Mục lục bài viết
Cập Nhật: 2022-04-22 23:19:14,Quý khách Cần kiến thức và kỹ năng về So sánh người phụ nữ việt nam xưa và nay. You trọn vẹn có thể lại phản hồi ở phía dưới để Admin được tương hỗ.
Ngày Quốc tế Phụ nữ Tám tháng Ba được kỷ niệm cùng với Lễ Hai Bà Trưng ngày Sáu tháng Hai âm lịch. Nhân ngày này, Hội Liên hiệp Phụ nữ TW cũng như địa phương thường nhắc “truyền thống cuội nguồn phụ nữ Việt Nam” để cổ động “Vì sự tiến bộ của phụ nữ” mà không cảm thấy xích míc chút nào. Thế nhưng, bất kể ai quan tâm đến quyền lợi giới đều trọn vẹn có thể nhắc toàn bộ chúng ta quả thật lạ lùng nếu, giữa “bảo tồn truyền thống cuội nguồn” và “đấu tranh vì tiến bộ”, tiềm năng và yếu tố cần để ý lại trọn vẹn thống nhất với nhau; huống nữa khi cuộc vận động tiến bộ cho phụ nữ trình làng trong một xã hội thấm nhuần đạo lý Nho giáo tự lâu lăm.
Nghiên cứu phụ nữ Việt Nam là lãnh vực đang sẵn có ít người đi sâu. Tuy nhiên, ở Việt Nam, cũng như trong toàn toàn thế giới chịu tác động văn hóa truyền thống Trung Hoa, người ta rất coi trọng “truyền thống cuội nguồn lịch sử dân tộc bản địa”, trong số đó có”truyền thống cuội nguồn phụ nữ” và “người phụ nữ truyền thống cuội nguồn”. Từ khi Open và bước tiên phong hội nhập toàn thế giới tân tiến, người ta vẫn quan tâm, hay đúng ra lại càng quan tâm hơn đến truyền thống cuội nguồn phụ nữ. Ngày Quốc tế Phụ nữ Tám tháng Ba được kỷ niệm cùng với Lễ Hai Bà Trưng ngày Sáu tháng Hai âm lịch. Nhân ngày này, Hội Liên hiệp Phụ nữ TW cũng như địa phương thường nhắc “truyền thống cuội nguồn phụ nữ Việt Nam” để cổ động “Vì sự tiến bộ của phụ nữ” mà không cảm thấy xích míc chút nào. Thế nhưng, bất kể ai quan tâm đến quyền lợi giới đều trọn vẹn có thể nhắc toàn bộ chúng ta quả thật lạ lùng nếu, giữa “bảo tồn truyền thống cuội nguồn” và “đấu tranh vì tiến bộ”, tiềm năng và yếu tố cần để ý lại trọn vẹn thống nhất với nhau; huống nữa khi cuộc vận động tiến bộ cho phụ nữ trình làng trong một xã hội thấm nhuần đạo lý Nho giáo tự lâu lăm.
Trong nội dung bài viết mang tính chất chất đề dẫn cho một forum mong sẽ đón nhận góp phần của nhiều nhà nghiên cứu và phân tích, nhiều bạn đọc nữ cũng như nam, chúng tôi xin nêu vài tâm lý gợi mở để trao đổi ý kiến.
Truyền thống quý trọng và tôn vinh phụ nữ?
Có nhiều nguyên nhân lịch sử dân tộc bản địa và văn hóa truyền thống lý giải vai trò quan trọng của người phụ nữ trong xã hội Việt Nam truyền thống cuội nguồn. Văn minh Khu vực Đông Nam Á địa phương trước lúc tiếp thu tác động văn hóa truyền thống Ấn-Hoa vốn có đặc trưng là văn minh nông nghiệp độc canh cây lúa, nhất là lúa nước, giống cây yên cầu nhiều công sức của con người lao động thủ công đến nỗi thành viên nữ khó bị gạt ra ngoài lề sản xuất. Khu vực Đông Nam Á cũng luôn có thể có quyết sách mẫu hệ phổ cập và dai dẳng; có nhiều nữ thần đến mức nữ hóa một số trong những Phật và Bồ tát nam, mà trường hợp nổi bật nổi bật nhất là Phật bà Quan âm biến thái từ Quan (cũng đọc Quán) thế âm Bồ tát. Những yếu tố cổ đại này đến nay vẫn là thực tiễn xã hội, bảo vệ bảo vệ an toàn tính bền vững và kiên cố của truyền thống cuội nguồn.
