Mục lục bài viết
Cập Nhật: 2022-03-21 11:16:09,Bạn Cần kiến thức và kỹ năng về So sánh cấu trúc phân tử của dna và rna. Quý khách trọn vẹn có thể lại Báo lỗi ở phía dưới để Admin đc tương hỗ.
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
Bài tập Sinh học lớp 10: So sánh ADN và ARN về cấu trúc, cấu trúc và hiệu suất cao vừa mới được VnDoc tổng hợp và xin gửi tới bạn đọc. Bài viết tương hỗ những em ôn luyện và nắm vững kiến thức và kỹ năng môn Sinh học 10, giúp những bạn nắm vững được sự giống nhau và rất khác nhau của ADN và ARN. Hi vọng đấy là tài liệu hữu ích hỗ trợ cho bạn đọc học tập tốt hơn. Mời những bạn cùng tìm hiểu thêm rõ ràng và tải về tại đây nhé.
Các em trọn vẹn có thể xem:
Bài tập bám sát nội dung cơ bản về ADN và ARN những em đã được học trong chương trình sách giáo khoa. Với so sánh adn và arn rõ ràng đã có, những em trọn vẹn có thể tự ôn luyện bài ở trong nhà và sẵn sàng kiến thức và kỹ năng cho những kì thi quan trọng. Các em trọn vẹn có thể tìm hiểu thêm thêm Giải bài tập Sinh học 10 để nâng cao hiệu suất cao học tập. Mời những em tìm hiểu thêm rõ ràng nội dung bài viết tại đây nhé.
ADN là gì?
ADN (DNA – tên khoa học là deoxyribonucleic acid) được xác lập là vật tư di truyền ở hầu hết những khung hình sống trong số đó có sinh vật và con người. Hiểu một cách đơn thuần và giản dị, ADN tiềm ẩn những thông tin di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác nhờ kĩ năng phân đôi trong quy trình sinh sản và quyết định hành động toàn bộ những điểm lưu ý của toàn bộ chúng ta.
ADN có cấu trúc không khí dạng xoắn kép với 2 mạch tuy nhiên tuy nhiên. Thực tế, 2 mạch này xoắn đều xung quanh 1 mạch cố định và thắt chặt và theo chiều ngược kim đồng hồ đeo tay. Cấu trúc xoắn kép ADN của từng người là rất khác nhau, do đó mỗi toàn bộ chúng ta đều phải có những điểm lưu ý riêng không tương quan gì đến nhau. Do có tính đặc trưng nên nhờ phân tích ADN những nhà khoa học trọn vẹn có thể mày mò ra sự tăng trưởng và tiến hóa của mỗi giống loài cũng như tìm ra giải pháp tối ưu để ngăn cản, điều trị những căn bệnh do đột biến ADN di truyền.
ARN là gì?
ARN là một đại lượng phân tử sinh học, còn được người tiêu dùng nghe biết với tên thường gọi khác là RNA. ARN là bản sao của một đoạn ADN (tương ứng với một gen), ngoài ra ở một số trong những virut ARN là vật chất di truyền.
ARN có cấu trúc mạch đơn: Các ribônuclêôtit link với nhau bằng link cộng hóa trị giữa H3PO4 của ribônuclêôtit này với đường C5H10O5 của ribônuclêôtit tiếp sau đó. Tạo nên một chuỗi pôli nuclêôtit (kích thước của ARN ngắn lại thật nhiều so với kích thước của ADN)
Có 3 loại ARN là mARN, tARN và rARN tiến hành những hiệu suất cao rất khác nhau.
– mARN: ARN thông tin: mang thông tin mã hóa cho a.a
– tARN: ARN vận chuyển: mang a.a tham gia quy trình dịch mã.
– rARN: ARN riboxom: tham gia cấu trúc ribxom.
Ngoài ra còn tồn tại ARN mạch đơn, kép là vật chất di truyền ở virus, nhiều phân tử ARN rất nhỏ có hiệu suất cao điều hoà, ARN có hiệu suất cao như một enzim (ribozim)
Mỗi loại ARN có cấu trúc, thời hạn tồn tại trong tế bào rất khác nhau phù thích phù hợp với hiệu suất cao.
