Mục lục bài viết
Update: 2022-04-12 18:29:07,Bạn Cần tương hỗ về Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII ở phía Bắc Việt Nam ngày này xuất hiện vương quốc sơ kỉ nào. Bạn trọn vẹn có thể lại phản hồi ở phía dưới để Mình đc tương hỗ.
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
Soạn Sử 6 trang 52 sách Cánh diều
Giải bài tập SGK Lịch sử 6 Bài 10 trang 52 giúp những bạn học viên lớp 6 nhanh gọn giải được những bài tập phần kiến thức và kỹ năng mới và phần rèn luyện vận dụng. Đồng thời nắm vững kiến thức và kỹ năng về yếu tố Ra đời và tăng trưởng những vương quốc Khu vực Đông Nam Á.
Soạn Sử 6 trang 49→52 sách Cánh diều được biên soạn khá đầy đủ với những nội dung trong SGK, giúp những bạn thuận tiện và đơn thuần và giản dị làm bài tập về nhà và học tốt hơn môn Lịch Sử 6. Vậy sau đấy là nội dung rõ ràng tài liệu, mời những bạn cùng theo dõi và tải tại đây.
Câu 1
Dựa vào lược đồ hình 10.1, hãy xác xác lập trí địa lí của Khu vực Đông Nam Á
Gợi ý vấn đáp
Vị trí địa lí của Khu vực Đông Nam Á:
Câu 2
Dựa vào lược đồ hình 10.2 và đọc thông tin, hãy trình diễn quy trình xuất hiện của những vương quốc cổ ở Khu vực Đông Nam Á.
Gợi ý vấn đáp
Câu 3
Dựa vào lược đồ hình 10.3 và đọc thông tin, hãy cho biết thêm thêm từ thế kỉ VII đến thế kỉ X, những vương quốc phong kiến ở Khu vực Đông Nam Á hình thành và tăng trưởng ra làm thế nào?
Gợi ý vấn đáp
Từ thế kỉ VII đến thế kỉ X, một số trong những vương quốc phong kiến ở khu vực Đông Nam Á đã tạo ra và tăng trưởng:
=> Bộ máy những nước được tổ chức triển khai quy củ, khối mạng lưới hệ thống và hoàn thiện. Các vương quốc lục địa tăng trưởng nông nghiệp, những vương quốc hải hòn đảo tăng trưởng thương nghiệp, hải cảng…
Trình bày sơ lược vị trí địa lí của khu vực Khu vực Đông Nam Á. Với vị trí địa lí như vậy, những vương quốc ở Khu vực Đông Nam Á đã chịu tác động bên phía ngoài ra làm thế nào trong quy trình Ra đời và tăng trưởng?
Gợi ý vấn đáp
Vị trí địa lí của Khu vực Đông Nam Á:
Nằm ở phía Đông-Nam châu Á, tiếp giáp Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, cầu nối giữa lục địa Á-Âu với lục địa Úc.
Khu vực Đông Nam Á gồm có khối mạng lưới hệ thống bán hòn đảo, hòn đảo, quần hòn đảo xen giữa biển rất phức tạp.
=> Khu vực Đông Nam Á có vị trí quan trọng, là cửa ngõ giao thương mua và bán, nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa cổ truyền truyền thống lớn. Tuy nhiên, đó cũng là nơi những cường quốc đối đầu tác động.
Viết một đoạn mô tả về quy trình Ra đời những vương quốc cổ ở Khu vực Đông Nam Á từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII nhờ vào những từ khóa sau, nhiệt đới gió mùa, lúa nước, đồ sắt, Ấn Độ, Trung Quốc, Khu vực Đông Nam Á.
Gợi ý vấn đáp
Sau Ấn Độ và Trung Quốc, từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII những vương quốc cổ đã tạo ra ở Khu vực Đông Nam Á. Cụ thể là: Ở Việt Nam đã xuất hiện nước Văn Lang, Âu Lạc…Trên lưu vực sông Mê Nam, người Môn xây dựng vương quốc Đva-ra-va-ti, Ha-ri-pun-giay-a. Mặt khác, ở lưu vực sông I-ra-oa-đi, người Môn đã và đang xây dựng vương quốc Tha-tơn và Pê-gu…Trên hòn đảo Mã Lai hình thành vương quốc Kê-đa, Tam-bra-lin-ga, Tu-ma-sic…
Sau khi xây dựng, những vương quốc đã tổ chức triển khai lại cỗ máy cơ quan ban ngành và tăng trưởng kinh tế tài chính. Với khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm mưa nhiều, những vương quốc lục địa đã tận dụng để tăng trưởng nông nghiệp lúa nước. Ở hải hòn đảo, những vương quốc tăng trưởng thương nghiệp, hàng hải,…
Ghép những vương quốc cổ ở Khu vực Đông Nam Á với tên địa điểm Ra đời ở cột tương ứng trong bảng tại đây:
Gợi ý vấn đáp
Ghép tên vương quốc:
Sưu tầm tư liệu về yếu tố hình thành và tăng trưởng của một vương quốc ở Khu vực Đông Nam Á từ thế kỉ VII đến thế kỉ X để trình làng cho những bạn
Gợi ý vấn đáp
Ví dụ: Vương quốc Phù Nam
Phù Nam là tên gọi thường gọi được đặt cho một vương quốc cổ của Campuchia trong lịch sử dân tộc bản địa Khu vực Đông Nam Á, xuất hiện khoảng chừng đầu Công Nguyên, ở khu vực hạ lưu và châu thổ sông Mê Kông. Theo nhiều thư tịch cổ Trung Quốc, thì trong thời kỳ hưng thịnh, vương quốc này về phía Đông, đã trấn áp cả vùng đất phía Nam Trung Bộ (Việt Nam), về phía Tây đến Thung lũng sông Mê Nam (Thái Lan), về phía Nam đến phần phía Bắc bán hòn đảo Mã Lai.
Quốc gia này tồn tại cho tới khoảng chừng nửa thế kỷ 7(sau năm 627) thì bị sáp nhập vào lãnh thổ của Chân Lạp(Campuchia). Mãi đến thế kỷ 17-thế kỷ 18, một phần lãnh thổ xưa kia sẽ là TT của Phù Nam, tách khỏi Chân Lạp để trở thành một bộ phận của lãnh thổ Việt Nam, tức Nam Bộ ngày này.
Yếu tố sắc tộc-ngôn từ của dân cư Phù Nam vẫn còn đấy đang rất được tranh luận, chưa thể đưa ra được kết luận rõ ràng từ những dẫn chứng hiện có. Một số giả thuyết nhận định rằng hầu hết dân cư Phù Nam nói những tiếng thuộc nhóm ngôn từ Môn-Khmer, giả thuyết khác nhận định rằng Phù Nam là một xã hội đa sắc tộc.
Từ thế kỉ VII đến thế kỉ X, ở phía Bắc Việt Nam ngày này xuất hiện vương quốc phong kiến nào?
Bài viết này hiện giờ đang tạo ra tranh cãi về tính chất trung lập. (tháng 2/2022)
Loạt bài
Lịch sử Việt Nam
Thời tiền sử
Hồng Bàng
An Dương Vương
Bắc thuộc lần I (207 TCN – 40)
Nhà Triệu (207 – 111 TCN)
Hai Bà Trưng (40 – 43)
Bắc thuộc lần II (43 – 541)
Khởi nghĩa Bà Triệu
Nhà Tiền Lý và Triệu Việt Vương (541 – 602)
Bắc thuộc lần III (602 – 905)
Mai Hắc Đế
Phùng Hưng
Tự chủ (905 – 938)
Họ Khúc
Dương Đình Nghệ
Kiều Công Tiễn
Nhà Ngô (938 – 967)
Loạn 12 sứ quân
Nhà Đinh (968 – 980)
Nhà Tiền Lê (980 – 1009)
Nhà Lý (1009 – 1225)
Nhà Trần (1225 – 1400)
Nhà Hồ (1400 – 1407)
Bắc thuộc lần IV (1407 – 1427)
Nhà Hậu Trần
Khởi nghĩa Lam Sơn
Nhà Hậu Lê
Nhà Lê sơ (1428 – 1527)
Lê
trung
hưng
(1533 – 1789)
Nhà Mạc (1527 – 1592)
Trịnh–Nguyễn
phân tranh
Nhà Tây Sơn (1778 – 1802)
Nhà Nguyễn (1802 – 1945)
Pháp thuộc (1887 – 1945)
Đế quốc Việt Nam (1945)
Chiến tranh Đông Dương (1945 – 1975)
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Quốc gia Việt Nam
Việt Nam Cộng hòa
Cộng hòa Miền Nam Việt Nam
Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (từ 1976)
Xem thêm
Lịch sử Việt Nam nếu tính từ lúc xuất hiện con người sinh sống thì đã có hàng vạn năm trước đó Công nguyên, còn tính từ khi cơ cấu tổ chức triển khai nhà nước được hình thành thì mới có thể khoảng chừng từ thời gian năm 700 năm trước đó công nguyên.
Các nhà khảo cổ đã tìm thấy những di tích lịch sử chứng tỏ loài người đã từng sống tại Việt Nam từ thời đại đồ đá cũ thuộc nền văn hóa cổ truyền truyền thống Tràng An, Ngườm, Sơn Vi và Soi Nhụ. Vào thời kỳ đồ đá mới, nền văn hóa cổ truyền truyền thống Hòa Bình – Bắc Sơn tại vùng này đã tiếp tục tăng trưởng về chăn nuôi và nông nghiệp, nhất là kỹ thuật trồng lúa nước. Những người Việt tiền sử trên vùng châu thổ sông Hồng – Văn minh sông Hồng và sông Mã này đã khai hóa đất để trồng trọt, tạo ra một khối mạng lưới hệ thống đê điều để khắc chế nước lụt của những sông, đào kênh để phục vụ cho việc trồng lúa và đã tạo ra nền văn minh lúa nước và văn hóa truyền thống làng xã
Truyền thuyết kể rằng từ thời gian năm 2879 TCN, nhà nước Xích Quỷ của người Việt đã tạo ra, cùng thời với truyền thuyết về Tam Hoàng Ngũ Đế tại Trung Quốc. Tuy nhiên, đây chỉ là truyền thuyết dân gian, những nghiên cứu và phân tích khảo cổ hiện chưa tìm kiếm được dẫn chứng nào đã cho toàn bộ chúng ta biết nhà nước này từng tồn tại.
