Mục lục bài viết
Update: 2022-01-22 02:26:05,Bạn Cần biết về Quan điểm nào tại đây của chủ nghĩa duy tâm khách quan. Bạn trọn vẹn có thể lại Comment ở cuối bài để Admin đc lý giải rõ ràng hơn.
Chủ nghĩa duy vật, chủ nghĩa duy tâm là gì? Sự trái chiều giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm trong việc xử lý và xử lý yếu tố cơ bản của triết học
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
Theo Ăngghen, yếu tố cơ bản lớn của mọi triết học, nhất là của triết học tân tiến là yếu tố quan hệ giữa tư duy và tồn tại. việc này được gọi là yếu tố cơ bản của triết học chính vì: thứ nhất, nó phát sinh cùng với việc Ra đời của triết học và tồn tại trong toàn bộ những trường phái triết học cho tới tận ngày này; thứ hai, xử lý và xử lý yếu tố này là cơ sở để xử lý và xử lý toàn bộ những yếu tố triết học khác còn sót lại và là tiêu chuẩn để xác lập lập trường, toàn thế giới quan của những nhà triết học cũng như những học thuyết của mình.
Vấn đề cơ bản này còn có hai mặt:
Cách xử lý và xử lý mặt thứ nhất yếu tố cơ bản của triết học đã chia những triết gia làm hai phái cơ bản: chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm.
Những người cho rằng vật chất, giới tự nhiên là cái có trước và quyết định ý thức của con người được gọi là những nhà duy vật. Học thuyết của họ hợp. thành những môn phái rất khác nhau của chủ nghĩa duy vật, lý giải mọi hiện tượng kỳ lạ của toàn thế giới này bằng những nguyên nhân vật chất nguyên nhân tận cùng của mọi vận động của toàn thế giới này là nguyên nhân vật chất. Ngược lại, những người cho rằng ý thức, tinh thần, ý niệm, cảm hứng là cái có trước giới tự nhiên, được gọi là những nhà duy tâm. Các học thuyết của mình hợp. thành những phái rất khác nhau của chủ nghĩa duy tâm, chủ trương lý giải toàn bộ toàn thế giới này bằng những nguyên nhân tư tưởng, tinh thần nguyên nhân tận cùng của mọi vận động của toàn thế giới này là nguyên nhân tinh thần.
Chủ nghĩa duy vật: Cho đến nay, chủ nghĩa duy vật đã được thể hiện dưới ba hình thức cơ bản: chủ nghĩa duy vật chất phác, chủ nghĩa duy vật siêu hình và chủ nghĩa duy vật biện chứng.
+ Chủ nghĩa duy vật chất phác là kết quả nhận thức của những nhà triết học duy vật thời Cổ đại. Chủ nghĩa duy vật thời kỳ này thừa nhận tính thứ nhất của vật chất nhưng đồng nhất vật chất với một hay một số chất cụ thể của vật chất và đưa ra những kết luận mà về sau người ta thấy mang nặng tính trực quan, ngây thơ, chất phác. Tuy hạn chế do trình độ nhận thức thời đại về vật chất và cấu trúc vật chất, nhưng chủ nghĩa duy vật chất phác thời Cổ đại về cơ bản là đúng vì nó đã lấy bản thân giới tự nhiên để giải thích thế giới, không viện đến Thần linh, Thượng đế hay những lực lượng siêu nhiên.
+ Chủ nghĩa duy vật siêu hình là hình thức cơ bản thứ hai trong lịch sử dân tộc bản địa của chủ nghĩa duy vật, thể hiện khá rõ ở những nhà triết học thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII và nổi bật nổi bật là ở thế kỷ thứ XVII, XVIII. Đây là thời kỳ mà cơ học cổ điển đạt được những thành tựu rực rỡ nên trong lúc tiếp. tục phát triển quan điểm chủ nghĩa duy vật thời Cổ đại, chủ nghĩa duy vật giai đoạn này chịu sự tác động mạnh mẽ của phương pháp tư duy siêu hình, cơ giới phương pháp nhìn thế giới như một cỗ máy khổng lồ mà mỗi bộ phận tạo nên toàn thế giới đó về cơ bản là ở trong trạng thái khác lạ và tĩnh tại. Tuy không phản ánh đúng hiện thực trong toàn cục nhưng chủ nghĩa duy vật siêu hình đã góp phần không nhỏ vào việc đẩy lùi thế giới quan duy tâm và tôn giáo, nhất là ở thời kỳ chuyển tiếp. từ đêm trường Trung cổ sang thời Phục hưng.
