Mục lục bài viết
Update: 2022-03-28 03:12:14,Bạn Cần kiến thức và kỹ năng về Quan niệm nào tại đây thuộc về trường phái triết học nhị nguyên. Bạn trọn vẹn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad được tương hỗ.
MỞ ĐẦUTriết học là một trong những hình thái ý thức xã hội, là một bộ phận của kiến trúcthượng tầng, xét đến cùng bị quy định bởi đời sống vật chất của xã hội. Do đó, sự pháttriển của những tư tưởng triết học cũng trở nên quy định bởi sự tăng trưởng của nền sản xuất vật chất,trong Đk kinh tế tài chính – xã hội, chính trị rất khác nhau mà những nhà triết học có những quanđiểm rất khác nhau trong việc xử lý và xử lý yếu tố cơ bản thứ nhất của triết học là vật chất và ýthức cái nào có trước cái nào và cái nào quyết định hành động cái nào? Từ đó hình thành những hệ thốngtư tưởng, quan điểm rất khác nhau, mà nổi trội là ba quan điểm nhất nguyên luận, nhị nguyênluận, giao động giữa nhất duy vật và duy tâm để xử lý và xử lý yếu tố bản thể luận mà khôngphải lúc nào thì cũng trọn vẹn có thể phân loại một cách rạch ròi. Bởi vậy, trong phạm vi bài viếtnhóm 02 sẽ triệu tập vào việc phân biệt ba quan điểm này, đồng thời nêu một số trong những nhân vậtđại diện cho từng quan điểm.NỘI DUNGI- Quan điểm nhất nguyên luận, nhị nguyên luận, giao động giữa nhất duyvật và duy tâm trong việc xử lý và xử lý yếu tố bản thể luận.Triết học trước Mác nhận định rằng bản thể luận là một học thuyết vốn để làm chỉ sự tồn tạihay những cái đang tồn tại. Đến triết học Mác – Lê nin, phạm trù bản thể luận được dùngđể chỉ những quy luật của sự việc vận động và tăng trưởng của những cái đang tồn tại. Như vậy,nội dung của bản thể luận là bàn tới toàn bộ những gì đang tồn tại, đang trình làng ở bản thânnó, nó không cần thiết phải ghi nhận con người dân có nhận thức được nó hay là không mà nó vẫn tồn tại theoquy luật của nó.Cho tới nay, bản thể luận vẫn là một trong những yếu tố quan trọng của Triết họcmà những nhà nghiên cứu và phân tích cũng như những trường phái triết học vẫn luôn tìm tòi, tìm hướng giảiquyết. Do đó, việc phân biệt và nghiên cứu và phân tích quan điểm nhất nguyên, nhị nguyên, dao độnggiữa duy vật duy tâm mang tới những ý nghĩa lớn và tác dụng nhất định trong việc giảiquyết yếu tố bản thể luận.Trước hết, quan điểm nhất nguyên và nhị nguyên mở ra những hướng xử lý và xử lý vànghiên cứu vô cùng phong phú chủng loại so với những yếu tố của Triết học nói chung và yếu tố bản thểluận nói riêng. Bên cạnh đó, với số lượng dồi dào những quan điểm của những nhà nghiên cứuthuộc những trường phái rất khác nhau ở những thời kỳ lịch sử rất khác nhau (như sẽ phân tíchở tại đây) đều đã mang tới những thành tựu nghiên cứu và phân tích lớn cho Triết học cũng như chonhân loại. Trên cơ sở của những quan điểm trái chiều nhau thế nhưng lại cùng xử lý và xử lý mộtvấn đề, toàn bộ chúng ta sẽ đã có được được cái nhìn phong phú chủng loại, nhiều chiều, khách quan và toàn vẹn về bảnthế luận, từ đó rút ra những kinh nghiệm tay nghề, bài học kinh nghiệm tay nghề ứng dụng trong những mặt của đời sống.Bên cạnh đó, với quan hệ khăng khít giữa bản thể luận và nhận thức luận, việc phân1biệt, phân tích những quan điểm có tương quan sẽ tương hỗ việc hiểu, nghiên cứu và phân tích và ứng dụng nhậnthức luận trở nên thuận tiện và đơn thuần và giản dị và liền mạch.Ngoài ra, áp dụng vào một trong những lĩnh vực cụ thể-so với những khoa học xã hội và nhân vănnói