Đến thời kỳ đồ sắt, vào lúc thế kỷ 8 TCN đã xuất hiện nhà nước thứ nhất của người Việt trên miền Bắc Việt Nam ngày này. Theo sử sách, đó là Nhà nước Văn Lang của những vua Hùng. Thời kỳ Vua Hùng được nhiều người ghi nhận là vương quốc có tổ chức triển khai thứ nhất của người Việt Nam, khởi đầu với truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên mà người Việt Nam tự hào truyền miệng từ đời này qua đời khác.[1]
Loạt bài
Lịch sử Khu vực Đông Nam Á
Khu vực Đông Nam Á thời tiền sử
Những nền văn minh thứ nhất
Văn hóa Đông Sơn
Văn hóa Sa Huỳnh
Văn hóa Óc Eo
Văn hóa Mã Lai
Văn hóa Java
Văn hóa Môn – Khmer
Các vương quốc đầu thứ nhất
Văn Lang (TK 7 TCN – 258TCN)
Âu Lạc (258TCN-208TCN)
Lâm Ấp (192 – 605)
Phù Nam (1 – 630)
Chân Lạp (550 – 717)
Dvaravati (TK 6 – TK 11)
Malayu (TK 4 – TK 7)
Langkasuka (TK 4 – TK 7)
Pan Pan (TK 4 – TK 7)
Sailendra (732 – giữa TK 9)
Medang (giữa TK 9 – 1049)
Pyu (TK 3 – TK 9)
Hariphunchai (TK 8 – TK 13)
Các vương quốc phong kiến hình thành
Đại Việt (938 – 1887)
Chăm Pa (TK 7 – 1693)
Vương quốc Khmer (877 – 1863)
Pagan (TK 9 – TK 13)
Sukhothai (1238 – 1448)
Ayutthaya (1351 – 1767)
Lan Na (1254 – TK 17)
Lan Xang (1353 – TK 18)
Kediri (1049 – 1221)
Majapahit (1293 – 1527)
Srivijaya (TK 8 – TK 13)
Melaka (1402 – 1511)
Giao lưu về văn hóa truyền thống – tôn giáo
Phật giáo đại thừa
Phật giáo tiểu thừa
Hindu giáo
Hồi giáo
Công giáo
Ảnh hưởng của Ấn Độ
Ảnh hưởng của Trung Hoa
Thực dân hóa từ Châu Âu
Thuộc địa Hà Lan
Thuộc địa Bồ Đào Nha
Thuộc địa Anh
Thuộc địa Tây Ban Nha
Thuộc địa Pháp
Các trào lưu dân tộc bản địa thời gian đầu thế kỷ 20
Khu vực Đông Nam Á lúc bấy giờ
Xem thêm
Lịch sử Việt Nam thời tiền sử (trước thời Hồng Bàng) chỉ được ghi nhận, Dự kiến trải qua những di tích lịch sử khảo cổ. Các truyền thuyết, dã sử đều phải có sau quá trình này.
Khu vực nay là Việt Nam đã có người ở từ thời kỳ đồ đá cũ. Các nhà khảo cổ đã tìm ra những dấu vết người thượng cổ cư ngụ tại hang Thẩm Hoi, Thẩm Khuyên (Lạng Sơn), núi Đọ (Thanh Hóa), Thung Lang (Ninh Bình) và Nga Sơn, Thanh Hóa cách đó hàng trăm nghìn năm. Thời kỳ này mực nước biển thấp hơn, và Việt Nam khi đó tiếp nối đuôi nhau với bán hòn đảo Malaysia, hòn đảo Java, Sumatra và Kalimantan của Indonesia, với khí hậu ẩm và mát hơn hiện giờ. Người Việt cổ khai thác đá gốc (ba-dan) ở sườn núi, ghè đẽo thô sơ một mặt, tạo ra những công cụ mũi nhọn, rìa lưỡi dọc, rìa lưỡi ngang, nạo,… bỏ lại nơi chế tác những mảnh đá vỡ (mảnh tước). Những di tích lịch sử ở núi Đọ sẽ là dẫn chứng cổ xưa nhất về yếu tố xuất hiện của con người tại vùng đất Việt, khi tổ chức triển khai xã hội loài người chưa hình thành.
Vào thời kỳ mà những nhà nghiên cứu và phân tích gọi là Văn hóa Sơn Vi, những nhóm dân cư nguyên thủy tại đây đã sinh sống bằng hái lượm và săn bắt trong một hệ sinh thái xanh miền nhiệt – ẩm với một toàn thế giới thú hoang dã và thực vật phong phú, phong phú chủng loại cách đó 11-23 nghìn năm, cuối thế Canh Tân (Late Pleistocene).
Cách đây 15.000 – 18.000 năm trước đó, đấy là thời kỳ nước biển xuống thấp. Đồng bằng Bắc Bộ bấy giờ kéo dãn ra mãi đến tận hòn đảo Hải Nam và những khu vực khác. Về mặt địa chất học thời kỳ khoảng chừng 15 nghìn năm trước đó Công nguyên (cách đó khoảng chừng 18 nghìn năm) là thời kỳ cuối của kỷ băng hà, nước biển dâng cao dần đến khoảng chừng năm 8.000 năm trước đó đây thì đột ngột dâng cao khoảng chừng 130m (tính từ tâm của kỷ băng hà là khu vực Bắc Mỹ). Nước biển ở lại suốt thời kỳ này cho tới và rút đi vào lúc 5.500 năm trước đó đây. Ứng với thời kỳ này cùng với những di chỉ khảo cổ đã cho toàn bộ chúng ta biết nước biển đã ngập toàn bộ khu vực đồng bằng sông Hồng ngày này đến tận Vĩnh Phúc trong suốt trong khoảng chừng thời gian gần 3.000 năm.
Do chính đặc trưng về địa chất nên vùng đồng bằng sông Hồng, vịnh Bắc bộ không tồn tại Đk khai thác nền đất cổ đại có ở khoảng chừng 8000 năm trước đó Công nguyên (trước lúc có đại hồng thủy) để xác nhận dấu vết của những nền văn minh khác nếu có. Trang sử Việt có một khoảng chừng trống không xác lập được từ khoảng chừng năm trước đó 5.500 năm – 18.000 năm trước đó.
Sau thời kỳ văn hóa truyền thống Sơn Vi là văn hóa truyền thống Hòa Bình và Bắc Sơn, thuộc thời kỳ đồ đá mới. Văn hóa Hòa Bình được ghi nhận là cái nôi của nền văn minh lúa nước, xuất thân từ Khu vực Đông Nam Á có niên đại trễ được tìm thấy vào lúc 15000 năm trước đó đây. Do đặc trưng địa chất về hồng thủy nên trọn vẹn có thể một phần sự tăng trưởng rực rỡ của nền văn hóa cổ truyền truyền thống Hòa Bình trọn vẹn có thể đã chưa lúc nào được trao ra và tìm thấy.
Các nhà khảo cổ đã link sự khởi đầu của nền văn minh người Việt ở cuối thời kỳ đồ đá mới và đầu thời đại đồ đồng (vào lúc hơn 5700 năm trước đó Công nguyên).[2]
Văn hóa Phùng Nguyên là một nền văn hóa cổ truyền truyền thống tiền sử thuộc sơ kỳ thời đại đồ đồng, cuối thời đại đồ đá mới, cách đó chừng 4.000 năm đến 3.500 năm.[cần dẫn nguồn] Phùng Nguyên là tên gọi một làng ở xã Kinh Kệ, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, nơi thứ nhất tìm ra những di chỉ của nền văn hóa cổ truyền truyền thống này.
Văn hóa Đồng Đậu là nền văn hóa cổ truyền truyền thống thuộc thời kỳ đồ đồng ở Việt Nam cách ngày này khoảng chừng 3.000 năm, sau văn hóa truyền thống Phùng Nguyên, trước văn hóa truyền thống Gò Mun. Tên của nền văn hóa cổ truyền truyền thống này đặt theo tên Khu di tích lịch sử lịch sử Đồng Đậu ở thị xã Yên Lạc, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc.
Đến khoảng chừng năm 1200 TCN, sự tăng trưởng của kỹ thuật trồng lúa nước và đúc đồ đồng trong khu vực sông Mã và đồng bằng sông Hồng đã dẫn đến việc tăng trưởng của nền văn hóa cổ truyền truyền thống Đông Sơn, nổi trội với những trống đồng. Các vũ khí, dụng cụ và trống đồng được khai thác của văn hóa truyền thống Đông Sơn minh chứng cho việc kỹ thuật đúc đồ đồng bắt nguồn từ đây, nhiều mỏ đồng nhỏ xưa đã được khai thác ở miền Bắc Việt Nam. Ở đây những nhà khảo cổ đã tìm thấy quan tài và lọ chôn hình thuyền, nhà sàn, và dẫn chứng về phong tục ăn trầu và nhuộm răng đen.
Theo một số trong những sách cổ sử[3], những tộc người Việt cổ (Bách Việt) sinh sống ở miền Lĩnh Nam, gồm có một vùng to lớn phía nam sông Trường Giang của Trung Quốc lúc bấy giờ đến vùng đồng bằng sông Hồng, sông Mã ở miền bắc nước ta Việt Nam. Truyền thuyết kể rằng nhà nước Xích Quỷ của những tộc người Việt đã được hình thành từ thời gian năm 2879 TCN tại vùng Hồ Động Đình (Hồ Nam, Trung Quốc ngày này).
Hiện không tồn tại chứng cứ khảo cổ để xác lập sự tồn tại của nước Xích Quỷ, nó chỉ mang tính chất chất lịch sử một thời tựa như thời kỳ Tam Hoàng Ngũ Đế của Trung Hoa. Nếu thực sự tồn tại một liên minh của những bộ tộc người Việt cổ (Xích Quỷ) trong thời kỳ này thì trọn vẹn có thể nói rằng đây chỉ là một kiểu liên minh những bộ tộc lỏng lẻo giữa những nhóm tộc Việt rất khác nhau như Điền Việt ở Vân Nam, Dạ Lang ở Quý Châu, Mân Việt ở Phúc Kiến, Đông Việt ở Triết Giang, Sơn Việt ở Giang Tây, Nam Việt ở Quảng Đông, Âu Việt (Tây Âu) ở Quảng Tây, Lạc Việt ở miền bắc nước ta Việt Nam[4]… Các nhóm tộc Việt này còn có nhiều điểm rất khác nhau về ngôn từ, tập quán và địa phận cư trú, quan hệ giữa những tộc này đa phần là trao đổi marketing chứ không tồn tại một nhà nước thống nhất.
Đến thời Xuân Thu–Chiến Quốc (thế kỷ VIII TCN đến thế kỷ III TCN), do những sức ép từ những vương quốc Sở, Tần ở miền Bắc Trung Quốc và làn sóng người Hoa Hạ chạy tị nạn cuộc chiến tranh từ miền Bắc xuống nên từ từ những tộc người Việt cổ bị mất lãnh thổ, một số trong những bộ tộc Việt bị đồng hóa vào người Hoa Hạ. Đỉnh điểm là vào thời Tần Thủy Hoàng, lãnh thổ của Trung Hoa kéo xuống tận ven bờ biển phía nam Quảng Đông[5].
Những dịch chuyển trong thời kỳ này cũng dẫn tới sự tan rã của liên minh của những tộc người Việt; từ thế kỷ VIII TCN trở đi từ những bộ tộc Việt cư trú tại những khu vực rất khác nhau ở miền nam sông Dương Tử đã tạo ra nên những nhà nước rất khác nhau ở từng khu vực cũng như thời kỳ như: Nước Việt, Văn Lang, Việt Thường, Nam Việt, Âu Lạc, Quỳ Việt, Mân Việt, Đông Việt,… Các bộ tộc này từng bước bị những vương triều của người Hoa Hạ ở miền Bắc sông Dương Tử vượt mặt thôn tính, hoặc là tự nội chiến với nhau dẫn tới suy yếu. Đến thời kỳ đế chế Hán khoảng chừng thế kỷ I TCN, toàn bộ những nhà nước Việt đều bị thôn tính[6].
Nước Văn Lang (Thế kỷ VII–258 TCN hoặc 218 TCN)
Lãnh thổ nước Văn Lang năm 500 TCN
Đến thế kỷ 8 TCN, những nhà nước độc lập của những tộc người Việt dần được hình thành khắp vùng phía Nam sông Dương Tử[6].
Các tài liệu nghiên cứu và phân tích tân tiến[7] cũng như những dẫn chứng khảo cổ học}[8] phần lớn đều đồng ý theo ghi chép của Việt sử lược về một vương quốc Văn Lang của người Lạc Việt có niên đại xây dựng vào thế kỷ VII TCN cùng thời Chu Trang Vương (696 TCN – 682 TCN) ở Trung Quốc. Vương quốc này tồn tại ở khu vực mà ngày này là vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ cũng như ba tỉnh Thanh Hóa-Nghệ An-thành phố Hà Tĩnh. Nhà nước này trọn vẹn có thể đã giao lưu marketing với những bộ tộc Việt khác, trọn vẹn có thể là cả với nước Việt của Việt Vương Câu Tiễn ở khu vực hạ lưu sông Trường Giang (Trung Quốc) ngày này.