+ Chủ nghĩa duy vật biện chứng là hình thức cơ bản thứ ba của chủ nghĩa duy vật, do C.Mác và Ph.Ăngghen xây dựng vào những năm 40 của thế kỷ XIX, tiếp sau đó được V.I.Lênin phát triển. Với sự kế thừa tinh hoa của những học thuyết triết học trước đó và sử dụng khá triệt để thành tựu của khoa học đương thời, chủ nghĩa duy vật biện chứng, ngay từ khi mới ra đời đã khắc phục được hạn chế của chủ nghĩa duy vật chất phác thời Cổ đại, chủ nghĩa duy vật siêu hình và là đỉnh cao trong sự phát triển của chủ nghĩa duy vật. Chủ nghĩa duy vật biện chứng không chỉ phản ánh hiện thực đúng như chính bản thân nó tồn tại mà còn là một một công cụ hữu hiệu giúp những lực lượng tiến bộ trong xã hội cải tạo hiện thực ấy.
Chủ nghĩa duy tâm: Chủ nghĩa duy tâm gồm có hai phái: chủ nghĩa duy tâm chủ quan và chủ nghĩa duy tâm khách quan.
+ Chủ nghĩa duy tâm chủ quan thừa nhận tính thứ nhất của ý thức con người. Trong khi phủ nhận sự tồn tại khách quan của hiện thực, chủ nghĩa duy tâm chủ quan khẳng định mọi sự vật, hiện tượng chỉ là phức hợp. của những cảm giác.
+ Chủ nghĩa duy tâm khách quan cũng thừa nhận tính thứ nhất của ý thức nhưng coi đó là là thứ tinh thần khách quan có trước và tồn tại độc lập với con người. Thực thể tinh thần khách quan này thường được gọi là những tên gọi rất khác nhau như ý niệm, tinh thần tuyệt đối, lý tính thế giới, v.v..
Chủ nghĩa duy tâm triết học cho rằng ý thức, tinh thần là cái có trước và sản sinh ra giới tự nhiên. Bằng cách đó, chủ nghĩa duy tâm đã thừa nhận sự sáng tạo của một lực lượng siêu nhiên nào đó so với toàn bộ thế giới. Vì vậy, tôn giáo thường sử dụng những học thuyết duy tâm làm cơ sở lý luận, luận chứng cho những quan điểm của mình, tuy có sự rất khác nhau đáng kể giữa chủ nghĩa duy tâm triết học với chủ nghĩa duy tâm tôn giáo. Trong thế giới quan tôn giáo, tin tưởng là cơ sở chủ yếu và đóng vai trò chủ đạo so với vận động. Còn chủ nghĩa duy tâm triết học lại là sản phẩm của tư duy lý tính dựa trên cơ sở tri thức và kĩ năng mạnh mẽ và tự tin của tư duy.
Về phương diện nhận thức luận, sai lầm cố ý của chủ nghĩa duy tâm bắt nguồn từ cách xem xét phiến diện, tuyệt đối hóa, thần thánh hóa một mặt, một đặc tính nào đó của quy trình nhận thức mang tính chất chất biện chứng của con người.
Bên cạnh nguồn gốc nhận thức, chủ nghĩa duy tâm ra đời còn tồn tại nguồn gốc xã hội. Sự tách rời lao động trí óc với lao động chân tay và địa vị thống trị của lao động trí óc đối với lao động chân tay trong những xã hội trước đó đã tạo ra ý niệm về vai trò quyết định của nhân tố tinh thần. Trong lịch sử dân tộc bản địa, giai cấp. thống trị và nhiều lực lượng xã hội đã từng ủng hộ, sử dụng chủ nghĩa duy tâm làm nền tảng lý luận cho những quan điểm chính trị xã hội của mình.
Học thuyết triết học nào thừa nhận chỉ một trong hai thực thể (vật chất hoặc tinh thần) là bản nguyên (nguồn gốc) của thế giới, quyết định hành động sự vận động của toàn thế giới được gọi là nhất nguyên luận (nhất nguyên luận duy vật hoặc nhất nguyên luận duy tâm).