riêng, bản thể luận là yếu tố vận dụng, mở rộng nội hàm của yếu tố cơ bản của triết học,Từ đó gồm có quan điểm của con người về quan hệ giữa xã hội và thành viên (thực tạixã hội là mang tính chất chất khách quan hay mang tính chất chất chủ quan? Xã hội quy định hành vi của cánhân hay chính những hành vi có ý nghĩa của những thành viên tạo” thành xã hội?). Trong nghiêncứu con người, bản thể luận là thuật ngữ bàn về quan hệ giữa hành vi và cấu trúc, giữacái ý thức với cái vô thức, giữa tư tưởng xã hội và tư tưởng thành viên… Vì vậy, những lý luận vềbản thể luận (gồm có cả quan điểm nhất nguyên, nhị nguyên, giao động giữa duy tâm vàduy vật) là tri thức căn cốt của một nhà nghiên cứu và phân tích xã hội- nhân văn nói riêng và nhữngnhà nghiên cứu và phân tích Triết học nói riêng, nó không riêng gì có quy định việc anh ta lựa chọn những lýthuyết, phương pháp luận cho những nghiên cứu và phân tích của tớ mà còn quyết định hành động cả việc lựa chọnvà phối hợp những phương pháp nghiên cứu và phân tích.II- Phân biệt quan điểm nhất nguyên, nhị nguyên, giao động giữa duy vật và duytâm và một số trong những nhân vật đại diện thay mặt thay mặt cho những quan điểm nàyVấn đề cơ bản của triết học có hai mặt: – Mặt thứ nhất, giữa ý thức và vật chất, cáinào có trước, cái nào có sau? Cái nào quyết định hành động cái nào? – Mặt thứ hai, con người dân có khảnăng nhận thức được toàn thế giới hay là không? Việc giải hai mặt cơ bản của triết học là xuấtphát điểm của những trường phái triết học.Trả lời mặt thứ nhất yếu tố cơ bản của triết học đã xuất hiện ba quan điểm: nhấtnguyên luận, nhị nguyên luận và giao động giữa duy vật- duy tâm.Học thuyết triết học thừa nhận chỉ một trong hai thực thể (vật chất hoặc tinh thần) lànguồn gốc của toàn thế giới được gọi là nhất nguyên luận (nhất nguyên luận duy vật hoặc nhấtnguyên luận duy tâm). Trong lịch sử triết học cũng luôn có thể có những nhà triết học xem vật chất vàtinh thần là hai nguyên thể tồn tại độc lập, tạo thành hai nguồn gốc của toàn thế giới; học thuyếttriết học của mình là nhị nguyên luận. Bên cạnh nó lại sở hữu một số trong những nhà triết học không tồn tại lậptrường vững vàng trong việc xử lý và xử lý yếu tố nguồn gốc của toàn thế giới, có những lúc lý giải sựvật, hiện tượng kỳ lạ theo chủ nghĩa duy vật, có những lúc lại theo chủ nghĩa duy tâm, do đó học thuyếttriết học của mình là giao động giữa duy vật và duy tâm.Sau đây toàn bộ chúng ta sẽ cùng phân tích để làm rõ sự rất khác nhau giữa ba quan điểm này.1.Quan điểm về nhất nguyên luận và một số trong những đại diện thay mặt thay mặt tiêu biểu vượt trội:1.1 Quan điểm nhất nguyên luận2Thuyết nhất nguyên (hay nhất nguyên luận) nhận định rằng toàn bộ toàn thế giới đều thuộc vềmột thực ra, nguyên tắc, chất hay tích điện, toàn bộ đều phải có một khởi nguyên. Những triếtgia theo quan điểm nhất nguyên luận lấy việc thừa nhận chỉ một trong hai thực thể (vậtchất hoặc ý thức) là cái có trước và quyết định hành động cái kia, nghĩa là nhận định rằng toàn thế giới chỉ có mộtnguồn gốc duy nhất để lý giải sự tồn tại, vận động của sự việc vật, hiện tượng kỳ lạ. Nhất nguyênluận gồm có nhất nguyên luận duy tâm (chủ nghĩa duy tâm, triết học duy tâm) và nhấtnguyên luận duy vật (chủ nghĩa duy vật, triết học duy vật).