* Giống nhau:
a/ Cấu tạo
b/ Chức năng: Đều có hiệu suất cao trong quy trình tổng hợp protein để truyền đạt thông tin di truyền.
* Khác nhau:
a/ Cấu trúc:
b/ Chức năng:
VnDoc xin trình làng tới những em so sánh adn và arn về cấu trúc và hiệu suất cao rõ ràng và khá đầy đủ. Qua nội dung bài viết chắc rằng bạn đọc đã nắm được nội dung của bài học kinh nghiệm tay nghề rồi đúng không ạ ạ. Bài viết cho ta thấy được khái niệm về ADN và ARN từ đó đi so sánh về yếu tố giống nhau và rất khác nhau của ADN và ARN về cấu trúc, cấu trúc và hiệu suất cao của chúng. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích, tương hỗ những em ôn luyện đạt kết quả cao. Mời những em tìm hiểu thêm thêm những tài liệu khác được VnDoc biên soạn tại mục Tài liệu học tập lớp 10 do VnDoc tổng hợp như: Trắc nghiệm Tiếng Anh 10, Học tốt Ngữ văn 10, Giải bài tập Toán 10,…
Acid ribonucleic (ARN hay RNA) là một phân tử polyme cơ bản có nhiều vai trò sinh học trong mã hóa, dịch mã, điều hòa, và biểu lộ của gene. RNA và DNA là những acid nucleic, và, cùng với lipid, protein và cacbohydrat, tạo thành bốn loại đại phân tử cơ sở cho mọi dạng sự sống trên Trái Đất. Giống như DNA, RNA tạo thành từ một chuỗi nucleotide, nhưng rất khác DNA là thường tìm thấy nó ở dạng tự nhiên là một sợi đơn gập lại vào chính nó, hơn là sợi xoắn kép. Các sinh vật tế bào sử dụng RNA thông tin (mRNA) đề truyền đạt những thông tin di truyền (sử dụng những base nitric guanine, uracil, adenine, và cytosine, ký hiệu tương ứng bằng những vần âm G, U, A, và C) được cho phép tổng hợp trực tiếp lên những protein chuyên biệt. Nhiều virus mã hóa thông tin di truyền của chúng trong bộ gene RNA.
Một vòng cặp tóc mRNA tiền xử lý (pre-mRNA). Các cty chức năng nucleobase (lục) và bộ khung ribose-phosphate (lam). Đây là sợi đơn RNA bản thân tự gập lại.
Một số phân tử RNA đóng vai trò hoạt động giải trí và sinh hoạt bên trong tế bào như thể những chất xúc tác cho những phản ứng sinh học, trấn áp biểu lộ gene, hoặc những phục vụ nhu yếu cảm nhận và liên lạc trong quy trình truyền tín hiệu tế bào. Một trong những quy trình hoạt động giải trí và sinh hoạt đó là sinh tổng hợp protein, một hiệu suất cao phổ cập mà những phân tử RNA trực tiếp tham gia tổng hợp protein trên phân tử ribosome. Quá trình này sử dụng những phân tử RNA vận chuyển (tRNA) mang những amino acid đến phức hệ ribosome, nơi những phân tử RNA ribosome (rRNA) tiến hành ghép nối những amino acid với nhau tạo thành chuỗi tiền protein.
Các base trong một phân tử RNA.
[[Tập tin:50S-subunit of the ribosome 3CC2.png|nhỏ|Minh họa ba chiều của tiểu cty chức năng 50S của ribosome. RNA ribosome màu hoàng thổ, protein màu lam. Vị trí hoạt động giải trí và sinh hoạt là một đoạn nhỏ của rRNA, như thể hiện red color.
Cấu trúc hóa học của RNA có những điểm giống với DNA, nhưng có ba điểm khác lạ cơ bản:
Giống như DNA, hầu hết những hoạt động giải trí và sinh hoạt sinh học của RNA, gồm có mRNA, tRNA, rRNA, snRNA, và những RNA không mã hóa khác, chứa những trình tự bổ trợ update được cho phép một phần RNA gập lại[5] và bắt cặp với chính nó để tạo thành sợi kép xoắn ốc. Phân tích những RNA này đã cho toàn bộ chúng ta biết chúng có dạng cấu trúc bậc cao. Không tựa như DNA, không chứa một sợi xoắn kép quá dài, mà là một hệ gồm có những sợi xoắn kép ngắn đính cùng những cấu trúc tương tự như ở protein.
