Mục lục bài viết
Cập Nhật: 2022-01-25 15:26:43,You Cần biết về Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt Ý chính của đoạn văn trên là gì. You trọn vẹn có thể lại Thảo luận ở cuối bài để Tác giả đc lý giải rõ ràng hơn.
TOP 15 bài Thuyết minh về cây tre, kèm theo dàn ý rõ ràng, giúp những em học viên lớp 9 có thêm nhiều ý tưởng mới để hoàn thiện bài văn thuyết minh hay hơn. Nhờ đó, sẽ ngày càng học tốt môn Văn 9.
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
Khi viết bài văn thuyết minh cây tre, những em cần trình diễn nguồn gốc, những loại tre, điểm lưu ý, vai trò và ý nghĩa của tre so với con người Việt Nam. Vậy mời những em tìm hiểu thêm 15 bài thuyết minh cây tre Việt Nam trong nội dung bài viết tại đây của Download:
I. Mở bài:
II. Thân bài:
1. Nguồn gốc:
2. Các loại tre:
3. Đặc điểm:
4. Vai trò và ý nghĩa của cây tre so với con người Việt Nam:
a. Trong lao động:
b. Trong sinh hoạt:
c. Trong chiến đấu:
III Kết bài:
Từ lâu, cây tre đã xuất hiện trong môi trường sống đời thường của con người Việt Nam. Cây tre đã sống gắn bó và đem lại nhiều quyền lợi mà ít có loài cây nào sánh kịp. Đối với con người Việt Nam, cây tre là hình tượng cho việc cần mẫn, đức hi sinh, tinh thần đoàn kết bất diệt. Tre sống và chiến đấu cùng con người, tre ăn đời ở kiếp với con người, tre đi vào đời sống tinh thần, làm ra nét văn hóa truyền thống làng quê đậm đà truyền thống dân tộc bản địa trong mấy nghìn năm qua. (Thuyết minh cây tre Việt Nam)
Cây tre thuộc bộ hòa thảo, lớp thực vật hai lá mầm, tông tre. Cây tre vừa mang đặc tính của loài cây thân cỏ (thân rỗng), vừa mang đặc tính của những loài cây thân gỗ (thân cao).
Cây tre được tìm thấy ở khắp nơi trên toàn thế giới. Phổ biến nhất là những nước nhiệt đới gió mùa, vùng xích đạo và những khu vực cận xích đạo. Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia, Malaysia, Lào, Thái Lan, là những nước trồng nhiều tre.
Việc phân loại những loài tre khá phức tạp bởi số lượng loài được phát hiện là rất rộng. Đến nay, trên toàn thế giới người ta đã phát hiện khoảng chừng 1300 loài thuộc 70 chi. vẫn còn đấy thật nhiều loại được cho là có quan hệ họ hàng với tre không được đặt tên và nhiều loài khác không được phát hiện. Nước trồng nhiều tre nhất toàn thế giới là Trung Quốc.
Khác với những loài cây thân cỏ, cây tre tỏ ra vượt trội về độ cao và tuổi thọ. Một cây tre trưởng thành trọn vẹn có thể cao từ 10 đến 20 mét. Về cơ bản, cây tre cũng luôn có thể có cấu trúc hình dáng bên phía ngoài và điểm lưu ý sinh trương, tăng trưởng tựa như những loài thân cỏ khác.
Quan sát một cây tre ta thấy gồm: Gốc rễ, thân ngầm, thân chính, cành, lá, hoa, quả.
Dưới gốc cây là thân ngầm. Thân ngầm đặc, thường nằm trong đất, là cơ quan phát rễ, có hiệu suất cao giữ cho cây tại vị và cũng là cơ quan sinh sản của cây. Trên thân ngầm thường mọc lên những chồi măng. Măng tre là cây con tăng trưởng, bên trong mềm, bên phía ngoài được bọc một lớp áo vỏ cứng. Lá cẩm lớp vỏ ấy khi bóc ra được gọi là mo. Măng tre có hình nhọn, thường tăng trưởng rất nhanh.
Thân ngầm của cây tre thường nằm trong đất, đôi lúc cũng trồi lên. Thân ngầm là nơi tăng trưởng của cục rễ và những mầm măng. Thân ngầm đặc, rất cứng, giúp cây tại vị. Trên thân ngầm là thân chính. Thân chính của cây tre có nhiều lóng rỗng và đốt đặc. Thân tre to ở gốc và nhỏ dần ở ngọn. Mỗi lóng tre dài khoảng chừng 40 đến 60cm. Một số loài có đốt ngắn lại như le, tre gai, Tuy nhiên có loài có lóng dài đến 120cm như trúc xanh, giang, nứa, lồ ô, Tại những lóng tre có rễ giả. Bộ rễ giả này nếu gặp Đk không khô ráo sẽ tăng trưởng thành rễ tre. Thế nên, người ta thường hay giâm cành để tạo vườn ươm mới.
Đốt tre đặc mang chồi, có vòng mo và vòng đốt. Lóng và đốt khi non được mo thân che phủ. Khi già mo rụng đi, để lại dấu vết của mo thân, đó đó là vòng mo. Tại những mấu mắt tăng trưởng cành tre. Cành nhánh khuynh hướng về phía trên, đều mang lá.
Lá và bẹ lá là cơ quan quan trọng của quy trình quang hợp. Lá tre thon nhỏ, thô cứng thường rụng sau thuở nào hạn tăng trưởng. Mo tre là cơ quan bẹ lá, sau rụng đi hoặc bám chặt vào thân tre. Mỗi năm, tre thay lá thật nhiều lần, đặc biệt quan trọng vào mùa khô tre trọn vẹn có thể rụng hết lá để tránh bị thoát nước.
Tre cũng là một loại thực vật có hoa, nhưng chỉ nở hoa một lần duy nhất vào lúc cuối đời. Thường thì tre có chu kỳ luân hồi ra hoa khoảng chừng 30-50 năm hay dài hơn thế nữa nữa. Hoa tre dạng bông, màu vàng nhạt, nhị hoa mang bao phấn màu vàng tươi. Quả dạng quả dĩnh, nhỏ. Khi quả rụng xuống tăng trưởng thành cây con. tuy nhiên. Tuy nhiên, khi trồng tre, người ta thường trồng bằng cành nhánh để cây tre mau tăng trưởng hơn.
Thật không thể kể hết được vai trò của cây tre trong đời sống con người. Bằng trí thông minh và sự sáng tạo của người nông dân, trải qua hàng nghìn năm sử dụng, cây tre đang trở thành một cây trồng không thể thiếu trong đời sống con người. Có thể nói trên khắp lãnh thổ Việt Nam, ở đâu có sự sống, ở đó xuất hiện của cây tre.
Cây tre là một vật dụng xây dựng rất hữu ích và tiết kiệm ngân sách. Tre dựng nhà, xây cửa, làm cầu, chắn sóng, Lạt tre buộc chặt liên kết những vật với nhau không gì sánh bằng. Trên đan liếp, nông bồ, phên giậu che chắn cho không khí sống của con người. Tre làm hàng rào bảo vệ vườn cây, ao cá, ruộng đồng. Cây tre làm sào phơi đồ, mái chèo tre lướt sóng, thuyền tre bồng bềnh trên sông phản ánh thâm thúy sức mạnh khai thác tự nhiên của con người trong công cuộc chinh phục vĩ đại.
Măng tre vốn là một loại thực phẩm ưa thích của nhiều người Việt Nam. Món ăn từ măng tre đơn thuần và giản dị, dễ chế biến. Tuy không mang lại nhiều dinh dưỡng cho những người dân tiêu dùng như nó làm cho bữa tiệc thêm đậm đà, ý vị.
Cây tre cũng là nguyên vật tư của ngành thủ công mỹ nghệ và những nông cụ sản xuất. Những phẩm vật được làm từ nan tre, cây tre nhiều không sao kể xiết. Từ cái cày, cái thúng, cái ghế, cái giường, cho tới những dụng cụ làm đẹp không khí như gáo tre, nón tre, đèn lồng tre, kệ tre, Chiếc đũa tre bao đời đã gắn bó với những người nông dân trong những bữa cơm mái ấm gia đình đầm ấm tạo ra nét tươi tắn văn hóa truyền thống thuần Việt rất là độc lạ và rất khác nhau.
Hình ảnh cây tre còn gắn với lịch sử dân tộc bản địa vĩ đại của dân tộc bản địa. Từ truyền thuyết Thánh Gióng nhổ cụm tre đánh giặc đến việc kiện Ngô Quyền đóng cọc tre phá vỡ thủy quân Nam Hán đã làm ra những trang sử hào hùng. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, cây tre cũng góp một phần lớn làm ra thắng lợi hào hùng. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre xung phong vào trận mạc, can đảm và mạnh mẽ chiến đấu chống giặc. Ụ tre lật đổ xe tăng. Lũy tre chống đạn, che chắn nhân dân, gậy tre giúp chiến sỹ vượt đường xa, Có thể nói, chưa lúc nào tre thôi gắn bó với con người trên từng bước đường gian truân.
Cũng tựa như hình ảnh cây đa, bến nước, cây tre cũng đi vào đời sống con người như một người bạn chân tình, hồn hậu. Tre đi vào thi ca, nhạc, họa với tư thế vừa mềm mại và mượt mà, vừa tự tôn, biểu trưng cho phẩm chất anh hùng và ý chí quật cường của dân tộc bản địa.
Cuộc sống tân tiến, nhiều vật tư mới Ra đời tưởng như cây tre sẽ lùi vào quá vãng. Nhưng mới gần đây, bởi nhận ra vai trò tuyệt vời của nó, cây tre đã được quan tâm trở lại. Còn việc nghiên cứu và phân tích tôn tạo giống tre trúc không biết lúc nào mới được tiến hành. Phong trào trồng cây luồng ở một số trong những địa phương gần đấy là một tín hiệu đáng vui.
Muốn trồng tre trước hết phải chọn giống tre phù thích phù hợp với nhu yếu sử dụng. Cây con để trồng là cành chiết hoặc giâm hom. Có thể trồng cây tre quanh năm, tốt nhất là vào đầu mùa mưa để cây mới trồng sinh trưởng thuận tiện.
Trồng cây tre gần như thể không cần góp vốn đầu tư nhiều. Cây tre thích thích phù hợp với nhiều Đk khí hậu, bộ rễ tăng trưởng và ăn sâu, thích thích phù hợp với những loại đất, có kĩ năng chịu hạn và úng, trồng được ở nhiều nơi từ miền núi cao đến vùng đồng bằng.
Khi cây tre đã bén rễ ta cần tưới nước vào mùa khô để cây tăng trưởng tốt. Khi cây lớn phải thường xuyên dọn cành để bụi tre thông thoáng, tránh sâu bọ giúp cây tăng trưởng tốt.