Một thực tiễn lịch sử dân tộc bản địa khác là tập quán dùng đê điều ngăn lũ lụt – lâu lăm như được ghi dấu trong truyền thuyết Sơn Tinh-Thủy Tinh – có tác dụng cố kết xã hội, kêu gọi phần đông người nam tham gia lao động công ích. Chiến tranh, kể cả chống ngoại xâm và nội chiến kéo dãn nhiều tháng, nhiều năm, có khi nhiều chục hay đến mấy trăm năm, càng đặt người phụ nữ vào tình thế thường xuyên gánh vác việc nhà và cả việc làng, việc xóm. “Chàng ơi phải lính thì đi, Cửa nhà đơn chiếc đã thì có tôi.”
Các truyền thuyết thời Hùng Vương khắc sâu trong ký ức xã hội những giá trị cội nguồn dân tộc bản địa Việt. Mẹ Âu Cơ sinh trăm trứng nở trăm con, nhắc nhở “đồng bào” là một mẹ sinh ra, dẫu nòi Rồng giống Tiên là “tương khắc, sự không tương đồng” mà vẫn dung nạp khác lạ, hòa hợp âm khí và dương khí sinh sôi con đàn cháu đống. Ngôn ngữ Việt không “duy lý” mà đậm đà tình cảm, thậm chí còn là một nhục cảm: cốt nhục, đồng bào, ruột thịt, rồi lòng mẹ, đất mẹ, tổ quốc thường ví với mẹ hiền… Người phụ nữ trong truyền thuyết thời sơ sử hồn nhiên mà quyết liệt, trong nghịch cảnh vẫn xác lập mình như Tiên Dong, như người vợ của hai bạn hữu tuy nhiên sinh trong tích Trầu Cau, như người đàn bà vọng phu ôm con hóa đá, như Mỵ Châu dẫu hai lần mang trọng tội vẫn được khoan dung nhìn nhận là trắng ngần, trong suốt ngọc trai.
Lịch sử Việt Nam có hơn nghìn năm Bắc thuộc trong hơn hai nghìn năm lịch sử dân tộc bản địa biết tương đối rõ ràng. Mở đầu trang sử chống Bắc thuộc là chiến công của hai nữ tướng: “Đô kỳ đóng cõi Mê Linh, Lĩnh Nam riêng một triều đình việt nam.” Lời thề xuất quân của Hai Bà Trưng được ghi lại trong Thiên nam ngữ lục: “Một xin rửa sạch nước thù, Hai xin dựng lại nghiệp xưa họ Hùng, Ba kẻo oan ức lòng chồng, Bốn xin vẹn vẹn sở công lênh này.” Nợ nước trước thù chồng, tham gia gánh vác việc chung là yếu tố rất thường thì trong vô số nữ binh, nữ tướng hưởng ứng khởi nghĩa Mê Linh dưới trướng Hai Bà. Chỉ vài thế kỷ tiếp sau đó, người thiếu nữ Triệu Thị Trinh đã phải tự xác lập mình vượt lên trên thường tình nhi nữ: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp làn sóng dữ, chém cá tràng kình ngoài biển Đông, quét sạch quân Ngô ra ngoài bờ cõi chứ không chịu khom sống lưng làm tì thiếp người ta.” Lẫm liệt là như vậy, một lý tưởng đời người, oai phong là như vậy, Vua Bà làm kinh sợ đối phương. Nhưng suốt nhiều trăm năm tiếp theo, do trật tự nam trọng nữ khinh, nam ngoại nữ nội, phụ nữ hình như không xuất hiện hay là không hề lưu dấu trong lịch sử dân tộc bản địa cuộc chiến tranh, ngoại trừ không nhiều nếu không thích nói là rất ít những ả Đào, những phụ nữ vô danh trong khởi nghĩa Lam Sơn, hay trong lực lượng áo vải cờ đào của Quang Trung Nguyễn Huệ. Nữ tướng Bùi Thị Xuân, rồi vợ ba Cai Vàng, vợ ba Đề Thám, những tên tuổi nhiều khi chưa lưu dấu tên người phụ nữ nhưng đủ minh chứng truyền thống cuội nguồn quật cường của những người dân đàn bà không riêng gì có làm vợ và làm mẹ.
