cảm của ông.
Sau hiệp định Giơ-ne-vơ, ông Sáu được nghỉ phép ba ngày để về thăm mái ấm gia đình. Bé Thu không được báo trước điều này nên lúc gặp ba ở bến xuồng, với việc vồ vập xúc động của ba, Thu tỏ ra ngờ vực và hoảng sợ. Cô gái giật mình, tròn mắt khi nhìn thấy một người đàn ông với khuôn mặt đáng sợ cùng vết thẹo dài đỏ ửng tiến về phía mình, vừa nói giọng run run: “Thu, ba đây con”.
Nhưng cô nàng lại chạy đi và kêu lên gọi má. Tất cả những hành vi đó của bé Thu đều trái với niềm mong mỏi của ông Sáu nhưng lại phù thích phù hợp với tư tưởng trẻ thơ. Bé Thu không sở hữu và nhận ba vì em chờ đón một người cha khác, một người cha anh hùng, tươi tắn tựa như trong tấm hình của má.
Tưởng như đó chỉ là những phản ứng ban sơ của em, rồi sau đấy Thu sẽ vô cùng quấn quýt bên ông Sáu ba mình. Vậy mà mấy ngày sau, bé Thu luôn nhìn ông Sáu với cặp mắt xa lạ, cảnh giác. Ông Sáu càng vỗ về thì cô nàng càng đẩy ra xa. Khi má kêu mời ba vô ăn cơm thì cô nàng nói trống không, thậm chí còn gọi ông Sáu là “người ta” với thái độ bực tức.
Khi nồi cơm sôi, cô nàng tự chắt nước nồi cơm mà không cần nhờ đến việc giúp sức, điều này đã cho toàn bộ chúng ta biết Thu là một cô nàng thông minh, đáo để. Khi ông Sáu gắp cái trứng cá để vào chén, Thu lấy đũa xoi vào chén rồi bất thần hất cái trứng cá ra làm cơm văng tung tóe cả mâm. Bị đánh, cô nàng gan lì không khóc mà bỏ sang nhà bà ngoại, khi đi còn cố khua dây xuồng kêu lên thật to như thể một sự thử thách.
Những phản ứng của bé Thu ngày càng quyết liệt, từ chỗ ngấm ngầm đến rõ ràng, mạnh mẽ và tự tin. Nhà văn đã thể hiện đậm cá tính khá đặc biệt quan trọng của Thu trong một trường hợp bất thần. Thu cứng đầu nhưng rất thông minh. Sự ương ngạnh của em là trọn vẹn có lý và không đáng trách bởi em không biết vết thẹo trên khuôn mặt ba là vì cuộc chiến tranh để lại. Tác giả đã tìm ra được nguyên nhân phù thích phù hợp với tư tưởng trẻ thơ để nêu lên nguyên do vì sao Thu không sở hữu và nhận ba.
Điều cảm động ở đấy là bé Thu càng phản ứng mạnh mẽ và tự tin càng đã cho toàn bộ chúng ta biết tình yêu thương ba tha thiết. Em chỉ đồng ý người ba tựa như trong tấm hình với má. Chi tiết vết thẹo không riêng gì có có mức giá trị lớn trong việc xây dựng trường hợp, thể hiện tình cảm cha con mà còn tồn tại giá trị tố cáo cuộc chiến tranh phi nghĩa đã làm chia cắt từng mái ấm gia đình, khiến người ta đau đớn cả về vật chất lẫn tinh thần.
Câu chuyện dường như rơi vào bế tắc, ba ngày về phép của ông Sáu tưởng như vô nghĩa vì bé Thu bỏ về nhà ngoại. Nhưng đúng thời cơ ông Sáu lên đường, bé Thu bất thần nhận ba. Đêm ngày hôm trước, nghe bà giảng giải về vết thẹo trên mặt ba, Thu nằm im, lăn lộn, thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn.