Trồng tre trước hết là thu hoạch măng tre và cây tre. Một búi tre trồng sau khoảng chừng ba năm là cho thu hoạch măng. Một năm tre ra măng hai đợt. Một đợt một vào thời gian đầu tháng ba, đợt hai vào thời gian cuối thời điểm tháng tám. Có một vài loài tre ra măng quanh năm. Khi cắt măng cần che vết cắt lại để tránh gốc tre bị úng thối hoặc những loài gặm nhấm phá hoại. Cây tre từ khi lên măng đến khi sử dụng được mất khoảng chừng hơn một năm. Không nên đốn cây khi tre còn non hoặc khai thác măng tre quá mức cần thiết duy trì sức sinh sản và tiếp tục tăng trưởng.
Ở những nước Đông Á, nơi sẽ là quê nhà đất của cây tre, đang sẵn có Xu thế quay trở lại sử dụng loại vật tư có nhiều đặc tính quý báu này trong mọi mặt của đời sống. Dù ngày này, nền công nghiệp tăng trưởng cao nhưng mãi mãi, cây tre vẫn giữ vững vai trò của tớ trong đời sống con người. Càng tăng trưởng con người dân có Xu thế tìm về với những giá trị tự nhiên nguyên thể, có ý nghĩa bảo vệ và tăng trưởng môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống ngày càng thân thiện, bền vững và kiên cố như đất mẹ đã ban tặng.
Không biết tự lúc nào cây tre đang trở thành người bạn tri kỷ thiết của người dân Việt Nam. Tre là hình ảnh quen thuộc của không khí làng quê Việt Nam, là bạn của nhà nông, là hình tượng cao quý cho một dân tộc bản địa quật cường. Bởi vậy mà từ lâu tre đã khắc sâu vào tiềm thức từng người, để mọi khi nhắc về Việt Nam thân thương là người ta lại nhớ ngay đến cây tre ” thân gầy guộc lá mong manh “.
Không ai biết rõ cây tre có tự lúc nào, có lẽ rằng là từ rất mất thời hạn, rất mất thời hạn. Người ta chỉ thấy rằng cây tre đã gắn bó với dân tộc bản địa mình từ những ngày đầu dựng nước và giữ nước, từ khi người anh hùng Thánh Gióng nhổ bụi tre ngà đánh tan giặc Ân thoát khỏi bờ cõi, từ khi Ngô Quyền cắm cọc tre trên sông Bạch Đằng đã tiêu diệt quân Nam Hán và không biết bao nhiêu chiến công nhờ cây tre nhỏ bé tạo hình thành.
Cây tre được phân bổ khắp nơi từ miền Bắc vào miền Nam, từ miền xuôi lên miền ngược, đâu đâu ta cũng thấy những lũy tre xanh rờn, rì rào trong gió ngàn, tỏa bóng râm mát ôm trùm đường làng ngõ xóm thân quen. Họ hàng nhà tre cũng rất là phong phú, phong phú chủng loại, gồm nhiều loại như tre Đồng Nai, tre Việt Bắc, trúc Lam Sơn, nứa, vầy rồi dang, hóp, lạt…
Khác với những loài cây khác, tre có những điểm lưu ý rất độc lạ và rất khác nhau, khác lạ. Ngay từ lúc còn là một một mầm măng tre đã nhọn hoắt như cái chông, cứ hiên ngang mà đâm thẳng lên đón gió, đón nắng của trời. Tre là loài cây dễ trồng, không kén chọn những Đk tự nhiên. Dù cho đất đai cằn cỗi, thời tiết khắc nghiệt thì tre vẫn luôn xanh tốt lạ thường. Thời gian trôi đi, mầm măng nhỏ, yếu ớt ngày nào đang trở thành cây tre xanh, trưởng thành và dẻo dai.
Rễ tre là loại rễ chùm, bám rất sâu và chắc vài đất giúp cây luôn tại vị trước mọi bão tố. Thân tre gầy guộc, hình ống rỗng và phủ lên mình bộ áo màu xanh thẫm. Trên thân tre phân thành những đốt, khi tre càng lớn thì những đốt càng dài. Từ thân tre đâm ra tua tủa biết bao nhiêu là cành lá. Lá tre nhỏ, thon dài, xanh một màu xanh mơn mởn với những đường gân ở mặt sau lá. Mỗi khi có làn gió thoảng qua, vài chiếc lá lại lìa cành, chao liệng trên không trung rồi đáp xuống mặt nước như những chiếc thuyền nan tí hon.
Tre không mọc đơn lẻ mà mọc thành bụi, thành lũy. Từng khóm tre xanh rì quanh xóm làng đã ôm ấp từng ngôi nhà, tỏa bóng mát khắp nơi nơi. Cây tre còn là một hình ảnh không thể thiếu của làng quê Việt Nam. Chắc hẳn sâu trong tâm trí từng người đều ghi dấu hình ảnh từng đàn trâu thư thả nhai rơm dưới gốc tre làng xanh mát. Dưới bóng mát của tre còn là một nơi vui chơi lí tưởng của bọn trẻ con. Chúng nô đùa, kể chuyện với những tiếng cười giòn tan, trong sáng và ngây thơ.
Rồi tre cũng làm ra những trò chơi thú vị của tuổi thơ như đan vòng tay bằng búp tre, chiếc hóp cho những bạn nam… Các cụ già thì ngồi dưới gốc tre phe phẩy chiếc quạt nan lại bàn đôi ba mẩu chuyện thế sự, về việc nhà, việc làng. Chiếc điếu cày phì phèo điếu thuốc cũng rất được làm từ tre, chiếc chõng- nơi ngồi nhàn đàm của những cụ ông cụ bà ta cũng từ tre mà ra.
Trong lao động, tre là cánh tay tương hỗ đắc lực cho những người dân nông dân. Từ thân tre nhỏ gọn mà trưởng thành, người ta sản xuất được biết bao công cụ hữu ích như cán cuốc, cán cào… Rồi từ bàn tay khôn khéo của những người dân nghệ nhân mà từ cây tre thô mộc được gọt giũa thành những đôi đũa đẹp tươi, những đồ mỹ nghệ có mức giá trị thẩm mỹ và làm đẹp được xuất khẩu sang quốc tế mang lại những nguồn lợi kinh tế tài chính lớn.
Trong chiến đấu tre còn là một người đồng chí, đồng đội quả cảm của dân tộc bản địa ta. Từ thời trung đại, tre đã cùng dân ta góp nên bao thắng lợi vang dội rồi đến thời kì kháng chiến chống Pháp chống Mĩ tre lại góp công mình diệt giặc. Những vũ khí thô sơ như chông tre, gậy tre, cán cuốc, cán cày… mà đã và đang làm ra những thắng lợi lừng lẫy năm châu. Tre tựa như người lính tiên phong giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre sẵn sàng hi sinh để bảo vệ dân tộc bản địa ta.
Cây tre đang trở thành hình tượng cho con người Việt nam từ sự ngay thật, kiên chung đến việc dũng mãnh, sẵn sàng xả thân vì dân vì nước. Cuộc sống ngày càng thay đổi và tân tiến nhưng mong rằng cây tre sẽ cùng tuy nhiên hành với những người Việt Nam trên mọi đoạn đường.
Tôi là một người bạn vô cùng thân thiết với con người, không riêng gì có cùng con người chiến đấu trong những ngày giang sơn có giặc ngoại xâm, mà trong cả trong thời bình, khi hòa bình đã lập lại thì tôi vẫn gắn bó ngặt nghèo với môi trường sống đời thường của con người. Tôi thường sống thành bụi, thành khóm, chúng tôi sống nương tựa vào nhau, vì vậy mà chúng tôi vô cùng kiên cường, sức sống cũng rất mãnh liệt. Bạn đoán ra tôi là loài cây gì không? Đúng vậy, tôi là một cây tre, một trong những thành viên của mình nhà tre
Tôi là một cây tre mới trưởng thành, thân tôi thẳng tắp và vươn lên rất cao vút, so với họ nhà tre chúng tôi thì tôi thuộc thế hệ thanh niên đầy khỏe mạnh, tràn trề nhiệt huyết cũng như sức sống ở bên trong mình. Họ nhà tre chúng tôi thường sinh sống thành từng khóm, từng rặng, trong những khóm ấy thì lại sở hữu đến năm đến bảy cây tre rất khác nhau. Tùy vào sức sinh sản và tăng trưởng của từng rặng tre mà số lượng cây tre cũng rất khác nhau.
Khóm tre nhà tôi gồm có tre ông, tre bố và tre mẹ, tre bà, và một cây tre em, tôi là con trưởng trong mái ấm gia đình tre chúng tôi, cũng là cây tre tốt nhất trong khóm tre ấy. Tre ông và tre bố vì đã già rồi nên không tăng trưởng được nhiều nữa. Tuy nhiên, so về độ trưởng thành, vững chãi thì tôi không thể so với ông hay bố của tôi được.
Tôi là một loại thực vật thân thẳng, giữa những khúc thân của tôi được liên kết bởi một bộ phận, đó là mấu tre hay nhiều nơi còn gọi là một tên khác đó là mắt tre. Đây là bộ phận trưởng thành nhất trên khung hình của thôi, nó có vai trò giữ cho thân tre được vững chãi, nhưng cũng không kém ứng dụng dẻo. Thân tôi có thật nhiều đốt, qua mỗi quá trình tăng trưởng thì những đốt tre này dần đẩy tôi lên rất cao.
Một bộ phận nữa không thể kể tới khi nhắc tới họ nhà tre chúng tôi, đó đó là lá tre, lá của chúng tôi không to như những chiếc lá nhãn hay lá xoài, lá của chúng tôi rất mảnh, nhỏ và dài. Nhìn hình thức bề ngoài những chiếc lá tre tương đối giống với những chiếc lá của cây cối, nhưng to nhiều hơn. Lá của chúng tôi cũng luôn có thể có thật nhiều hiệu suất cao đấy nhé, chúng tôi được con người đun lên để lấy nước xông hơi khi bị cảm.
Hay những chiếc lá non vẫn được cuộn tròn thành dạng sợi nhỏ, con người vẫn gọi với tên gọi là nõn tre, khi con người bị bụi hay côn trùng nhỏ bay vào mắt thì những chiếc nõn tre này là một dụng cụ êm dịu, không hại cho mắt, vốn để làm lấy côn trùng nhỏ ra. Những chiếc lá của tôi cũng mọc khá đặc biệt quan trọng, nó không mọc ở những cành cây mọc quanh thân của cây mà những chiếc lá này mọc đa phần ở ngọn.
Những cành tre của chúng tôi cũng tăng trưởng sát trên ngọn, còn ở thân cây của tôi thì nhẵn bóng bởi những khúc tre, đốt tre. Bộ phận kết nối chúng tôi với mặt đất, đó đó là rễ tre. Những chiếc rễ của chúng tôi dạng chùm và có hình tròn trụ trông rất đặc biệt quan trọng, cũng nhờ những chiếc rễ bám sâu vào lòng đất mà chúng tôi trọn vẹn có thể tự do đung đưa, vẫy gọi mọi khi chị gió thổi qua.