Nhưng lịch sử dân tộc bản địa nào phải chỉ có cuộc chiến tranh và khởi nghĩa. Ỷ Lan từ cô nàng hái dâu trở thành nguyên phi, rồi Thái hậu; hai lần nhiếp chính thay chồng, thay con trị nước là hai lần để lại dấu ấn tốt đẹp trong tâm người. Được tôn xưng Phật bà Quan âm vì dân no ấm, khiến Thánh Tông không thể lui quân mà không giành thắng lợi; nhất quyết chống tệ nạn lạm sát trâu là sức kéo cho nông nghiệp; nhân hậu và thấu cận nhân tình khi xuất của kho chuộc gái nhà nghèo ở đợ đem gả cho trai nghèo không tiền cưới vợ với những người ta, “đổi đời cho họ” như lời bình của sử thần Ngô Sĩ Liên. Đến nỗi thảm sát hơn bảy mươi mạng người vì tranh chấp quyền lực tối cao mà vẫn được sử gia nho sĩ khoan dung, ấy là bởi công lớn với đời hay bởi nhà nho thông cảm tâm hồn phụ nữ: “Ghen là thường tình của đàn bà”? Dương Vân Nga, hoàng hậu của hai vua; Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng rồi bị giáng làm công chúa vì cái “tội” oan khiên là không con nối dõi; Trần Thị Dung, hoàng phi triều Lý và Quốc mẫu triều Trần; nàng tiểu thư Trần Huyền Trân trở thành bà hoàng Chiêm quốc để giang sơn thêm hai châu Ô, Rí; Trịnh Thị Ngọc Trúc với hai đời chồng ngang trái nhưng là tác giả những khu công trình xây dựng nghiên cứu và phân tích tận tâm và uyên bác… Trần Thị Thái và Nguyễn Thị Lộ đóng vai trò nào trong đời sống danh nhân Nguyễn Trãi? Văn thơ hay danh phận được nhiều đời truyền tụng, nhưng hậu thế hiểu đến đâu tâm hồn phụ nữ của những Đoàn Thị Điểm, Nguyễn Thị Hinh (mà người đời thường chỉ biết dưới tên tuổi bà Huyện Thanh Quan), Hồ Xuân Hương, Lê Ngọc Hân hay gần hơn là những bà Từ Dũ, Từ Cung và cô Mariette Nguyễn Thị Lan được phong Nam Phương hoàng hậu?… Và bao nhiêu nữa những phụ nữ con vua cháu chúa hay lam lũ dân thường với những số phận, tâm tư nguyện vọng còn chờ trang sử cũ được soi thêm quan điểm giới? Dẫu sao, chính sử Việt Nam tuy ít nói về phụ nữ tuy nhiên thường lưu dấu hình ảnh đẹp; cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng từ trên đầu công nguyên được trân trọng ghi chép và phản hồi, tôn vinh kể cả trong những thời Nho giáo duy nhất cứng rắn nhất.
Anh hùng, quật cường, không riêng gì có trong đấu tranh vũ trang; trung hậu, đảm đang, không riêng gì có trong môi trường sống đời thường mái ấm gia đình; người phụ nữ Việt Nam đã xác lập mình trong nhiều lãnh vực và hình như cũng rất được thừa nhận một cách đáng kể, khác lạ khá rõ so với láng giềng Á Đông như Trung quốc, Triều Tiên, Nhật Bản.
“Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng”, người cha nông dân nhìn nhận. Anh trai làng bức xúc: “Trăng lên đỉnh núi trăng tà, Em còn ở đó làm giàu cho cha?” Người vợ tự tin: “Một mai thiếp có xa chàng, Đôi bông thiếp trả đôi vàng thiếp xin” (đôi bông là sính lễ, đôi vàng là vì “của chồng công vợ” mà sắm được). Người mẹ lo thầm thương trẻ cút côi, hay láng giềng so đo nhận xét: “Mồ côi cha ăn cơm với cá, mồ côi mẹ liếm lá đầu đường.” Chế độ phụ quyền Nho giáo thiết lập nam tôn nữ ti từ luật pháp, lệ làng đến luân thường đạo lý. Nhưng tôn ti chính thống không trọn vẹn triệt tiêu thực tiễn ăn sâu từ cội nguồn mái ấm gia đình, làng xã. Người phụ nữ Việt Nam tham gia lao động sản xuất làm ra của cải vật chất và thường là nguồn yêu thương chăm sóc chồng con, đỡ đần cha già mẹ yếu, là nơi dựa cho mái ấm gia đình về nhiều phương diện. Đảm đang, tần tảo là từ Hán Việt, trọn vẹn có thể ngược về từ nguyên từ cổ đại Trung Hoa; nhưng mẹ hiền vợ đảm thì ai cũng hiểu là những người dân phụ nữ Việt lặn lội thân cò, chịu thương chịu khó, thức khuya dậy sớm, cùng lúc làm nhiều việc mà việc nào thì cũng chu tất, vẹn toàn, là người giỏi giang, hiệu suất cao mà thầm lặng quyết tử. Vô số ca dao hát về tình yêu đôi lứa trong số đó phụ nữ là đối tượng người tiêu dùng yêu thương, mong nhớ, khát khao, cả giận hờn, oán trách hay thương cảm, xót xa. Cũng thật nhiều bài nói lên sự quý trọng so với công lao “gánh vác giang sơn nhà chồng”, lòng biết ơn và tình cảm thâm thúy, thiết tha của con gái, con trai so với công cha nghĩa mẹ. Người yêu, người vợ, người mẹ, nói chung là người phụ nữ được yêu thương chiếm vị trí rất rộng trong ca dao và trong tâm hồn người Việt.