Bộ máy nhà nước Văn Lang đã bước tiên phong phỏng theo thể chế quân chủ. Ở TW do vua Hùng đứng đầu, có những Lạc hầu và Lạc tướng giúp việc. Ở địa phương phân thành 15 bộ (là 15 bộ lạc của vùng đồng bằng Bắc Bộ trước lúc nhà nước Ra đời) do Lạc tướng quản trị và vận hành. Dưới bộ là những làng do Bồ chính quản trị và vận hành.
Đến thế kỷ III TCN, Thục Phán, thủ lĩnh của cục tộc Âu Việt – một trong những bộ tộc của Bách Việt ở phía Bắc Văn Lang, đã vượt mặt Hùng Vương thứ 18 lập nên nhà nước Âu Lạc. Nhà nước liên minh Âu Việt – Lạc Việt đã vượt mặt cuộc xâm lược của nhà Tần. Nhà nước định đô tại Cổ Loa, thuộc huyện Đông Anh, Tp Hà Nội Thủ Đô ngày này. Ông tự xưng là An Dương Vương.
Nước Âu Lạc của An Dương Vương bị Triệu Đà (một viên tướng cũ của nhà Tần) thôn tính năm 208 TCN (hoặc 179 TCN).
Bắc thuộc là một yếu tố còn tồn tại hai quan điểm rất khác nhau từ xưa đến nay của lịch sử dân tộc bản địa Việt Nam, phần lớn những quan điểm sử học thời phong kiến đều nhận định rằng nhà Triệu là một triều đại trong lịch sử dân tộc bản địa Việt Nam, vì vậy thời Bắc thuộc khởi đầu từ thời gian năm 111 TCN khi nhà Hán lấn chiếm nước Nam Việt. Quan điểm thứ hai được xuất hiện từ thế kỷ XVIII khi sử gia Ngô Thì Sĩ phủ nhận nhà Triệu là triều đại chính thống của Việt Nam vì Triệu Đà vốn là người Hoa ở phương Bắc, là tướng theo lệnh Tần Thủy Hoàng mà đánh xuống phương Nam. Quan điểm này được tiếp nối bởi sử gia Đào Duy Anh trong thế kỷ XX, những sách lịch sử dân tộc bản địa trong nền giáo dục tại Việt Nam lúc bấy giờ đều theo quan điểm này. Theo quan điểm thứ hai này thì thời Bắc thuộc trong lịch sử dân tộc bản địa Việt Nam khởi đầu từ thời gian năm 179 TCN khi nhà Triệu lấn chiếm nước Âu Lạc của An Dương Vương.
Cuối thời Tần, Triệu Đà (người nước Triệu thời Chiến Quốc, nay là tỉnh Hà Bắc của Trung Quốc) được nhà Tần chỉ định là Huyện lệnh huyện Long Xuyên, sau được Nhâm Ngao tự ý chỉ định làm Quận úy quận Nam Hải (thuộc tỉnh Quảng Đông ngày này).
Nhân khi nhà Tần rối loạn sau cái chết của Tần Thủy Hoàng (210 TCN), Triệu Đà đã tách ra cát cứ quận Nam Hải, tiếp sau đó đem quân thôn tính sáp nhập vương quốc Âu Lạc và quận Quế Lâm lân cận rồi xây dựng một nước riêng, quốc hiệu Nam Việt với kinh đô đặt tại Phiên Ngung (nay là thành phố Quảng Châu Trung Quốc, tỉnh Quảng Đông) vào năm 207 TCN.
Nước Nam Việt trong thời nhà Triệu gồm có khu vực hai tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây của Trung Quốc và miền Bắc Việt Nam ngày này. Nam Việt được phân thành 4 quận: Nam Hải, Quế Lâm, Giao Chỉ và Cửu Chân. Biên giới phía bắc là khối mạng lưới hệ thống dãy núi Ngũ Lĩnh, biên giới phía nam là dãy Hoành Sơn.
Sau khi nhà Hán được xây dựng và thống nhất toàn Trung Quốc, Triệu Đà xưng là Hoàng đế của nước Nam Việt để tỏ ý ngang hàng với nhà Tây Hán. Trong khoảng chừng thời hạn 68 năm (179 TCN – 111 TCN), miền Bắc Việt Nam lúc bấy giờ là một phần của nước Nam Việt, nước này còn có vua là người Trung Hoa và vị vua này sẽ không công nhận sự cai trị của nhà Hán.
Năm 111 TCN, lực lượng của Hán Vũ Đế xâm chiếm nước Nam Việt và sáp nhập Nam Việt vào đế chế Hán. Người Trung Quốc muốn quản trị và vận hành miền châu thổ sông Hồng để sở hữu điểm dừng cho tàu bè đang marketing với Khu vực Đông Nam Á[9]. Trong thế kỷ I, những tướng Lạc Việt vẫn còn đấy được giữ chức, nhưng Trung Quốc khởi đầu quyết sách đồng hóa những lãnh thổ bằng phương pháp tăng thuế và cải tổ luật hôn nhân gia đình để biến Việt Nam thành một xã hội phụ hệ để dễ tiếp thu quyền lực tối cao chính trị hơn.
Một cuộc khởi nghĩa do Hai Bà Trưng lãnh đạo đã nổ ra ở quận Giao Chỉ, tiếp theo tiếp sau đó là những quận Cửu Chân, Nhật Nam, Hợp Phố và những địa phương khác của vùng Lĩnh Nam (mà theo cổ sử Việt ghi nhận là có toàn bộ 65 thành trì) hưởng ứng trong năm 40. Sau đó, nhà Hán phái tướng Mã Viện sang đàn áp cuộc khởi nghĩa này. Sau 3 năm giành độc lập, cuộc khởi nghĩa bị tướng Mã Viện đàn áp. Do bị cô lập và quân đội chưa tổ chức triển khai hoàn thiện nên Hai Bà Trưng không đủ sức chống cự lại quân do Mã Viện chỉ huy. Hai Bà Trưng đã tự vẫn trên dòng sông Hát để giữ vẹn khí tiết.
Tiếp theo sau nhà Hán, những triều đại phong kiến Trung Quốc tiếp sau đó khác ví như Đông Ngô, nhà Tấn, Lưu Tống, Nam Tề, nhà Lương lần lượt thay nhau đô hộ Việt Nam, người Việt đã và đang nhiều lần nổi dậy chống lại sự cai trị của ngoại bang, tuy nhiên toàn bộ đều không thành công xuất sắc cho tiềm năng giành độc lập.
Các cuộc nổi dậy tiêu biểu vượt trội như khởi nghĩa bạn hữu Triệu Quốc Đạt và Triệu Thị Trinh vào thời thuộc Đông Ngô. Cuộc nổi dậy của bạn hữu Lý Trường Nhân và Lý Thúc Hiến từ thời bắc thuộc Lưu Tống, Nam Tề từ thời gian năm 468 đến 485.
Năm 541, Lý Bí nổi dậy khởi nghĩa, đã đánh đuổi được thứ sử Tiêu Tư nhà Lương, sau 3 lần vượt mặt quân Lương trong năm tiếp sau đó, Lý Bí tự xưng đế tức là Lý Nam Đế, lập ra nước Vạn Xuân vào năm 544. Đến năm 545, nhà Lương cử Trần Bá Tiên và Dương Phiêu sang đánh nước Vạn Xuân, Lý Nam Đế bị thua trận, giao lại binh quyền cho Triệu Quang Phục. Sau khi Lý Nam Đế mất, Triệu Quang Phục đánh đuổi được quân Lương vào năm 550, bảo vệ được nước Vạn Xuân. Ông tự xưng là Triệu Việt Vương, đến năm 571, một người cháu của Lý Nam Đế là Lý Phật Tử đã cướp ngôi Triệu Việt Vương, tiếp tục giữ được sự độc lập cho những người dân Việt thêm 20 năm nữa cho tới khi nhà Tùy sang đánh năm 602.
Kế tiếp nhà Tùy, nhà Đường đô hộ Việt Nam gần 300 năm. Trung Quốc đến thời Đường đạt tới cực thịnh, bành trướng ra 4 phía, phía bắc lập ra An Bắc đô hộ phủ, phía đông đánh nước Cao Ly lập ra An Đông đô hộ phủ, phía tây lập ra An Tây đô hộ phủ và phía nam lập ra An Nam đô hộ phủ, tức là lãnh thổ nước Vạn Xuân cũ.
Trong thời kỳ thuộc nhà Đường, đã nổ ra những cuộc khởi nghĩa chống Bắc thuộc của người Việt như khởi nghĩa Lý Tự Tiên và Đinh Kiến, khởi nghĩa Mai Hắc Đế, khởi nghĩa Phùng Hưng và khởi nghĩa Dương Thanh từ thời gian cuối thế kỷ VII đến thế kỷ IX.
Từ sau loạn An Sử (756–763), nhà Đường suy yếu và bị mất thực quyền trấn áp với nhiều địa phương do những phiên trấn cát cứ, không trấn áp nổi phía nam. An Nam đô hộ phủ bị những nước láng giềng Nam Chiếu, Chăm Pa, Sailendra vào cướp phá và giết hại người địa phương thật nhiều, riêng Nam Chiếu đã giết và bắt đến 15 vạn người, quân Đường bị vượt mặt nhiều lần. Tới năm 866, nhà Đường trấn áp trở lại và đổi gọi là Tĩnh Hải quân.
Cuối thế kỷ IX, nhà Đường bị suy yếu trầm trọng sau cuộc nổi loạn của Hoàng Sào và những cuộc chiến tranh quân phiệt tại Trung Quốc. Tại Việt Nam, năm 905, một hào trưởng địa phương người Việt là Khúc Thừa Dụ đã sở hữu giữ thủ phủ Đại La, khởi đầu thời kỳ tự chủ của người Việt.
Các triều đại này nỗ lực đồng hóa dân tộc bản địa Việt Nam theo tộc Hán. Tuy vậy, tuy nhiên chịu nhiều tác động về tổ chức triển khai thể chế chính trị, xã hội, văn hóa truyền thống của Trung Quốc, nhưng người Việt Nam vẫn giữ được nhiều thực ra nền tảng văn hóa truyền thống dân tộc bản địa vốn có của tớ sau một nghìn năm đô hộ.[10]
Người Việt cũng chịu tác động của Phật giáo Đại thừa đang tăng trưởng ở Đông Á, tuy nhiên lúc đó Khu vực Đông Nam Á đã chịu tác động của Ấn Độ giáo và Phật giáo Nguyên thủy. Phật giáo Đại thừa được hòa trộn với Nho giáo, Lão giáo và thêm vào đó là những tín ngưỡng dân gian địa phương[11].
Họ Khúc (905–923 hoặc 930)
Năm 905, Khúc Thừa Dụ đã xây dựng cơ quan ban ngành tự chủ của người Việt nhân khi nhà Đường suy yếu, đặt nền móng cho nền độc lập của Việt Nam.
Bản đồ phim hoạt hình về yếu tố thay đổi lãnh thổ của Việt Nam, 1009–1945
Bản đồ thay đổi lãnh thổ Việt Nam từ 1009 đến 1945.