Sáng hôm sau, bé theo bà về nhưng chỉ dám đứng nhìn ba từ xa. Vẻ mặt sầm lại buồn rầu, cái nhìn không ngơ ngác lạ lùng mà có vẻ như nghĩ ngợi sâu xa. Đến khi, ông Sáu cất tiếng nói: “Thôi ba đi nghe con” thì tình phụ tử bỗng trỗi dậy mạnh mẽ và tự tin. Thu kêu thét lên: “Ba…a….a…a”. Tiếng kêu như tiếng xé, xé cả sự im re và xé cả ruột gan mọi người. Đó là tiếng gọi mà cô nàng cố đè nén trong bao nhiêu trong năm này, tiếng gọi ba như vỡ tung ra từ đáy lòng.
Một loạt những cử chỉ, hành vi được Nguyễn Quang Sáng miêu tả rõ ràng, sinh động: “Nó nhảy thót lên, ôm lấy cổ ba, nó hôn tóc, hôn vai, hôn cổ, hôn cả vết thẹo dài trên mặt ba nó”. Cái vẻ ương ạnh, bướng bỉnh đã biến mất, hiện giờ chỉ từ là bé Thu nhõng nhẽo, đang cố ôm chặt lấy ba vì sợ ba đi mất. Rồi cũng rất trẻ con khi Thu nghĩ hai tay không giữ được ba nên dang cả hai chân để ôm chặt lấy ông Sáu.
Đôi vai của nó rưng rưng. Những rõ ràng sinh động đầy kịch tính đã diễn tả thành công xuất sắc sự bùng nổ mạnh mẽ và tự tin, sự đột phá kinh hoàng của tình cảm. Bao nhiêu yêu thương, mong đợi dồn nén giờ đây vỡ òa trong những giọt nước mắt, giọt nước mắt yêu thương, nghẹn ngào xen lẫn cả sự hối hận.
Thu chỉ được gặp ba một lần duy nhất và tiếp sau đó ông Sáu đã ra đi mãi mãi. Tiếng ba mà cô nàng đã cất tiếng gọi trở nên thiêng liêng hơn lúc nào hết. Nhưng khi đã hiểu, Thu càng thêm yêu, thêm tự hào về người cha anh hùng để rồi sau này em bước tiếp vào con phố giải phóng dân tộc bản địa và trở thành một cô giao liên thông minh và dũng mãnh.
Cả đoạn truyện là một bài thơ cảm động về tình cha con bất diệt trong tình hình éo le của cuộc chiến tranh. Bé Thu khởi sắc đậm cá tính ương ngạnh nhưng vẫn là đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ, có tình yêu cha nồng thắm. Qua nhân vật bé Thu, Nguyễn Quang Sáng đã gửi một mong ước giản dị, thân thiện của trẻ thơ là được sống trong vòng tay yêu thương êm ấm của mái ấm gia đình.
Tình cảm mái ấm gia đình thiêng liêng, cao cả với từng người nhưng trong cuộc chiến tranh tình yêu thương ấy còn đang cao đẹp hơn lúc nào hết. Nhà văn Nguyễn Quang Sáng khắc họa tình cảm phụ tử cảm động giữa anh Sáu và bé Thu trong truyện ngắn “ Chiếc lược ngà”. Tác giả thành công xuất sắc xây dựng hình ảnh nhân vật bé Thu với đậm cá tính và lòng yêu ba sâu nặng.
Hình ảnh bé Thu hiện lên ngây thơ mà cũng đầy bản lĩnh được nhà văn khắc tạc một cách chân thực. Ngay từ lúc gần đầy một tuổi, em đã sống xa vòng tay yêu thương của ba bởi ba em đi kháng chiến. Giữa sự chở che của bà, của mẹ. em vẫn khao khát được gặp ba. Nét hồn nhiên của lứa tuổi khiến em tin rằng ba phải là người giống với cái hình chụp chung với má. Hình ảnh cô nàng tám tuổi chơi ở trong nhà chòi đã cho toàn bộ chúng ta biết Thu là cô nàng ngoan, biết nghe lời.
Khi phát hiện tiếng gọi của anh Sáu, tận mắt tận mắt chứng kiến những cử chỉ hồ hởi và nhất là vết thẹo dài, đỏ ửng, giần giật trên khuôn mặt người lạ, bé Thu từ ngỡ ngàng chuyển sang hoảng sợ và bỏ chạy kêu má. Trong phút đầu gặp gỡ, trước tình cảm dạt dào của anh Sáu lúc ấy cô nàng đâu ngờ đã cứu một vết thương rỉ máu lên trái tim giàu tình thương của người cha. Ba ngày ngắn ngủi “anh càng vỗ về con bé càng đẩy ra.