Theo dạng cấu trúc này, RNA trọn vẹn có thể trở thành những chất xúc tác (tựa như enzyme).[6] Ví dụ, khi xác lập cấu trúc của ribosome—một phức tạp RNA-protein tham gia xúc tác hình thành chuỗi peptide—những nhà sinh học phát hiện thấy vị trí hoạt động giải trí và sinh hoạt của nó chứa trọn vẹn của RNA.[7]
[[Tập tin:Piwi-siRNA-basepairing.png|nhỏ|phải|230px|Cặp base Watson-Crick trong siRNA (các nguyên tử hiđrô không được thể hiện)]]
Mỗi nucleotide trong RNA chứa một đường ribose, với cacbon được đánh thứ tự từ là một trong những’ đến 5′. Nhìn chung, một base được gắn vào vị trí 1′ là adenine (A), cytosine (C), guanine (G), hoặc uracil (U). Adenine và guanine là những purine, cytosine và uracil là những pyrimidine. Một nhóm phosphat gắn vào vị trí 3′ của một đường ribose và vào vị trí 5′ của đường ribose tiếp theo. Nhóm phosphat tích điện âm, làm cho RNA là phân tử mang điện (polyanion). Các base tạo thành link hiđrô giữa những cytosine và guanine, giữa adenine và uracil và giữa guanine và uracil.[8] Tuy thế, cũng trọn vẹn có thể có những tương tác khác, như một nhóm base adenine link với một nhóm khác trong chỗ phình,[9]
hoặc tại vòng bốn (tetraloop) GNRA có link cặp base guanine–adenine.[8]
Cấu trúc hóa học của RNA
Một thành phần cấu trúc quan trọng của RNA khác lạ với DNA đó là yếu tố xuất hiện của nhóm hydroxyl tại vị trí 2′ trong đường ribose. Sự xuất hiện của nhóm chức này làm cho dạng xoắn của RNA có dạng A-hình học (A-form geometry),[10] tuy nhiên trong trường hợp sợi đơn dinucleotide, trọn vẹn có thể hiếm gặp RNA trong dạng B-hình học như quan sát thấy ở hầu hết DNA.[11] Dạng A-hình học làm cho trên phân tử RNA có rãnh (groove) lớn hẹp và rất sâu và một rãnh nhỏ rộng và nông.[12] Hệ quả thứ hai của sự việc xuất hiện nhóm 2′-hydroxyl đó là trong những vùng có hình dáng linh hoạt (conformationally flexible regions) của một phân tử RNA (tức là không tham gia vào sự tạo thành sợi xoắn kép), trọn vẹn có thể tiến công hóa học vào link phosphodiester cạnh bên để cắt bộ khung RNA.[13]
Cấu trúc bậc hai của telomerase RNA.