Như vậy phải chăng truyền thống cuội nguồn là trọn vẹn tốt đẹp, chỉ việc vun đắp, bảo tồn?
Người ta được phép nghi ngờ khi thật nhiều ca dao nói về những mối tình dang dở vì “lòng bác mẹ như rương khóa rồi”, vì “cha mẹ tham giàu ép uổng duyên con”, vì “xấu người mai chước, lỡ chừng đôi ta”, hay vì đường xa cách trở, vì phụ bạc, lỡ làng; biết bao lời than thở, hờn duyên trách phận vì tảo hôn, vì đa thê, vì hôn nhân gia đình không thích hợp; biết bao cơ cực nhọc nhằn từ bé gái đến đời mẹ, đời bà, bao cay đắng của phận làm vợ, làm dâu, của nghèo khổ, thất học và và đói rách nát… Truyện thơ và ngâm khúc được truyền tụng có tác giả hay khuyết danh đều chọn phụ nữ làm nhân vật TT; để rồi thi hào Nguyễn Du hai lần thống trách: “Đau đớn thay phận đàn bà!” Người chinh phụ, người cung nữ, gái lầu xanh, người kỹ nữ đơn độc trong đêm lạnh Tầm dương hay người đàn bà thôn dã “em buồn như ngọn nhang tàn thắp khuya”; văn chương bác học hay dân dã đều phải có quá nhiều chân dung phụ nữ đau buồn. Và trong cả khi ca tụng những đức tính sẽ là truyền thống cuội nguồn, hình như người ta cũng quá tôn vinh sự chịu đựng, quyết tử, nhẫn nhục, quên mình, “nhịn ăn nhịn mặc nhịn lời mẹ cha”, “bên ướt mẹ nằm cạnh bên ráo phần con”… Đó là chưa nói tới việc những ý niệm rơi lệch về chữ hiếu, chữ trinh, chữ tình, chữ nghĩa khiến nhiều phụ nữ không đủ can đảm làm chủ đời sống mình, đến hôn nhân gia đình gả bán, đến vợ lẽ, con nuôi như những quan hệ bán, đợ trá hình, đến nạn bạo hành trong mái ấm gia đình nay vẫn còn đấy phổ cập, đến quan hệ chồng chúa vợ tôi, hay “trai năm thê bảy thiếp” như một sự thường tình, đến thành kiến “con gái không cần học cao” khiến đường học vấn của nữ gián đoạn không riêng gì có vì nguyên do kinh tế tài chính…
Phụ nữ Việt Nam thời tân tiến, chuyển biến trong nhận thức về giới?
Trong xã hội Việt Nam thời Pháp thuộc, cạnh bên vô vàn tội ác của thực dân, không thể không tính đến những chuyển biến theo phía tân tiến hơn. Phu đồn điền, phu mỏ, công nhân nhà máy sản xuất, tuy phụ nữ bị bóc lột tàn khốc hơn vì không tồn tại trình độ, vì quyết sách lương phân biệt, tuy nhiên họ bước tiên phong biết thế nào là yếu tố tự chủ kinh tế tài chính vì đi thao tác có lương. Trường học mở ra tuy nhằm mục tiêu mục tiêu đào tạo và giảng dạy đội ngũ viên chức và nhân viên cấp dưới kỹ thuật không thể thiếu cho việc xác lập cỗ máy cai trị thực dân và nền móng kinh tế tài chính tư bản tuy nhiên cũng tạo Đk cho nhiều trẻ nhỏ và thanh niên trai gái tiếp thu tri thức mới. Lần thứ nhất nữ học viên đi học đến trường. Và trong trào lưu cách mạng thời gian đầu thế kỷ 20, Đông kinh nghĩa thục cũng như những trường học cách mạng khác khởi đầu có vài cô giáo cạnh bên những thầy. Lê Thị Đàn được Phan Bội Châu tôn xưng Ấu Triệu, cô Bắc, cô Giang dưới ngọn cờ Việt Nam Quốc dân đảng của Nguyễn Thái Học, rồi Minh Khai và những nữ đảng viên cộng sản thứ nhất, những người dân phụ nữ cứ đông dần lên và được nghe biết nhiều hơn thế nữa cùng với việc tăng trưởng của cuộc đấu tranh chống áp bức xã hội, chống chủ nghĩa thực dân.