•Nhất nguyên luận duy tâmQuan điểm nhất nguyên luận duy tâm xuất phát từ chủ nghĩa duy tâm nhận định rằng bảnchất của toàn thế giới là ý thức, ý thức là tính thứ nhất, vật chất là tính thứ hai; ý thức có trướcvà quyết định hành thú hoang dã chất. Vì vậy, tôn giáo thường sử dụng những học thuyết duy tâm làm cơ sởlý luận, luận chứng cho những quan điểm của tớ. Tuy nhiên, có sự rất khác nhau giữa chủnghĩa duy tâm triết học với chủ nghĩa duy tâm tôn giáo. Trong toàn thế giới quan tôn giáo, lòngtin là cơ sở đa phần và đóng vai trò chủ yếu. Còn chủ nghĩa duy tâm triết học lại là sảnphẩm của tư duy lý tính dựa vào cơ sở tri thức và lý trí. Chủ nghĩa duy tâm có hai hìnhthức cơ bản là chủ nghĩa duy tâm chủ quan và chủ nghĩa duy tâm khách quan. Trong số đó:Chủ nghĩa duy tâm chủ quan thừa nhận tính thứ nhất của ý thức con người, khẳngđịnh mọi sự vật, hiện tượng kỳ lạ chỉ là những cảm hứng của thành viên riêng lẻ. Điển hình chotriết học duy tâm chủ quan là Gióocgiơ Béccli. Đối với triết học Béccli thì “vật thể trongthế giới quanh ta là yếu tố phức tạp của những cảm hứng”. Thí dụ, cái cây, đó không phải là mộtvật thể hữu hình mà chỉ là vì mắt ta nhìn thấy nó có hình khối; …. Hay nói cách khác, theoBéccli, mọi vật thể chỉ tồn tại trong chừng mực mà con người cảm biết được chúng.Chủ nghĩa duy tâm khách quan thừa nhận tính thứ nhất của tinh thần, ý thức. Nhữngtinh thần, ý thức ấy được ý niệm là tinh thần khách quan, ý thức khách quan có trước vàtồn tại độc lập với giới tự nhiên và con người. Thực thể tinh thần, ý thức khách quan nàyđược mang những tên thường gọi rất khác nhau như “ý niệm”, “ý niệm tuyệt đối”, “tinh thần tuyệt đối”…Đại diện tiêu biểu vượt trội cho chủ nghĩa duy tâm khách quan là Platôn và Hêghen. Điểm nổibật trong khối mạng lưới hệ thống triết học duy tâm của Platôn là học thuyết về “ý niệm”. Trong thuyếtnày, Platôn đưa ra quan điểm về hai toàn thế giới: toàn thế giới những sự vật cảm ứng là không chânthực, lệch lạc, vì những sự vật không ngừng nghỉ sinh ra và mất đi, luôn luôn thay đổi, vậnđộng, trong chúng không tồn tại cái gì bền vững và kiên cố, ổn định, hoàn thiện. Còn toàn thế giới ý niệm làthế giới của cái phi cảm tính, phi vật thể, là toàn thế giới của đúng đắn, chân thực, sự cảm biếtchỉ là cái bóng của ý niệm. Nhận thức của con người, theo Platôn không phải là phản ánhcác sự vật cảm ứng của toàn thế giới khách quan, mà là nhận thức về ý niệm. Thế giới ý niệm3có trước toàn thế giới những vật cảm biết, sinh ra toàn thế giới cảm biết. Ví dụ: khi nhìn những sự vật thấylà bằng nhau vì trong đầu ta đã có sẵn ý niệm về yếu tố bằng nhau.Còn Hêghen nhận định rằng khởi nguyên của toàn thế giới không phải là vật chất mà là “ýniệm tuyệt đối” hay “tinh thần toàn thế giới”. Tính phong phú, phong phú chủng loại của toàn thế giới hiện thực làkết quả của sự việc vận động và sáng tạo của ý niệm tuyệt đối. Trong khối mạng lưới hệ thống triết học củaHêghen, tự nhiên, xã hội tăng trưởng trong sự phụ thuộc vào sự tăng trưởng của ý niệm tuyệtđối. Ý niệm tuyệt đối, tinh thần toàn thế giới là tính thứ nhất, giới tự nhiên là tính thứ hai, do ýniệm tuyệt đối và tinh thần toàn thế giới sinh ra và quyết định hành động, là một “sự tồn tại khác” của tinhthần. Sau khi trải qua quá trình “tồn tại khác” ấy, ý niệm tuyệt đối hay tinh thần thế giớimới trở lại “bản thân mình” và đó là quá trình tốt nhất, quá trình tột cùng, được Hêghengọi là “tinh thần tuyệt đối”.Ngoài Gióocgiơ Béccli và Hêgghen còn nhiều nhà triết học thuộc nhiều trường pháikhác nhau nhưng họ đều là những nhà triết học theo chủ nghĩa duy tâm như : Plato, GeorgeBerkeley, Arthur Collier, Fichte.