Mục lục bài viết
Cập Nhật: 2022-01-04 14:19:04,Bạn Cần tương hỗ về Trích: – đôi nét về thơ trữ tình nguyễn bỉnh khiêm. Bạn trọn vẹn có thể lại Comment ở phía dưới để Admin được tương hỗ.
Trong nhiều bài thơ, nhất là thơ Nôm, của Nguyễn Bỉnh Khiêm, toàn bộ chúng ta phát hiện những rung động thơ tinh xảo, biểu lộ một tâm hồn nghệ sĩ rất nhạy cảm. Không chỉ là những tiếng thơ mĩ lệ, những lời thơ đẹp, mà là những xúc cảm thực sự mang tính chất chất trữ tình. Đó là chiều sâu tâm hồn của mội thi sĩ có bề dày của tất cả môi trường sống đời thường thời đại, của tất cả một sức học uyên bác, một sức nghĩ thâm thúy, một cây bút tài hoa. Tôi đã gặp đâu đây một câu nói hay của một nhà tư tưởng: Triết học cũng như toán học khi đến đỉnh điểm sẽ gặp thơ ca. Ở trường hợp Nguyễn Bỉnh Khiêm, trí tuệ đã tiếp tục tăng trưởng đến nghệ thuật và thẩm mỹ trữ tình, ông đi từ tư duy logic đến tư duy hình tượng không chút nào khiên cưỡng. Sự chuyển tiếp ấy dung dị, lão thực đến mức người đời sau đọc thơ ông không khỏi ngạc nhiên về trình độ bậc thầy trong cấu trúc hình ảnh, sử dụng sắc tố, với những câu thơ vô cùng trong sáng. Có ai nghĩ được rằng người viết những câu:
(…) Lâu nay, khi nói về thơ ông. người ta hay nghĩ nhiều đến chất triết lý, chất trí tuệ, ít người để ý đến chất trữ tình của ông. Trong rừng thơ trí tuệ ấy, yếu tố trữ tình trong thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm đem lại cho toàn bộ chúng ta cảm hứng tươi mát như lạc giữa đại ngàn bỗng gặp một mảnh trời xanh lè. Trong dịp này, tôi xin sẽ không còn đề cập đến mảnh thơ trí tuệ, mảng thơ giáo huấn và mảng thơ phê phán của ông, cũng như chưa nói tới việc hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ mang tính chất chất dân tộc bản địa của ông, mà chi xin nói đôi nét về thơ trữ lình.
Trong nhiều bài thơ, nhất là thơ Nôm, của Nguyễn Bỉnh Khiêm, toàn bộ chúng ta phát hiện những rung động thơ tinh xảo, biểu lộ một tâm hồn nghệ sĩ rất nhạy cảm. Không chỉ là những tiếng thơ mĩ lệ, những lời thơ đẹp, mà là những xúc cảm thực sự mang tính chất chất trữ tình. Đó là chiều sâu tâm hồn của mội thi sĩ có bề dày của tất cả môi trường sống đời thường thời đại, của tất cả một sức học uyên bác, một sức nghĩ thâm thúy, một cây bút tài hoa. Tôi đã gặp đâu đây một câu nói hay của một nhà tư tưởng: Triết học cũng như toán học khi đến đỉnh điểm sẽ gặp thơ ca. Ở trường hợp Nguyễn Bỉnh Khiêm, trí tuệ đã tiếp tục tăng trưởng đến nghệ thuật và thẩm mỹ trữ tình, ông đi từ tư duy logic đến tư duy hình tượng không chút nào khiên cưỡng. Sự chuyển tiếp ấy dung dị, lão thực đến mức người đời sau đọc thơ ông không khỏi ngạc nhiên về trình độ bậc thầy trong cấu trúc hình ảnh, sử dụng sắc tố, với những câu thơ vô cùng trong sáng. Có ai nghĩ được rằng người viết những câu:
Chẵn lẽ đầy vơi số tuy nhiên nhau
Âm dương tiêu trưởng rất cơ màu.”
hoặc:
Thái cực chưa chia còn hỗn độn,
Lưỡng nghi hợp lại mới khai trương mở bán
Cũng là những người dân viết những câu:
Vườn rau sáng dạo sương đầy dép,
Bến cá đêm trăng bóng lọt thuyền
hoặc:
Núi nhuộm sắc thu, xanh chuyển nhạt
Sóng lồng bóng nguyệt, trăng ghen nhau
Trong thơ ông, vạn vật thiên nhiên cũng luôn có thể có tình như người. Giữa sự vật, giữa gió, trăng, hoa, có cũng luôn có thể có mối tương quan tình cảm với nhau. Thấy hoa nở mới hay có gió đưa tin, nhìn mặt nước vẫn rõ bóng nguyệt như dáng giai nhân. Nhà thơ của toàn bộ chúng ta. Một trong những ưu tư về thời thế, vẫn dành thời hạn để đợi ánh trăng qua hàng tre trúc. Để chờ gió đến phục vụ nhu yếu thông tin hoa nở trước nhà. Nỗi lo đời, thương dân không làm mất đi đi cái phong thái ung dung, nỗi rung dộng của lòng mình:
Đêm, đợi trăng cài bóng trúc
Ngày, chờ gió thổi tin hoa
Ông muốn níu lại từng làn hương thoáng qua tuy nhiên cửa, đêm hôm nâng chén rượu, ông hồi hộp sợ bóng trăng tan đi, không ở lại với mình:
Nương tuy nhiên, ngày tiếc mùi hương lạc
Nối chén, đêm âu bóng quế tan
(Thơ Nôm, bài 23)
Tiêu biểu cho thơ trữ tình của Nguyễn Bỉnh Khiêm, có lẽ rằng nên nhắc tới hai bài Khuê tình và Cảm cựu, một bài nói về nỗi đau buồn của người thiếu phụ nhớ thương chồng nơi trận mạc, một bài nói tới việc tình bạn xưa của mình mình tác giả.