Anh mong một tiếng “ba” của con bé nhưng nó chẳng lúc nào chịu gọi”. Sự ngang ngạnh được thể hiện một cách trực tiếp bởi con bé luôn nói trổng “Vô ăn cơm, cơm chín rồi”. Ngay cả khi bị dồn vào thế bí: nồi cơm sôi, mẹ dặn nó ở trong nhà phải chắt nước nếu không cơm nhão, nhưng cái nồi to quá mà con nhỏ nhất quyết không gọi anh Sáu là ba để anh chắt nước giùm như lời gợi ý của anh Ba.
Cô gái “luýnh quýnh, loay hoay, nhón lấy cái vá múc từng vá nước”, giúp ta tưởng tượng bé Thu không riêng gì có khôn khéo, đáo để mà còn dũng mãnh luôn giữ vững lập trường của tớ. Những tưởng tình cảm yêu thương, sự săn sóc của anh Sáu thể hiện rõ ràng trong bữa cơm, khi anh gắp cho nó một chiếc trứng cá to vàng. Bé Thu “lấy đũa xoi vào chén, để đó rồi bất thần hất tung cái trứng cá ra, cơm văng tung tóe cả mâm”, sự đối kháng quyết liệt đẩy xích míc giữa hai cha con lên đỉnh điểm.
Con bé bị anh Sáu đánh có lẽ rằng anh trọn vẹn bất lực nhưng bé Thu không giãy nảy lăn ra khóc mà một loạt động từ “ngồi im, đầu cúi gằm xuống, gắp lại cái trứng cá để vào chén, lặng lẽ đứng lên, lấy dầm bơi qua sông sang bên ngoại”. Hành động của cô nàng phần nào phản ánh tính cách của tuổi nhỏ và đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin, rắn rỏi.
Đằng sau hình ảnh một cô nàng ương bướng, bé Thu còn hết mực yêu cha. Sau đêm ngủ với ngoại, bé Thu không sở hữu và nhận anh Sáu là ba không phải vì lâu không gặp em quên ba mất rồi mà vì trên mặt anh Sáu có một thẹo khác với những người chụp chung với má. Nghe bà lí giải nguyên nhân của vết thẹo, cô nàng khẽ thở dài và đưa tay lên trán suy ngẫm. Phải chăng nó đang nghĩ về lỗi lầm của tớ, về đau khổ của ba nó phải hứng chịu?
Ngày anh Sáu lên đường, nó núp sau cánh cửa và nhìn với cái nhìn xa xăm, dịu dàng êm ả hơn thực ra trong tâm hồn đó đang sẵn có một sự thay đổi lớn. Tình cảm vỡ òa khi bé Thu kêu tiếng ba nghẹn ngào trong tiếng nấc: “ Ba…a…ba!”. Tiếng kêu như tiếng xé, xé không khí và xé trái tim mọi người.
Đó là tiếng gọi thân thương nó dồn nén bao nhiêu trong năm này mới được bật ra thành lời. Nó chất chứa bao nỗi niềm nhớ thương và cả sự ăn năn. Nó nhanh như con sóc, ôm chặt lấy ba, quặp chặt hai chân và hôn ba cùng khắp, hôn cả vết thẹo của anh Sáu. Những cái hôn vội vã cùng những giọt nước mắt xúc động, niềm hạnh phúc em đều mong mỏi dành tặng người cha kính yêu, dũng mãnh của tớ.
Nhưng thời hạn thật ngắn ngủi cho niềm sung sướng ấy bởi anh Sáu phải lên đường. Lời nói của cô nàng “ Ba ở trong nhà với con nghe ba” một lần nữa xác lập tình cảm sâu nặng mà trong sáng. Món quà bé Thu muốn ba tặng là chiếc lược ngà thực ra cũng vì mong ba bình yên và trở về từ cuộc kháng chiến đầy gian truân, nguy hiểm.