•Quan điểm nhất nguyên luận duy vậtChủ nghĩa duy vật là trường phái triết học xuất phát từ quan điểm thực ra của thếgiới là vật chất, vật chất là tính thứ nhất, ý thức là tính thứ hai; vật chất là cái có trước vàquyết định ý thức. Chủ nghĩa duy vật có nguồn gốc từ sự tăng trưởng của khoa học và thựctiễn, thường gắn với quyền lợi của giai cấp và lực lượng tiến bộ trong lịch sử. Nó là kết quảcủa quy trình đúc rút khái quát kinh nghiệm tay nghề đề vừa phản ánh những thành tựu mà conngười đã đạt được trong từng quá trình lịch sử, vừa kim chỉ nan cho những lực lượng xã hộitiến bộ hoạt động giải trí và sinh hoạt trên nền tảng của những thành tựu ấy.Chủ nghĩa duy vật ý niệm rằng thứ duy nhất trọn vẹn có thể là tồn tại là vật chất; về cănbản, mọi sự vật đều phải có cấu trúc từ vật chất và mọi hiện tượng kỳ lạ đều là kết quả của những tươngtác vật chất. Từ quan điểm này, chủ nghĩa duy vật đứng ở vị trí trái chiều trọn vẹn với chủnghĩa duy tâm. Từ khi Ra đời đến nay, chủ nghĩa duy vật đã trải qua 3 hình thức cơ bản:Hình thức thứ nhất – chủ nghĩa duy vật chất phác. Hình thức này xuất hiện trong chếđộ chiếm hữu nô lệ như ở Ấn Độ, Trung Hoa, Hy Lạp. Quan điểm của chủ nghĩa duy vậtthời kỳ này nói chung là đúng đắn nhưng mang tính chất chất ngây thơ chất phác vì đa phần dựa vàoquan sát trực tiếp, chưa nhờ vào những thành tựu của những bộ môn khoa học chuyên ngành vìlúc đó chưa tăng trưởng. Tiêu biểu cho chủ nghĩa duy vật cổ đại còn gọi là chủ nghĩa duyvật chất phác, ngây thơ là Đêmôcrít (460- 370 TCN). Ông là nhà Triết học duy vật cổ đạinhất trong toàn thế giới cổ đại. Ông là người hiểu biết sâu rộng thật nhiều lĩnh vực: Triết học,toán học, đạo đức học, sinh vật học… là học trò và người kế tục tăng trưởng quan điểm của4Lơxxip. Nổi bật trong triết học duy vật của ông là học thuyết về nguyên tử. Ông cho rằngnguyên tử không nhìn thấy được, không âm thanh, sắc tố và mùi vị. Chúng đồng nhấtvới nhau về chất nhưng rất khác nhau về hình thức, thứ tự và tư thế. Ông ý niệm nguyên tửlà vô hạn về lượng và hình thức. Mỗi sự vật đều được cấu trúc bởi những nguyên tử do sựkết hợp giữa chúng với nhau theo một trật tự và thế nhất định. Sự biến hóa vật chất là vì sựthay đổi trình tự sắp xếp của những nguyên tử tạo thành còn bản thân nguyên tử thì khôngthay đổi. Nguyên tử luôn vận động trong không khí ông thấy rõ quan hệ chặt chẽ giữa vậtchất và vận động. Dựa vào thuyết nguyên tử, ông thừa nhận sự ràng buộc lẫn nhau theoquy luật nhân quả tính khách quan trong tính tất yếu của sự việc vật, hiện tượng kỳ lạ tự nhiên. Đó làđóng góp quan trọng của Đêmôcrit vào triết học duy vật. Tuy ý niệm của ông còn mangtính mộc mạc tuy nhiên nó giữ vai trò rất quan trọng trong việc chống lại những quan điểm duytâm và tôn giáo về tính chất bất tử của linh hồn người. Đêmôcrit đã có công lao to lớn trong xâydựng lý luận nhận thức xử lý và xử lý một cách duy vật yếu tố đối tượng người tiêu dùng của nhận thức, vai tròcủa cảm hứng là yếu tố khởi đầu của nhận thức và tư duy trong việc nhận thức toàn thế giới.Hình thức cơ bản thứ hai là chủ nghĩa duy vật siêu hình. Hình thức này được thểhiện khá rõ ở những nhà triết học thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII và đỉnh điểm vào thế kỷ thứXVII, XVIII. Vào thời kỳ này cơ học cổ xưa thu được những thành tựu rực rỡ nên trongkhi tiếp