Trong lịch sử triết học cũng có những nhà triết học lý giải toàn thế giới bằng cả hai bản nguyên vật chất và tinh thần, xem vật chất và tinh thần là hai bản nguyên có thể cùng quyết định hành động nguồn gốc và sự vận động của thế giới. Học thuyết triết học như vậy được gọi là nhị nguyên luận, nổi bật nổi bật là Descartes (Đề-những). Những người nhị nguyên luận thường là những người dân, trong trường hợp xử lý và xử lý một yếu tố nào đó, ở vào một trong những thời gian nhất định, là người duy vật, nhưng ở vào một trong những thời gian khác, và khi xử lý và xử lý một yếu tố khác, lại là người duy tâm. Song, xét đến cùng nhị nguyên luận thuộc về chủ nghĩa duy tâm.
Xưa nay, những quan điểm, học phái triết học thực ra là rất phong phú và đa dạng. Nhưng dù phong phú chủng loại đến mấy, chúng cũng chỉ thuộc về hai lập trường cơ bản. Triết học do vậy được phân thành hai trường phái chính: chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm. Lịch sử triết học do vậy cũng đa phần là lịch sử đấu tranh của hai trường phái duy vật và duy tâm.
Các nhà triết học duy tâm, cả chủ nghĩa duy tâm khách quan và chủ nghĩa duy tâm chủ quan, từ thời cổ đại đến tân tiến tuy buộc phải thừa nhận sự tồn tại của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ của toàn thế giới nhưng lại phủ nhận đặc trưng tự thân tồn tại của chúng. Chủ nghĩa duy tâm khách quan thừa nhận sự tồn tại hiện thực của giới tự nhiên, nhưng lại nhận định rằng nguồn gốc của nó là vì sự tha hoá của tinh thần toàn thế giới. Chủ nghĩa duy tâm chủ quan nhận định rằng đặc trưng cơ bản nhất của mọi sự vật, hiện tượng kỳ lạ là yếu tố tồn tại lệ thuộc vào chủ quan, tức là một hình thức tồn tại khác của ý thức. Do đó về mặt nhận thức luận, chủ nghĩa duy tâm nhận định rằng con người hoặc là không thể, hoặc là chỉ nhận thức được cái bóng, cái hình thức bề ngoài của sự việc vật, hiện tượng kỳ lạ. Thậm chí quy trình nhận thức của con người, theo họ, chẳng qua chỉ là quy trình ý thức đi tìm lại chính bản thân mình mình dưới hình thức khác mà thôi. Như vậy, về thực ra, những nhà triết học duy tâm đã phủ nhận đặc tính tồn tại khách quan của vật chất. Thế giới quan duy tâm rất gần với toàn thế giới quan tôn giáo và tất yếu dẫn họ đến với thần học.
Quan điểm nhất quán từ xưa đến nay của những nhà triết học duy vật là thừa nhận sự tồn tại khách quan của toàn thế giới vật chất, lấy bản thân giới tự nhiên để lý giải tự nhiên. Lập trường đó là đúng đắn, tuy nhiên chưa đủ để những nhà duy vật trước C. Mác đi đến một ý niệm hoàn hảo nhất về phạm trù nền tảng này. Tuy vậy, cùng với những tiến bộ của lịch sử dân tộc bản địa, ý niệm của những nhà triết học duy vật về vật chất cũng từng bước tăng trưởng theo phía ngày càng thâm thúy và trừu tượng hoá khoa học hơn.
Chủ nghĩa duy vật thời Cổ đại. Thời Cổ đại, nhất là ở Hy Lạp La Mã, Trung Quốc, Ấn Độ đã xuất hiện chủ nghĩa duy vật với ý niệm chất phác về giới tự nhiên, về vật chất. Nhìn chung, những nhà duy vật thời Cổ đại quy vật chất về một hay một vài dạng rõ ràng của nó và xem chúng là khởi nguyên của toàn thế giới, tức quy vật chất về những vật thể hữu hình, cảm tính đang tồn tại ở toàn thế giới bên phía ngoài, ví dụ nổi bật nổi bật, nước (Thales), lửa (Heraclitus), không khí (Anaximenes); đất, nước, lửa, gió (Tứ đại Ấn Độ), Kim, mộc, thủy, hỏa, thổ (Ngũ hành Trung Quốc).Một số trường hợp đặc biệt quan trọng, họ quy vật chất (không riêng gì có vật chất mà toàn thế giới) về những cái trừu tượng như Không (Phật giáo), Đạo (Lão Trang).