RNA được phiên mã chỉ ở bốn base (adenine, cytosine, guanine và uracil),[14] nhưng những base này và nhóm đường gắn cùng trọn vẹn có thể được sửa đổi theo nhiều cách thức khi RNA trưởng thành. Ở pseudouridine (Ψ), mà trong số đó mối link giữa uracil và ribose bị chuyển từ link C–N thành link C–C, và ribothymidine (T) được tìm thấy ở nhiều nơi (nổi trội nhất là nó xuất hiện ở vòng TΨC của tRNA).[15] Một ví dụ base biến hóa khác đó là hypoxanthine, một base adenine đã khử amin mà nucleoside của nó được gọi là inosine (I). Inosine đóng vai trò quan trọng trong giả thuyết cặp base linh hoạt (wobble hypothesis) của mã di truyền.[16]
Có hơn 100 nucleoside biến hóa xuất hiện trong tự nhiên.[17] Sự phong phú chủng loại lớn số 1 trong cấu trúc của sửa đổi này trọn vẹn có thể tìm thấy ở tRNA,[18] trong lúc pseudouridine và nucleoside với 2′-O-methylribose thường xuất hiện trong rRNA là dạng phổ cập nhất.[19] Các nhà sinh học vẫn chưa hiểu khá đầy đủ vai trò đặc trưng của nhiều biến hóa này trong RNA. Tuy nhiên, đáng để ý là, trong RNA ribosome, nhiều thay đổi sau phiên mã xẩy ra ở những vùng có hiệu suất cao cực tốt như TT peptidyl transferase và giao diện tiểu cty chức năng, ý niệm rằng chúng quan trọng so với hiệu suất cao thường thì.[20]
Dạng hiệu suất cao của những phân tử RNA sợi đơn, tựa như những protein, thường yên cầu một cấu trúc bậc ba rõ ràng. Các bộ khung cho cấu trúc này được phục vụ nhu yếu bởi những yếu tố cấu trúc bậc hai là link hydro trong phân tử. Điều này dẫn đến một số trong những “miền” trọn vẹn có thể nhận ra được của cấu trúc bậc hai như vòng kẹp tóc (hairpin loop), phình và vòng lặp nội bộ (internal loop).[21] Vì RNA mang điện tích, những ion sắt kẽm kim loại như Mg2+ thiết yếu xuất hiện để ổn định nhiều cấu trúc bậc hai và bậc ba của RNA.[22]
Dạng đồng phân lập thể enantiomer xuất hiện tự nhiên của RNA là D-RNA chứa những D-ribonucleotide. Mọi TT đối xứng đều nằm trong D-ribose. Bằng cách sử dụng L-ribose hoặc L-ribonucleotide, trọn vẹn có thể tổng hợp được L-RNA.L-RNA có tính ổn định to nhiều hơn chống lại sự thoái biến của RNase.[23]
Giống như những phân tử sinh học có cấu trúc khác ví như protein, trọn vẹn có thể định nghĩa tô pô của một phân tử RNA đã gập. Điều này thường dựa vào sự sắp xếp những vị trí tiếp xúc nội chuỗi bên trong RNA đã gập, gọi là mạch tô pô (circuit topology).
Quá trình tổng hợp RNA gọi là phiên mã, luôn cần sự xúc tác của enzym RNA polymerase sử dụng một mạch khuôn của gen trên DNA. Sự khởi đầu phiên mã khởi đầu bằng enzyme kết nối vào trình tự khởi động trong DNA ở phía “thượng nguồn” của gen.
Quá trình trên được tiến hành nhờ nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất là spliceosome (thể chế biến) là một tổng hợp phân tử lớn và phức tạp. Sau khi chế biến hoàn tất, RNA trưởng thành được tạo ra và mới được xuất ra tế bào chất qua lỗ nhân.
Ở một số trong những ít nhóm sinh vật, còn tồn tại một số trong những RNA polymerase phụ thuộc RNA (RNA-dependent RNA polymerase) sử dụng RNA làm khuôn mẫu cho tổng hợp lên sợi RNA mới. Ví dụ, một số trong những virus RNA (như poliovirus) sử dụng loại enzyme này để sao chép vật tư di truyền của chúng.[25] Cũng vậy, RNA polymerase phụ thuộc RNA là một phần trong lộ trình can thiệp RNA ở nhiều sinh vật.[26]
Cấu trúc của ribozyme đầu búa (hammerhead ribozyme), một loại ribozyme có kĩ năng cắt RNA.
RNA thông tin (mRNA) là RNA mang thông tin từ DNA đến ribosome, những vị trí dịch mã để sinh tổng hợp protein trong tế bào. Trình tự mã hóa của mRNA xác lập lên trình tự amino acid trong protein được tổng hợp ra.[27] Tuy nhiên, nhiều RNA không tồn tại vai trò mã hóa cho protein (khoảng chừng 97% thành phầm RNA từ quy trình phiên mã là những protein không mã hóa trong sinh vật nhân thực[28][29][30][31]).