tục tăng trưởng quan điểm chủ nghĩa duy vật thời cổ đại, chủ nghĩa duy vật giai đoạnnày chịu sự tác động mạnh mẽ và tự tin của phương pháp tư duy siêu hình, máy móc phương phápnhìn toàn thế giới như một cỗ máy khổng lồ mà mỗi bộ phận tạo ra nó luôn ở trong trạng tháibiệt lập và tĩnh tại. Tuy không phản ánh đúng hiện thực nhưng chủ nghĩa duy vật siêu hìnhcũng đã góp thêm phần không nhỏ vào việc chống lại toàn thế giới quan duy tâm và tôn giáo, điểnhình là thời kỳ chuyển tiếp từ đêm trường trung cổ sang thời phục hưng. Đại diện tiêubiểu là Lútvích Phoiơbắc (1804-1972), ông là một nhân vật kiệt suất trước Mác, là nhà tưtưởng của giai cấp tư sản dân chủ. Ông đã có công lớn trong việc phê phán chủ nghĩa duytâm của Heegghen cũng như chủ nghĩa duy tâm và tôn giáo nói chung, khôi phục vị tríxứng đáng của triết học duy vật. Ông đã chứng tỏ toàn thế giới là vật chất, giới tự nhiên tồntại ngoài con người không phụ thuộc vào ý thức con người, là cơ sở sinh sống của conngười. Giới tự nhiên không do ai sáng tạo ra, nó tồn tại và vận động nhờ những cơ sở bêntrong nó. Triết học của ông mang tính chất chất nhân bản.Hình thức cơ bản thứ ba là chủ nghĩa duy vật biện chứng do Mác – Ăngghen xâydựng vào trong năm 40 của thế kỷ XIX, sau này được Lênin tăng trưởng. Vói sự thừa kế tinhhoa của những học thuyết trước đó và vận dụng triệt để thành tựu của khoa học đương thời,chủ nghĩa duy vật biện chứng, ngay từ khi mới Ra đời đã khắc phục được những hạn chếcủa chủ nghĩa duy vật chất phác cổ đại, chủ nghĩa duy vật siêu hình thế kỷ XVII-XVIII vànó đã thể hiện được sự thống nhất giữa toàn thế giới quan duy vật khoa học và phương phápnhận thức khoa học. Chủ nghĩa duy vật biện chứng không riêng gì có phản ánh đúng đắn hiện thực5mà còn là một một công cụ hữu hiệu giúp những lực lượng tiến bộ trong xã hội tôn tạo hiện thựcđó. Triết học Mác – Lênin kết thừa và tăng trưởng những thành tựu quan trọng nhất của tưduy quả đât, sáng tạo ra chủ nghĩa duy vật biện chứng trong việc xem xét tự nhiên cũngnhư đời sống xã hội và tư duy con người.2.Thuyết nhị nguyên và một số trong những đại diện thay mặt thay mặt tiêu biểu2.1 Thuyết nhị nguyênThuyết nhị nguyên hay nhị nguyên luận thừa nhận sự tồn tại hai thực thể vật chất vàý thức tuy nhiên tuy nhiên tồn tại, có những thuộc tính riêng độc lập, không cái nào có trước, khôngcái nào quyết định hành động cái nào. Có nhiều dạng nhị nguyên, một trong số đó là thuyết nhịnguyên về triết học xem vật chất và ý thức (hay tinh thần), tạo thành hai nguồn gốc của thếgiới. Triết học nhị nguyên nỗ lực đứng trên lập trường của tất cả chủ nghĩa duy vật và chủnghĩa duy tâm để xử lý và xử lý yếu tố quan hệ giữa vật chất và ý thức, giữa tư duy và tồntại. Nhưng thực ra triết học nhị nguyên luận tự xích míc với bản thân mình, vì khôngthể giải đáp được triệt để quan hệ giữa vật chất và ý thức, tồn tại và tư duy. Quan điểmcủa những nhà triết học theo nhị nguyên luận thường thiếu nhất quán, hầu hết là không tin.Hạn chế lớn số 1 trong những học thuyết nhị nguyên của những nhà triết học là yếu tố khôngthể xác lập vật chất có trước hay ý thức có trước, là người đã đứng giữa ranh giới củachủ nghĩa duy vật và duy tâm. Họ muốn dung hoà hai trường phái trên để dẫn đến mộttrường phái duy nhất đó là cùng tồn tại. Quan điểm của mình hầu hết là không tin vì thế màkhi giả quyết tiếp mặt thứ hai yếu tố cơ bản của triết học họ đã rơi vào thuyết bất khả