Chúng tôi rất có ích cho con người, không riêng gì có trong cuộc chiến tranh mà trong cả thời bình. Chúng tôi tuy không tồn tại thân thể không thật cường tráng nhưng lại vô cùng rắn chắc, cũng vì vậy mà trong thời chiến, chúng tôi được con người sản xuất thành những thứ vũ khí tuy đơn sơ, giản dị tuy nhiên lại vô cùng hữu ích, chúng tôi được sản xuất thành những chiếc gậy đánh giặc, sản xuất thành những mũi tên, hay con người trọn vẹn có thể vót nhọn đầu của chúng tôi, liên kết chúng tôi thành một khối mạng lưới hệ thống thành những chiếc chông.
Những chiếc chông này vô cùng lợi hại nhé, con người sẽ chọn những chiếc chông này xuống dưới mặt đất, tiếp sau đó rải lớp lá lên trên đó, khi giặc vô tình trải qua thì sẽ bị những chiếc chông này tiến công và chúng sẽ không còn lúc nào trọn vẹn có thể thoát được. Trong những trận chiến, trong cả trận chiến gian truân, ác liệt nhất thì tôi luôn sát cánh cùng những người dân chiến sỹ, những anh chị nông dân xông pha vào trận mạc.
Chúng tôi tuy chỉ là những thứ vũ khí thô sơ, nhưng dưới bàn tay cùng với việc quyết tâm mạnh mẽ và tự tin của con người thì chúng tôi bỗng chốc trở thành những vũ khí lợi hại nhất, mà những vũ khí tối tân, tân tiến của kẻ địch cũng không thể chống đỡ, đối phó được. Chúng tôi cảm thấy rất vui và tự hào khi con người Việt Nam giành được độc lập, tự do, quét sạch được vó ngựa xâm lược thoát khỏi bờ cõi. Niềm tự hào ấy càng thêm ý nghĩa khi hình bóng của chúng tôi cũng thấp thoáng xuất hiện trong những thắng lợi ấy. Chúng tôi không ngại gian truân, đau thương mà luôn cùng con người đấu tranh vì tấc tấc, vì giống nòi.
Trong chiến đấu chúng tôi là những người dân anh hùng, còn trong thời bình, chúng tôi vẫn là người bạn tri kỷ thiết của con người Việt Nam, chúng tôi được sử dụng làm nguyên vật tư để phục vụ môi trường sống đời thường hằng ngày như: đũa, gậy, vật vốn để làm gói ghém, thắt buộc, gậy gộc, rổ rá Cuộc sống của con người không thể không thiếu chúng tôi, nhất là những người dân dân ở vùng nông thôn Việt Nam. Tuy nhiên, ngày này kinh tế tài chính, công nghệ tiên tiến và phát triển tăng trưởng thì vai trò của chúng tôi cũng không hề được như khi xưa nữa.
Nhưng, dù thế nào thì chúng tôi cũng đang trở thành hình tượng về yếu tố kiên cường, cứng cỏi của người Việt Nam, chúng tôi được mọi người dân Việt Nam nghe biết, đặc biệt quan trọng hơn là cả những người dân quốc tế cũng nghe biết chúng tôi, để khi nhìn chúng tôi thì học sẽ liên tưởng ngay đến con người cũng như những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam. Không chỉ tôi mà cả họ nhà tre chúng tôi thường rất tự hào về điều này.
Có lẽ so với từng người Việt Nam, cây tre đang trở thành một phần của môi trường sống đời thường. Đặc biệt với mỗi con người ra đi từ làng quê thì hình ảnh những luỹ tre xanh đã ăn vào tiềm thức, do vậy dù có đi đâu đến nơi đâu họ cũng đều nhớ về luỹ tre xanh như nhớ về kỉ niệm gắn bó, thân thương nhất. Và đó đó là niềm tự hào của mình hàng nhà tre chúng tôi.
Sự gắn bó, thân thiện của mình hàng nhà tre chúng tôi được thể hiện ở đoạn đi bất kể nơi đâu, đồng bằng hay miền núi thì bạn cũng đều thấy chúng tôi nghiêng mình trên những con phố hay trong những cánh rừng bát ngát. Họ nhà tre chúng tôi thật nhiều đúc, nào là: Tre Đồng Nai, nứa, mai, vầu Việt Bắc, trúc Lam Sơn, tre ngút ngàn rừng cả Điện Biên, rồi dang, rồi hóp và cả luỹ tre thân thuộc đầu làng…
Khác với những loài cây khác, từ khi mới khởi đầu sinh ra, chúng tôi đã thể hiện sự ngay thật, điều này những bạn cũng trọn vẹn có thể thấy ngay lúc nhìn những mầm tre mọc thẳng tắp và dù trong bất kể môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên nào chúng tôi cũng vẫn vươn lên để sống mạnh mẽ và tự tin và xanh tốt. Thân tôi gầy guộc hình ống rỗng bên trong,màu xanh lục, đậm dần xuống gốc. Tôi bền chắc hiên ngang chẳng dễ gì bị ngã dưới những anh mưa chị gió. Vả lại trên thân tôi có thật nhiều thật nhiều gai nhọn như những chiếc kim giúp tôi tự vệ ,bảo vệ môi trường sống đời thường của tớ trước những bàn tay hung quỷ dám chặt phá tôi một cách vô lí. Lá của tôi mỏng dính manh một màu xanh non mơn mởn với những hình gân tuy nhiên tuy nhiên trên lá như những chiếc thuyền nan rung rinh theo những cơn gió thoảng. Rễ tôi thuộc loại rễ chùm, gầy guộc và cằn cỗi nhưng bám rất chứng minh và khẳng định vào đất giúp giữ mình không trở thành đổ trước những cơn gió dữ.
Vào những ngày khô hạn oi bức vô cùng. Cả nhà chúng tôi đung đưa theo gió, dang những cành tre che mát cho đàn con – những đàn con thân yêu. Đến thời kì mưa gió bão bùng,chúng tôi kết thành lũy dày kiên cố ra sức chống gió cản mưa. Chính nhờ điểm lưu ý này mà chúng tôi sống được ở nhiều vùng khí hậu rất khác nhau, ở những nơi gần nước hay những nơi xa nước. Vì thế mà câu thơ này Ra đời:
“Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đá vôi bạc mầu”…
Trong lịch sử dân tộc bản địa chống giặc ngoại xâm của dân tộc bản địa, chúng tôi luôn cùng con người đấu tranh cho độc lập, tự do. Chẳng thế mà từ lâu, người Việt đã ví chúng tôi với phẩm chất quật khởi của dân tộc bản địa ngàn đời.Những ngày giang sơn Việt Nam còn sơ khai, chúng tôi đã hỗ trợ ông Gióng diệt lũ giặc Ân bạo tàn, đem lại niềm hạnh phúc cho muôn dân. Rồi trong trận chiến chống quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, chính chúng tôi đã dìm chết bao tàu chiến của địch làm cho chúng lo âu phải thua cuộc. Thuở giang sơn còn chưa tồn tại vũ khí tân tiến như hiện giờ, chúng tôi là vũ khí mạnh nhất được vốn để làm tiêu diệt quân thù. Và trong hai trận cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mĩ, chúng tôi cũng tích cực tham gia kháng chiến bằng phương pháp góp một phần nhỏ bé khung hình mình để làm ra những cây chông nhọn hoắt sẵn sàng tiêu diệt quân địch. Bởi vững vàng trong chiến đấu mà người ta mà tre tôi đã được phong thương hiệu anh hùng quật cường.
Không chỉ trong đánh giặc giữ nước, loài tre nhà chúng tôi còn rất có ích trong môi trường sống đời thường hằng ngày. Mỗi khi về thăm một thôn xóm, một bản làng nào bạn cũng tiếp tục thấy vòng tay của chúng tôi dang rộng, ôm trọn và toả bóng mát cho cho toàn bộ dân làng. Trong vòng tay của chúng tôi, những ngôi nhà trở nên thông thoáng, những chú trâu mới có bóng râm để nhởn nhơ gặm cỏ. Những trưa hè, chúng tôi thật niềm hạnh phúc khi được ngắm những khuôn mặt trẻ thơ say nồng giấc ngủ trong tiếng võng kẽo kẹt dưới khóm tre. Hơn thế chúng tôi còn là một những vật tư để bà con dựng nhà, những ngôi nhà được làm từ tre rất thông thoáng và thật sạch.
Dưới bóng chúng tôi là cả một nền văn hoá lâu lăm đang từng ngày được nâng niu và gìn giữ. Trong đời sống sinh hoạt, chúng tôi còn làm ra những vật dụng thân thuộc với từng người: đó là đôi đũa, là chiếc chõng tre, chiếc giường tre. Đối với mỗi mái ấm gia đình nông dân, tre tôi là người bạn vô cùng thân thiết. Ngoài ra cây danh, nứa, một trong những họ nhà trẻ còn tương hỗ con người chẻ lạt buộc nhà, nứa giúp cắm sào làm giàn cho bầu bí leo quấn quýt vào nhau. Tre còn gắn với tuổi già, cho họ chiếc ống điếu hút thuốc làm vui.
Đối với trẻ con ở miền thôn quê thì tre còn trọn vẹn có thể làm ra những trò chơi thú vị, có ích. Dưới những bãi đất rộng, được chúng tôi che hết tia nắng oi ả của ngày hè, những bạn tha hồ chơi đùa thoả thích. Các bạn nữ còn trò gì thú vị hơn ngồi đánh chuyền với những que chắt bằng tre. Còn những bạn nam lại chạy nhảy reo hò theo tiếng sáo vi vút trên chiếc diều cũng rất được làm ra từ tre. Những cánh diều này sẽn mang ước mơ của những bạn về nơi xa.
Tre chúng tôi còn làm ra những tiếng nhạc réo rắt từ những cây sáo tre, sáo trúc, làm vơi đi bao nỗi vất vả nhọc nhằn của người nông dân chân lấm tay bùn.
Ngày nay loài tre của chúng tôi còn vươn xa hơn thế nữa. Có một giáo sư là Việt Kiều sống ở Pháp đã đưa bạn hữu chúng tôi sang trồng thử trên đất Pháp. Thế mà ở xứ lạ, chúng tôi vẫn sống vững vàng. Ngày sau, dẫu nước mình có tân tiến hơn, loài tre chúng tôi cũng vẫn sẽ ngay thật, thuỷ chung và can đảm và mạnh mẽ để tôn vinh những đức tính của người hiền – đức tính Việt Nam.
Từ bao đời nay, cây tre là người bạn gắn bó và thân thiện với những người dân Việt Nam. Tre đã góp sức toàn bộ sự sống và cống hiến cho con người nên ta phải yêu quý và bảo vệ cây tre Việt Nam.
Tre là một loại cây khẳng khiu, có nhiều hiệu suất cao. Lá tre thường được người miền Nam lấy để gói bánh tro vào dịp lễ giết sâu bọ. Lạt tre vốn để làm cột bánh. Thân tre được vốn để làm làm đũa. Các thợ thủ công đã và đang tận dụng thân tre để đan thành giỏ tre, rổ tre. Nhân dân ta thường đong dầu, đong nước mắm lúc mua và bán bằng ống tre. Thời cách mạng, bộ đội Việt Nam dùng ống tre để đựng nước, nấu cơm. Trong quán ăn ở vùng nông thôn, người ta cũng chẻ thân tre để làm ống tăm cho khách sử dụng sau bữa tiệc. Thân tre chẻ nhỏ để nhóm nhà bếp rất đượm lửa.