Một dòng chảy không kém phần quan trọng của lịch sử dân tộc bản địa, nhất là từ sau Chiến tranh toàn thế giới thứ nhất đến 1945, là yếu tố hình thành trào lưu văn học và tư tưởng mới. Nền văn học chữ quốc ngữ Ra đời và nhanh gọn thay thế văn học cổ xưa Hán-Nôm. Về thể loại – thơ mới, truyện ngắn, tiểu thuyết và những thể loại báo chí truyền thông như bản tin, phóng sự, phỏng vấn,… thay thế thơ phú, câu đối, văn tế cổ xưa – cũng như về chủ đề, nội dung, người viết và người đọc, toàn bộ đều thay đổi và tự ý thức mình là mới mẻ, như những từ “tân thư, tân văn, thơ mới” mà người ta vốn để làm chỉ sách báo và tác phẩm của tớ. Phụ nữ, tuy số ít tuy nhiên này thường là số chị em năng động nhất, khởi đầu theo đuổi việc học lên rất cao, có người đi học ĐH ở Pháp, số đông hơn học trong nước và hành nghề tự do như dạy học, viết báo, trở thành văn, thi sĩ; cũng luôn có thể có người mở trường dạy nghề cho nữ, viết báo cổ động nữ quyền. Nữ học đường như Áo Tím ở Sài Gòn, Đồng Khánh ở Tp Hà Nội Thủ Đô, Huế được nghe biết như thể nơi đào tạo và giảng dạy tầng lớp nữ trí thức tuyệt đại bộ phận là yêu nước và có ý thức về giới. Báo chí nữ, nhà xuất bản nữ Ra đời với tôn chỉ rõ ràng là ủng hộ cuộc đấu tranh vì nam nữ bình quyền, vì nâng cao dân trí và kĩ năng góp phần của nữ lưu cho dân tộc bản địa. Thơ mới, tiểu thuyết vượt ra ngoài phạm vi đơn thuần văn học để tham gia đặt lại những yếu tố về tự do, niềm hạnh phúc thành viên trong tình yêu và hôn nhân gia đình, về mái ấm gia đình, về vị thế, vai trò phụ nữ. Xu thế ấy tạm lắng khi Cách mạng Tháng Tám 1945 kêu gọi toàn dân vào cuộc đấu tranh giành độc lập.
Phong trào giải phóng dân tộc bản địa và cách social chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam cùng hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã thu hút nhiều thế hệ phụ nữ tham gia. Họ là học viên, trí thức, là công nhân, nông dân, là thiếu nữ phơi phới tuổi xuân hay người vợ, người mẹ tiễn chồng rồi lại tiễn con, cháu lên đường chiến đấu. Trong cuộc chiến tranh vào loại quyết liệt nhất xưa nay, những người dân phụ nữ xuất hiện khắp hậu phương, tiền tuyến, là chiến sỹ hay tướng cầm quân, là người xoa dịu nỗi đau hay nạn nhân thầm lặng, vừa đánh giặc vừa làm trăm nghìn việc làm khác, quá nhiều người vì trận chiến kéo dãn mà gác lại bao nhiêu sinh hoạt đời thường như yêu đương, lấy chồng, sinh con, nuôi dậy con khôn lớn, như học tập, hành nghề, lo cơm áo cho mái ấm gia đình, tiến hành tham vọng, ước mơ riêng. Từ khắp mọi miền giang sơn họ đã cùng dân tộc bản địa viết những trang đau thương, can đảm và mạnh mẽ của cuộc kháng chiến bền chắc và rất đỗi anh hùng, vì độc lập tự do cho tổ quốc và vì nhân cách con người. Nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ, tranh tượng, phim ảnh đã khắc họa chân dung người phụ nữ trên nhiều mặt trận và mấy chục năm tiếp theo khoản thời hạn chấm hết cuộc chiến tranh, đang bước tiên phong đi vào ngóc ngách tâm hồn giới nữ trong ngổn ngang tình cảm riêng tư, bộn bề môi trường sống đời thường muôn màu muôn vẻ.