tri vàdần dần triết học của mình chuyển sang duy tâm. Sự hình thành của thuyết nhị nguyên hiệnđại Cùng với những sai lầm đáng tiếc và hạn chế trên thuyết nhị nguyên dần bị những nhà nghiên cứutriết học quên béng. Nhưng điểm quan trọng trong thuyết nhị nguyên đó là dung hòa đượcsự trái chiều của chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm.2.2 triết gia đại diện thay mặt thay mặt cho quan điểm này là Rơnê ĐêcáctơRơnê Đêcáctơ (1596 – 1654) là nhà triết học và khoa học nổi tiếng người Pháp. Ôngđã được những nhà tầm cỡ của chủ nghĩa Mác định hình và nhận định là một trong những người dân sáng lậpnên khoa học và triết học của thuở nào đại mới chống lại tôn giáo, chống lại chủ nghĩa kinhviện, xây hình thành một tư duy mới trọn vẹn có thể hỗ trợ cho việc nghiên cứu và phân tích khoa học. Khi giảiquyết yếu tố cơ bản của triết học, Đêcáctơ đứng trên lập trường nhị nguyên luận (thuyết vềhai nguồn gốc). Ông thừa nhận có hai thực thể vật chất và tinh thần tồn tại độc lập vớinhau. Ông nỗ lực đứng trên cả chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm để xử lý và xử lý vấnđề quan hệ giữa vật chất và tinh thần, giữa tồn tại và tư duy, tuy nhiên ở đầu cuối đã rơi vào6chủ nghĩa duy tâm, vì ông thừa nhận rằng hai thực thể vật chất và tinh thần tuy độc lậpnhưng đều phụ thuộc vào thực thể thứ ba, do thực thể thứ ba quyết định hành động, đó là Thượng đế.Đêcáctơ đã đấu tranh chống lại triết học kinh viện thời trung cổ, phủ nhận uy quyền củanhà thờ và tôn giáo. Ông muốn sáng tạo một phương pháp khoa học mới nhằm mục tiêu tôn vinh sứcmạnh lý tưởng của con người, đem lý tính khoa học thay thế cho niềm tin tôn giáo mùquáng. Theo ông, nghi ngờ là yếu tố xuất kiến nghị phát của phương pháp khoa học. Nghi ngờ có thểgiúp con người tránh khỏi những ý kiến thiên lệch, xác lập được chân lý. Đêcáctơ nhấnmạnh rằng, dù anh nghi ngờ mọi cái nhưng không thể nghi ngờ rằng anh đang nghi ngờ. Vàông đã đi đến một kết luận nổi tiếng: “Tôi suy nghĩ vậy tôi tồn tại”. Điểm tiến bộ của luậnđiểm trên là phủ nhận một cách tuyệt đối toàn bộ những cái gì mà người ta mê tín dị đoan. Trongluận điểm này cũng thể hiện chủ nghĩa duy lý, vì ông nhấn mạnh vấn đề sự suy nghĩ, tư duy. Ôngcho rằng không phải cảm hứng, mà tư duy mới chứng tỏ được sự tồn tại của chủ thể. Vàtư duy rõ ràng, mạch lạc là tiêu chuẩn của chân lý. Nhưng yếu tố “Tôi suy nghĩ vậy tôitồn tại” cũng thể hiện chủ nghĩa duy tâm.3. Quan điểm giao động giữa duy vật, duy tâm và những đại diện thay mặt thay mặt tiêu biểu vượt trội choquan điểm này3.1 Quan điểm giao động giữa duy vật, duy tâmCác nhà triết học theo quan điểm này, trong thời hạn lúc đầu nghiên cứu và phân tích đang không hề sứcquan tâm xử lý và xử lý yếu tố cốt lõi là vật chất. Họ đưa ra những kiến giải rất khác nhau về vậtchất và qua này đã có những góp phần trọng điểm so với lịch sử tăng trưởng của triếthọc duy vật. Họ chứng tỏ và xác lập rằng toàn thế giới này là vật chất và vật chất là toànbộ toàn thế giới tự nhiên. Nó không do ai sáng tạo ra mà nó tồn tại độc lập với ý thức và khôngphụ thuộc vào bất kể ý niệm, ý thức nào. Tuy nhiên toàn bộ họ đều phạm phải hạn chế lớnnhất là đã giống hệt vật chất với vật thể hoặc một thuộc tính nào đó của vật thể, họ khôngthấy được sự tồn tại của vật chất gắn sát với vận động và họ không riêng gì có ra được biểu hiệncủa vật chất trong đời sống xã hội. Khi đó họ không thể lý giải được những