Tre có một số trong những loại thông dụng như: tre gai, tre xanh, tre ngà, tre rừng… Bên cạnh đó, nó còn tồn tại bạn hữu bà con như: lồ ô, trúc, tầm vông… Tre xanh lúc còn sống có màu xanh mượt, đốt dài và bóng nhẵn, đường kính của thân tre trưởng thành khoảng chừng từ 6 8 cm. Cao không đến 10 m. Tre gai kích thước ốm và thấp hơn, lá cũng mỏng dính manh hơn nhưng ở mỗi đốt tre mọc ra thật nhiều nhánh gai, sắc, nông dân thường trồng thành hàng rào chống trộm. Tre ngà là loại tre có thân sọc vàng xen lẫn với sọc xanh rất đẹp. Người ta thường trồng làm cảnh. Tre rừng, mọc hoang trong rừng nên thường không xanh tươi lắm.
trái lại, lồ ô là loại tre rừng khổng lồ, bề ngang và bề cao của nó gấp hai, ba lần tre xanh. Nó mọc thành từng bụi, từng hàng như rừng trong vùng đất hoang. Người ta đốn lấy gỗ làm nhà tranh, nhà sàn rất chứng minh và khẳng định. Lồ ô to lớn bao nhiêu thì trúc lại mảnh mai, yếu ớt bấy nhiêu vì thân rỗng và kích thước nhỏ bé. Có hai loại trúc là trúc xanh và trúc vàng. Gần đây việt nam có nhập thêm một ít trúc kiểng gọi là trúc Nhật. Những cây kiểng này còn có hình dáng đặc biệt quan trọng, thân màu vàng óng, lá xanh mượt mà rất được mọi người ưu thích, trồng làm cảnh và thường bày ở mái hiên, phòng tiếp khách.
Hình ảnh cây tre đã đi vào ca dao, thơ văn và ca từ. Chẳng hạn như:
“Rễ siêng chẳng ngại đất nghèo
Tre bao nhiêu lá bấy nhiêu cần mẫn
Nghiêng mình trong gió tre đu
Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành…”
(NGUYỄN DUY)
Ông bà ta có nhiều kinh nghiệm tay nghề trong việc lựa chọn tre tốt:
“Trồng tre, trồng trúc, trồng dừa
Muốn nên cơ nghiệp thì chừa lang vân”
Người ta còn sử dụng tre già hay tre non vào những việc rất khác nhau:
“Tháng tám tre non làm nhà
Tháng năm tre già làm lạt”
Người thợ mộc còn so sánh độ bền của tre như sau:
“Tre già là bà gỗ lim”
Ngoài ra, ông bà ta còn nhìn cây tre để nghe ngóng về thời tiết: “Lá tre trôi lộc, mùa rét xộc đến”. Và từ đó người xưa còn rút ra một quy luật sống của vạn vật thiên nhiên và con người: “Tre già, măng mọc” tre chẻ ra làm nuộc lạt, trở thành, một thứ không thể thiếu ở nhiều chỗ: khi gói bánh, bó rau hoặc lợp nhà. Ca dao cũng nhắc tới nuộc lạt: “Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu”.
Ai từng đọc truyện Thánh Gióng hẳn không quên bụi tre Đằng Ngà khi Thánh Gióng nhổ tre đánh tan giặc ngoại xâm: “Chẻ tre nghe Gióng”.
Tre không những đi vào thơ văn mà măng tre còn là một một thực phẩm chế biến phong phú chủng loại. Các món ăn từ măng tre: măng tươi, măng khô, bún măng vịt, măng xào thịt ba rọi, thịt kho măng, măng luộc chấm mắm tôm, măng chua… Bún măng vịt là món ăn được nấu với vịt non, béo, măng tươi hoặc khô đã được luộc và thay nước nhiều lần, khi ăn người ta cho bún, một ít hành răm và rau sống vào nữa, trở thành một món ăn vừa thơm vừa béo với nước dùng ngọt dịu. Măng tươi đã luộc kĩ, có màu vàng chanh, được sắt miếng xào chung với thịt ba rọi trở thành một món ăn dân dã và rất ngon nếu có thêm một vài lát ớt đỏ thì lại càng mê hoặc. Thịt heo kho măng cũng là một món ăn “thích mắt”, nấu nhanh và để được vài ngày, tiết kiệm ngân sách được thời hạn nấu nướng mà khi chan vào chén cơm nóng thì cũng rất ngon miệng. Măng luộc phải chọn măng trúc non, vào mùa mưa. Sau khi luộc nhiều lần, ta sắt mỏng dính rồi chấm với mắm tôm hoặc nước mắm ngon ăn kèm với cơm như một món rau. Nó sẽ đã có được một vị vừa giòn vừa mát, kèm theo một vị ngọt dịu của măng tươi. Nói tóm lại thì cây tre luôn là người bạn sát cánh và nó góp phần góp toàn bộ quyền lợi của mình mình mình cho con người Việt Nam.
Hiện nay môi trường sống đời thường ngày càng tân tiến và có nhiều vật dụng là bằng nhựa, inox xuất hiện. Nhưng người ta vẫn đang còn khuynh hướng trở lại với vạn vật thiên nhiên. Bằng chứng là những bộ salon làm tóc làm bằng mây và tre rất rất được quan tâm và trở thành một món hàng xuất khẩu đắt giá. Ngày nay, nhiều người đã bỏ trồng lúa hoặc cây khoai, đốn cây tre để sở hữu chỗ xây nhà ở lầu, nhưng nếu một lúc nào đó, việt nam không hề một bóng tre thì đời sống sẽ trở ngại và buồn tẻ biết mấy!
Một những loài cây có sự gắn bó lâu lăm và mật thiết đời sống, văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa Việt Nam phải kể tới là cây tre. Khi nhắc tới cây tre, toàn bộ chúng ta không khỏi tư hào gọi là cây tre Việt Nam như sự thừa nhận, xác lập cây tre là một phần không thể thiếu được của nước nhà.
Tre thường được thấy ở cổng làng, cổng đình cùng với những hình ảnh như cây đa, giếng nước, sân đình, là một điều không thể thiếu nơi làng quê. Chúng đứng thành bụi, giăng thành hàng, thành lũy. Những lũy tre mọc cao, dày vươn lên như có ý che chắn cả cả một vùng sinh hoạt phía dưới. Dáng tre mọc thẳng, cao, nhìn có vẻ như gầy gò mà thực ra rất dẻo dai. Rễ tre thuộc loại rễ chùm, gầy guộc và cằn cỗi nhưng bám rất chứng minh và khẳng định vào đất giúp giữ cây không trở thành đổ trước những cơn gió dữ. Thân tre tròn, xanh thẫm, nhỏ nhắn nhưng dẻo dai, rất khó gì đổ, gãy. Trên thân có những đốt được phân ra, nhìn kĩ có màu vàng nhạt. Các nhánh tre thường không mọc trên cao mà mọc ngay gần bên dưới đất, chúng có thật nhiều gai không nhẵn và thường rất nhỏ. Lá dài, thon, nhọn, chỉ bằng nửa lá xoài, nhìn mong manh nhưng rất khó bị úa tàn. Họ nhà tre phải đến hơn cả trăm họ, đông đúc, nào là: Tre Đồng Nai, nứa, mai, vầu Việt Bắc, trúc Lam Sơn, tre ngút ngàn rừng cả Điện Biên, Dù là họ nào thì từ lúc còn là một măng tre, đã có dáng mọc thẳng, hiên ngang như vươn lên phía khung trời không chịu cong lúc nào.
Cấu tạo thì có vẻ như đơn thuần và giản dị như vậy nhưng cây tre có thật nhiều hiệu suất cao, là một phần rất quan trọng trong đời sống của bà con nông dân. Dân ta xưa kia chưa thể xây nhà ở gạch, mái ngói, tre trở thành vật liệu lợp mái, lát vách che nắng che mưa cho bao mái ấm gia đình. Tre còn được tận dụng trong nghề thủ công, đan lát, trở thành những chiếc rổ, chiếc rá xinh xắn, tiện lợi theo những cô, những chị ra chợ, ra đồng. Tre làm cán cuốc, cán cày một nắng hai sương với những người nông dân để được những mùa gặt bội thu. Tre gắn bó trở thành những thứ đồ dùng hàng cho tụi trẻ chăn trâu, trở thành cái điếu cày làm bạn tuổi già với những cụ ông cụ bà già, Không chỉ thế, những chị, những mẹ còn trở nên duyên dáng hơn nhiều trong chiếc guốc tre tự do. Tre đang trở thành người bạn tri kỷ thiết với nông dân ta từ xưa đến nay.
Khi thời bình, tre trở thành những vật dụng thường ngày của người nông dân nhưng vào lúc việt nam gặp nỗi gian truân, tre lại trở thành một vũ khí vô cùng lợi hại của dân ta. Ở đó, tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín (Thép Mới). Trong lúc mà dân ta chưa tồn tại vũ khí tân tiến, vũ khí sử dụng đều phụ thuộc cả vào vạn vật thiên nhiên. Tre với tính chất dẻo dai mà cứng rắn đang trở thành một vũ khí vô cùng lợi hại của dân ta. Từ ngày còn bé ta đã được nghe biết truyền thuyết về vị anh hùng Thánh Gióng, bẻ tre bên đường, đánh cho quân xâm lược không hề manh giáp. Hay sự kiện lịch sử dân tộc bản địa quan trọng, Ngô Quyền dùng cọc tre và tận dụng thủy triều đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng vào năm 938, chấm hết một nghìn năm Bắc thuộc trong lịch sử dân tộc bản địa Việt Nam, mở ra thuở nào kỳ độc lập tự chủ cho Việt Nam. Đó là minh chứng rất rõ ràng cho vai trò to lớn của cây tre trong những trận chiến quyết liệt giành độc lập dân tộc bản địa.
Tre cũng mang trong mình những ý nghĩa hình tượng rất đáng để tự hào, tiêu biểu vượt trội cho những đức tính tốt đẹp của dân tộc bản địa. Tre luôn mọc thành lũy, thành hàng chứ không lúc nào mọc một mình, đó là tinh thần đoàn kết, đồng lòng, là một truyền thống cuội nguồn quý báu từ bao đời của cha ông. Tre mọc thẳng, mọc cao, không lúc nào mọc nghiêng, cùng với việc dẻo dai dễ sống của cây là biểu lộ rõ ràng nhất cho việc kiên cường, quật cường, tựa như những con người Việt Nam dù phải chịu bao nhiêu sương gió, nhọc nhằn hay bị áp bức vẫn không mất đi sự cao quý trong tâm hồn và sự kiên cường trong tính cách. Đó đều là những phẩm chất đáng quý của con người Việt Nam, dân tộc bản địa Việt Nam, nên mới nói, nhắc tới cây tre là nhắc tới con người Việt Nam. Bởi vậy, cả dân tộc bản địa đều gọi tre là cây tre Việt Nam.