Chiến tranh tạo thành bức tường vô hình dung ngăn cách hai cha con anh Sáu và bé Thu nhưng tình phụ tử thiêng liêng, cao đẹp của bé Thu vẫn ngời sáng hơn. Nhà văn xây dựng nhân vật bé Thu với vẻ đẹp đậm cá tính, đầy bản lĩnh nhưng ở đó tình yêu ba luôn thường trực.
Tình cảm mái ấm gia đình vẫn là một chủ đề quan trọng của văn học Việt Nam trong thời kì kháng chiến. Trong thời kì chống Mỹ cứu nước, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã khai thác rất hiệu suất cao mảng đề tài này, ông đã có thật nhiều tác phẩm rực rỡ, trong số đó có truyện ngắn “Chiếc lược ngà”. Một trong những yếu tố tạo ra thành công xuất sắc đầy ấn tượng của truyện đó là việc xây dựng thành công xuất sắc nhân vật chính – bé Thu – một cô nàng đáng yêu và dễ thương, đậm cá tính và có tình yêu ba tha thiết.
Bé Thu là một cô nàng mới lên tám tuổi nhưng cô đã thể hiện rõ tính cách bướng bỉnh, gan góc và rất đậm cá tính của tớ. Trong trí nhớ và ấn tượng khắc sâu trong tâm hồn cô nàng chỉ có duy nhất một người ba mà nó biết qua tấm ảnh chụp chung với má ngày cưới.
Chính vì vậy mà sau khoản thời hạn ông Sáu đi mặt trận về với chiếc sẹo trên má, nó đã nhất quyết không chị nhận ông Sáu là ba, mặc cho toàn bộ nhà, trong cả bà nội nó cũng thừa nhận điều này. Mọi người đón ông Sáu với toàn bộ tấm lòng chân thành, ông cũng vô cùng xúc động khi gặp bé Thu, nhưng bỏ qua toàn bộ, bé Thu vẫn hét lên sợ hãi và không thừa nhận đó là ba mình.
Phân tích nhân vật bé Thu trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn quang Sáng. Những hành vi của bé Thu cũng thể hiện rõ tính cách đặc biệt quan trọng của cô nàng, khi mẹ yêu cầu “mời ba vô ăn cơm” nhưng nó lại gọi “trổng” là “vô ăn cơm”. Khi nồi cơm sôi, nó nhất quyết không nhờ ba mà cố tìm cách chắt được nước mà không cần nhờ vả.
Sự rắn rỏi và ngang bướng của trẻ con thể hiện rất rõ ràng qua hành vi hất cả chén cơm khi ông Sáu gắp cho nó cái trứng cá. Mặc dù bị ba đánh nhưng con bé vẫn ngồi im, cúi gằm đầu xuống, gắp lại miếng trứng vào bát rồi đứng lên thoát khỏi mâm. Đành rằng, trẻ con chỉ biết tin vào những gì chúng nhìn thấy, nhưng bé Thu đang không thể tưởng tượng được sự ác liệt của cuộc chiến tranh, dẫn đến những tâm lý và hành vi kiểu trẻ con ấy.
Tuy nhiên phải thừa nhận rằng cô nàng có một đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin, sự gan góc, bướng bỉnh đến kì lạ, đó đó là tiền đề để nó trở thành một cô giao liên dũng mãnh, mưu trí sau này. Điều khiến nhân vật đi sâu trong tâm người đọc chính ở tình yêu ba nồng nàn và tha thiết của bé Thu. Càng phản đối và khước từ người “ba giả” kia bao nhiêu càng thể hiện cô yêu ba của tớ bấy nhiêu, đó là tình yêu thâm thúy duy nhất, không thể sẻ chia cho bất kể ai.
Đến lúc biết rằng ông Sáu đó là ba thật của tớ, bé Thu đã đã cho toàn bộ chúng ta biết con bé thèm được gọi tiếng ba ra làm thế nào, tiếng kêu của nó như tiếng xé lòng xót xa. Tiếng “ba” nó đã cố đè nén trong bao nhiêu năm, nay được vỡ tung ra từ đáy lòng, đó là một tiếng gọi thiêng liêng vô cùng. Thấu hiểu những gì quân giặc gây ra, cô nàng Thu đã quyết tâm tiếp bước con phố cha cô đã đi để đánh đuổi quân địch của mái ấm gia đình, dân tộc bản địa.