hiện tượngtrên. Như vậy, từ chủ nghĩa duy vật, họ đã tiến gần đến chủ nghĩa duy tâm, họ rơi vào mụcđích luận của Thần học và nhận định rằng Thượng đến là động cơ thứ nhất của toàn thế giới, nguyênnhân tận cùng, mục đích tối thượng của mọi hiện tượng kỳ lạ.3.2 Những đại diện thay mặt thay mặt tiêu biểu vượt trội•ArixtốtArixtốt (384 – 322 TCN) là một trong những nhà triết học vĩ đại nhất thời cổ HyLạp. Ông để lại cho quả đât một di sản triết học đồ sộ, trong số đó tiêu biểu vượt trội nhất là tác phẩmSiêu hình học, mặc dù là học trò của Platon, tuy nhiên với phương châm “Platon là người thầy7nhưng chân lý quý hơn”, Arixtốt đã phê phán học thuyết duy tâm của Platon về ý niệm đểxây dựng cho mình một tư tưởng triết học trọn vẹn khác mà ở đó có sự giao động giữa duyvật và duy tâm.Theo Arixtốt, tồn tại nói chung xuất phát từ 4 nguyên nhân cơ bản: hình dạng, vậtchất, vận động và mục đích. Bất kỳ sự vật nào thì cũng đều tồn tại dựa vào 4 nguyên nhân đó.Chẳng hạn, cái nhà đã đã có được là nhờ hình dạng của nó – tức ý tưởng, đồ án về cái nhà màcon người nên phải có trước lúc xây dựng; vật chất – những nguyên vật tư thiết yếu tạo ra cáinhà như gạch, ngói…; vận động – hoạt động giải trí và sinh hoạt của những người dân thợ làm nhà; và mục đíchcủa việc con người làm nhà. Trong số những nguyên nhân trên của tồn tại thì nguyên nhânhình dạng là cơ bản nhất, nó là thực ra của tồn tại, là thực ra của sự việc vật. Một mặt, ôngkhẳng dạng mọi sự vật trong toàn thế giới của toàn bộ chúng ta đều là yếu tố thống nhất giữa vật chất vàhình dạng. Chẳng hạn, quả cầu đồng là yếu tố thống nhất giữa vật chất là chất đồng với hìnhdạng –hình cầu. Trong số đó, theo ông, hình dạng là cái tích cực, là thực thể của mọi vật, cònvật chất là cái thụ động và chỉ là cái cơ chất của chúng. Mặt khác, ông thừa nhận tồn tại“hình dạng thuần túy” phi vật chất trọn vẹn thuộc về lĩnh vực tư tưởng, cũng như khẳngđịnh có cả “vật chất thứ nhất” tức là vật chất phi hình dạng. Ở đây ông đã tách rời vật chấtvà hình dạng. Hơn nữa, ông còn coi “hình dạng thuần túy” (hay “hình dạng của mọi hìnhdạng”) là động cơ thứ nhất của toàn thế giới làm cho mọi vật đều trọn vẹn có thể vận động được. Đóchính là Thượng đế, hay trí tuệ thuần túy. Đây là yếu tố triết học Arixtốt hòa nhập với thầnhọc của ông.Như vậy, từ chỗ chưa hiểu đúng quan hệ giữa cái chung và cái riêng Arixtốt đãdao động giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm trong quan niêm về vật chất và hìnhdạng. Điều đó làm cho việc phê phán của ông so với lập trường duy tâm trong triết học về ýniệm không triệt để. Nói đúng hơn, Arixtốt chưa trọn vẹn thoát khỏi lập trường duy tâmtrong ý niệm về vật chất và tinh thần.•Khổng TửKhổng Tử (551 – 479 tr.CN), tên Khâu, tự Trọng Ni, sinh ra ở nước Lỗ, trong mộtgia đình quý tộc nhỏ bị sa sút. Ông sẽ là người đã sáng lập tư tưởng Nho gia – nềntư tưởng thống trị suốt hằng hai ngàn năm lịch sử Trung Quốc. Khổng Tử rất ít bàn đếnnhững yếu tố trừu tượng thuộc về bản thể luận, về chuyện quỷ thần quái dị… như phầnđông những nhà tư tưởng cùng thời. Tuy vậy, nhiều chỗ ông nói tới việc “Trời, Mệnh trời” những yếu tố có vai trò quan trọng trong tư tưởng triết học của ông nhưng do hạn chế về tàiliệu, cách trình diễn của ông không nhất quán cho nên vì thế chưa thể đủ địa thế căn cứ để xác lập làduy tâm hay duy vật, vô thần hay hữu thần. Cụ thể là:8Thứ nhất, bàn về Trời. “Trời” so với Khổng