Tre thật đẹp, thật có ích. Tre là hình tượng không thể phai đổi, không thể mất đi, tre già măng mọc, thế hệ này sẽ tiếp nối nhựa sống của thế hệ kia, sẽ còn mãi đến tương lai. Dù là cuộc chiến tranh đã lùi xa, môi trường sống đời thường trở nên tân tiến hơn, nhiều loại vật tư được sinh ra thay thế cho tre nhưng cây tre vẫn mãi giữ một vị trí quan trọng trong tâm hồn người Việt và mãi là tài sản vô giá của tất cả dân tộc bản địa.
Trên mảnh đất nền Việt Nam của cha ông, tre và người và đã gắn bó, cùng đồng cam cộng khổ, nâng đỡ nhau qua bao năm tháng lịch sử dân tộc bản địa có mức giá trị to lớn và vĩnh hằng. Hình ảnh cây tre đang trở thành hình ảnh không thể thiếu trong những trang văn hóa truyền thống bất diệt của dân tộc bản địa, là người bạn lớn đáng tôn vinh của tất cả dân tộc bản địa.
Việt Nam rừng vàng biển bạc, tài nguyên việt nam vô cùng phong phú, khắp nơi đều phải có muôn vàn những loại cây thảo mộc, cây xanh phong phú chủng loại rất khác nhau. Chính vì thế nước Việt Nam xanh muôn ngàn cây xanh rất khác nhau Từ núi cao cực Bắc tới sông nước Cà Mau, mỗi vùng sinh thái xanh đều tươi xanh những loài thảo mộc, hoa trái đặc trưng. Nhưng thân thương xiết bao, khi đâu đâu cũng bốn mùa xanh những lũy tre xanh tươi. Tre làm bạn với làng, bản, xóm, thôn, từ ngàn xưa, bóng tre xanh âu yếm đã phủ đầy nếp sống thanh cao, cần mẫn của người dân Việt ta. Cây tre cao, thẳng thắn như vẻ đẹp thanh cao, tinh khiết của tâm hồn người dân Việt Nam. Có lẽ, cây tre xanh xanh đang trở thành người bạn tri kỷ thiết của nông dân và nhân dân Việt Nam, sống bền chắc, dai dẳng và lặng lẽ làm êm dịu cho vẻ đẹp tâm hồn người dân đất Việt.
Tre là loại cây thân gỗ, cao vút, thân nhỏ khoảng chừng bằng cánh tay người trưởng thành. Xung quanh thân cây có những chiếc gai nhọn, sắc. Tre thường mọc cành và lá ở phần ngọn, lá tre xanh xanh, thon thon như chiếc thuyền nan. Trên lá có những đường gân tuy nhiên tuy nhiên trông rất duyên dáng. Tre già măng mọc, cứ như vậy tre luôn sinh sôi tăng trưởng. Tre “mộc mạc”, “nhũn nhặn” mà nhẫn nại không chê đất cằn, sá gì sương gió. Tre “ngay thật, thủy chung, can đảm và mạnh mẽ”, giàu lòng vị tha, bao dung, đùm bọc. Tre “thanh cao, giản dị, chí khí như người”. “Tre xanh không đứng khuất mình bóng râm”. Chính vì thế mà dù giang sơn có tăng trưởng, ngày càng tiến bộ tân tiến thì bóng tre xanh vẫn sống trong tâm người Việt Nam ta không lúc nào mất đi.
Tre ăn ở với những người kiếp kiếp. Từ lúc còn ấu thơ toàn bộ chúng ta vẫn nằm trong chiếc nôi tre, võng tre ầu ơ trong tiếng ru của bà của mẹ lớn lên từng ngày đó thôi. Đến khi đã gần đất xa trời, về với tổ tiên thì cây tra lại là linh hồn gắn với chiếc xe tiễn đưa ta trên phần đường ở đầu cuối. Tre xanh xưa kia còn là một cánh tay đắc lực giúp người nông dân làm những công cụ bằng tre, những dụng cụ như làn, rổ, rá bằng nứa rất dẻo dai và bền chắc. Tre xanh đi vào những câu ca dao, những câu thơ rất điệu rất duyên đằm sâu vào tâm hồn người Việt Nam ta:
Lạt mềm gói bánh chưng xanh
Cho tre lấy trúc cho anh lấy nàng.
Như thế tre đã sống với toàn bộ tấm lòng và tâm hồn thanh ao, chân thực cùng người dân ta, cả khi cuộc chiến tranh, gậy tre, chông tre chống lại sắt thép quân thù. Tre xung phong vào xe tăng đại bác, tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh giữ đồng lúa chín. Đến khi hòa bình, tre được vốn để làm làm những đồ thiết kế bên trong trong mái ấm gia đình. Tre là loại cây mộc mạc, đơn sơ, không phải vẻ sang trọng, khí phách quân tử như những cây tùng, cây bách cũng không mê hoặc, mê hoặc lòng người bởi mừi hương, nhưng toàn bộ những gì cây tre mang lại là nguồn dưỡng tảo tần đã gắn bó với những người dân ta đời đời kiếp kiếp. Chính vì thế, với cây tre xanh, không riêng gì có đơn thuần là loại cây vô tri vô giác nữa mà đó là cây linh hồn của người dân Việt Nam. Dưới bóng tre xanh, tâm hồn ta được tỏa bóng mát, được êm dịu và lắng nghe những khúc nhạc du dương của đồng quê, của tiếng diều sáo vi vu, đó đó là những sợi nhớ, sợi thương của quê nhà mà cây tre xanh xanh đã giăng mắc trong tâm từng người dân Việt Nam.
Cây tre là hình tượng cho phẩm chất rực rỡ nhất của con người Việt Nam ta: đoàn kết, thủy chung, thanh cao, quật cường. Là đức tính kiên cường ẩn tàng trong kĩ năng thích ứng dẻo bền vô hạn trước mọi tai ương vạn vật thiên nhiên cũng như mọi biến thiên, bão táp và thảm kịch lịch sử dân tộc bản địa, cả do tới từ mọi phía lẫn do nội sinh, để vĩnh cửu và tăng trưởng. Cùng với dân tộc bản địa ta, cùng với lịch sử dân tộc bản địa tăng trưởng của dân tộc bản địa, cây tre xanh lặng lẽ bền chắc nuôi dưỡng những tinh hoa của đất Việt, hun đúc nên những phẩm chất được bạn hữu năm châu mến mộ. Cây tre xanh là những gì thiêng liêng và cao quý vô ngần của tâm hồn người Việt Nam xưa và nay chưa lúc nào mất đi, chưa lúc nào tiêu biến, làm ra những nét rất riêng cho văn hóa truyền thống, linh hồn quê nhà.
Tuổi thơ ta với tiếng diều sáo vi vu, với tiếng võng kẽo cà kẽo kẹt cũng tăng trưởng từ tre xanh xanh ngát. Tre xanh là vẻ đẹp tâm hồn, là nét tươi tắn truyền thống cuội nguồn rất Việt Nam rất truyền thống cuội nguồn rất nền nã của nhân dân ta. Có lẽ sau này, dù công nghiệp hóa tân tiến hóa có tăng trưởng mạnh mẽ và tự tin như vũ bão chăng nữa thì cây tre xanh vẫn mãi mãi là người bạn tri kỷ thiết của nhân dân Việt Nam.
“Tre kiên cường, tre quật cường…tre anh hùng lao động.. Từ bao đời nay tre gắn bó mật thiết với hình ảnh của làng quê Việt Nam hàng nghìn trong năm này, là hình tượng luôn in sâu trong tâm trí của người Việt ta.
Cây tre, cây nứa, cây vầu, trúc và nhiều loại tre bương khác là loại cây thuộc họ Lúa. Tre có thân rễ ngâm, sống lâu mọc ra những chồi gọi là măng. Thân rạ hóa mộc trọn vẹn có thể cao đến 10 -18 m, ít phân nhánh. Mỗi cây có tầm khoảng chừng 30 đốt. Cả đời cây tre chỉ ra hoa một lần và vòng đời của nó sẽ khép lại khi tre bật ra hoa.
Cùng với cây đa, bến nước, sân đình một hình ảnh quen thuộc, thân thương của làng Việt truyền thống, thì những bụi tre làng từ hàng nghìn năm đã có sự cộng sinh, cộng cảm so với những người Việt. Tre hiến dâng bóng mát cho đời và sẵn sàng quyết tử toàn bộ. Từ măng tre ngọt bùi đến bẹ tre làm nón, từ thân tre cành lá đến gốc tre đều góp thêm phần xây dựng môi trường sống đời thường.
Cây tre đã gắn bó với bao thăng trầm của lịch sử dân tộc bản địa nước nhà. Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre và đánh giặc. Không phải ngẫu nhiên sự tích loại tre thân vàng được người Việt gắn với truyền thuyết về Thánh Gióng – Hình ảnh Thánh Gióng nhổ bụi tre đằng ngà đánh đuổi giặc xâm lược đang trở thành hình tượng cho sức mạnh thắng lợi thần kỳ của dân tộc bản địa ta so với những quân địch xâm lược vững mạnh. Trải qua nhiều thời kỳ lịch sử dân tộc bản địa, lũy tre xanh đang trở thành pháo đài trang nghiêm xanh vững chãi chống quân xâm lược, chống thiên tai, đồng hóa. Tre trở thành chiến lũy và là nguồn vật tư vô tận để sản xuất vũ khí tiến công trong những trận chiến. Những cọc tre trên sông Bạch Đằng, Ngô Quyền đã đánh tan quân Nam Hán. Chính ngọn tầm vông góp thêm phần rất rộng trong việc đánh đuổi quân xâm lược để giành Độc lập-Tự do cho Tổ Quốc. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín,
Cây tre đã từng là nguồn cảm hứng vô tận trong văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ. Từ những mẩu chuyện cổ tích, đến những ca dao, tục ngữ đều xuất hiện của tre. Đã có quá nhiều tác phẩm nổi tiếng viết về tre: Cây tre Việt Nam của Thép Mới và bài thơ cùng tên của Nguyễn Duy. Tre góp mặt trong những làn điệu dân ca, điệu múa sạp phổ cập. Nó là một trong những vật liệu khá quan trọng trong việc tạo ra những nhạc khí dân tộc bản địa như: đàn tơ tưng, sáo, kèn, Tre đi vào môi trường sống đời thường của từng người, đi sâu thẳm vào tâm hồn người Việt. Mỗi khi xa quê nhà, lữ khách khó lòng quên được hình ảnh lũy tre làng thân thương, những nhịp cầu tre êm đềm. Hình ảnh của tre luôn gợi nhớ về một làng quê Việt Nam mộc mạc, con người Việt Nam thanh cao, giản dị mà chí khí.