Những RNA không mã hóa (“ncRNA”) này trọn vẹn có thể được mã bởi chính bộ gene của chúng (RNA gene), nhưng cũng trọn vẹn có thể được tạo thành từ những intron mRNA.[32] Ví dụ nổi trội nhất cho những RNA không mã hóa đó là RNA vận chuyển (tRNA) và RNA ribosome (rRNA), mà cả hai đều tham gia vào quy trình dịch mã.[4] Có những RNA không mã hóa tham gia vào điều hòa biểu lộ gene, xử lý RNA và những vai trò khác. Một số RNA có thểm làm chất xúc tác cho phản ứng sinh hóa như cắt và nối những phân tử RNA khác,[33] và xúc tác tạo thành link peptide trong ribosome;[7] chúng được biết với tên thường gọi ribozyme.
Nếu phân theo độ dài của một chuỗi RNA, trọn vẹn có thể chia RNA thành những RNA nhỏ và RNA dài.[34] Bình thường, những RNA nhỏ có độ dài ngắn lại 200 nt, và những RNA dài có độ dài hơn thế nữa 200 nt.[35] Các phân tử RNA dài, hay còn gọi là RNA lớn, đa phần gồm có những RNA không mã hóa dài (lncRNA) và mRNA. Phân tử RNA nhỏ gồm có đa phần tiểu cty chức năng 5.8S RNA ribosome (rRNA), 5S rRNA, RNA vận chuyển (tRNA), microRNA (miRNA), RNA can thiệp nhỏ (small interfering RNA, siRNA), RNA neucleolar nhỏ (small nucleolar RNA, snoRNAs), RNA tương tác Piwi (Piwi-interacting RNA, piRNA), RNA nhỏ bắt nguồn từ tRNA (tRNA-derived small RNA, tsRNA)[36] và RNA nhỏ bắt nguồn từ rDNA (small rDNA-derived RNA, srRNA).[37]
Từ phân tử tiền mRNA (pre-mRNA) sau khoản thời hạn vô hiệu những đoạn intron sẽ tiến hành mRNA trưởng thành.
RNA thông tin (mRNA) mang những thông tin di truyền về trình tự của một protein đến ribosome, nhà máy sản xuất tổng hợp protein bên trong tế bào. Nó mã hóa sao cho cứ mỗi ba nucleotide (bộ ba mã hóa hay một codon) tương ứng với một amino acid. Trong tế bào sinh vật nhân thực, một phân tử tiền mRNA (pre-mRNA) được phiên mã từ DNA, tiếp sau đó nó được xử lý để trở thành mRNA trưởng thành. Quá trình này bao vô hiệu những đoạn intron—những vùng không mã hóa của pre-mRNA. Sau đó mRNA được đẩy từ nhân tế bào vào bào tương, nơi nó sẽ tìm tới những ribosome và tiến hành dịch mã thành protein tương ứng với việc tham gia cùng tRNA. Trong tế bào sinh vật nhân sơ, mà không tồn tại nhân và những gian xoang bào, mRNA trọn vẹn có thể link ngay với ribosome trong lúc nó đang rất được phiên mã từ DNA. Sau thuở nào hạn nhất định, những phân tử thông tin này thoái hóa thành những thành phần nucleotide với việc trợ giúp của ribonuclease.[27]
RNA vận chuyển (tRNA) là một sợi RNA nhỏ dài khoảng chừng 80 nucleotide mà vận chuyển một loại amino acid nhất định đến gắn vào chuỗi polypeptide đang dài dần tại vị trí của ribosome đang tổng hợp lên protein trong quy trình dịch mã. Nó có những vị trí được cho phép gắn amino acid và một vùng codon đối mã (anticodon) được cho phép nhận ra codon gắn trên mRNA thông tin trải qua link hydro.[32]
RNA ribosome (rRNA) là thành phần xúc tác của ribosome. Ribosome ở sinh vật nhân thực chứa bốn loại phân tử rRNA rất khác nhau: 18S, 5.8S, 28S và 5S rRNA. Ba phân tử rRNA được tổng hợp trong nhân con, và phân tử còn sót lại được tổng hợp ở nơi khác. Trong bào tương, RNA ribosome và protein phối hợp lại thành phức hệ nucleoprotein gọi là ribosome. Ribosome gắn với mRNA và tiến hành quy trình tổng hợp protein. Một số ribosome thường lúc nào thì cũng gắn với một sợi mRNA.[27] Gần như mọi RNA tìm thấy trong mọi tế bào sinh vật nhân thực là rRNA.