Nhân vật bé Thu trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng là một nhân vật trẻ thơ thực sự đầy sống động và gây niềm xúc động thâm thúy trong tâm người đọc với những tính cách đặc biệt quan trọng khó trọn vẹn có thể nhầm lẫn. Nhân vật là một phần quan trọng tạo ra giá trị nhân văn thâm thúy cho tác phẩm, giành vị trí riêng trong tâm bạn đọc.
Chiếc lược ngà là một trong những tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Quang Sáng. Tác phẩm xoay quanh mẩu chuyện cảm động về tình cảm cha con ông Sáu trong tình hình cuộc chiến tranh ác liệt. Trong tác phẩm nổi trội hơn hết là bé Thu, nhân vật có đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin, có tình yêu thương cha tha thiết, mãnh liệt.
Truyện xoay quanh hai trường hợp cơ bản: hai cha con hội ngộ nhau sau tám năm xa cách, nhưng bé Thu không sở hữu và nhận ra ba, khi nhận ra thì anh Sáu lại phải tiếp tục lên đường chiến đấu. Đây là trường hợp cơ bản giúp bé Thu thể hiện tình cảm mãnh liệt với cha. Ở khu địa thế căn cứ ông dồn hết tình yêu làm chiếc lược ngà cho con nhưng còn chưa kịp đưa ông đã hi sinh. Tình huống này giúp thể hiện tình yêu của ông Sáu với con.
Thu là cô nàng được sinh ra và lớn lên trong cuộc chiến tranh nên trong suốt tám năm ròng, cô nàng chỉ được sống trong tình yêu thương, sự bảo phủ của mẹ, em chưa một lần được gặp ba, mà chỉ nhìn mặt ba qua một tấm ảnh ba chụp chung với má. Thu vẫn luôn mang trong mình khao khát được gặp ba, được sống trong tình yêu của ba.
Và có lẽ rằng điều này sẽ thành hiện thực nếu cuộc gặp gỡ sau tám năm ngoái không tồn tại những éo le trắc trở. Nhưng chỉ vì cuộc chiến tranh, một dấu tích để lại trên khuôn mặt anh Sáu mà con nhỏ nhất quyết không chịu nhận ba. Trước cái dang tay của anh Sáu, Thu thấy vô cùng ngạc nhiên, tiếp sau đó là hoảng sợ, mặt nó tái đi, xoay đầu bỏ chạy, cầu cứu má.
Phản ứng thứ nhất này trọn vẹn có thể xem là thường thì, vì sau tám năm vào mặt trận có lẽ rằng anh Sáu đã già dặn đi nhiều nên con bé không sở hữu và nhận ra. Nhưng những ngày tiếp sau đó, con bé vẫn luôn tìm cách lảng tránh và nhất quyết không gọi ông Sáu là ba. Bị mẹ ép gọi ba vào ăn cơm nó chỉ nói trống không, khi bị đẩy tới bước đường cùng chắt nước cơm nó cũng linh hoạt tự làm một mình.
Nhất là lúc ông Sáu gắp cho nó cái trứng cá, nó hất thoát khỏi bát cơm, khiến cơm văng tung tóe. Lúc bị đánh những tưởng nó sẽ khóc, nhìn anh Sáu bằng ánh nhìn căm giận, nhưng nó chỉ lặng lẽ gắp cái trứng cá ra rồi bỏ về nhà ngoại. Nó khước từ bất kể sự quan tâm nào của ông Sáu với nó.
Sự ương ngạnh của bé Thu không đáng trách, vì em còn quá nhỏ để hiểu được những ác liệt mà cuộc chiến tranh gây ra. Em không tin đó là ba mình vì vết thẹo dài trên má khác với những người ba chụp cùng với má trong tấm hình. Bởi vậy phản ứng quyết liệt của Thu là hợp lý, thể hiện một đậm cá tính mạnh mẽ và tự tin, tình yêu thương ba vô cùng sâu đậm.