Lịch sử đấu tranh cách mạng và hai cuộc kháng chiến, tuy đã có nhiều trang sách báo, thơ ca, nhiều tác phẩm đủ thể loại đề cập, tuy nhiên công chúng nhiều thế hệ trong và ngoài nước vẫn như còn khao khát được biết rõ hơn, chân xác hơn nhiều khía cạnh, trong số đó những mảng không được soi sáng khá đầy đủ thường rơi vào số phận thành viên, nhất là người phụ nữ, dù họ đã được ngợi ca, xưng tụng quá nhiều. Lắng đọng sau lời ca tụng tính cách anh hùng rất thực, người ta đang mong đợi lịch sử dân tộc bản địa và nghệ thuật và thẩm mỹ tái hiện sinh động hơn thế nữa, phân tích thâm thúy hơn thế nữa những thân phận con người, với biết bao thăng trầm, biến hóa, với những tình hình chung, riêng và vui buồn sướng khổ may rủi riêng tư, riêng không tương quan gì đến nhau, với những lựa chọn và quyết định hành động thành viên dù cùng hướng hay ngược chiều xu thế chủ yếu. Người ta cũng mong nhận dạng được, trong dòng chảy chung, những xã hội bộ phận – vùng miền, nghề nghiệp, thế hệ,… – trong số đó không thể không tính đến phụ nữ, trẻ nhỏ. Một lần nữa, lịch sử dân tộc bản địa giới, và quan điểm giới nói chung, chẳng những sẽ góp thêm phần làm lịch sử dân tộc bản địa chung toàn vẹn, khá đầy đủ hơn, mà chứng minh và khẳng định sẽ thấy thêm nhiều mới mẻ còn tiềm ẩn. Ý thức đã có, và cũng luôn có thể có những thành tựu bước tiên phong, như Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ, rồi Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam; như việc phong tặng “mẹ Việt Nam anh hùng”; như Khoa Phụ nữ học đã được xây dựng ở một trường Đại học rồi không mong ước bị thay bằng một tên tuổi khái quát chung chung. Mong sao ý thức giới trong nghiên cứu và phân tích, giáo dục và đào tạo và giảng dạy, nhất là trong khoa học xã hội và nhân văn tiếp tục tự xác lập mình và được hưởng ứng rộng tự do, hiệu suất cao hơn nữa thế nữa.
Nhưng phụ nữ thời nay còn là một tác nhân của hiện tại và tương lai, là người tham gia vào thực tiễn xã hội đang thay đổi nhanh gọn cùng thời đại. Một trong những thành tựu của cách mạng và kháng chiến là xác lập kĩ năng và phẩm chất của phụ nữ trong mọi lãnh vực hoạt động giải trí và sinh hoạt, kể cả những lãnh vực “phi truyền thống cuội nguồn” nhất. Không phải đang không hề những định kiến, nghi ngại, thậm chí còn là một tẩy chay; tuy nhiên nhìn toàn cục, người xem trong và ngoài nước dễ thống nhất nhận xét phụ nữ Việt Nam, cả về số lượng và chất lượng góp phần, có vẻ như gìn giữ và phát huy được vai trò của tớ trong nhiều mặt sinh hoạt, cả trong mái ấm gia đình và xã hội rộng to nhiều hơn, trong học tập, hoạt động giải trí và sinh hoạt nghề nghiệp hay hoạt động giải trí và sinh hoạt chính trị, xã hội. Truyền thống dân tộc bản địa và truyền thống cuội nguồn cách mạng có phần đi cùng một hướng; việc kỷ niệm cùng lúc truyền thống cuội nguồn Hai Bà Trưng và ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 vì thế, không phải là không tồn tại cơ sở.
Thực tế thuận tiện đó, tuy vậy, tránh việc làm toàn bộ chúng ta quên đi một số trong những thực tiễn khác, không kém phần rõ ràng.