Một bước tiến mới trên con phố xây dựng ý niệm duy vật về vật chất được thể hiện trong ý niệm của nhà triết học Hy Lạp cổ đại Anaximander. Ông nhận định rằng, cơ sở thứ nhất của mọi vật trong vũ trụ là một dạng vật chất đơn nhất, vô định, vô hạn và tồn tại vĩnh viễn, đó là Apeirôn. Theo ông,Apeirôn luôn ở trong trạng thái vận động và từ đó phát sinh ra những mặt trái chiều chất chứa trong nó, như nóng và lạnh, khô và ướt, sinh ra và chết đi v.v.. Đây là một nỗ lực muốn thoát ly quan điểm trực quan về vật chất, muốn tìm một thực ra thâm thúy hơn đang ẩn dấu phía sau những hiện tượng kỳ lạ cảm tính hình thức bề ngoài những sự vật. Tuy nhiên, khi Anaximander nhận định rằng, Apeirôn là một chiếc gì đó ở giữa nước và không khí thì ông vẫn chưa vượt khỏi hạn chế của những ý niệm trước đó về vật chất.
Bước tiến quan trọng nhất của sự việc tăng trưởng phạm trù vật chất là định nghĩa vật chất của hai nhà triết học Hi Lạp cổ đại là Lơxíp (khoảng chừng 500 440 trước CN) và Đêmôcrít (khoảng chừng 427 374 trước CN). Cả hai ông đều nhận định rằng, vật chất là nguyên tử. Nguyên tử theo họ là những hạt nhỏ nhất, không thể phân loại, không rất khác nhau về chất, tồn tại vĩnh viễn và sự phong phú của chúng về hình dạng, tư thế, trật tự sắp xếp quy định tính muôn vẻ của vạn vật. Theo Thuyết Nguyên tử thì vật chất theo nghĩa bao quát nhất, chung nhất không đồng nghĩa tương quan với những vật thể mà con người trọn vẹn có thể cảm nhận được một cách trực tiếp, mà là một lớp những thành phần hữu hình rộng tự do nằm sâu trong những sự vật, hiện tượng kỳ lạ. Quan niệm này sẽ không những thể hiện một bước tiến khá xa của những nhà triết học duy vật trong quy trình tìm kiếm một định nghĩa đúng đắn về vật chất mà còn tồn tại ý nghĩa như một dự báo khoa học tài tình của con người về cấu trúc của toàn thế giới vật chất nói chung.
Chủ nghĩa duy vật thế kỷ XV XVIII. Bắt đầu từ thời kỳ Phục hưng (thế kỷ XV), phương Tây đã có sự tăng cấp cải tiến vượt bậc so với phương Đông ở đoạn khoa học thực nghiệm Ra đời, nhất là yếu tố tăng trưởng mạnh mẽ của cơ học; công nghiệp. Đến thế kỷ XVII -XVIII, chủ nghĩa duy vật mang hình thức chủ nghĩa duy vật siêu hình, máy móc. Thuyết nguyên tử vẫn được những nhà triết học và khoa học tự nhiên thời kỳ Phục Hưng và Cận đại (thế kỷ XV XVIII) như Galilê, Bêcơn, Hốpxơ, Xpinôda, Hônbách, Điđơrô, Niutơn tiếp tục nghiên cứu và phân tích, xác lập trên lập trường duy vật. Đặc biệt, những thành công xuất sắc kỳ diệu của Niutơn trong vật lý học cổ xưa (nghiên cứu và phân tích cấu trúc và thuộc tính của những vật thể vật chất vĩ mô khởi đầu tính từ nguyên tử trở lên) và việc khoa học vật lý thực nghiệm chứng tỏ được sự tồn tại thực sự của nguyên tử càng làm cho ý niệm trên đây được củng cố thêm.
Song, do chưa thoát khỏi phương pháp tư duy siêu hình nên nhìn chung những nhà triết học duy vật thời kỳ cận đại đang không đưa ra được những khái quát triết học đúng đắn. Họ thường giống hệt vật chất với khối lượng, coi những định luật cơ học như những chân lý không thể thêm bớt và lý giải mọi hiện tượng kỳ lạ của toàn thế giới theo những chuẩn mực thuần tuý cơ học; xem vật chất, vận động, không khí, thời hạn như những thực thể rất khác nhau, không tồn tại mối liên hệ nội tại với nhau Cũng có một số trong những nhà triết học thời kỳ này nỗ lực vạch ra những sai lầm đáng tiếc của thuyết nguyên tử (ví như Đềcáctơ, Cantơ) nhưng không nhiều nếu không thích nói là rất ít và không thể làm thay đổi cơ bản cái nhìn cơ học về toàn thế giới, không đủ đưa tới một định nghĩa trọn vẹn mới về phạm trù vật chất.
Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên thời gian cuối thế kỷ XIX, thời gian đầu thế kỷ XX và sự phá sản của những quan điểm duy vật siêu hình về vật chất:
Năm 1895, Rơnghen phát hiện ra tia X. Năm 1896, Béccơren phát hiện ra hiện tượng kỳ lạ phóng xạ của nguyên tố Urani. Năm 1897, Tômxơn phát hiện ra điện tử. Năm 1901, Kaufman đã chứng tỏ được khối lượng của điện tử không phải là không bao giờ thay đổi mà thay đổi theo vận tốc vận động của nguyên tử. Năm 1898 1902, nhà nữ vật lý học Ba Lan Mari Scôlôđốpsca cùng với chồng là Pie, nhà hoá học người Pháp, đã mày mò ra chất phóng xạ mạnh là pôlôni và rađium. Những phát hiện vĩ đại đó chứng tỏ rằng, nguyên tử không phải là thành phần nhỏ nhất mà nó trọn vẹn có thể bị phân loại, chuyển hoá. Năm 1905, Thuyết Tương đối hẹp và năm 1916, Thuyết Tương đối Tổng quát của A Anhxtanh Ra đời đã chứng tỏ: không khí, thời hạn, khối lượng luôn biến hóa cùng với việc vận động của vật chất. Thế giới vật chất không tồn tại và không thể có những vật thể không tồn tại kết cấu, tức là không thể có cty chức năng ở đầu cuối, tuyệt đối đơn thuần và giản dị và không bao giờ thay đổi để đặc trưng chung cho vật chất. Thế giới ấy còn nhiều điều kỳ lạ mà con người đã và đang tiếp tục mày mò, ví như: sự chuyển hoá giữa hạt và trường, sóng và hạt, hạt và phản hạt, hụt khối lượng, quan hệ bất định, v.v.. Điều này đã xác lập Dự kiến thiên tài của V.I.Lênin: điện tử cũng vô cùng tận như nguyên tử, tự nhiên là vô tận là trọn vẹn đúng đắn.
Đứng trước những phát hiện trên đây của khoa học tự nhiên, quá nhiều nhà khoa học và triết học đứng trên lập trường duy vật tự phát, siêu hình đã hoang mang lo lắng, giao động, không tin tính đúng đắn của chủ nghĩa duy vật. Họ nhận định rằng, nguyên tử không phải là thành phần nhỏ nhất, mà trọn vẹn có thể bị phân loại, tan rã, bị mất đi. Do đó, vật chất cũng trọn vẹn có thể biến mất; có hiện tượng kỳ lạ không tồn tại khối lượng cơ học, hạt chuyển thành trường, cũng tức là vật chất chỉ từ là tích điện, là sóng phi vật chất; quy luật cơ học không hề tác dụng gì trong toàn thế giới vật chất kỳ lạ, toàn thế giới tồn tại không tồn tại quy luật, mọi khoa học trở thành thừa và nếu có chăng cũng chỉ là yếu tố sáng tạo tuỳ tiện của tư duy con người; khách thể tiêu tan, chủ thể trở thành cái có trước, cái còn sót lại duy nhất là toàn bộ chúng ta và cảm hứng cùng tư duy của toàn bộ chúng ta để tổ chức triển khai những cảm hứng đó. Theo đó, E.Makhơ phủ nhận tính hiện thực khách quan của điện tử. Ốtvan phủ nhận sự tồn tại thực tiễn của nguyên tử và phân tử. Còn Piếcsơn thì định nghĩa: Vật chất là cái phi vật chất đang vận động(!). Đây đó là cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc vật lý học tân tiến mà thực ra của nó, như V.I.Lênin xác lập: là ở sự hòn đảo lộn của những quy luật cũ và những nguyên tắc cơ bản, ở sự thay thế chủ nghĩa duy vật bằng chủ nghĩa duy tâm và chủ nghĩa bất khả tri.