Tiếng ngâm theo ngọn gió tây
Phong khuê thiếu phụ ngủ say một mình
Bỗng nghe hơi gió bên mình
Mới hay có kẻ xót tình biệt ly
Chẳng nề trận mạc ra đi
Trông xa gợi nỗi tái tê bao niềm
Giọt mưa rả rích bên thềm
Như ai thủ thỉ trong đêm nỗi lòng.
(“Nỗi lòng ở chốn phòng khuê” – Bản dịch thơ)
Cũng vẫn những vật liệu từng gặp trong những bài thơ viết về chinh phụ xưa nay. nhưng ở đây không phải là tiếng trống Tràng Thành lung lay bóng nguyệt lúc ra đi mà là tiếng trống thúc quản nơi trận mạc cũng dấy lên nỗi đau lòng của người ở trong nhà – không phải là ngọn gió xuân không hiểu biết cho lòng người lại cứ ỡm ờ vào động màn the, mà là hơi giá buốt thấm vào phòng khuê làm cho những người dân thiếu phụ đơn độc càng thấm cảnh xót xa ly biệt. Khép lại bài thơ trên là tiếng thì thầm đêm dài của giọt mưa trước thềm, tạo ra một cảm hứng buồn quạnh thê lương và triền miên không dứt. Đối với nhà thơ, nỗi lòng chinh phụ ấy là một tình hình của đời sống nhân dân. Chất trữ tình của bài thơ là yếu tố cô đọng của tình thương đời của ông. Nếu không tồn tại tấm lòng ấy, nếu không hòa tâm hồn vào số phận của nhân dân trong đời ly loạn ấy, khó trọn vẹn có thể viết nên những vần thơ thiết tha như vậy.
Bài “Cảm cựu” cũng là một bài thơ hay. Thơ xưa cũng từng viết về tình bạn, mừng bạn, khóc bạn, tiễn bạn như toàn bộ chúng ta đã biết, ở đây Nguyễn Bỉnh Khiêm gửi vào thơ tình cảm nhớ thương người bạn cũ. Chúng ta trọn vẹn có thể hiểu được nỗi riêng của ông trong thời đại ấy, người bạn tâm giao trọn vẹn có thể do thời thế mà bước sang một trận tuyến khác; nhưng so với ông. Hắc triều hay Nam triều, nhà Mạc hay nhà Lê trung hưng lúc bấy giờ cũng chỉ là những kẻ hung tàn hại dân, cho nên vì thế khoảng chừng cách không khí chỉ làm cho lòng nhớ bạn càng mặn nồng hơn. Nỗi riêng ấy, Nguyễn Binh Khiêm chỉ biết trao gửi cho vầng trăng, vầng trăng lẽo đẽo theo từng bước bên mình, như mối tình chung thủy của ông
Sơ giao bạn cũ cách xa
Tấm son có biết đậm đà nữa thôi?
Đau lòng vô cớ lệ rơi,
Nhớ ai luống những bồi hồi xiết đau
Sao buồn vẳng tiếng canh thâu
Non cao riêng dứt đàn sầu cho xong
Biết ta chỉ tấm trăng trong
Quan sơn muốn dặm trăng cùng theo ta
(Bản dịch trích trong nội dung bài viết của Vân Trinh)
Chúng ta trọn vẹn có thể còn tìm thấy nhiều nét trữ tình như vậy ở một số trong những thơ lớn của dân tộc bản địa. Mảng thơ này ít được người đời sau để ý, dù nó có mức giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ rất cao. Có lẽ mảng thơ ấy đã biết thành che lấp bởi cái bóng núi đồ sộ về triết học, về nhân cách tư tưởng của Nguyễn Bỉnh Khiêm hầu như đang trở thành trọng tâm nghiên cứu và phân tích của nhiều thế hệ và cũng là đặc trưng lớn số 1, cơ bản nhất, của sự việc nghiệp văn chương của ông. Dù vậy. toàn bộ chúng ta vẫn nên chắt lọc một chút ít ánh trăng trong rừng già cổ kính, một chút ít trời xanh bên tượng đài trang nghiêm. Làm như vậy, để càng thấy lồng lộng tầm cao của Nguyễn Bỉnh Khiêm, càng thấy sự phong phú chủng loại, phong phú ở tâm hồn ông.
Trích:
Reply
5
0
Chia sẻ
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Review Trích: – đôi nét về thơ trữ tình nguyễn bỉnh khiêm tiên tiến và phát triển nhất , Chia Sẻ Link Down Trích: – đôi nét về thơ trữ tình nguyễn bỉnh khiêm “.
Bạn trọn vẹn có thể để lại Comment nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#Trích #đôi #nét #về #thơ #trữ #tình #nguyễn #bỉnh #khiêm