Trước hết, Việt Nam vẫn là một nước nghèo; hậu quả cuộc chiến tranh và thời đầu hậu chiến chưa phải đã được trọn vẹn khắc phục; biểu lộ là yếu tố chậm và kém tăng trưởng về giáo dục, kinh tế tài chính, về khoa học và kỹ thuật cũng như tổ chức triển khai quản trị và vận hành tài nguyên vạn vật thiên nhiên, quản trị và vận hành tài chính và nhân lực. Những tổn thất về sinh mạng, những di chứng cuộc chiến tranh đã khiến số lượng mái ấm gia đình đơn thân, trẻ mồ côi, thương thương bệnh binh và người khuyết tật, số rất đông người thiệt thòi về học vấn, đào tạo và giảng dạy nghề và do đó về thời cơ cải tổ mức sống đông hơn tình trạng chung của những vương quốc kém tăng trưởng. Phụ nữ vừa là nạn nhân trực tiếp vừa thuộc số đông gánh ghánh chịu hậu quả gián tiếp của những xấu số trên. Trong cơn lốc của tăng trưởng kinh tế tài chính thị trường mà cơ quan ban ngành dù quyết tâm và thiện chí đến đâu cũng khó lòng trấn áp mọi tác động xấu đi, những người dân có nhiều rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn bị gạt ra bên lề cũng lại vẫn là phụ nữ, trẻ nhỏ, khó thoát khỏi vòng xoáy đi xuống của đói nghèo, thất học, rơi vào tệ nạn xã hội. Mua bán dâm, bạo hành, hôn nhân gia đình không tự nguyện và không bình đẳng, phụ nữ, trẻ nhỏ mất nhân cách và bị trở thành sản phẩm & hàng hóa hay thành nô lệ thời tân tiến, những thảm cảnh quá phổ cập từ xa xưa không riêng gì có là những bóng ma của quá khứ mà đang tiếp tục hoành hành như những tai ương xuyên vương quốc.
Những yếu tố nóng bỏng ấy, tuy nhiên, lại là thực tiễn hiển nhiên. Chúng ta không khó nhận thức và cũng luôn có thể có thời cơ tranh thủ sự tương hỗ từ quốc tế góp sức cùng toàn bộ chúng ta chống đỡ. Có một loại rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn khác, tiềm ẩn và khó phát hiện hơn, khó nhận dạng hơn; và cũng rất khó có ai góp sức xử lý và xử lý ngòai chính toàn bộ chúng ta, người Việt Nam và trước hết là phụ nữ Việt Nam.
Sức mạnh mẽ của truyền thống cuội nguồn, kể cả truyền thống cuội nguồn tích cực như phân tích ở trên có khi lại xuất hiện trái là không thôi thúc toàn bộ chúng ta thay đổi, thậm chí còn không được cho phép toàn bộ chúng ta thoát khỏi lối mòn trong nhận thức, tư duy. Người phụ nữ Việt Nam từng trải hàng nghìn năm đảm đang và chịu đựng, quyết tử. “Đảm đang” là từ Hán Việt, mà nghĩa từ nguyên là đảm nhiệm, gánh vác trách nhiệm; khái niệm đó vốn dĩ không tồn tại gì quy định nó phải thuộc về “nữ tính”. Nhưng so với phụ nữ Việt Nam, này đã là truyền thống cuội nguồn ăn sâu; từ cô nàng còn ở tuổi ham ngủ ham chơi đến người chị, người vợ, người mẹ, người dì, cô, thím, mợ, cả đến tuổi bà, tuổi cụ, người phụ nữ Việt thấm nhuần giá trị “đảm đang” đến nỗi không tồn tại ai không ngại ngùng, xấu hổ nếu phải thừa nhận hay bị định hình và nhận định không phải là gái đảm. Vấn đề là hiểu nghĩa từ “đảm đang” ra làm thế nào để tránh xơ cứng và thể hiện quan tâm san sẻ nhọc nhằn, đè nén với những người vợ, người mẹ đảm. Còn “chịu đựng, quyết tử” thì hình như giới nữ trong xã hội phụ quyền Đông Tây kim cổ đều đã được giáo dục đức tính ấy thuộc về “nữ tính”. Đó là chưa nói tới việc “tam tòng, tứ đức” của Tống Nho mà nhiều người vẫn chưa muốn gột bỏ khỏi “truyền thống cuội nguồn dân tộc bản địa”; để rồi, tuy “tam tòng” là rất khó bảo vệ thời nay tuy nhiên “tứ đức” vẫn còn đấy quá nhiều người lưu luyến tìm cách đổ rượu mới vào trong bình cũ. Thật không mong ước khi cứ phải dùng bình cũ, trong lúc đã có những tổng kết tuyệt vời như tám chữ vàng mà quản trị Hồ Chí Minh ban tặng phụ nữ Việt Nam: “anh hùng, quật cường – theo chúng tôi hiểu, không riêng gì có trong chiến đấu vũ trang hay đấu tranh cách mạng – trung hậu, đảm đang (thay vì “nhẫn nhục, quyết tử” hay “tòng, tùy” ai đó)!