Tình hình trên đã làm cho nhiều nhà khoa học tự nhiên trượt từ chủ nghĩa duy vật máy móc, siêu hình sang chủ nghĩa tương đối, rồi rơi vào chủ nghĩa duy tâm. V.I.Lênin gọi đó là chủ nghĩa duy tâm vật lý học và coi đó là một bước ngoặt nhất thời, là thời kỳ ốm đau ngắn ngủi, là chứng bệnh của sự việc trưởng thành, là một vài thành phầm chết, một vài thứ cặn bã nào đó phải vứt vào sọt rác. Để khắc phục cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc này; V.I.Lênin nhận định rằng: Tinh thần duy vật cơ bản của vật lý học, cũng như của toàn bộ những khoa học tự nhiên tân tiến, sẽ thắng lợi toàn bộ mọi thứ khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc, tuy nhiên với Đk tất yếu là chủ nghĩa duy vật biện chứng phải thay thế chủ nghĩa duy vật siêu hình
Theo Ph.Ăngghen, để sở hữu một ý niệm đúng đắn về vật chất, nên phải có sự phân biệt rõ ràng giữa vật chất với tính cách là một phạm trù của triết học, một sáng tạo của tư duy con người trong quy trình phản ánh hiện thực, tức vật chất với tính cách là vật chất, với bản thân những sự vật, hiện tượng kỳ lạ rõ ràng của toàn thế giới vật chất. Bởi vì vật chất với tính cách là vật chất, một sáng tạo thuần tuý của tư duy, và là một trừu tượng thuần tuý Do đó, khác với những vật chất nhất định và đang tồn tại, vật chất với tính cách là vật chất không tồn tại sự tồn tại cảm tính.Đồng thời, Ph. Ăngghen cũng chỉ ra rằng, bản thân phạm trù vật chất cũng không phải là yếu tố sáng tạo tuỳ tiện của tư duy con người, mà trái lại, là kết quả của con phố trừu tượng hoá của tư duy con người về những sự vật, hiện tượng kỳ lạ trọn vẹn có thể cảm biết được bằng những giác quan. Đặc biệt, Ph.Ăngghen xác lập rằng, xét về thực ra, nội hàm của những phạm trù triết học nói chung, của phạm trù vật chất nói riêng chẳng qua chỉ là yếu tố tóm tắt trong toàn bộ chúng ta tập hợp theo những thuộc tính chung của tính phong phú, muôn vẻ nhưng trọn vẹn có thể cảm biết được bằng những giác quan của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ của toàn thế giới vật chất. Ph. Ăngghen chỉ rõ, những sự vật, hiện tượng kỳ lạ của toàn thế giới, dù rất phong phú, muôn vẻ nhưng chúng vẫn đang còn một đặc tính chung, thống nhất đó là tính vật chất tính tồn tại, độc lập không lệ thuộc vào ý thức. Để bao quát được hết thảy những sự vật, hiện tượng kỳ lạ rõ ràng, thì tư duy nên phải nắm lấy đặc tính chung này và đưa nó vào trong phạm trù vật chất. Ph. Ăngghen lý giải: Ête có tính vật chất không? Dù sao nếu ête tồn tại thì nó phải có tính vật chất, nó phải nằm trong khái niệm vật chất.
Kế thừa những tư tưởng thiên tài đó, V.I.Lênin đã tiến hành tổng kết toàn vẹn những thành tựu tiên tiến và phát triển nhất của khoa học, đấu tranh chống mọi biểu lộ của chủ nghĩa không tin, duy tâm (đang lầm lẫn hoặc xuyên tạc những thành tựu mới trong nhận thức rõ ràng của con người về vật chất, mưu toan bác bỏ chủ nghĩa duy vật), thông qua đó bảo vệ và tăng trưởng ý niệm duy vật biện chứng về phạm trù nền tảng này của chủ nghĩa duy vật.
Để đưa ra được một ý niệm thực sự khoa học về vật chất, V.I.Lênin đặc biệt quan trọng quan tâm đến việc tìm kiếm phương pháp định nghĩa cho phạm trù này. Thông thường, để định nghĩa một khái niệm nào đó, người ta tiến hành Theo phong cách quy khái niệm cần định nghĩa vào khái niệm rộng hơn nó rồi chỉ ra những tín hiệu đặc trưng của nó. Nhưng, theo V.I.Lênin, vật chất thuộc loại khái niệm rộng nhất, rộng đến cùng cực, cho nên vì thế không thể có một khái niệm nào rộng hơn thế nữa. Do đó, không thể định nghĩa khái niệm vật chất theo phương pháp thường thì mà phải dùng một phương pháp đặc biệt quan trọng định nghĩa nó trải qua khái niệm trái chiều với nó trên phương diện nhận thức luận cơ bản, nghĩa là phải định nghĩa vật chất trải qua ý thức.V.I.Lênin viết: Không thể đem lại cho hai khái niệm nhận thức luận này một định nghĩa nào khác ngoài cách chỉ rõ rằng trong hai khái niệm đó, cái nào sẽ là có trước.