Tử có chỗ như thể một quy luật, là trậttự của vạn vật trong tự nhiên tự nhiên (“trời có nói gì đâu, bốn mùa vẫn thay đổi, vạn vậtvẫn sinh trưởng”), có chỗ ông lại xác lập trời làm chủ vũ trụ, “Trời” như thể một thựcthể có ý chí (“Than ôi! Trời làm mất đi đạo ta”, “Mắc tội với trời không thể cầu ở đâu màthoát được”), ý chí của trời gọi là “Thiên mệnh”, vì thế ông đã tôn vinh thuyết thiên mệnh.Thiên mệnh nhiều khi được trình diễn như một lực lượng khách quan thần bí toàn năng, chiphối đời sống của con người. Mỗi người, sự sống chết, phú quý hay nghèo hèn đều dothiên mệnh quy định. Mặt khác, Khổng Tử lại nhận định rằng con người bằng nỗ lực chủ quancủa tôi cũng trọn vẹn có thể thay đổi được cái “Thiên tính” ban sơ. Ông nói con người lúc sinhra, cái “tính” trời phú cho là giống nhau, nhưng quy trình tiếp xúc, học tập…nó làm cho họkhác nhau, có kẻ trí có người ngu (“Tính tương cận, tập tương viễn”) đấy là mặt tích cực,chỗ “thêm vào” của Khổng Tử so với ý niệm về “Thiên mệnh” mang nặng tính chấtduy tâm cảm tính của thời Tây Chu trước đó.Thứ hai, về yếu tố quỷ thần. Khổng Tử tỏ ra có thái độ không tin về yếu tố tồn tại củaquỷ thần cho nên vì thế một mặt ông chủ trương tôn kính, một mặt lại xa lánh và cảnh giác. Ôngnói: biết kính quỷ thần mà lánh xa nó là người trí – Như vậy kẻ mê tín dị đoan quỷ thần là người ngu;Tế thần xem như thể có thần – có thần hay là không là vì mình (“Tế thần như thần tại”); Quỷthần không đáng tế mà tế là nịnh – Phải cảnh giác.Thứ ba, ý niệm của Khổng Tử về việc sống – chết. Khi được học trò là Tử Lộ hỏi,sau khoản thời hạn chết con người sẽ ra sao? Ông nói : Chưa biết được việc sống làm thế nào mà biết đượcviệc chết, tức là người đang sống thì cốt nghe biết hiện tại hay toàn thế giới hiện hữu (thuộc vềduy vật). Song, cũng luôn có thể có những lúc ông lại nhận định rằng: người sống nhân nghĩa khi chết sẽ tiến hành lênvới Trời ở cõi cực lạc; người sống mà không nhân nghĩa thì khi chết sẽ bị quỷ xứ giày xéo.Như vậy, ông cũng thừa nhận sự tồn tại của một toàn thế giới khác mà con người chưa chứng minh và khẳng định được(thuộc về duy tâm).KẾT LUẬNNhư vậy, trong lịch sử tuy những quan điểm triết học biểu lộ phong phú chủng loại nhưng suycho cùng, triết học phân thành hai trường phái chính: chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duytâm. Khi đứng trên lập trường của một trong hai chủ nghĩa này thì triết gia sẽ đã có được quan điểmtheo thuyết nhị nguyên luận, khi đứng trên lập trường của tất cả hai chủ nghĩa này mà quanniệm rằng chúng cùng tồn tại một cách độc lập, không cái nào quyết định hành động cái nào thì triếtgia sẽ thuộc về thuyết nhị nguyên luận. Còn có những triết gia lại bị giao động giữa hai chủnghĩa này, trong cùng một sự vật, hiện tượng kỳ lạ lại sở hữu cách lý giải rất khác nhau, thậm chí còn đốilập nhau thì triết học của mình là giao động giữa duy vật và duy tâm.9MỤC LỤC10
Reply
6
0
Chia sẻ
– Một số Keywords tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn Quan niệm nào tại đây thuộc về trường phái triết học nhị nguyên tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Tải Quan niệm nào tại đây thuộc về trường phái triết học nhị nguyên “.
Bạn trọn vẹn có thể để lại Comment nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#Quan #niệm #nào #sau #đây #thuộc #về #trường #phái #triết #học #nhị #nguyên Quan niệm nào tại đây thuộc về trường phái triết học nhị nguyên