Tên gọi Việt Nam
2879–2524 TCN
Xích Quỷ (truyền thuyết)
2524–258 TCN
Văn Lang (truyền thuyết)
257–179 TCN
Âu Lạc
204–111 TCN
Nam Việt
111 TCN–40 CN
Giao Chỉ
40–43
Lĩnh Nam
43–203
Giao Chỉ
203–544
Giao Châu
544–602
Vạn Xuân
602–679
Giao Châu
679–757
An Nam
757–766
Trấn Nam
766–866
An Nam
866–967
Tĩnh Hải quân
968–1054
Đại Cồ Việt
1054–1400
Đại Việt
1400–1407
Đại Ngu
1407–1427
Giao Chỉ
1428–1804
Đại Việt
1804–1839
Việt Nam
1839–1945
Đại Nam
1887–1954
Đông Dương
(Bắc/Trung/Nam Kỳ)
từ 1945
Việt Nam
Bản mẫu chính
Sinh vật định danh
Lịch sử Việt Nam
Mô hình tháp bằng đất sét thời Lý
Năm 939, Ngô Quyền xưng vương sau trận chiến lịch sử dân tộc bản địa trên sông Bạch Đằng trước quân Nam Hán.
Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh xưng đế, lập nên nhà Đinh (968–980) và đặt tên nước là Đại Cồ Việt.
Năm 980, Lê Hoàn lên ngôi vua, lập nên nhà Tiền Lê (980–1009)
Năm 1009, Lý Công Uẩn lên ngôi vua, lập nên nhà Lý (1009–1225). Năm 1054, vua Lý Thánh Tông thay tên thành Đại Việt.
Việt Nam quá trình này trải qua nhiều quyết sách phong kiến: Nhà Ngô (939–965), nhà Đinh (968–980), nhà Tiền Lê (980–1009), nhà Lý (1009–1225), nhà Trần (1226–1400) và nhà Hồ (1400–1407).
Trong thời kỳ này, những vương triều phương Bắc ở Trung Hoa, Mông Cổ mang quân sang xâm lược, nhưng đều bị Việt Nam đẩy lùi: Lê Hoàn và Lý Thường Kiệt đẩy lui hai lần quân nhà Tống (năm 981 và 1076), nhà Trần vượt mặt quân Mông Cổ năm 1258 và tiếp sau đó là nhà Nguyên vào năm 1285 và 1288. Đầu thế kỷ XV, nhà Minh xâm chiếm hữu được Đại Việt và cai trị trong 20 năm, nhưng cũng trở nên Lê Lợi nổi lên đánh đuổi năm 1428 và xây dựng nhà Hậu Lê. Năm 1789, nhà Thanh sang xâm lược cũng trở nên Nguyễn Huệ vượt mặt. Tuy nhiên, từ thời gian cuối thế kỷ XVIII trở đi, phong kiến Việt Nam đã khởi đầu suy yếu.
Từ thế kỷ X tới thế kỷ XIV, những triều đại Đại Việt xây dựng nhà nước trên cơ sở Phật giáo cùng với những tác động Nho giáo từ Trung Quốc. Tới thời gian cuối thế kỷ XIV, tác động của Phật giáo dần thu hẹp và tác động của Nho giáo tăng thêm, sự tăng trưởng nhà nước Nho giáo theo quy mô kiểu Trung Hoa, sang đến thế kỷ XV thì Đại Việt có một cơ cấu tổ chức triển khai cơ quan ban ngành tương tự nước láng giềng Trung Hoa, cơ cấu tổ chức triển khai luật pháp, hành chính, văn chương và nghệ thuật và thẩm mỹ đều theo phong cách Trung Hoa.
Cùng với việc thu nhận quy mô chính trị, tổ chức triển khai xã hội của Trung Hoa, những triều đại Việt Nam từ thế kỷ X trở đi từng bước mở rộng vùng tác động ra ngoài khu vực đồng bằng sông Hồng. Từ triều Lý, trải qua những cuộc hôn nhân gia đình, quân sự chiến lược và tấn phong thủ lĩnh những bộ tộc miền núi, những vương triều Lý, Trần, Lê đã lần lượt sáp nhập và đưa những sắc tộc khác ở vùng Tây Bắc, Đông Bắc vào vương quốc Đại Việt. Cùng với những người Việt, những bộ tộc miền núi đã cùng chung sức với những người Việt trong những công cuộc chống ngoại xâm và xây dựng giang sơn.
Việt Nam trong thời phong kiến tăng trưởng vẫn nhờ vào nông nghiệp mà đa phần là trồng lúa nước để phục vụ nhu yếu lương thực, từng triều đại đã lần lượt cho đắp đê ngăn lũ lụt, đào kênh dẫn nước cũng như giao thông vận tải đi lại, khai hoang những vùng đất đồng bằng ven bờ biển để tăng diện tích quy hoạnh s trồng trọt. Các hoạt động giải trí và sinh hoạt thương mại, ngoại thương cũng được hình thành. Ngoài hai vương quốc láng giềng Trung Quốc và Chăm Pa, vào thời nhà Lý, nhà Trần đã có marketing thêm với những vương quốc trong vùng Khu vực Đông Nam Á tại cảng Vân Đồn (Quảng Ninh), thời Hậu Lê có marketing thêm với châu Âu, Nhật Bản tại những TT như Thăng Long và Hội An.
Trúc Lâm Đại sĩ xuất sơn đồ (竹林大士出山图)
Năm 1407, quân Minh sang xâm lược Đại Ngu với cớ đánh đuổi nhà Hồ Phục hồi nhà Trần (Phù Trần diệt Hồ). Quân Minh nhanh gọn vượt mặt quân Đại Ngu, quá trình này gọi là Bắc thuộc lần 4.
Các lực lượng của Nhà Hậu Trần đã nổi dậy từ 1407–1413 để chống lại quân Minh nhưng cũng trở nên đánh dẹp.
Một thủ lĩnh Giao Chỉ là Lê Lợi khởi nghĩa chống lại sự đô hộ của Nhà Minh. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi năm 1427, Lê Lợi lên ngôi nhà vua, lập ra Nhà Hậu Lê.
Đại Việt sử ký toàn thư – bộ chính sử Việt Nam xưa nhất còn tồn tại nguyên vẹn đến ngày này
Năm 1427, Lê Lợi sau khoản thời hạn vượt mặt quân Minh lập ra Nhà Hậu Lê, quá trình này còn được gọi là Nhà Lê sơ.
Sông Gianh, biên giới giữa Đàng Ngoài và Đàng Trong gần 200 năm.
Bắt nguồn từ thời kỳ Nam – Bắc triều, năm 1527, sau khoản thời hạn giành ngôi từ nhà Hậu Lê, Mạc Đăng Dung đã lập nên nhà Mạc. Nhà Hậu Lê (sử gọi là nhà Lê trung hưng) được tái lập vài năm tiếp sau đó với việc giúp sức của Nguyễn Kim, một tướng cũ và giành được sự trấn áp khu vực từ Thanh Hóa vào Bình Định. Sau khi Nguyễn Kim chết, người con rể là Trịnh Kiểm đã giành quyền bính, 60 năm tiếp sau đó, Trịnh Kiểm và những con cháu của ông đã giành được thắng lợi trước nhà Mạc vào năm 1592 và mở đầu cho thời kỳ đặc biệt quan trọng trong lịch sử dân tộc bản địa phong kiến Việt Nam, thời kỳ vua Lê chúa Trịnh
Việt Nam quá trình này trải qua nhiều quyết sách phong kiến: Nhà Mạc (1527–1592), nhà Lê trung hưng (1533–1789), chúa Trịnh (1545–1787), chúa Nguyễn (1558–1777) và nhà Tây Sơn (1778–1802).
Bến sông Hội An thời gian cuối thế kỷ XVIII
Trịnh – Nguyễn phân tranh
Sự xích míc giữa hai người cận thần của nhà Lê trung hưng là Trịnh Kiểm và Nguyễn Hoàng (trấn thủ xứ Thuận Hóa và Quảng Nam) đã khởi đầu cho việc phân loại giang sơn ra thành hai lãnh thổ. Trong khi Trịnh Kiểm tìm cớ giết Nguyễn Uông (con cả của Nguyễn Kim) thì Nguyễn Hoàng chạy vào Thuận Hóa lập cát cứ, hai cơ quan ban ngành riêng không tương quan gì đến nhau là Đàng Ngoài và Đàng Trong với sông Gianh (Quảng Bình) làm biên giới. Các con cháu của Trịnh Kiểm lần lượt tiếp sau đó nhau nắm quyền ở Đàng Ngoài được gọi là những chúa Trịnh, những con cháu của Nguyễn Hoàng tiếp sau đó nhau cầm quyền ở Đàng Trong được gọi là những chúa Nguyễn, những vua Lê chỉ có danh vị nhà vua của Đại Việt trên danh nghĩa.
Thời kỳ Đại Việt phân thành hai lãnh thổ riêng không tương quan gì đến nhau Đàng Ngoài và Đàng Trong cũng là thời kỳ hoạt động giải trí và sinh hoạt ngoại thương sôi động, cả Đàng Ngoài và Đàng Trong đều tham gia vào khối mạng lưới hệ thống giao thương mua và bán toàn thế giới bởi những thương nhân châu Âu, Nhật Bản, Trung Hoa đến Đại Việt marketing. Người Hà Lan, Anh, Pháp lập những thương điếm tại Kẻ Chợ (Tp Hà Nội Thủ Đô), người Bồ Đào Nha, Anh, Nhật Bản đặt những thương điếm tại Faifo (Hội An). Các món đồ chính được xuất khẩu từ Đại Việt là tơ lụa, hồ tiêu, gốm sứ. Tuy nhiên, sang đến thế kỷ XVIII thì hoạt động giải trí và sinh hoạt thương mại giảm sút ở cả Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài[12].
Cùng với việc giao thương mua và bán marketing với những nước phương Tây và Nhật Bản, đạo Công giáo cũng khởi đầu được truyền vào Đại Việt qua những giáo sĩ phương Tây theo những tàu buôn vào giảng đạo ở cả Đàng Ngoài và Đàng Trong. Nền tảng vững chãi của Công giáo tại Việt Nam được những thừa sai Dòng Tên xây dựng vào thế kỉ 17.[13]
Mở rộng lãnh thổ về phương Nam
Các thời kỳ Nam tiến của người Việt
Dấu ấn về việc mở rộng giang sơn trong thời kỳ phong kiến này đó là yếu tố bành trướng xuống phương Nam, cuộc Nam tiến nhằm mục tiêu tìm đất nông nghiệp để phục vụ nhu yếu lương thực cho việc ngày càng tăng dân số của Đại Việt. Với một quân đội có tổ chức triển khai tốt hơn, từ thế kỷ XI đến thế kỷ XV, sau những trận cuộc chiến tranh cũng như hôn nhân gia đình chính trị giữa Đại Việt và Chăm Pa, lãnh thổ Đại Việt đã được mở rộng thêm từ dãy Hoành Sơn (bắc Quảng Bình) tới đèo Cù Mông (bắc Phú Yên).
Từ thế kỷ XVII, Đàng Trong là một lãnh thổ, cơ quan ban ngành riêng không tương quan gì đến nhau với Đàng Ngoài, do những chúa Nguyễn quản trị và vận hành. Các chúa Nguyễn về danh nghĩa là quan của nhà Hậu Lê, nhận lệnh vua Lê quản trị và vận hành phía Nam, nhưng thực tiễn họ cai trị Đàng Trong tương đối độc lập, ít khi nhận lệnh từ nhà Hậu Lê. Nhằm tiếp tục tìm kiếm thêm diện tích quy hoạnh s đất đai cho việc ngày càng tăng dân số, cũng như tăng cường quyền lực tối cao những chúa Nguyễn đã lần lượt tiến hành những trận cuộc chiến tranh với Chăm Pa và sáp nhập trọn vẹn phần lãnh thổ còn sót lại của người Chăm (từ Phú Yên tới Bình Thuận) vào năm 1693.