Nhưng khi được nghe bà ngoại lý giải, lí do anh Sáu rất khác trong tấm hình thì bé Thu hiểu ra tôi đã sai. Thu đã rất ân hận về hành vi của tớ, “nó nằm im, lăn lộn và thỉnh thoảng lại thở dài như người lớn”. Bà ngoại đó là người giải đáp mọi vướng mắc, cởi nút trong tâm hồn trẻ thơ của Thu.
Phản ứng không sở hữu và nhận anh Sáu quyết liệt bao nhiêu thì khi nhận ra cha tình cảm ấy lại càng sâu nặng, mãnh liệt bấy nhiêu. Trong giờ phút ở đầu cuối trước lúc cha đi, tình cảm dồn nén lâu nay nay bùng lên thật mãnh liệt, mạnh mẽ và tự tin: Nó thét tiếng “Ba” xé ruột, xé gan. Đó là tiếng “ba” nó mong đợi lâu nay nay, tiếng gọi ấy khiến ông Sáu rơi lệ.
Rồi nó nhảy tót lên ôm chặt lấy ông Sáu, hôn vào tóc, vai, mặt, mũi và cả vết thẹo dài trên mặt ông. Chân nó quặp chặt lấy ba, như thể không thích cho ông rời đi. Tất cả những hành vi ấy đã cho toàn bộ chúng ta biết Thu yêu thương ba vô cùng, một tình yêu mãnh liệt, chân thành, thắm thiết. Tình yêu này được thể hiện một cách cảm động qua tình hình éo le của cuộc chiến tranh.
Tác phẩm có diễn biến đơn thuần và giản dị những rõ ràng được sắp xếp hợp lý, đưa người đọc đi từ bất thần này đến bất thần khác, đồng thời thể hiện được đậm cá tính nhân vật. Sự lựa chọn người kể chuyện thích hợp, bác Ba người luôn cạnh bên hai cha con, tận mắt tận mắt chứng kiến toàn bộ mẩu chuyện, thế cho nên mẩu chuyện được thuật lại chân thực, giàu cảm xúc.
Ngôn ngữ kể chuyện có sự phối hợp hòa giải và hợp lý những yếu tố miêu tả, biểu cảm, làm cho mẩu chuyện không riêng gì có mê hoặc bởi diễn biến mà còn phải lòng với những tâm lý, trăn trở của người kể chuyện. Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật rất là rực rỡ, tóm gọn tâm lí trẻ con tài tình, chân thực.
Qua nhân vật bé Thu tác giả đã thể hiện một cách cảm động tình yêu cha thâm thúy trong tình hình khắc nghiệt, éo le của cuộc chiến tranh. Đồng thời cũng là lời xác lập, dù cuộc chiến tranh xẩy ra cũng không thể làm vơi cạn được tình người, tình cảm mái ấm gia đình. trái lại chính trong tình hình này, tình cảm mái ấm gia đình lại càng trở nên sâu nặng, tha thiết và cao đẹp hơn.
Chiếc lược ngà là sáng tác xuất sắc của Nguyễn Quang Sáng khi trở lại miền Nam công tác làm việc. Từ một mẩu chuyện kể về một nữ giao liên thông minh, tài trí, nhà văn đã viết nên mẩu chuyện cảm động này. Qua tình hình éo le của mái ấm gia đình ông Sáu, nhà văn đã thể hiện thật chân thành và cảm động vẻ đẹp tình cảm mái ấm gia đình trong hoàn tình hình cuộc chiến tranh. Đặc biệt, tâm lí và hành vi của nhân vật bé Thu được xây dựng khá tinh xảo thể hiện sự am hiểu của nhà văn so với tâm lí trẻ thơ. Diễn biến tâm trạng của nhân vật bé Thu dường như khó hiểu nhưng nó lại là tình cảm yêu thương tha thiết mà bé dành riêng cho những người dân cha thân yêu của tớ.
Câu chuyện được kể “vào một trong những đêm trời sáng trăng suông, trong một ngôi nhà nhỏ giữa Tháp Mười mà xung quanh nước đã lên đầy…” . Người kể chuyện cho bạn hữu nghe là “một đồng chí già” – ông Ba, chiến sỹ lão thành từng trải trong cuộc kháng chiến. Cách mở đầu tạo không khí nghiêm trang và gợi mở nhiều điều thú vị.