Chúng tôi không hề nhận định rằng những truyền thống cuội nguồn có thật ấy là đã lỗi thời, cần vô hiệu. Truyền thống đã từng là nguồn suối vô tận nuôi dưỡng ý chí, nghị lực để hàng trăm triệu phụ nữ Việt Nam nhiều thế hệ làm ra kỳ tích trong chiến đấu hay nuôi lớn và tu tâm dưỡng tính con em của tớ mình trong gian khó, đói nghèo. Sẽ càng nguy hiểm hơn nếu toàn bộ chúng ta vội vàng đánh mất giá trị cũ trong lúc giá trị mới chưa thực sự định hình và còn nhiều vàng thau lẫn lộn.
Chỉ ước mong sao toàn bộ chúng ta tôn trọng truyền thống cuội nguồn mà biết đề phòng những biểu lộ cực đoan; khắp khung hình quan sát Việt Nam và ngoại quốc từng chú ý quan tâm: Xu thế quá nhiều quá ôm đồm, bảo bọc, bao che, khiến con trẻ không hề thời cơ trưởng thành, và cả chồng, cha cũng trở nên quá “vô tư”. “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”; câu tục ngữ ấy chắc chẳng phải do nhà nho trọng nam khinh nữ nào phát biểu mà đúng hơn là tiếng nói “lý trí” trước yếu tố nuông chiều quá cảm tính của số đông trong phái nữ. Hay một bài báo mới gần đây mượn lại lời một ca khúc nổi tiếng từng lay động nhiều thế hệ để nhắc nhở rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn “chết đuối trong biển Thái Bình” của con, nhất là con trai trong tâm mẹ bát ngát.
Mong cơ quan và Công Đoàn bớt cứng nhắc trong yêu cầu sự thành công xuất sắc toàn vẹn với trào lưu “hai giỏi”; mong phần đông những người dân đàn ông đang vô cùng yêu quý bạn nữ, tình nhân, vợ và nhất là mẹ của tớ sẽ lưu tâm tránh “thiêng liêng hóa”, “thần tượng hóa” người phụ nữ được yêu, tránh trông cậy quá nhiều ở mẹ hiền, vợ đảm. Mong những chị tự giải phóng mình khỏi những định kiến dù là “tích cực” về “truyền thống cuội nguồn phụ nữ” hay “người phụ nữ truyền thống cuội nguồn”. Trước hết là để tránh khắc nghiệt trong nhìn nhận lẫn nhau, để cởi mở và hợp tác hơn trong thao tác nhóm. “Giặc bên Ngô không bằng bà cô bên chồng”, chẳng phải phụ nữ vẫn vừa là nạn nhân vừa là đao phủ trong những thảm kịch ghen tuông, mẹ ghẻ con chồng, mẹ chồng nàng dâu, và hay “mang tiếng” chi li đến thành nhỏ mọn khi nắm trách nhiệm quản trị và vận hành, được quý trọng vì sự tận tụy nhưng cũng làm người ta mệt mỏi vì tính so đo và “bệnh” kể công…? Cũng để được cho phép phát huy nhiều nét tươi tắn mới của “nữ tính”; để phần đông phụ nữ được quan tâm tạo Đk học tập, có nghề nghiệp mưu sinh; để từ sự tự chủ về tri thức, về tư duy, về tài chính, vươn lên sự tự chủ đích thực mà nếu chưa tồn tại nó thì chưa thể xem là một nhân cách trưởng thành và tự do.
Truyền thống trọn vẹn có thể là quả núi có rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn tiêu diệt hiện tại và che khuất tương lai; cũng trọn vẹn có thể là suối nguồn nuôi sức sống mãnh liệt của thực tiễn môi trường sống đời thường không ngừng nghỉ đâm chồi nảy lộc. Bài viết này mong góp thêm phần nhỏ làm tươi nguồn cội và khơi dòng hướng tới ngày mai.
Bùi Trân Phượng – Hiệu trưởng trường CĐ Bán Công Hoa Sen (11/2004)
Reply
2
0
Chia sẻ
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Review So sánh người phụ nữ việt nam xưa và nay tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Cập nhật So sánh người phụ nữ việt nam xưa và nay “.
Bạn trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#sánh #người #phụ #nữ #việt #nam #xưa #và #nay So sánh người phụ nữ việt nam xưa và nay