Tiếp đó, sau những cuộc di dân của người Việt từ Đàng Trong vào sinh sống ở vùng đất của người Khmer, những chúa Nguyễn lần lượt thiết lập độc lập từng phần trên vùng đất Nam Bộ, sau những trận chiến với vương quốc Khmer, vương quốc Ayutthaya cũng như những yếu tố chính trị khác, từ thời gian năm 1698 đến năm 1757, cơ quan ban ngành Đàng Trong đã giành được trọn vẹn Nam Bộ ngày này vào sự trấn áp của tớ.
Cùng với việc mở rộng lãnh thổ trên đất liền, cơ quan ban ngành Đàng Trong lần lượt đưa người ra khai thác và trấn áp những quần hòn đảo lớn và quần hòn đảo trên biển khơi Đông và vịnh Thái Lan. Quần hòn đảo Hoàng Sa được khai thác và trấn áp từ trên thời gian đầu thế kỷ XVII, Côn Đảo từ thời gian năm 1704, Phú Quốc từ thời gian năm 1708 và quần hòn đảo Trường Sa từ thời gian năm 1816[14].
Sự khác lạ về văn hóa truyền thống giữa hai miền có lẽ rằng bắt nguồn từ cuộc Nam tiến này. Văn hóa Nho giáo trong cơ quan ban ngành miền Nam không tăng trưởng nhiều, do họ chịu tác động phần nào của văn hóa truyền thống Champa, văn hóa truyền thống Khmer. Ngày nay, người miền Bắc tiết kiệm ngân sách, bảo vệ nhóm, giỏi ứng xử; người miền Nam tự do trong đời sống, trong tâm lý và thẳng thắn[15]. Tổ chức hành chính cũng khác lạ. Cách tổ chức triển khai cơ quan ban ngành tỉ mỉ ở miền Bắc đã được đơn thuần và giản dị hóa ở miền Nam[15].
Đại Nam nhất thống toàn đồ năm 1834
Từ thời gian giữa thế kỷ XVIII, những trận chiến liên tục giữa Đàng Trong với vương quốc Khmer, Ayutthaya cũng như những cuộc tranh chấp ở Đàng Ngoài làm cho đời sống người dân thêm cùng quẫn. Nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân đã nổ ra, tuy nhiên phần lớn chịu thất bại. Tới trào lưu nổi dậy của Tây Sơn bùng nổ năm 1771 tại Quy Nhơn (Bình Định) đã tiếp tục tăng trưởng to lớn vượt mặt hai quyết sách cai trị của hai họ Nguyễn, Trịnh, chấm hết việc chia đôi giang sơn, cũng như bãi bỏ nhà Hậu Lê vốn chỉ từ trên danh nghĩa.
Nhà Tây Sơn đã vượt mặt 5 vạn quân Xiêm La (năm 1784) tại miền Nam và 29 vạn quân Mãn Thanh (năm 1789) xâm lược tại miền Bắc. Vua Tây Sơn là Nguyễn Huệ chính thức trở thành vua của Đại Việt, lấy niên hiệu là Quang Trung, thống nhất hầu hết lãnh thổ từ miền Bắc vào tới Gia Định. Tuy nhiên sau cái chết của ông năm 1792, nội bộ lục đục khiến cơ quan ban ngành Tây Sơn ngày càng suy yếu.
Một người thuộc dòng dõi chúa Nguyễn ở miền Nam là Nguyễn Phúc Ánh, với việc hậu thuẫn và cố vấn của một số trong những người dân Pháp, đã vượt mặt được nhà Tây Sơn vào năm 1802. Ông lên làm vua, lấy niên hiệu là Gia Long và trở thành vị vua thứ nhất của nhà Nguyễn, với lãnh thổ gồm hai đồng bằng phì nhiêu nối với nhau bằng một dải duyên hải. Năm 1804, ông cho thay tên nước từ Đại Việt thành Việt Nam.
Gia Long (1802–1820) đóng đô ở Huế, ông cho xây dựng kinh đô Huế tương tự như Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Gia Long và con trai Minh Mạng (cai trị 1820–1841) đã nỗ lực xây dựng Việt Nam theo khái niệm và phương pháp hành chính của Trung Quốc thời nhà Thanh. Từ thập niên 1830, giới trí thức Việt Nam (đại diện thay mặt thay mặt tiêu biểu vượt trội là Nguyễn Trường Tộ) đã nhận được thấy sự tụt hậu và trì trệ của giang sơn, họ đề xuất kiến nghị triều đình nên học hỏi phương Tây để tăng trưởng công nghiệp – thương mại, nhưng những quan lại này chỉ là thiểu số. Đáp lại, vua Minh Mạng và những người dân kế tục Thiệu Trị (1841–1847) và Tự Đức (1847–1883) chọn quyết sách đã lỗi thời là coi trọng tăng trưởng nông nghiệp (dĩ nông vi bản), tiếp tục cấm marketing với quốc tế.
Ngoài ra, những vua Minh Mạng, Thiệu Trị và Tự Đức ngăn cấm truyền bá Công giáo mà người ta xem là “tả đạo”. Tiếp nối những thừa sai Dòng Tên dưới quy định bảo trợ Bồ Đào Nha là những thừa sai Pháp và Tây Ban Nha đến truyền giáo từ nửa sau thế kỉ 17. Một số giáo sĩ Pháp nổi trội cũng tương hỗ nhân lực và vật lực cho nhà Nguyễn trong trận chiến với nhà Tây Sơn dẫn đến thắng lợi của vua Gia Long. Đến thời gian giữa thế kỷ 19, có tầm khoảng chừng 450.000 người Công giáo.[16] Chính quyền nhà Nguyễn dưới những triều vua này lo ngại sự vững mạnh mẽ của một tôn giáo khác lạ và có tổ chức triển khai nên đã ra lệnh cấm truyền đạo Công giáo, đồng thời đàn áp những người dân theo đạo Công giáo và san bằng nhiều xóm đạo.
Việt Nam bị chia thành ba kỳ thuộc Liên bang Đông Dương
Ngày 31 tháng 8 năm 1858, Hải quân Pháp đổ xô tiến công vào cảng Tp Thành Phố Đà Nẵng và tiếp sau đó rút vào xâm chiếm Sài Gòn. Tháng 6 năm 1862, Vua Tự Đức ký hiệp ước nhượng ba tỉnh miền Đông cho Pháp. Năm 1867, Pháp chiếm nốt ba tỉnh miền Tây tiếp sau đó để tạo thành một lãnh thổ thuộc địa Nam Kỳ (Cochinchine). Sau khi củng cố vị trí vững chãi ở Nam Kỳ, từ thời gian năm 1873 đến năm 1886, Pháp xâm chiếm nốt những phần còn sót lại của Việt Nam qua những trận chiến phức tạp ở Bắc Kỳ. Miền Bắc khi đó rất hỗn độn do những mối bất hòa giữa người Việt và người Hoa lưu vong. Chính quyền Việt Nam không thể trấn áp nổi mối bất hòa này. Cả Trung Hoa và Pháp đều coi khu vực này thuộc tầm tác động của tớ và gửi quân đến đó, nhưng ở đầu cuối thì người Pháp đã thắng lợi.
Pháp tuyên bố là họ sẽ “bảo lãnh” Bắc Kỳ (Tonkin) và Trung Kỳ (Annam), nơi họ tiếp tục duy trì những vua nhà Nguyễn cho tới Bảo Đại (làm vua từ 1926 đến 1945) cùng cỗ máy quan lại. Nhà Nguyễn tuy tiếp tục tồn tại ở Trung Kỳ và Bắc Kỳ nhưng chỉ từ quyền lực tối cao hạn chế, mọi yếu tố lớn phải được Toàn quyền Đông Dương của Pháp trải qua. Vào năm 1885, những quan lại Việt Nam tổ chức triển khai trào lưu kháng chiến Cần Vương chống Pháp nhưng thất bại. Các vua Nguyễn là Hàm Nghi, Duy Tân và Thành Thái có ý phản kháng đều bị Pháp truất ngôi và đưa theo đày.
Vào năm 1887, hoàn tất quy trình xâm lược Việt Nam, người Pháp đã tổ chức triển khai ra một cỗ máy cai trị khá hoàn hảo nhất từ TW cho tới địa phương. Ở TW là Phủ toàn quyền Đông Dương (ban sơ thủ phủ ở Sài Gòn, năm 1902 đặt tại Tp Hà Nội Thủ Đô). Đứng đầu Phủ toàn quyền gọi là Toàn quyền Đông Dương, là người dân có quyền hành tốt nhất trong thể chế chính trị Pháp trên toàn cõi Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ và Cao Miên. Đứng đầu ở 3 kỳ là: Thống đốc Nam Kỳ, Khâm sứ Trung Kỳ và Thống sứ Bắc Kỳ, cả ba đều nằm dưới quyền giám sát và điều khiển và tinh chỉnh tối cao của viên Toàn quyền Đông Pháp, trực thuộc bộ Thuộc địa. Đến năm 1893, quyền trấn áp của Toàn quyền Đông Pháp được mở rộng thêm, gồm có cả Ai Lao.
Sau thất bại của trào lưu Cần Vương thời gian cuối thế kỷ 19, người Pháp đã cũng cố trọn vẹn việc tổ chức triển khai cai trị tại Việt Nam. Cuộc cải cách trong giáo dục trong thập niên 1910 đã xóa khỏi trọn vẹn nền nho học với chữ Hán cả nghìn năm trong quyết sách phong kiến Việt Nam để thay thế bằng trào lưu tân học theo chữ quốc ngữ đã tạo ra một tầng lớp trí thức mới, đó là những người dân xuất thân từ truyền thống cuội nguồn nho giáo nhưng được tiếp cận với văn hóa truyền thống phương Tây. Đại diện tiêu biểu vượt trội cho giới này là Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu đã mở đầu cho Phong trào Duy Tân và Phong trào Đông Du vận động tăng cường dân trí, dân chủ, nhân quyền và cải cách xã hội cho những người dân Việt trước tầng lớp người Pháp cai trị. Tuy nhiên sự tăng trưởng những trào lưu này tiếp sau đó bị cơ quan ban ngành thực dân dẹp bỏ vì nhận thấy rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn so với quyết sách thuộc địa của mình.
Cuối thập niên 1920, những người dân Việt cấp tiến dưới tác động của Chủ nghĩa Tam Dân đã xây dựng Việt Nam Quốc dân Đảng. Tuy nhiên, đến năm 1930, sau khoản thời hạn cuộc Khởi nghĩa Yên Bái thất bại, Việt Nam Quốc dân Đảng bị suy yếu nghiêm trọng. Cùng năm đó, một số trong những thanh niên Việt Nam theo Chủ nghĩa Marx-Lenin xây dựng Đảng Cộng sản Đông Dương, nhưng cũng mau chóng trở thành tiềm năng tiêu diệt của Pháp tuy nhiên tổ chức triển khai của mình thân thiện với Mặt trận Bình dân trong cơ quan ban ngành Pháp.
Nhật Bản tiến công Đông Dương vào năm 1940 và nhanh gọn thỏa thuận hợp tác được với cơ quan ban ngành Vichy ở Pháp làm cho Nhật toàn quyền cai trị Đông Dương. Chính quyền thực dân Pháp chỉ tồn tại đến tháng 3 năm 1945 khi Nhật tiến công toàn bộ Đông Dương. Ngay tiếp sau đó, Nhật thiết lập một cơ quan ban ngành thân Nhật với quốc vương Bảo Đại và thủ tướng Trần Trọng Kim, đặt quốc hiệu mới đế quốc Việt Nam và quốc kỳ là cờ quẻ ly.
Việt Minh (viết tắt của Việt Nam Độc lập Đồng minh Hội) xây dựng năm 1941 với vai trò một mặt trận của Đảng Cộng sản Đông Dương được điều hành quản lý từ Pắc Bó (ở biên giới Việt – Trung) bởi Hồ Chí Minh khi ông trở về nước lần thứ nhất Tính từ lúc năm 1911 (năm ông rời Việt Nam), tuy nhiên ông có liên hệ với những người dân Cộng sản trong nước trong những thập niên 1920 và 1930.