Ông Sáu, một cán bộ kháng chiến, xa nhà hơn bảy năm mới tết đến có dịp trở về thăm nhà. Khi ông đi, bé thu, con gái ông chưa tròn một tuổi. Lúc ông trở về, bé Thu đã lớn. Niềm mong mỏi và háo hức được gặp con gái, được ôm nó vào lòng cho thỏa nhớ mong khiến ông bồi hồi. Khi thuyền chưa cập bờ, nhìn thấy con bé đang ngồi chơi trước sân, ông đã vội nhảy lên bờ. Nghe tiếng gọi: “Thu! Con”,bé Thu giật mình, tròn mắt nhìn vào chiếc theo nơi má của người đàn ông vừa gọi mình đang giần giật đỏ ửng lên mà sợ hãi. Nghe ông kêu: “Ba đây con!”, mặt Thu bỗng tái đi, rồi vụt chạy và thét lên: “Má! Má!” khiến ông Sáu đứng sững lại, ngỡ ngàng. Nỗi đau đớn hiện ra mặt ông trông thật đáng thương, hai tay buông thõng xuống như bị gãy.
Ba ngày về phép ngắn ngủi cứ nặng nề trôi đi. Bé Thu nhất quyết không gọi ông là ba khiến ông vô cùng đau khổ. Ông càng vồ vập, vỗ về thì Thu lại cảng lảng tránh, xa cách, lạnh nhạt. Bé Thu không hiểu biết được nỗi khát khao cháy lòng của cha sau tám năm xa cách biết bao mong mỏi được trở về, được nghe con gọi một tiếng cha – bình dị mà thiêng liêng nhất trong đời sống này.
Bằng mọi cách, ông, vợ ông và bác ba khuyên nhủ, tạo tình thế để nó gọi ba nhưng nó nhất quyết không gọi. Mẹ nói Thu gọi cha vào ăn cơm thì Thu nói trống không, Thu gọi cha là “người ta”. Sự xa lánh, ương ngạnh của bé Thu như gáo nước lạnh dội xuống ngọn lửa nồng nàn trong tâm cha. Có lúc tưởng như không thể chịu đựng được nữa, đó là lúc một mình Thu trái chiều với nồi cơm to đang sôi trào, tưởng chừng nó phải cuống lên, xuống nước, đầu hàng, gọi một tiếng ba nhờ việc giúp sức.Nhưng không! Thu nhất quyết lấy chiếc vá múc từng vá nước bỏ đi, quyết không chịu cất lên một tiếng ba mà người cha mong đợi.
Bướng bỉnh, bất cần, không chịu nhượng bộ, không chịu thua cuộc, điều này khiến người cha càng thêm đau lòng và cũng không hiểu biết vì sao Thu lại cự nự, chối bỏ tình cha như vậy?
Ẩn sau những điều đáng trách, đáng ghét ấy của Thu lại là yếu tố vô cùng đáng quý của người con nhỏ bé so với cha. Thái độ ngang ngạnh, quyết liệt ấy có lí do riêng của trẻ mà chưa ai hiểu được và chưa ai tháo gỡ cho nó, tuy nhiên khắp khung hình bạn của cha, người mẹ và toàn bộ mọi người đều xác nhận đó là cha của bé. Cái mầm sâu kín vướng mắc trong tâm bởi người cha trong ảnh trẻ, đẹp, không tồn tại vết thẹo ghê sợ trên má kia. Bé nhất quyết giữ vững lập trường để bảo vệ người cha thân yêu của tớ. Sự việc sẽ không còn được giải tỏa nếu như Thu không hất cái trứng cá thoát khỏi bát cơm và bị cha la đánh. Thu bỏ ăn chèo thuyền sang bà ngoại.
– Nhà văn cởi nút thật khôn khéo, tự nhiên, hợp lý, nỗi khúc mắc trong tâm bé Thu đã được bà ngoại tháo gỡ: cuộc chiến tranh, thời hạn, sự xa cách đã khiến ba già và xấu xí như vậy. Khi đã vỡ lẽ rồi thì lòng yêu cha của bé Thu càng nhân lên gấp bội nhưng quá muộn, đúng thời cơ cha phải từ giã mái ấm gia đình, bà con lên đường.