Với phương pháp nêu trên, trong tác phẩm Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa kinh nghiệm tay nghề phê phán, V.I.Lênin đã đưa ra định nghĩa về vật chất như sau: Vật chất là một phạm trù triết học vốn để làm chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con người trong cảm hứng, được cảm hứng của toàn bộ chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh, và tồn tại không lệ thuộc vào cảm hứng. Đây là một định nghĩa hoàn hảo nhất về vật chất mà cho tới nay được những nhà khoa học tân tiến xem là một định nghĩa tầm cỡ.
Định nghĩa vật chất của V.I.Lênin bao hàm những nội dung cơ bản tại đây:
Xem thêm về nội dung của phạm trù vật chất: Vật chất Triết học Mác Lenin
Quan điểm của chủ nghĩa duy tâm
Khi lý giải nguồn gốc Ra đời của ý thức, những nhà triết học duy tâm nhận định rằng, ý thức là nguyên thể thứ nhất, tồn tại vĩnh viễn, là nguyên nhân sinh thành, chi phối sự tồn tại, biến hóa của toàn bộ toàn thế giới vật chất. Chủ nghĩa duy tâm khách quan với những đại biểu tiêu biểu vượt trội như Platôn, G. Hêghen đã tuyệt đối hoá vai trò của lý tính, xác lập toàn thế giới ý niệm, hay ý niệm tuyệt đối là bản thể, sinh ra toàn bộ toàn thế giới hiện thực. Ý thức của con người chỉ là yếu tố hồi tưởng về ý niệm, hay tự ý thức lại ý niệm tuyệt đối. Còn chủ nghĩa duy tâm chủ quan với những đại biểu như G.Béccơli, E.Makhơ lại tuyệt đối hoá vai trò của cảm hứng, coi cảm hứng là tồn tại duy nhất, tiên thiên, sản sinh ra toàn thế giới vật chất. Ý thức của con người là vì cảm hứng sinh ra, nhưng cảm hứng theo ý niệm của mình không phải là yếu tố phản ánh toàn thế giới khách quan mà chỉ là cái vốn có của mỗi thành viên tồn tại tách rời, khác lạ với toàn thế giới bên phía ngoài. Đó là những ý niệm rất là phiến diện, sai lầm đáng tiếc, của chủ nghĩa duy tâm, cơ sở lý luận của tôn giáo.
Quan điểm của chủ nghĩa duy vật siêu hình
Đối lập với những ý niệm của chủ nghĩa duy tâm, những nhà duy vật siêu hình phủ nhận tính chất siêu tự nhiên của ý thức, tinh thần. Họ xuất phát từ toàn thế giới hiện thực để lý giải nguồn gốc của ý thức. Tuy nhiên, do trình độ tăng trưởng khoa học của thời đại mà người ta đang sống còn nhiều hạn chế và bị phương pháp siêu hình chi phối nên những ý niệm về ý thức còn nhiều sai lầm đáng tiếc.
Các nhà duy vật siêu hình đã giống hệt ý thức với vật chất. Họ coi ý thức cũng chỉ là một dạng vật chất đặc biệt quan trọng, do vật chất sản sinh ra. Chẳng hạn, từ thời cổ đại, Đêmôcơrít ý niệm ý thức là vì những nguyên tử đặc biệt quan trọng (hình cầu, nhẹ, linh động) link với nhau tạo thành.
Các nhà duy vật tầm thường thế kỷ XVIII (Phôgtơ, Môlétsốt, Buykhơne) lại nhận định rằng: Óc tiết ra ý thức như gan tiết ra mật. Một số nhà duy vật khác thuộc phái Vật hoạt luận (Rôbinê, Hếchken, Điđơrô) lại ý niệm ý thức là thuộc tính phổ cập của mọi dạng vật chất từ giới vô sinh đến giới hữu sinh, mà tốt nhất là con người. Có chăng sự rất khác nhau giữa những giống, loài chỉ là ở Lever biểu lòi ra hình thức bề ngoài bằng ngôn từ hay là không mà thôi. Theo nhà triết học Pháp Điđơrô: Cảm giác là đặc tính chung của vật chất hay là thành phầm của tính tổ chức triển khai của vật chất[1].