Ngày 11 tháng 3 năm 1945 khi quân đội Nhật Bản làm cuộc thay máu chính quyền lật đổ chính phủ nước nhà Bảo hộ của Pháp, được sự hậu thuẫn và trấn áp của Nhật, nhà vua Bảo Đại ban ra một chiếu chỉ với nguyên văn:
“Theo tình hình toàn thế giới nói chung và hiện tình Á Châu, chính phủ nước nhà Việt Nam trang trọng công bố rằng: Kể từ thời gian ngày ngày hôm nay, Hòa ước Bảo hộ ký kết với nước Pháp được hủy bỏ và vô hiệu hóa. Việt Nam tịch thu trọn vẹn độc lập của một vương quốc độc lập.”[17]
Trần Trọng Kim được chỉ định làm thủ tướng một chính phủ nước nhà mới với tên tuổi Đế quốc Việt Nam, nhưng hầu hết quyền lực tối cao của chính phủ nước nhà này do lực lượng phát xít Nhật sở hữu. Trên thực tiễn, Đế quốc Việt Nam là một chính phủ nước nhà bù nhìn do Đế quốc Nhật Bản dựng lên. Đến ngày 14 tháng 8 năm 1945 khi Nhật Bản đầu hàng quân Đồng Minh (gồm có cả Việt Minh tại Việt Nam), cơ quan ban ngành Trần Trọng Kim bên bờ vực sụp đổ. Lúc này, Việt Minh trấn áp toàn bộ khu vực nông thôn, cơ quan ban ngành Trần Trọng Kim và quân đội Nhật chỉ từ cố cầm cự ở một số trong những thành phố lớn. Trong thời hạn cầm quyền, chính phủ nước nhà Trần Trọng Kim không tổ chức triển khai được Tổng tuyển cử nên không trở thành chính phủ nước nhà chính thức mà chỉ là chính phủ nước nhà lâm thời, chưa phải là người đại diện thay mặt thay mặt hợp pháp của nhân dân Việt Nam.
Đầu năm 1945, Việt Nam rơi vào một trong những tình trạng hỗn loạn. Chiến tranh đã làm kiệt quệ nền kinh tế thị trường tài chính, người Nhật chiếm lấy lúa gạo và những thành phầm khác, bắt dân phá lúa trồng đay để phục vụ cuộc chiến tranh, thêm vào đó thiên tai, nạn đói (Nạn đói Ất Dậu) đã xẩy ra tại Bắc Kỳ và Trung Kỳ. Người ta ước tính rằng đã có tầm khoảng chừng hai triệu người chết vì nạn đói này [18].
Bài viết này hiện giờ đang tạo ra tranh cãi về tính chất trung lập.
Tuyên bố độc lập
Tuyên bố Potsdam của Anh, Mỹ và Trung Hoa Dân quốc gửi Nhật ngày 26 tháng 7 không nói rõ phần lãnh thổ nào của Đông Dương sẽ do ai giải giới vũ khí mà chỉ nói những vùng lãnh thổ do Nhật Bản chiếm hữu được bằng vũ lực sẽ tiến hành những nước liên minh vào giải giới. Tuyên bố cũng không nhắc tới việc vùng nào do ai giải giới mà chỉ nói là phe Đồng minh (gồm có cả Việt Minh) sẽ tham gia giải giới.[19] Tuy nhiên, Thủ tướng Nhật lúc đó là Suzuki tuyên bố bác bỏ Tuyên bố Potsdam cũng như Tuyên bố Cairo trước đó[20]. Tới 10 tháng 8 năm 1945, phía Nhật mới đồng ý Tuyên bố Potsdam và đầu hàng quân Đồng Minh[21]
Trước đó, lực lượng Việt Minh do Hồ Chí Minh lãnh đạo đã liên tục chống phát xít Nhật và thực dân Pháp từ thập niên 1930. Đặc biệt, trong năm 1945, Việt Minh đã nhiều lần tổ chức triển khai cho quần chúng nhân dân cướp những kho gạo của Nhật để cứu đói. Tới tháng 8 năm 1945, lực lượng Việt Minh lãnh đạo đã tổ chức triển khai thành công xuất sắc cuộc Cách mạng tháng Tám, giành lấy quyền lực tối cao ở hầu khắp những tỉnh tại Việt Nam (trừ một số trong những tỉnh biên giới giáp Trung Quốc). Chính quyền phát xít Nhật khi này đã đầu hàng Đồng Minh, Hoàng đế Bảo Đại thoái vị và trở thành cố vấn tối cao của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Ngày 2 tháng 9 năm 1945 tại Tp Hà Nội Thủ Đô, Hồ Chí Minh tuyên bố xây dựng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa độc lập và thống nhất từ miền Bắc tới miền Nam. Đầu năm 1946, một cuộc bầu cử toàn quốc đã được tổ chức triển khai. Các đại biểu Việt Minh chiếm ưu thế, tuy nhiên những phe phái khác cũng rất được mời tham gia chính phủ nước nhà một cách thoáng đãng. Quốc kỳ được chọn là cờ nền đỏ, sao vàng năm cánh, hiến pháp được trải qua. Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chính thức trở thành người đại diện thay mặt thay mặt hợp pháp của nhân dân Việt Nam từ Bắc chí Nam.
Kháng chiến chống Pháp (1946–1954)
Tuy nhiên, nền độc lập của Việt Nam bị rình rập đe dọa chỉ với sau 2 tuần. Ở miền Bắc, Đồng Minh chỉ định quân đội vương quốc Trung Hoa giải giới Nhật Bản. Quân Trung Hoa duy trì ở đó đến tháng 5 năm 1946 rồi chuyển giao cho Pháp trong sự chịu đựng của cơ quan ban ngành Hồ Chí Minh. trái lại, ở miền Nam, quân Nhật được giải giới bởi quân Anh–Ấn. Sau đó, quân Anh–Ấn đã chuyển giao miền Nam cho Pháp khi Pháp trở lại miền Nam Việt Nam vào thời gian ở thời gian cuối năm 1945. Trong suốt năm 1946, cơ quan ban ngành Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Hồ Chí Minh lãnh đạo đã đàm phán hòa bình với Pháp, tuy nhiên vậy hai bên cũng sẵn sàng lực lượng cho cuộc chiến tranh. Pháp chỉ công nhận quyền tự trị trong Liên hiệp Pháp của Việt Nam chứ không đống ý cho Việt Nam độc lập. Sau khi Pháp ra tối hậu thư đòi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đầu hàng, cuộc chiến tranh giữa Việt Nam và thực dân Pháp bùng nổ tháng 12 năm 1946.
Vào thời gian thời gian đầu xuân mới 1947, Pháp có vẻ như thắng thế và nắm được toàn bộ những đô thị lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kiên trì với kế hoạch “cuộc chiến tranh nhân dân” và giải pháp du kích, tổ chức triển khai và đào tạo và giảng dạy nhân dân cho một trận chiến vũ trang lâu dài khiến Pháp sa lầy. Tới năm 1949, để giảm sút gánh nặng, Pháp đàm phán với những chính trị gia người Việt chống nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa để xây dựng một chính phủ nước nhà mới là Quốc gia Việt Nam. Người đứng đầu chính phủ nước nhà này là Bảo Đại, vốn là vua ở đầu cuối của nhà Nguyễn, với cờ Quẻ Ly là quốc kỳ. nhà nước này còn có sự tham gia của những quan lại cũ thân Pháp. Pháp tương hỗ tài chính, vũ khí cũng như nắm quyền chỉ huy, còn Quân đội Quốc gia Việt Nam góp quân tham gia cùng Pháp hòng dập tắt trào lưu kháng chiến của Việt Minh.
Năm 1950, cơ quan ban ngành Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Liên Xô khởi đầu trợ giúp Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vũ khí. Bên kia, Pháp được Mỹ hậu thuẫn, tương hỗ phần lớn chiến phí, nhưng đầu thập niên 1950, thế trận của Pháp khởi đầu yếu đi ở Đông Dương. Thất bại ở trận Điện Biên Phủ vào trong thời gian ngày 7 tháng 5 năm 1954 đã kết thúc trọn vẹn nỗ lực của Pháp và Mỹ nhằm mục tiêu chiếm giữ Việt Nam và toàn bộ Đông Dương.
sông Bến Hải, ranh giới chia cắt hai miền Việt Nam (1954-1975)
Sau trận Điện Biên Phủ, những bên tham chiến đã họp tại Genève năm 1954 để kế thúc cuộc chiến tranh. Kết quả Hiệp định Genève được ký kết với nội dung là đình chiến và trong thời gian tạm thời phân loại Việt Nam thành hai vùng triệu tập quân sự chiến lược trong thời gian tạm thời có ranh giới tại vĩ tuyến 17, ranh giới này sẽ không sẽ là biên giới chính trị hay biên giới vương quốc. Miền Bắc là nơi triệu tập của quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, lãnh đạo bởi Hồ Chí Minh. Miền Nam là nơi triệu tập quân của Liên hiệp Pháp (gồm có Quốc gia Việt Nam). Tập kết chính trị tại chỗ, triệu tập dân sự theo nguyên tắc tự nguyện. Theo Tuyên bố ở đầu cuối của Hiệp định, sau hai năm, khi Pháp rút quân xong thì cả hai miền sẽ tổ chức triển khai tuyển cử để thống nhất giang sơn. Dân chúng có quyền lựa chọn cư trú tại miền Bắc hoặc miền Nam. Khoảng 1 triệu người, gồm phần lớn là người theo Công giáo ở miền Bắc đã di cư vào Nam, trong lúc 150.000 người (gồm phần lớn là bộ đội chống Pháp người miền Nam) triệu tập ra miền bắc nước ta.
Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ở miền bắc nước ta do quản trị Hồ Chí Minh lãnh đạo đã lôi kéo những giá trị mang tính chất chất xã hội, hướng lên xã hội chủ nghĩa, gồm có nông nghiệp – công nghiệp tập thể. Đa số dân chúng đã ủng hộ hết mình cho cơ quan ban ngành Hồ Chí Minh. Cải cách ruộng đất trong thập niên 1950 đã xử lý và xử lý được yếu tố công minh ruộng đất cho nông dân nghèo, tuy nhiên một số trong những sai lầm đáng tiếc gây ra sự xáo trộn đời sống xã hội miền Bắc trong quá trình đầu[22]. Về mặt kinh tế tài chính, những nhà máy sản xuất công nghiệp mới khởi đầu được xây dựng với việc tương hỗ về vốn, công nghệ tiên tiến và phát triển của những nước thuộc khối Xã hội chủ nghĩa.
Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa xem Hiệp định Genève là một thắng lợi quan trọng vì Hiệp định này quy định một cuộc tổng tuyển cử để xây dựng một vương quốc độc lập và thống nhất. Họ tin rằng mình sẽ thắng cử vì uy tín thoáng đãng của Hồ Chí Minh lúc đó. Tuy nhiên, cuộc tuyển cử đang không lúc nào trình làng. Pháp rút quân, Tổng thống Mỹ Eisenhower được văn bản báo cáo giải trình của CIA cho biết thêm thêm khoảng chừng 80% người Việt Nam sẽ bầu cho Hồ Chí Minh nếu mở cuộc tổng tuyển cử[23] Hoa Kỳ quyết định hành động hậu thuẫn cho Ngô Đình Diệm xây dựng chính phủ nước nhà riêng không tương quan gì đến nhau ở phía Nam vĩ tuyến 17, không tiến hành tổng tuyển cử thống nhất Việt Nam[24]. Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tố cáo đấy là hành vi phá hoại Hiệp định Genève.[25][26]
Chiến tranh chống Mỹ (1955–1975)
Trong thời hạn 1956-1958, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đề xuất kiến nghị Quốc gia Việt Nam thi hành tuyển cử thống nhất giang sơn, nhưng bị từ chối. Năm 1955, với việc trợ giúp của Mỹ, Ngô Đình Diệm đã gian lận để thắng lợi trong Cuộc trưng cầu dân ý miền Nam Việt Nam, được cho phép ông phế truất Bảo Đại, lên làm Quốc trưởng của Quốc gia Việt Nam và sau này trở thành Tổng thống của chính phủ nước nhà Việt Nam Cộng hòa. Bảo Đại phải lưu vong sang Pháp. Mỹ khởi đầu viện trợ cho Ngô Đình Diệm để xây dựng cải cách điền địa[27], cũng như củng cố quân đội để giữ vững chính phủ nước nhà thân Mỹ. Tuy nhiên, chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm đã tổ chức triển khai đàn áp chính trị và tôn giáo khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng. Vào năm 1959, số quân Mỹ tại miền Nam Việt Nam chỉ vào lúc vài nghìn người, dưới hình thức là những “cố vấn” cho chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm. Tuy nhiên những xáo trộn chính trị vào thời điểm cuối thập niên 1950 tạo ra sự không ổn định lớn trong xã hội miền Nam. nhà nước Việt Nam Cộng hòa khởi đầu thực thi những quyết sách “Tố cộng, Diệt cộng”, nhiều cuộc thảm sát xẩy ra như Vĩnh Trinh, Hướng Điền (Quảng Trị), ở trong nhà tù Phú Lợi (tàn sát hàng nghìn tù nhân tình nghi là người cộng sản hoặc thân cộng bằng phương pháp bỏ độc vào cơm ăn, nước uống). Các cuộc biểu tình của Phật giáo vốn chiếm số đông trong những tầng lớp dân chúng cũng trở nên đàn áp, gây ra xích míc tôn giáo thâm thúy.
Từ năm 1959, tổ chức triển khai Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam Ra đời và được cơ quan ban ngành Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hậu thuẫn nhằm mục tiêu lôi kéo chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm tổ chức triển khai Tổng tuyển cử thống nhất giang sơn. Đầu thập niên 1960, lực lượng vũ trang của Mặt trận này là Quân Giải phóng miền Nam được xây dựng và tổ chức triển khai bảo vệ những cơ sở chính trị cũ của Việt Minh cũng như bảo vệ người dân trước yếu tố đàn áp của cơ quan ban ngành Diệm. Mặt trận đã trấn áp một khu vực to lớn ở nông thôn miền nam, và mở nhiều vụ tiến công vào những địa thế căn cứ đối phương. Trước đó, Hoa Kỳ đã tương hỗ tài chính, vũ khí và cố vấn cho chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm từ thời gian năm 1954 để ngăn ngừa sự vững mạnh mẽ của Việt Minh tại miền Nam (do triệu tập chính trị được phép tiến hành tại chỗ nên những cơ sở chính trị của Việt Nam không phải ra Bắc cùng Quân đội Nhân dân Việt Nam).
Người Mỹ biểu tình phản đối trận chiến của chính phủ nước nhà Mỹ tại Việt Nam với việc châm biếm: “Đế quốc Mỹ và Con rối Sài Gòn”
Hoa Kỳ tăng cường viện trợ cho Việt Nam Cộng hòa và gửi 17.500 nhân viên cấp dưới quân sự chiến lược đến Việt Nam dưới danh nghĩa “cố vấn”. Tuy nhiên, những xích míc giữa chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm với phật giáo Việt Nam, việc chống quân Giải phóng miền Nam không đạt tiềm năng và thái độ không phục tùng của Ngô Đình Diệm, Hoa Kỳ quyết định hành động vô hiệu Ngô Đình Diệm bằng phương pháp ủng hộ Quân lực Việt Nam Cộng hòa tiến hành thay máu chính quyền. Tướng lĩnh Quân lực Việt Nam Cộng hòa thay máu chính quyền và ám sát Ngô Đình Diệm ngày một tháng 11 năm 1963, chấm hết nền Đệ Nhất Cộng hòa và xây dựng nền Đệ Nhị Cộng hòa. Sau sự kiện này Hoa Kỳ tuyên bố sẽ tiếp tục tương hỗ quân sự chiến lược và kinh tế tài chính cho Việt Nam Cộng hòa. Tuy nhiên, tình hình chính trường miền Nam sau thay máu chính quyền rất là hỗn loạn, chính phủ nước nhà Việt Nam Cộng hòa bên bờ vực sụp đổ.
Trên mặt trận, Quân lực Việt Nam Cộng hòa liên tục thất bại trong kế hoạch cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng. Để cứu vãn tình thế, sau khoản thời hạn dựng lên Sự kiện Vịnh Bắc Bộ vào tháng bốn năm 1964, Tổng thống Mỹ Johnson có cớ ra Nghị quyết Vịnh Bắc Bộ, Từ đó gửi quân đội Mỹ đến Việt Nam trực tiếp tham chiến. Bắt đầu từ thời gian tháng 3 năm 1965 lần lượt những đoàn quân được chuyển tới mặt trận Việt Nam cùng với mức 20.000 “cố vấn” đã có từ trước, số lượng quân đội Mỹ lên tới khoảng chừng 540.000 người vào thời gian năm 1968. Chiến tranh bùng nổ ác liệt năm 1964 ở khu vực Nam Việt Nam, những vùng biên giới với Campuchia và Lào, và những trận không kích của Mỹ đánh vào miền Bắc Việt Nam. Một bên là Quân lực Việt Nam Cộng hòa, Hoa Kỳ và những liên minh của Hoa Kỳ gồm Nước Hàn, Thái Lan, Úc, New Zealand, Philippines tham chiến trực tiếp. Một bên là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tham chiến, còn Liên Xô và Trung Quốc chỉ phục vụ nhu yếu viện trợ quân sự chiến lược và huấn luyện.
Sau quá trình thay máu chính quyền liên tục, năm 1967, Nguyễn Văn Thiệu lên làm Tổng thống nền Đệ nhị Cộng hòa của Việt Nam Cộng hòa. Ở miền Bắc, Lê Duẩn là lãnh đạo của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sau khoản thời hạn quản trị Hồ Chí Minh qua đời vào năm 1969.
Đầu năm 1968, Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam và nhân dân địa phương mở cuộc tổng tiến công Chiến dịch Tết Mậu Thân vào hầu hết những thành phố chính ở miền Nam Việt Nam, tuy thất bại về mặt giải pháp nhưng đã đạt được mục tiêu đưa ra: làm cho nhà nước và dân chúng Mỹ mất tin vào kĩ năng thắng lợi của quân đội Mỹ ở Việt Nam cũng như buộc nhà nước Mỹ phải ngồi đàm phán với nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Tới tháng 11 năm 1968, Johnson tuyên bố dừng trọn vẹn “toàn bộ cuộc không kích, pháo kích và hải chiến với Bắc Việt Nam” và đồng ý ngồi vào đàm phán. Tuy nhiên, một năm tiếp theo, Tổng thống tiếp theo Richard Nixon thông tin Mỹ quay trở lại, Nixon và cố vấn Henry Kissinger phát hành kế hoạch “Việt Nam hóa cuộc chiến tranh”. Vào tháng 6 năm 1969, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tuyên bố xây dựng nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Cùng với chiến sự ở mặt trận, cả hai bên đều tìm kiếm giải pháp chấm hết cuộc chiến tranh trải qua những cuộc hội đàm ở Paris. Nội dung đàm phán được tiến hành qua những phiên họp kín giữa Hoa Kỳ và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, vốn là hai bên thực sự điều khiển và tinh chỉnh trận chiến (2 đoàn còn sót lại là Việt Nam Cộng hòa và Cộng hòa miền Nam Việt Nam chỉ tham gia cho có đủ danh nghĩa). Mãi đến tháng một năm 1973, Hiệp định Hòa bình Paris mới được ký giữa 4 bên, sau thất bại nặng nề của Mỹ trong những cuộc không kích vào Tp Hà Nội Thủ Đô, Hải Phòng Đất Cảng và những thành phố khác ở miền Bắc Việt Nam do không lực Hoa Kỳ tiến hành thời gian ở thời gian cuối năm 1972.
Tháng một năm 1974, Trung Quốc đã tiến công vào quần hòn đảo Hoàng Sa lúc đó đang do cơ quan ban ngành Việt Nam Cộng hòa trấn áp và chiếm đóng trọn vẹn quần hòn đảo này.
Sau Hiệp định Paris 1973, quân viễn chinh Mỹ rút khỏi Việt Nam – theo như đúng lao lý thứ nhất của hiệp định là công nhận sự “độc lập, độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ” của Việt Nam. Các lao lý khác là đình chiến và giữ lãnh thổ của mỗi bên trước lúc đình chiến, tổng tuyển cử để xác lập cơ quan ban ngành tương lai ở miền Nam. Hiệp định nói rõ Hoa Kỳ phải triệt thoái quân trọn vẹn trong vòng 60 ngày. Mặc dù đã có hiệp định nhưng Chiến tranh Việt Nam vẫn tiếp nối do Quân lực Việt Nam Cộng hòa vi phạm hiệp định. Tiêu biểu, ngay lúc Hiệp định có hiệu lực hiện hành, QLVNCH đã tiến công cảng Cửa Việt của Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam. Với sự rút quân của Hoa Kỳ cùng với những khuyết điểm kém nội tại của tớ, Quân lực Việt Nam Cộng hòa không thể tòn tại được lâu. Đến thời gian giữa tháng 3 năm 1975, Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam mở cuộc tiến công ở Tây Nguyên, khởi đầu những chiến dịch tiếp nối đuôi nhau nhau. Quân Việt Nam Cộng hòa thất bại liên tục, để mất Tây Nguyên rồi Huế, Tp Thành Phố Đà Nẵng sau gần đầy 1 tháng.
Ngày 30 tháng bốn năm 1975, Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam giành được quyền trấn áp Sài Gòn, chính phủ nước nhà đất của Tổng thống Dương Văn Minh của Việt Nam Cộng hòa tuyên bố đầu hàng nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Thời kỳ đầu sau thống nhất (1976–1986)
Ngày 25 tháng bốn năm 1976, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa miền Nam Việt Nam tổ chức triển khai Tổng tuyển cử để thống nhất về mặt nhà nước thành một vương quốc mang tên chính thức là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Năm 1977, Việt Nam trở thành thành viên của Liên Hợp Quốc.
Tuy nhiên, do những nguyên nhân cả chủ quan lẫn khách quan như: chủ trương thống nhất mọi mặt theo tiêu chuẩn miền Bắc (thí dụ, kế hoạch xã hội hóa toàn bộ kinh tế tài chính miền Nam nhằm mục tiêu hợp nhất với kinh tế tài chính miền Bắc); những cuộc tiến công liên tục vào Nam bộ của quân đội Khmer Đỏ, thiên tai và lũ lụt năm 1977 và 1978, Trung Quốc tiến công vào những tỉnh biên giới phía Bắc, di chứng cuộc chiến tranh như chất độc da cam, bom mìn chưa nổ… đã làm cho nền kinh tế thị trường tài chính vương quốc rơi vào khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc. Sự rình rập đe dọa của cuộc chiến tranh, đời sống sút kém gây ra một làn sóng người vượt biên giới ra quốc tế (thuyền nhân) khởi đầu từ thời gian năm 1978, đa phần là người Hoa.
Đầu thập niên 1980, khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc kinh tế tài chính – xã hội ở Việt Nam trở nên nóng bức trầm trọng, tỉ lệ lạm phát kinh tế lên mức 774,7% vào năm 1986. Những khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc này đã gây sức ép thay đổi cả về chính trị và quản trị và vận hành kinh tế tài chính.