Tre ngày này còn là một nguyên vật tư làm ra những thành phầm văn hóa truyền thống có mức giá trị thẩm mỹ và làm đẹp cao được nhiều khách quốc tế ưa thích: những món đồ vốn để làm trang trí những nơi sang trọng : đèn chụp bằng tre, đĩa đan bằng tre.
Bản lĩnh truyền thống của người Việt và văn hóa truyền thống Việt có những nét tương tự với sức sống và vẻ đẹp của cây tre đất Việt. Tre không mọc riêng lẻ mà sống thành từng lũy tre, rặng tre. Đặc điểm cố kết này tượng trưng cho tính xã hội của người Việt. Tre có rễ ngấm sâu xuống lòng đất, sống lâu và sống ở mọi vùng đất. Chính vì thế tre được ví như thể con người Việt Nam cần mẫn, siêng năng, bám đất bám làng. Tre cùng người Việt Nam trải qua bao thăng trầm của lịch sử dân tộc bản địa, qua bao trận cuộc chiến tranh giữ nước, tre xứng danh là hình ảnh hình tượng cho tính kiên cường, quật cường của người Việt Nam.
Bắt gặp hình ảnh những khóm tre trong môi trường sống đời thường tân tiến ngày này, quả thực, chẳng thuận tiện và đơn thuần và giản dị. Nhưng luôn in đậm trong tâm trí của từng người con đất Việt sẽ luôn là những khóm tre xanh xanh tươi, luôn hướng lên trời cao, khuynh hướng về một tương lai tươi sáng.
Tre xanh xanh tự lúc nào
Chuyện rất mất thời hạn rồi đã có bờ tre xanh
Cây tre không tồn tại ai biết nó có từ lúc nào, chỉ biết nó đã gắn bó và trở nên thân thuộc với những người dân Việt Nam từ hàng nghìn đời nay. Tre không riêng gì có là hình tượng của Việt Nam mà còn là một một người bạn tri kỉ, thân thiện và đáng yêu và dễ thương, giúp sức con người thật nhiều.
Cây tre có từ lúc nào thì không tồn tại ai biết. Tre xuất hiện trên khắp giang sơn này và thân thuộc với toàn bộ con người Việt Nam. Không ai là không nghe biết cây tre. Từ Nam ra Bắc đâu đâu tre cũng hiện hữu. Tre tận mắt tận mắt chứng kiến bề dày lịch sử dân tộc bản địa và những trận thắng lợi lợi đầy hào hùng của nhân dân ta. Tre có nhiều loại: tre Đồng Nai, nứa, mai, vầu Việt Bắc, trúc Lam Sơn, tre ngút ngàn rừng cả Điện Biên, và cả lũy tre thân thuộc đầu làng Tre không kén chọn đất đai, thời tiết, mọc thành từng lũy, khóm bụi cùng nhau chống chọi với thời tiết khắc nghiệt và san sẻ, cùng nhau nỗ lực cắm sâu bộ rễ xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn dinh dưỡng.
Ban đầu, tre là một mầm măng nhỏ, yếu ớt được bảo phủ trong những lớp áo giáp có những chiếc gai nhỏ; rồi măng lớn dần theo thời hạn, cởi bỏ lớp áo nâu để trở thành một cây tre xanh tốt, trưởng thành, dẻo dai. Tre vươn thẳng, hiên ngang giữa trời đất. Trung bình một cây tre trưởng thành cao cao trên 10m, thân tre thuôn dài, hình ống rỗng bên trong, màu xanh lục, đậm dần xuống gốc được phân thành nhiều khúc nhỏ, mỗi khúc được ngăn cách bởi một mắt tre màu nâu nhạt. Trên thân tre còn tồn tại nhiều gai nhọn. Lá tre mỏng dính manh một màu xanh non mơn mởn với những gân lá tuy nhiên tuy nhiên hình lưỡi mác mọc thành chùm. Rễ tre thuộc loại rễ chùm, cằn cỗi nhưng bám rất chắc vào đất giúp tre không trở thành đổ trước những cơn gió dữ. Một vòng đời của tre trọn vẹn có thể lên mức gần trăm năm và khi tre nở hoa cũng là lúc vòng đời của nó khép lại. Hoa tre có màu vàng, nhỏ li ti, mọc thành chùm.
Với những điểm lưu ý trên, tre giúp ích cho con người thật nhiều trong môi trường sống đời thường. Khi nước nhà còn nghèo, người nông dân làm công cụ lao động (cán cuốc, cối xay tre,) và vũ khí chiến đấu (gậy, chông, giáo mác) từ tre. Tre tỏa bóng mát cho bản làng xóm thôn, là nơi người dân nghỉ ngơi, trò chuyện những trưa hè nóng giãy để kết nối tình cảm; những chú trâu lười biếng nằm dưới bóng râm để nhởn nhơ gặm cỏ, trong lúc người nông dân say nồng. Không những thế, từ tre, con người còn làm ra những vật dụng thân thuộc: đôi đũa, rổ rá, nong nia cho tới giường, chõng, tủ Đối với lũ trẻ con ở miền thôn quê, tre làm ra những trò chơi thú vị, có ích: đánh chuyền với những que chắt bằng tre, chạy nhảy reo hò theo tiếng sáo vi vút trên chiếc diều cũng rất được làm bằng tre
Từ toàn bộ những yếu tố trên, tre xứng danh là người bạn tri kỷ thuộc và là hình tượng cho giang sơn Việt Nam. Trước đây, hiện giờ và tương lai, tre mãi mãi giữ một vị trí quan trọng trong tâm người dân của giang sơn này sẽ không gì trọn vẹn có thể thay thế được.
Cây tre gắn bó với những người nông dân Việt Nam từ hàng nghìn năm rồi. Hình ảnh làng quê Việt Nam từ xưa gắn sát với luỹ tre làng những bụi tre gai ken dày chắn gió bão thiên tai và che chắn cho từng làng Việt trước trộm đạo, giặc cướp và kẻ xâm lược nhân tai.
Cây tre đã đi vào văn hoá Việt Nam như một hình ảnh bình dị mà đầy sức sống, dẻo dai chống chịu thiên tai, gió bão và giặc ngoại xâm. Thế nhưng trong năm mới tết đến gần đây, có một thực tiễn đáng buồn là loại cây phong phú chủng loại, thiết thực trong mọi mặt đời sống này đã biết thành coi nhẹ, bị chặt phá, bị thoái hoá bởi nhiều nguyên nhân rất khác nhau.
Về tính năng, không thể kể hết tính đắc dụng của tre so với những người dân Việt Nam: làm nhà cửa (vì kèo, lanh tô, phên liếp, vách tường), làm vô số vật dụng: cái cần câu, cái vó cất tôm cất tép, cái đó, bè mảng, cái cầu ao và cả những cái cầu bắc qua những con mương, con kênh nhỏ; làm chông, làm tên bắn chống giặc ngoại xâm
Tre từng được sử dụng phổ cập để làm đồ gia dụng: bàn và ghế, giường chõng, những loại vật dụng sinh hoạt từ cái đòn gánh và đôi quang (thứ vật tư đa dụng để gánh mọi thứ ra đồng và gánh lúa từ đồng về nhà, chưa tính còn được sử dụng như một thứ tủ lạnh thông thoáng để dữ gìn và bảo vệ thức ăn và chống chó, mèo, chuột hữu hiệu) đến cái khung cửi, cái xa quay sợi, cái rổ, cái rá, cái dần, cái sàng gạo, cái rế đựng nồi, cái gáo múc nước, cái bừa, cái cào, cái ách khoác lên cổ con trâu cày đến con dao cật nứa cắt rốn lúc chào đời, cái quạt nan, đôi đũa, cái tăm nhiều thứ vật dụng làm bằng tre còn được sử dụng đến ngày này.
Đấy là còn chưa nói tới những loại vật dụng của nhà nông, cũng như nhiều loại vũ khí thời xưa của cha ông ta đều phải có phần cán, phần tay cầm làm bằng một loại cây nào đó thuộc họ tre. Cây gậy tầm vông thời đánh Pháp xâm lược là một chứng tích đã đi vào lịch sử dân tộc bản địa. Cây nêu dựng lên trước cửa nhà vào dịp năm mới tết đến thời xưa để trừ ma quỷ, cái ống đựng bút và quản bút lông của những nhà nho mà trong năm mới tết đến gần đây về nơi thôn dã ta còn thấy, đến những cánh diều mà ngày hôm nay con trẻ còn chơi toàn bộ đều làm từ tre. Vật dụng ngày càng có vẻ như thuận tiện hơn, có vẻ như đẹp tươi hơn đã đẩy toàn bộ chúng ta xa rời thứ cây nhiều quyền lợi như vậy. Thậm chí có thuở nào ấu trĩ, người ta đã chặt đi những bụi tre gai quanh làng với nguyên do là chúng làm đất bạc mầu. Những rặng tre rợp bóng ở đường làng, nghiêng xuống nơi bờ ao không hề mấy nữa. Nhiều người quên mất rằng bao đời tổ tiên người Việt khai thác đồng bằng Bắc Bộ được như ngày ngày hôm nay là vì đắp đê chống lụt, trị thuỷ. Những triền đê được giữ vững trước nước lụt, bão tố, ngoài phần công sức của con người của người Việt xưa bao đời bồi đắp, thì còn tồn tại phần công sức của con người của những bụi tre có tác dụng giữ đất, chống xói lở.
Ngày xửa rất mất thời hạn rồi, tôi chỉ là một mầm măng nhỏ được sinh ra tại một làng quê nghèo chất phác và mộc mạc. Từ lâu tôi đã vướng mắc không biết tổ tiên mình là ai và có từ lúc nào. Chỉ biết rằng:
“Tre xanh xanh tự lúc nào
Chuyện rất mất thời hạn rồi đã có bờ tre xanh”.
Thật đúng như vậy, họ hàng nhà tre chúng tôi đã có từ lâu lăm, gắn bó với những người dân Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử dân tộc bản địa.
Thuở ấu thơ, tôi chỉ là một mầm măng yếu ớt với cái thân hình nhỏ bé hình nón, trên đầu nhọn hoắt và khoác ngoài nhiều lớp áo xếp chồng lên nhau bao lấy tấm thân nhỏ bé. Rồi tôi trưởng thành theo thời hạn và trở thành một chàng tre đích thực. Thân tôi gầy guộc hình ống rỗng bên trong, màu xanh lục, đậm dần xuống gốc. Tôi bền chắc hiên ngang chẳng dễ gì bị ngã dưới những anh mưa chị gió. Vả lại trên thân tôi có thật nhiều thật nhiều gai nhọn như những chiếc kim giúp tôi tự vệ, bảo vệ môi trường sống đời thường của tớ trước những bàn tay ác qủy dám chặt phá tôi một cách vô lí. Lá của tôi mỏng dính manh một màu xanh non mơn mởn với những hình gân tuy nhiên tuy nhiên trên lá như những chiếc thuyền nan rung rinh theo những cơn gió thoảng. Rễ tôi thuộc loại rễ chùm, gầy guộc và cằn cỗi nhưng bám rất chứng minh và khẳng định vào đất giúp giữ mình không trở thành đổ trước những cơn gió dữ .