RNA thông tin-vận chuyển (transfer-messenger RNA, tmRNA) được tìm thấy ở nhiều vi trùng và lạp thể. Nó ghi lại những protein mã hóa bởi mRNAs mà thiếu những codon kết thúc cho việc thoái hóa và ngăn cản ribosome khỏi bị dừng.[38]
Một vài loại RNA có kĩ năng điều hòa làm sụt giảm quy trình biểu lộ gene bằng phương pháp gắn bổ trợ update vào một trong những phần của mRNA hoặc đoạn DNA của gene.[39][40] Các microRNA (miRNA; dài 21-22 nt) đã được tìm thấy ở sinh vật nhân thực và tác động trải qua can thiệp RNA (RNAi), nơi một phức hệ bộ phận tác động của miRNA và những enzyme trọn vẹn có thể cắt mRNA, cản trở mRNA đang trong quy trình dịch mã, hoặc làm tăng tốc sự thoái hóa của nó.[41][42]
Trong khi những RNA can thiệp nhỏ (small interfering RNA, siRNA; 20-25 nt) thường được tạo ra bằng phương pháp phá vỡ RNA của virus, cũng luôn có thể có những nguồn nội sinh siRNA.[43][44] siRNAs hoạt động giải trí và sinh hoạt trải qua quy trình can thiệp RNA Theo phong cách tương tự như miRNA. Một số miRNAs và siRNAs trọn vẹn có thể gây cho những gene chúng tác động tới bị methyl hóa, do đó làm giảm hoặc tăng hoạt động giải trí và sinh hoạt phiên mã ở những gene này.[45][46][47] Ở những thú hoang dã có RNA tương tác Piwi (piRNA; 29-30 nt) mà hoạt động giải trí và sinh hoạt trong những tế bào dòng mầm (germline) và được cho là những phân tử phòng thủ chống lại transposon và đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành giao tử (gametogenesis).[48][49]
Nhiều sinh vật nhân sơ có những RNA CRISPR, một khối mạng lưới hệ thống điều hòa tương tự như của can thiệp RNA.[50] Các RNA đối nghĩa (antisense RNA) được lan tỏa thoáng đãng ra; mà hầu hết điều hòa làm giảm sự hoạt động giải trí và sinh hoạt của một gene, nhưng có một số trong những là những phân tử kích hoạt quy trình phiên mã.[51] Một cách RNA đối nghĩa hoạt động giải trí và sinh hoạt là lúc nó gắn vào một trong những mRNA, tạo thành sợi kép RNA mà hiệu suất cao enzyme bị suy giảm sút.[52] Có nhiều RNA không mã hóa sợi dài tham gia điều hòa gene ở sinh vật nhân thực,[53] ví dụ những RNA như vậy là Xist, mà nó bao lấy nhiễm sắc thể X ở con cháu trong thú hoang dã có vú và bất hoạt nó.[54]
Một mRNA trọn vẹn có thể chứa những thành phần điều hòa trong chính nó, như những đoạn riboswitch, nằm trong vùng đầu 5′ không được dịch mã hoặc vùng đầu 3′ không được dịch mã; những yếu tố điều hòa trong vùng (cis-regulatory element) này điều hòa sự hoạt động giải trí và sinh hoạt của chính mRNA.[55] Những vùng không tham gia dịch mã cũng trọn vẹn có thể chứa những đoạn mà tham gia vào điều hòa ở những gene khác.[56]
Từ uridine đến pseudouridine là một cách sửa đổi RNA phổ cập.