Những sai lầm đáng tiếc, hạn chế của chủ nghĩa duy tâm, duy vật siêu hình trong ý niệm về ý thức đã được những giai cấp bóc lột, thống trị triệt để tận dụng, lấy đó làm cơ sở lý luận, công cụ để nô dịch tinh thần quần chúng lao động.
Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng
Trong khi phê phán chủ nghĩa duy tâm khách quan nhận định rằng ý niệm có trước, sáng tạo ra toàn thế giới, Các Mác đồng thời xác lập quan điểm duy vật biện chứng về ý thức: ý niệm chẳng qua chỉ là vật chất được đem chuyển vào trong đầu óc con người và được cải biến đi ở trong số đó.
Dựa trên những thành tựu mới của khoa học tự nhiên, nhất là sinh lý học thần kinh tân tiến, những nhà tầm cỡ của chủ nghĩa Mác Lênin đã xác lập rằng, xét về nguồn gốc tự nhiên, ý thức chỉ là thuộc tính của vật chất; nhưng không phải của mọi dạng vật chất, mà là thuộc tính của một dạng vật chất sống có tổ chức triển khai tốt nhất là bộ óc người. Óc người là khí quan vật chất của ý thức. Ý thức là hiệu suất cao của cục óc người. Mối quan hệ giữa bộ óc người hoạt động giải trí và sinh hoạt thường thì và ý thức là không thể tách rời. Tất cả những ý niệm tách rời hoặc giống hệt ý thức với óc người đều dẫn đến quan điểm duy tâm, thần bí hoặc duy vật tầm thường. Ý thức là hiệu suất cao của cục óc người hoạt động giải trí và sinh hoạt thường thì. Sinh lý và ý thức là hai mặt của một quy trình quy trình sinh lý thần kinh trong bộ óc người mang nội dung ý thức, cũng như tín hiệu vật chất mang nội dung thông tin.
Xem thêm quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về nguồn gốc ý thức Tại đây
Chủ nghĩa duy tâm, do không hiểu biết được nguồn gốc Ra đời của ý thức nên đã có những ý niệm sai lầm đáng tiếc về thực ra của ý thức. Chủ nghĩa duy tâm đã cường điệu vai trò của ý thức một cách thái quá, trừu tượng tới mức thoát ly đời sống hiện thực, biến nó thành một thực thể tồn tại độc lập, thực tại duy nhất và nguồn gốc sinh ra toàn thế giới vật chất.
trái lại, chủ nghĩa duy vật siêu hình đã tầm thường hoá vai trò của ý thức. Họ coi ý thức cũng chỉ là một dạng vật chất; hoặc coi ý thức chỉ là yếu tố phản ánh giản đơn, thụ động toàn thế giới vật chất, tách rời thực tiễn xã hội rất phong phú, sinh động. Những ý niệm sai lầm đáng tiếc đó đang không được cho phép con người hiểu được thực ra của ý thức, cũng như biện chứng của quy trình phản ánh ý thức.
Chủ nghĩa duy vật biện chứng, trên cơ sở nhận thức đúng đắn nguồn gốc Ra đời của ý thức và nắm vững thuyết phản ánh đã luận giải một cách khoa học thực ra của ý thức. Vật chất và ý thức là hai hiện tượng kỳ lạ chung nhất của toàn thế giới hiện thực, tuy nhiên rất khác nhau về thực ra, nhưng giữa chúng luôn có mối liên hệ biện chứng. Do vậy, muốn hiểu đúng thực ra của ý thức cần xem xét nó trong quan hệ qua lại với vật chất, mà đa phần là đời sống hiện thực có tính thực tiễn của con người. Bản chất ý thức là hình ảnh chủ quan của toàn thế giới khách quan, là quy trình phản ánh tích cực, sáng tạo hiện thực khách quan của óc người.
Xem thêm quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về thực ra ý thức Tại đây
Reply
8
0
Chia sẻ
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn Quan điểm nào tại đây của chủ nghĩa duy tâm khách quan tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Tải Quan điểm nào tại đây của chủ nghĩa duy tâm khách quan “.
You trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nhé.
#Quan #điểm #nào #dưới #đây #của #chủ #nghĩa #duy #tâm #khách #quan Quan điểm nào tại đây của chủ nghĩa duy tâm khách quan