Vào những ngày khô hạn oi bức vô cùng. Cả nhà chúng tôi đong đưa tạo gió, dang những cành tre che mát cho đàn con – những đàn con thân yêu. Đến thời kì mưa gió bão bùng, chúng tôi kết thành lũy dày kiên cố ra sức chống gió cản mưa. Chính nhờ điểm lưu ý này mà chúng tôi sông được ở nhiều vùng khí hậu rất khác nhau, ở những nơi gần nước hay những nơi xa nước. Vì thế mà câu thơ này Ra đời:
“Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đá vôi bạc mầu”…
Trong lịch sử dân tộc bản địa chống giặc ngoại xâm của dân tộc bản địa ta, vai trò của tôi được nêu cao trong việc làm vũ khí đánh giặc như gậy, chống, mũi tên, cung tên,… góp thêm phần mang lại hòa bình cho dân tộc bản địa Việt Nam ngày hôm nay. Trong môi trường sống đời thường của con người ngày ngày hôm nay, tôi được xây dựng thành những ngôi nhà tre vững chãi che nắng che mưa, nuôi sống con người và đàn con thơ của mình. Trong bữa cơm hằng ngày của con người, tôi dược vốn để làm gắp thức ăn và con người gọi tên tôi là đũa, dùng tôi để gắp thức ăn không trơn trượt như đũa nhựa mà rất nhẹ và dùng gắp thức ăn rất thuận tiện, lại rẻ tiền nữa! Sau mỗi bữa tiệc, những người dân lớn dùng tăm để xỉa răng được làm từ tôi. Mỗi sáng những cô nàng phụ nữ trên tay xách chiếc giỏ mây đi chợ, hay những ông những bà nhâm nhi tách trà nóng trên cái bàn và ghế được đan bằng mây. Vì vậy, ở quê nhà tôi có nhiều người làm tăm tre, đũa tre, đan giường hay đan giỏ mây, bàn và ghế mây. Các chị tre ngà có ngoại hình khá đẹp và ấn tượng thì được trồng làm cảnh. Ngoài ra, khi đời sống tôi đã chấm hết, thân hình chỉ từ là một cây tre gầy còm, xơ xác và khô héo lụi tàn, tôi vẫn được mọi người tiêu vốn để làm chất đốt vì dễ cháy và ngọn lửa mạnh.
Các bạn đã nghe câu: “Tre già măng mọc” chưa? Đó là chu kì sống của mình nhà tôi đấy! Dòng họ nhà tre chúng tôi sẽ duy trì nòi giống cho tới tận tương lai để gắn bó với con người nhiều hơn thế nữa, để dần đi vào tiềm thức của loài người, để được người đời nhớ mãi. Nhớ rằng tre như một người nông dân chất phác và mộc mạc, chịu thương chịu khó. Tre còn như một hình tượng thiêng liêng cho một sức mạnh hùng hồn, sự bền chắc và chịu đựng ngoan cường, tinh thần quật cường trước quân địch của giang sơn ta, dân tộc bản địa ta trong lịch sử dân tộc bản địa chống giặc ngoại xâm. Thân hình yếu ốm của loài tre chúng tôi như nước Nam ta thời xưa chưa hùng mạnh nhưng lại tiềm ẩn một sức mạnh phi thường, đánh đổ được toàn bộ những bão tố, trở ngại để đi đến một thắng lợi vẻ vang và chính nghĩa.
“Mai sau, tương lai, tương lai
Đất xanh xanh mãi xanh màu tre xanh”…
Hình ảnh cây tre xuất hiện từ rất mất thời hạn, từ khi Thánh Gióng dùng tre để đánh giặc giữ nước tre đã đi vào lịch sự và trang nhã của dân tộc bản địa ta, đã gắn bó son sắt với con người toàn bộ chúng ta.
Từ rất mất thời hạn đã có câu: Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Với câu này cây tre được ví như một anh hùng oai hùng quật cường làm thế nào? Hi sinh mình để bảo vệ cho giang sơn về mọi thứ gắn sát với những việc làm, những hình ảnh mà người nông dân phải ngày đêm canh tác làm ra. Với câu nói ấy, dường như tre đã đi vào tiềm thức của mỗi con người, đi vào lịch sử dân tộc bản địa của dân tộc bản địa.
Có thể nói cây tre rất có mức giá trị trong mọi mặt, thứ nhất phải nói trong nền văn hóa cổ truyền truyền thống. Với cây tre nó gắn sát với những nền văn hóa cổ truyền truyền thống cổ xưa, từ rất mất thời hạn nó đang trở thành một vật gì đó vô cũng hiện hữu trong dân tộc bản địa. Ngày nay cây tre đang trở thành những món đặc sản nổi tiếng rực rỡ trong nền văn hóa cổ truyền truyền thống nhờ bàn tay khôn khéo của những con người nông dân.
Trong nền kinh tế thị trường tài chính, cây tre vẫn đóng một vai trò quan trọng. Cây tre đã được con người sản xuất thành những thành phẩm vô cũng đáng yêu và dễ thương và có mức giá trị xuất khẩu. Với vóc dáng nhỏ nhắn mà xinh xắn làm thế nào, thân cây nhỏ dài được nhiều đốt, mọc thẳng. Với vóc dáng của thân cây, con người tiêu dùng nó để đan những loại rổ, rá, cốt, ví, làm tăm và nhiều vật dụng có mức giá trị cao khác. Khi cây tre còn nhỏ còn gọi là măng; đấy là một loại thức ăn rất có mức giá trị và được nhiều người ưu thích. Lá tre nhỏ với một màu xanh sáng sủa, con người tiêu dùng nó để làm thức ăn cho trâu bò. Tre có gai nếu không để ý thì dễ bị gai đâm đó với rõ ràng này đã cho toàn bộ chúng ta biết tre rất sắc bén và thể hiện sự son sắt ở đây.
Không chỉ có thế, tre được mọc thành bụi, chùm. Những rặng tre rợp bóng ở đường làng, nghiêng xuống nơi bờ ao không hề mấy nữa. Nhiều người quên mất rằng bao đời tổ tiên người Việt khai thác đồng bằng Bắc Bộ được như ngày ngày hôm nay là vì đắp đê chống lụt, trị thuỷ. Những triền đê được giữ vững trước nước lụt, bão tố, ngoài phần công sức của con người của người Việt xưa bao đời bồi đắp, thì còn tồn tại phần công sức của con người của những bụi tre có tác dụng giữ đất, chống xói lở.
Có thể nói, tre có mức giá trị rất rộng so với con người Việt Nam. Vì vậy hãy biết nâng niu gìn giữ những gì mà giang sơn ta đã, có đừng tiêu tốn lãng phí nó một cách vô ích. Nó là một người bạn rất thân thiết của con người.
Cây tre là người bạn tri kỷ của nông dân Việt Nam, bạn tri kỷ của nhân dân Việt Nam.
Nước Việt Nam xanh tươi với muôn ngàn cây xanh rất khác nhau. Cây nào thì cũng đẹp, cây nào thì cũng quý, nhưng thân thuộc nhất là tre nứa. Tre Đồng Nai, nứa Việt Bắc, tre ngút ngàn Điện Biên Phủ, lũy tre thân thiện làng tôi đâu đâu ta cũng luôn có thể có tre nứa làm bạn.
Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại rất khác nhau, nhưng cùng một mầm măng mọc thẳng. Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt. Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên, trưởng thành, dẻo dai, vững chãi. Tre trông thanh cao, giản dị chí khí như người.
Nhà thơ đã từng ca tụng:
Bóng tre trùm mát rượi
Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, đã từ lâu lăm, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với những người, đời đời, kiếp kiếp. Tre, nứa, mai, vầu giúp nghìn việc làm rất khác nhau. Tre là cánh tay của người nông dân.
Cánh đồng ta năm đôi ba vụ
Tre với những người vất vả quanh năm.
Tre với những người như vậy đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ văn minh, khai hóa của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với những người. Cối tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc.
Trong mỗi mái ấm gia đình nông dân Việt Nam, tre là người nhà, tre khăng khít với đời sống hằng ngày.
Giang chẻ lạt, buộc mềm, khít chặt như những mối tình quê cái thuở ban sơ thường nỉ non dưới bóng tre, bóng nứa:
Lạt này gói bánh chưng xanh
Cho mai lấy trúc, cho anh lấy nàng.
Tre còn là một nguồn vui duy nhất của tuổi thơ. Các em bé còn tồn tại đồ chơi gì nữa ngoài mấy que chuyền chắt bằng tre.
Tuổi già hút thuốc làm vui. Vớ chiếc điếu cày tre là khoan khoái. Nhớ lại vụ mùa trước, nghĩ đến những mùa sau, hay nghĩ đến một ngày mai sẽ khác
Suốt một đời người, từ thuở lọt lòng trong chiếc nôi tre, đến khi nhắm mắt xuôi tay, nằm trên giường tre, tre với mình, sống có nhau, chết có nhau, chung thủy.
Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất.
Người xưa có câu: Trúc dẫu cháy, đốt ngang vẫn thẳng. Tre là thẳng thắn, quật cường! Ta kháng chiến, tre lại là đồng chí chiến của ta. Tre vốn cùng ta làm ăn, lại vì ta mà cùng ta đánh giặc.
Buổi đầu, không tồn tại một tất sắc trong tay, tre là là vũ khí. Muôn đời biết ơn chiếc gậy tầm vông đã hình thành thành đồng Tổ quốc! Và sông Hồng quật cường có cái chông tre.
Gây tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!
() Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê. Nhớ một giữa trưa nào, nồm nam cơn gió thổi, khóm tre làng rung lên man mác khúc nhạc đồng quê.
Diều bay, diều lá tre bay sống lưng trời
Sáo tre, sáo trúc vang sống lưng trời
Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều.
Trời cao lồng lộng, đồng ruộng mênh mông hãy lắng nghe tiếng hát giữa trời cao của trúc, của tre
Tre già măng mọc. Măng mọc trên phù hiệu ở ngực thiếu nhi Việt Nam, lứa măng non của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.
Các em, những em rồi đây lớn lên, sẽ quen dần với sắt, thép và xi-măng cốt sắt. Nhưng nứa, tre sẽ còn mãi với những em, còn mãi với dân tộc bản địa Việt Nam, chia bùi sẻ ngọt của những ngày mai tươi mát, còn mãi với toàn bộ chúng ta, vui niềm hạnh phúc, hòa bình. Ngày mai, trên giang sơn này, sắt thép trọn vẹn có thể nhiều hơn thế nữa tre, nứa. Nhưng trên đường ta dấn bước, tre xanh vẫn là bóng mát. Tre vẫn mang khúc nhạc tâm tình. Tre sẽ càng tươi những cổng chào thắng lợi. Những chiếc đu tre vẫn dướn lên bay bổng. Tiếng sáo diều tre cao vút mãi.