Nhiều RNA tham gia vào sửa đổi những RNA khác. Những đoạn intron bị cắt thoát khỏi pre-mRNA bởi spliceosome, mà trong nó chứa một vài RNA hạt nhân nhỏ (small nuclear RNA, snRNA),[4] hoặc những intron trọn vẹn có thể là ribozyme mà vốn để làm cắt chính những đoạn intron khác.[57] RNA cũng trọn vẹn có thể được sửa đổi bằng dùng những nucleotide A, C, G và U trong một RNA này để thay đổi những nucleotide trong một RNA khác. Ở sinh vật nhân thực, sự sửa đổi những nucleotide của RNA nói chung được điều khiển và tinh chỉnh bởi những RNA nucleolar nhỏ (small nucleolar RNA, snoRNA; 60–300 nt),[32] được tìm thấy trong nhân con và những thể Cajal. snoRNAs phối thích phù hợp với những enzyme đến một vị trí trên RNA bằng phương pháp bắt cặp base với RNA. Các enzyme này tiếp sau đó tiến hành sửa đổi nucleotide. rRNA và tRNA là những phân tử được sửa đổi thật nhiều, nhưng snRNA và mRNA cũng trọn vẹn có thể là những tiềm năng cho sửa đổi base.[58][59] RNA cũng trọn vẹn có thể bị methyl hóa.[60][61]
Giống như DNA, RNA trọn vẹn có thể được vốn để làm mang thông tin di truyền. Các virus RNA có bộ gene chứa RNA mã hóa cho những protein của chúng. Bộ gene virus được tái bản bằng một số trong những protein này, trong lúc những protein khác có hiệu suất cao bảo vệ bộ gene khi hạt virus chuyển sang tế bào vật chủ mới. Viroid là một nhóm thể sinh bệnh khác, nhưng chúng chỉ chứa RNA, và không mã hóa cho bất kỳ một protein nào và được sao chép nhờ những polymerase của tế bào thực vật chủ.[62]
Các virus có bộ gen là RNA phải được tổng hợp ngược trở lại thành DNA nhờ enzyme phiên mã ngược; từ đó tạo ra DNA bổ trợ update rồi tiếp sau đó mới được phiên mã thành những RNA mới để làm khuôn dịch mã. Retrotransposon cũng rất được lan tỏa thoáng đãng ra nhờ cách sao chép DNA và RNA từ tế bào này sang tế bào khác,[63] và telomerase chứa một RNA được sử dụng làm khuôn mẫu cho việc lắp ráp những đoạn cuối của nhiễm sắc thể ở sinh vật nhân thực.[64]
RNA sợi kép (dsRNA) là RNA mà có hai sợi bổ trợ update, tương tự như ở DNA trong mọi tế bào. dsRNA tạo thành vật tư di truyền ở một số trong những virus (virus có RNA sợi kép, double-stranded RNA viruses). RNA sợi kép ví như ở RNA virus hoặc siRNA trọn vẹn có thể kích hoạt can thiệp RNA ở sinh vật nhân thực, cũng như hoạt hóa những protein interferon trong thú hoang dã có xương sống.[65][66][67][68]
Cuối thập niên 1990, những nhà sinh học đã phát hiện có một loại sợi đơn RNA khép kín ở thú hoang dã. Sau đó loại này được chính thức xác nhận và gọi là RNA vòng (circRNA). Xem rõ ràng về loại này ở trang RNA vòng.
Robert W. Holley, trái, chụp cùng đội nghiên cứu và phân tích của ông.
Nghiên cứu về RNA đã dẫn đến nhiều mày mò sinh học quan trọng cũng như nhiều giải Nobel. Acid nucleic được Friedrich Miescher mày mò ra lần thứ nhất vào năm 1868, khi ông gọi những vật tư này là ‘nuclein’ do chúng được tìm thấy trong nhân tế bào.[69] Sau đó người ta mày mò ra tại những tế bào sinh vật nhân sơ, mà không tồn tại nhân, cũng thấy chứa acid nucleic. Giải thuyết về vai trò của RNA trong sinh tổng hợp protein đã được nêu ra từ thời gian năm 1939.[70] Severo Ochoa nhận giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 1959 (cùng với Arthur Kornberg) cho mày mò của ông về một enzyme được cho phép tổng hợp được RNA trong phòng thí nghiệm.[71] Tuy nhiên, loại enzyme mày mò bởi Ochoa (polynucleotide phosphorylase) sau này được chứng tỏ là có vai trò làm thoái hóa RNA, chứ không phải tổng hợp lên RNA. Năm 1956 Alex Rich và David Davies cho lai hai dòng RNA để tạo thành tinh thể RNA thứ nhất mà cấu trúc của nó trọn vẹn có thể xác lập bằng kỹ thuật nhiễu xạ tia X (tinh thể học tia X).[72]
Trình tự của 77 nucleotide trong tRNA của một loài nấm men được Robert W. Holley xác lập lần thứ nhất vào năm 1965,[73] giúp Holley đoạt giải Nobel Sinh lý học và Y khoa 1968 (cùng với Har Gobind Khorana và Marshall Nirenberg).