– Buổi sáng chia tay trên bến, khi cha phải lo tiếp khách, Thu cảm hứng như bị bỏ rơi, lúc bé đứng vào ngóc ngách nhà cửa, lúc tựa của nhìn mọi người. Vẻ mặt không hề cau có mà sẫm lại buồn rầu. Đôi mắt mở to vẻ nghĩ ngợi sâu xa. Chia tay Thu là người ở đầu cuối, hai con mắt mênh mông của nó nhìn cha bỗng xôn xao. Tình cha con đột ngột trỗi dậy. Tiếng ba vỡ òa từ sâu thẳm đáy lòng bao năm chờ đón, nay buột thốt bất thần. Và cái tiếng ba suốt chín năm, ba ngày đằng đẵng người cha mong mỏi giờ mới được nghe. Đột ngột, sung sướng, yêu thương và cả những éo le… trào cả dậy, không tồn tại ai trọn vẹn có thể ngờ tới: “Ba… Ba!
Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im re và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng ba mà nó cố đè nén trong bao nhiêu trong năm này, tiếng ba như vỡ tung ra từ đáy lòng nó […]. Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói trong tiếng khóc: – Ba! Không cho ba đi nữa! Ba ở trong nhà với con! Ba bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài trên má của ba nữa” như muốn chuộc lỗi với ba. Xúc động biết bao Thu hôn lên cả vết thẹo dài mà suốt mấy ngày bé đã nghi kị, ghét bỏ. Đối với những người cha ấy, đó là tiếng gọi ba thứ nhất và cũng là tiếng ở đầu cuối ông nghe được từ con. Xúc động quá nặng tràn, ông Sáu không kìm nổi nước mắt, vừa ôm con, vừa lau nước mắt, rồi hôn lên mái tóc con: “- Ba đi rồi ba về với con. – Không! – Con bé hét lên, hai tay nó xiết chặt lấy cổ […], nó dang cả hai chân câu chặt lấy ba nó, và đôi vai của nó run run”.
Nhìn ảnh ấy, ai cũng nghẹn lòng làm thế nào cầm nổi nước mắt. Còn nhân vật tôi “bỗng thấy không thở được như có bàn tay ai nắm lấy trái tim”. Lần cuối bé Thu được ôm cha, nó mếu máo và dặn cha trong tiếng nấc : “Ba về! Ba mua cho con một cây lược nghe ba!”. Một ước muốn nhỏ bé, giản dị mà hàm chứa ý nghĩa sâu xa. Cây lược ngà! Phải mười năm tiếp theo khoản thời hạn Thu đang trở thành cô giao liên rắn rỏi, kiên cường mới được trao, lúc đó người cha thân yêu cũng không hề nữa.
Nhà văn không nhiều nếu không thích nói là rất ít lời, chỉ qua một vài rõ ràng, đủ cho những người dân đọc xúc động trước nỗi niềm, tâm trạng của nhân vật bé Thu. Đó là tình cảm thật trong trẻo, thâm thúy, mạnh mẽ và tự tin nhưng cũng thật dứt khoát, rạch ròi. Cứng cỏi, ương ngạnh, yêu – ghét đều thống nhất và hồn nhiên trong tâm trạng một đứa trẻ ngây thơ, chứng tỏ nhà văn rất am hiểu tâm lí trẻ nhỏ và diễn tả thật sinh động diễn biến tâm lí với cả tấm lòng yêu thương và trân trọng.
>> Tải file để tìm hiểu thêm khá đầy đủ 18 mẫu
Reply
8
0
Chia sẻ
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Review Nhân xét nào không đúng với đoạn trích Chiếc lược ngà tiên tiến và phát triển nhất , Chia Sẻ Link Down Nhân xét nào không đúng với đoạn trích Chiếc lược ngà “.
Quý khách trọn vẹn có thể để lại Comment nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#Nhân #xét #nào #không #đúng #với #đoạn #trích #Chiếc #lược #ngà Nhân xét nào không đúng với đoạn trích Chiếc lược ngà