Cây Tre Việt Nam! Cây Tre xanh, nhũn nhặn, ngay thật, thủy chung, can đảm và mạnh mẽ. Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc bản địa Việt Nam.
Những người ra đi quê nhà thường nhớ về hình ảnh cây đa, bến nước, sân đình,.. những hình ảnh quen thuộc của quê nhà. Trong số ấy không thể thiếu lũy tre đầu làng. Đúng vậy, cây tre đã từ lâu trở thành một loài cây thân thuộc với những người dân Việt Nam.
Không ai biết cây tre có từ lúc nào, chỉ biết rằng lũy tre đã tại vị chãi như vậy từ hàng nghìn năm trước đó từ thuở vua Hùng dựng nước đến những cuộc kháng chiến chống xâm lăng. Tre đã cùng con người bảo vệ từng tấc đất của dân tộc bản địa. Tre vốn là loài cây thuộc họ thảo mộc, có rễ chùm, thân thẳng vững trãi. Những cây tre nhỏ thì cao khoảng chừng từ hai đến ba mét còn những cây tre trưởng thành trọn vẹn có thể cao hơn nữa năm mét.
Thân tre hình ống trụ dài, bên trong rỗng. Trên thân tre thường được phân thành những đốt dài bằng gang tay người trưởng thành. Ở mỗi đốt ấy đều phải có một mấu nối gọi là mắt tre, nơi mà những cành tre mọc ra. Cành tre nhỏ mảnh khảnh không to như càng cây bàng hay bằng lăng nhưng dại dẻo dai. Những cành cây mọc ra theo nhiều hướng rất khác nhau, cành này đan vào cành kia tạo thành một tấm áo giáp bảo vệ cho những búp măng nhỏ bé đang ẩn náu sâu trong lũy tre.
Măng tre hình búp, phủ lên mình một màu xanh pha nâu của đất. Những lớp áo của măng tre là từng bẹ lá úp vào nhau, đợi đến khi trưởng thành thì những bẹ lá ấy cứ tách dần ra cho măng tre mạnh mẽ và tự tin vươn lên như một cây giáo đâm thẳng lên khung trời. Lá tre nhỏ, thon và dẹp thuôn nhọn về phía đầu và sắc. Những chiếc lá mới đầu có màu xanh nhưng khi già thì nó chuyển sang màu vàng.
Tre cũng là loài thực vật có hoa nhưng chỉ nở một lần vào thời điểm cuối đời vào thời hạn nở là từ thời gian năm mươi đến sáu mươi năm. Hoa tre có mùi hương hơi nồng và có màu vàng nhạt như màu đất. Có thể thấy, tre là loài cây dễ sống, chúng thích nghi với mọi tình hình mọi loại đất dù là đất bạc mầu hay đất chua, vì vậy mà đi đến bất kể nơi nào trên giang sơn Việt Nam ta cũng thấy cái dáng dài cao nghiêng nghiêng của lũy tre.
Nói đến tre Việt Nam thì làm thế nào kể cho xiết, từ Bắc vào Nam không biết có bao nhiêu là loài tre: tre Việt bắc, trúc Lam sơn, … Từ lâu tre đang trở thành người bạn của người nông dân nhất là măng tre được định hình và nhận định như một món ăn đặc sản nổi tiếng của người nông dân. Dưới bàn tay khôn khéo của người phụ nữ, măng tre được chế trở thành nhiều món ăn như tre luộc, măng khô nấu canh, măng tươi…
Lá tre khô còn là một một vật tư đốt dễ kiếm cho những bà những mẹ. Cành tre có gai nhọn thường được người nông dân xưa làm hàng rào xung quanh nhà. Đặc biệt nhất là thân tre, chúng trở thành những đòn gánh theo bước tiến người nông dân ra đồng, thành cối xay giúp người nông dân xay lúa. Thân tre còn được vót mỏng dính thành những lạt mỏng dính vốn để làm gói bánh hay buộc mái nhà đất của người dân xưa hay được đôi tay tài hoa của người nghệ nhân biến hóa thành những chiếc rổ giá hay hình thì cho cò, con vạc,… những món đồ lưu niệm cho khách du lịch.
Trong những ngày lễ Cổ truyền, thân tre còn được sử dụng làm cây nêu cầu may trong nhà. Những lũy tre còn đi sâu vào tâm trí của những đứa trẻ nhỏ vùng quê khi vào những giữa trưa hè nóng giãy mà được ngồi dưới gốc tre mà hát những bài ca đồng quê, thả những con thuyền tre. Chính những kí ước đó là hành trang cho bất kể người con xa quên sau này đều nhớ về quê nhà.
Không những vậy, hình ảnh dáng tre vững chãi đã đi vào những cuộc kháng chiến từ thời vua Hùng, Thánh Gióng lấy lũy tre làm vũ khí đánh tan quân thù, đến hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ những dụng cụ làm từ tre: cày, cuốc… cũng rất được Bác nhắc tới trong bài lôi kéo toàn dân kháng chiến… Chính vì những điều này mà cây tre từ lúc nào đang trở thành hình tượng cho làng quê Việt Nam.
Tre xanh xanh tự lúc nào
Truyện rất mất thời hạn rồi đã có bờ tre xanh
Cây tre với làng quê Việt Nam từ lâu đã gắn bó sâu đậm. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Khi yên bình, tre dịu dàng êm ả tỏa bóng mát, khi có cuộc chiến tranh, tre vùng lên chống lại. Người ra đi quê, nhớ về làng xóm cũ, hình ảnh thứ nhất hiện lên ắt hẳn là lũy tre xanh cong cong dưới ánh trăng làng
Bà tôi là thầy thuốc Đông y, bà bảo Tre thuộc Bộ Hòa thảo, Phân họ Tre, Tông Tre (Bambuseae), một số trong những loài của nhóm này rất rộng, và sẽ là lớn số 1 trong Bộ Hòa thảo. Cũng như bao loài cây, tre cũng luôn có thể có hoa, nhưng hoa tre không nhiều nếu không thích nói là rất ít chỉ nở vào trong năm cuối đời tre, chỉ đến lúc tre sắp từ giã cõi đời mới để lại những kết tinh đẹp tuyệt vời nhất. Tôi rất thích những mùa tre nở hoa khoảng chừng 5 – 60 năm một lần, bởi cái mùi hương rất lạ của nó, nồng nồng và cái màu vàng đất làm tôi không ngừng nghỉ liên tưởng tới mảnh đất nền quê nhà. Cây tre rất cao, lớn dần theo thời hạn, khi nhỏ cao tầm 3, 4 m, càng lớn càng cao, trọn vẹn có thể cao tới 5,6m. Tre cũng luôn có thể có thật nhiều loại, tre Đồng Nai, tre Điện Biên, vầu Việt Bắc, trúc Lam Sơn, đều là họ hàng nhà tre
Ban đầu, tre chỉ là những măng non nhỏ, hình nón trụ nhọn dần về phía ngọn. Bao quanh thân hình nõn nà mới lớn của măng là những lớp áo cộc mà mẹ tre đã dành riêng cho nó. Kế thừa đức tính mẹ cha, măng non khi mới mọc đã thẳng đứng, không nghiêng ngả, không xiêu vẹo, hiên ngang như dáng đứng Việt Nam. Ngày qua ngày, măng hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất đai và sương nắng quê nhà mà lớn dần thành những cây tre xanh. Tre sinh sôi nảy nở rất tốt, đất đai sỏi đá mấy tre cũng lớn. Khi đủ lớn và trưởng thành, thân tre gầy guộc hình ống, nhưng không đặc mà rỗng bên trong, màu xanh lục, đậm dần xuống gốc. Tre rất dẻo dai, bền chắc và hiên ngang, trải bao mùa mưa nắng vẫn kiên cường mà đứng lên. Trên khắp thân cây, tre trang bị cho mình tấm áo giáp đầy gai nhọn để chống chọi lại với muôn vàn chất xúc tác đáng sợ của đời sống. Lá của tre rất mỏng dính manh thôi, nhuộm một màu xanh non mơn mởn in rõ những họa tiết là những hình gân tuy nhiên tuy nhiên trên lá như những chiếc thuyền nan xuôi ngược trên dòng sông quê êm đềm. Rễ tre thuộc loại rễ chùm, gầy guộc và cằn cỗi nhưng bám rất chứng minh và khẳng định vào đất giúp giữ mình không trở thành đổ trước những cơn gió dữ. Chính bộ rễ mộc mạc này đã để lại cho tre một sức sống mãnh liệt không hề dễ bị quật ngã. Tôi vẫn nhớ những câu thơ của Nguyễn Duy:
Rễ siêng chẳng ngại đất nghèo
Cây bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần mẫn
Nghiêng mình trong gió tre đu
Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành
Dưới bóng tre, một nền văn hóa cổ truyền truyền thống lâu lăm đã sinh ra và lớn lên. Ngày xưa, đầu mỗi làng nếu không là cây đa thì là nhwungx khóm tre. Tre dựng thành bức tường thành bảo vệ, che chắn cho môi trường sống đời thường con người. Mỗi ngày đi thao tác đồng về, dưới cái nắng thiêu đốt của ngày hè rũ rượi, những người dân nông dân đều cùng nhau ngồi nghỉ dưới gốc tre, uongs nước và trò chuyện về chuyện đời, chuyện mùa. Dưới bóng tre, bao nhiêu câu ca đã sinh ra và còn lưu truyền mãi mãi đến đời sau. Đối với những đứa trẻ, chẳng có gì thú vị hơn mỗi chiều chăn trâu nghỉ ngơi dưới gốc tre chơi bắn bi, đánh chuyền, ô ăn quan, Những đứa trẻ ấy lớn lên bằng dòng sữa mẹ, nhưng đều trưởng thành dưới bóng tre.
Tre gắn với con người không riêng gì có vì vẻ hình thức bề ngoài của nó mà còn thật nhiều hiệu suất cao khác nữa. thân tre dẻo dai để làm đồ gia dụng, làm cột nhà, làm đũa, làm máng nước, làm rổ rá. Măng non hái về thái ra nấu ăn cũng rất thơm và ngọt, nhất là món canh măng đã gây thương nhớ thật nhiều cho tuổi thơ tôi.
Ngày nay loài tre đã vươn mình ra toàn thế giới. Người Việt kiều yêu nước nọ mang tre theo sang đất Pháp nuôi trồng.. Thế mà ở xứ lạ, tre vẫn sống vững vàng, vẫn không hổ mang cốt cách kiên cường người Việt nam. Ngày sau, dẫu nước mình có tân tiến hơn, loài tre cũng vẫn sẽ ngay thật, thuỷ chung và can đảm và mạnh mẽ để tôn vinh những đức tính của người hiền – đức tính Việt Nam.
Reply
6
0
Chia sẻ
– Một số Keywords tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt Ý chính của đoạn văn trên là gì tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Tải Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt Ý chính của đoạn văn trên là gì “.
You trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#Vào #đâu #tre #cũng #sống #ở #đâu #tre #cũng #xanh #tốt #chính #của #đoạn #văn #trên #là #gì Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt Ý chính của đoạn văn trên là gì