Trong đầu thập niên 1970, những retrovirus và enzyme phiên mã ngược được phát hiện, và lần thứ nhất chứng tỏ rằng những enzyme tham gia quy trình sao chép từ RNA vào DNA (quy trình ngược so với quy trình thường thì của sự việc truyền thông tin di truyền). Nhờ mày mò này, David Baltimore, Renato Dulbecco và Howard Temin được trao giải Nobel Y học năm 1975.
Năm 1976, Walter Fiers cùng những đồng nghiệp lần thứ nhất đã giải trình tự thành công xuất sắc RNA trong một bộ gene của virus, hay bacteriophage MS2.[74]
Năm 1977, những intron và quy trình ghép RNA (RNA splicing) được phát hiện ở cả virus trên thú hoang dã và ở gene tế bào, đưa Philip Sharp và Richard Roberts đến giải Nobel năm 1993. Các phân tử RNA xúc tác (ribozyme) được phát hiện vào thời gian đầu thập kỷ 1980, và mang lại cho Thomas Cech và Sidney Altman giải Nobel năm 1989. Năm 1990, người ta tìm thấy trong thực vật Petunia (dã yên thảo) là trọn vẹn có thể dùng những gene để tắt những gene tương tự trong chính loài thực vật này, một mày mò đã mở đường cho kỹ thuật can thiệp RNA sau này.[75][76]
Trong khoảng chừng cùng thời hạn này, những sợi RNA dài 22 nt, mà lúc bấy giờ gọi là microRNA, được tìm thấy có vai trò trong sự tăng trưởng của C. elegans.[77]
Nghiên cứu can thiệp RNA đưa tới giải Nobel Y học năm 2006 cho Andrew Fire và Craig Mello, và giải Nobel Hóa học cho nghiên cứu và phân tích về quy trình phiên mã RNA trao cho Roger Kornberg trong cùng năm. Sự mày mò những RNA điều hòa biểu lộ gene đã dẫn đến những nỗ lực tăng trưởng những loại thuốc là từ RNA, như siRNA, có hiệu suất cao làm tắt một số trong những gene.[78]
Năm 1967, Carl Woese nêu ra giả thuyết rằng RNA trọn vẹn có thể là chất xúc tác và gợi ý những dạng sống nguyên thủy nhất (những phân tử tự tái bản) trọn vẹn có thể dựa vào RNA cả về mặt tiềm ẩn thông tin di truyền và làm chất xúc tác cho những phản ứng hóa sinh—hay còn gọi là giả thuyết toàn thế giới RNA.[79][80]
Tháng 3 năm năm ngoái, những nucleotide phức tạp của DNA và RNA, gồm có uracil, cytosine và thymine, được thông tin là đã tổng hợp được trong phòng thí nghiệm dưới những Đk của không khí ngoài thiên thể, sử dụng những hóa chất ban sơ, như pyrimidine, một hợp chất hữu cơ phổ cập tìm thấy trong những vẫn thạch. Pyrimidine, tựa như những hydrocarbon thơm đa vòng (polycyclic aromatic hydrocarbons, PAHs), là một trong những hợp chất giàu cacbon nhất tìm thấy trong Vũ trụ và trọn vẹn có thể hình thành trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên quanh những sao khổng lồ đỏ hoặc những đám mây bụi và khí liên sao.[81]
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện đi lại truyền tải về RNA.
Reply
6
0
Chia sẻ
– Một số Keywords tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn So sánh cấu trúc phân tử của dna và rna tiên tiến và phát triển nhất , Chia Sẻ Link Down So sánh cấu trúc phân tử của dna và rna “.
Bạn trọn vẹn có thể để lại Comment nếu gặp yếu tố chưa hiểu nghen.
#sánh #cấu #tạo #phân #tử #của #dna #và #rna So sánh cấu trúc phân tử của dna và rna