Sau cuộc chiến tranh Việt Nam, Campuchia nhiều lần xâm phạm lãnh thổ của Việt Nam mặc dầu Việt Nam đã có nhiều hành động để duy trì hòa bình. Tháng 5 năm 1975, Khmer Đỏ đã tiến công hòn đảo Phú Quốc và Thổ Chu của Việt Nam. Từ năm 1975–1978, tranh chấp và xung đột biên giới xẩy ra thường xuyên, với việc hậu thuẫn của Trung Quốc, quân đội Khmer Đỏ nhiều lần tiến hành những cuộc đột kích vào sâu trong lãnh thổ Việt Nam, theo thống kê, có tầm khoảng chừng 30.000 thường dân và hàng nghìn quân lính Việt Nam bị quân đội Khmer Đỏ giết hại trong những cuộc tiến công dọc biên giới trong thời hạn này.
Vào tháng 12 năm 1978, quân Khmer Đỏ mở những cuộc tiến công lớn vào những tỉnh biên giới từ Tây Ninh đến Kiên Giang, thị xã Hà Tiên bị chiếm. Quân đội Việt Nam tổ chức triển khai phản công, tới ngày 7 tháng một năm 1979, họ tiến quân vào thủ đô Phnom Penh đánh đuổi Khmer Đỏ. Trước việc Khmer Đỏ tổ chức triển khai diệt chủng ở Campuchia và tiến công xâm lược vào lãnh thổ của Việt Nam, quân đội Việt Nam buộc phải tiến hành can thiệp. Ngày 8 tháng 1, với việc hậu thuẫn của Việt Nam, Hội đồng Nhân dân Cách mạng Campuchia được xây dựng do Heng Samrin làm quản trị. Khoảng 10 ngày sau, hội đồng này ký hiệp ước với Việt Nam, hợp thức hóa sự hiện hữu của quân đội Việt Nam trên đất Campuchia. Tới năm 1989, quân đội Việt Nam rút về nước sau khoản thời hạn cơ quan ban ngành của Campuchia ổn định, lực lượng diệt chủng bị đẩy lùi.
Sự kiện Việt Nam phản công và lật đổ quyết sách Khmer Đỏ ở Campuchia là cái cớ để Trung Quốc, vốn ủng hộ quyết sách Khmer Đỏ, có nguyên do tiến công xâm lược Việt Nam, với tuyên bố của quản trị Trung Quốc là Đặng Tiểu Bình: “Việt Nam là côn đồ, phải dạy cho Việt Nam một bài học kinh nghiệm tay nghề”. Ngày 17 tháng hai năm 1979, với lực lượng khoảng chừng 400.000 quân, Trung Quốc đã bất thần tiến công vào những tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam từ Quảng Ninh tới Lai Châu, sau 3 tuần đã sở hữu được thủ phủ những tỉnh này. Sau sự yếu thế ban sơ, Việt Nam đã tổ chức triển khai phản công lại và cùng với những quân đoàn thiện chiến được chuyển từ mặt trận Campuchia ra đã dần dần giành lại được lợi thế. Tới ngày 18 tháng 3 năm 1979, Trung Quốc tuyên bố rút quân khỏi những vùng biên giới mà người ta lấn chiếm hữu được.
Sự kiện này đã gây ra cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc “Hoa kiều” ở trong nước. Đầu thập niên 1980, nhiều người gốc Hoa do lo sợ cuộc chiến tranh giữa hai nước nên đã chạy khỏi Việt Nam về Trung Quốc, hoặc trở thành “thuyền nhân” chạy sang nước khác. Cuộc chiến này cũng đưa tới việc cắt đứt quan hệ ngoại giao giữa hai nước, hơn 13 năm tiếp theo, tới năm 1992, hai nước mới thường thì hóa lại quan hệ ngoại giao.
Cũng trong thời hạn này, tháng 3 năm 1988, Trung Quốc sử dụng tàu chiến để tiến công những tàu công binh của phía Việt Nam, mở cuộc hải chiến vào những bờ đá Cô Lin, Len Đao, Gạc Ma thuộc quần hòn đảo Trường Sa và chiếm đóng Gạc Ma, phía Việt Nam bảo vệ được bãi Cô Lin và Len Đao thành công xuất sắc.
Thời kỳ thay đổi (1986–nay)
Năm 1986, Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam VI tiến hành quyết sách “Đổi Mới”, đứng đầu là ông Nguyễn Văn Linh, để hợp lý hóa cơ cấu tổ chức triển khai hành chính, cải cách cơ cấu tổ chức triển khai Đảng, cơ quan ban ngành pháp quyền, dân chủ hơn, cải cách kinh tế tài chính theo phía kinh tế tài chính thị trường với kim chỉ nan Xã hội chủ nghĩa.
Công cuộc thay đổi được phát hành toàn vẹn, tình hình kinh tế tài chính đã được cải tổ đáng kể, từ một nước nhập khẩu và nhận viện trợ của quốc tế thành nước xuất khẩu. Trước 1989, Việt Nam nhập khẩu lương thực nhưng từ thời gian năm 1989, Việt Nam khởi đầu xuất khẩu 1–1,5 triệu tấn gạo mỗi năm; và tăng dần thường niên: 4,5 triệu tấn (năm 2004), 4,9 triệu tấn (năm 2005), đứng thứ hai toàn thế giới về xuất khẩu gạo. Lạm phát giảm dần (đến năm 1990 còn 67,4%) và năm 2005 lạm phát kinh tế chỉ từ 8,5%.
Trong thời hạn 1991–1995, nhịp độ tăng trung bình thường niên về tổng thành phầm trong nước (GDP) đạt 8,2%. Đến tháng 6 năm 1996, góp vốn đầu tư trực tiếp của quốc tế đạt trên 30,5 tỷ USD. Lạm phát giảm từ 67,1% (1991) xuống còn 12,7% (1995) và 4,7% (1996).
Năm 2004, Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng là 7,7% cao hơn nữa mức tăng trưởng năm trước đó và đứng thứ hai trong khu vực, sau Singapore. (Tổng thành phầm quốc nội đạt 35 tỷ USD, khoảng chừng bằng GDP của bang Mecklenburg-Vorpommern của Đức). Sự tăng trưởng bền vững và kiên cố được thể hiện qua sự tăng trưởng của kim ngạch xuất khẩu (tăng 30%) cũng như sự tăng trưởng của sản xuất công nghiệp và xây dựng (10,2%). Năm 2005, tăng trưởng GDP của Việt Nam là 8,5%.
Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 167 nước, có quan hệ marketing với trên 100 nước. Các công ty của hơn 70 nước và vùng lãnh thổ đã góp vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam.[cần dẫn nguồn]
Năm 1995, Việt Nam đã thường thì hóa quan hệ với Mỹ, và tiếp đó gia nhập ASEAN, APEC, thành viên forum ASEM. Ngày 7 tháng 11 năm 2006, đang trở thành thành viên thứ 150 của WTO.
Ngày 11 tháng một trong năm 2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sau 11 năm đàm phán.[28] Vào ngày 16 tháng 10 trong năm 2007, Việt Nam đã được bầu làm một trong những thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2008–2009. Ngay sau khoản thời hạn gia nhập WTO, nền kinh tế thị trường tài chính Việt Nam đã tiếp tục tăng trưởng đình trệ do tác động của cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc tài chính toàn thế giới năm 2008.[29] Điều này cũng đưa ra yêu cầu cho Đảng Cộng sản Việt Nam phải ngăn ngừa, khắc phục triệt để một bộ phận cán bộ, Đảng viên suy thoái và khủng hoảng tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống và xây dựng Đảng trong sáng, vững mạnh, tuy nhiên tuy nhiên với việc tôn vinh cảnh giác những thế lực thù địch[30]. Đến năm năm ngoái, kinh tế tài chính Việt Nam đã khởi đầu có những tín hiệu hồi sinh mạnh mẽ và tự tin[31].
Về những tác động ngoại cảnh, những sự kiện tranh chấp ở biển Đông như tàu địa chấn Bình Minh 02 bị hải giám Trung Quốc cắt cáp, Vụ giàn khoan Thành Phố Hải Dương 981 và việc Trung Quốc xây hòn đảo tự tạo ở biển Đông là những sự kiện chính tác động đến tình hình chính trị Việt Nam lúc bấy giờ[32]. Điều này thúc đẩy Việt Nam tiếp tục góp phần nhiều hơn thế nữa vào việc hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN và hợp tác toàn vẹn với Hoa Kỳ[33], ký những Hiệp định thương mại tự do với Nhật Bản, Nước Hàn và Liên minh châu Âu.[34]
Tham gia Cộng đồng Kinh tế ASEAN
Ngày 31 tháng 12 năm năm ngoái, Việt Nam chính thức tham gia xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN – ASEAN Economic Community, viết tắt AEC, gồm 10 vương quốc thành viên.[35] AEC sẽ là thời cơ quý báu để Việt Nam tăng cường xuất khẩu, thu hút góp vốn đầu tư quốc tế, nhanh gọn bắt nhịp với xu thế và trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính của khu vực và toàn thế giới.
Tuy nhiên, cạnh bên những thuận tiện lớn, AEC Ra đời, những doanh nghiệp Việt Nam cũng tiếp tục phải đương đầu với nhiều thử thách. Việc đối đầu về dịch vụ góp vốn đầu tư của những nước ASEAN sẽ dẫn đến một số trong những ngành, doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, thậm chí còn rút khỏi thị trường. Các nước sẽ mở rộng thị trường xuất khẩu cho sản phẩm & hàng hóa của Việt Nam nhưng đồng thời Việt Nam cũng phải Open cho sản phẩm & hàng hóa đối đầu của những nước trong ASEAN.
Việc tham gia AEC cũng tiếp tục là thời cơ lớn để Việt Nam tăng cường cải cách thể chế, tân tiến hóa nền kinh tế thị trường tài chính, nâng cao trình độ tăng trưởng. Tuy nhiên, trong trong năm tới, Việt Nam cũng đứng trước sức ép rất rộng về cải cách thể chế, tái cơ cấu tổ chức triển khai kinh tế tài chính, nâng cao trình độ khoa học – công nghệ tiên tiến và phát triển và kĩ năng đối đầu, trong toàn cảnh ASEAN nhảy vọt từ nấc Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA) lên nấc thang Cộng đồng Kinh tế (AEC). Hiện nay, trình độ tăng trưởng của Việt Nam còn kém xa nhiều vương quốc trong ASEAN như: Singapore, Malaysia, Thái Lan,… Do vậy, sức ép cải cách đưa ra với Việt Nam là rất rộng.
Xếp hạng kĩ năng đối đầu vương quốc của Việt Nam do Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) công bố cho năm năm ngoái–năm nay, Việt Nam đứng rất thấp trong khu vực và chỉ đứng thứ 56 trên tổng số 144 nền kinh tế thị trường tài chính.[36] Nền quản trị và vận hành hành chính lỗi thời, nhiều thủ tục rườm rà gây tác động xấu đi nghiêm trọng đến kĩ năng đối đầu, ngân sách về thời hạn và tiền bạc của doanh nghiệp Việt Nam, đơn cử như việc những doanh nghiệp Việt Nam cần đến 872 giờ/năm để đóng thuế trong lúc số lượng trung bình của dịch vụ đó ở những nước ASEAN-6 chỉ là 172 giờ/năm. Thực tế này đã cho toàn bộ chúng ta biết, cải cách thể chế, tái cơ cấu tổ chức triển khai kinh tế tài chính, nâng cao trình độ khoa học – công nghệ tiên tiến và phát triển và kĩ năng đối đầu đang là yên cầu cấp thiết đưa ra cho Việt Nam trong quá trình tới.
Tên gọi của Việt Nam qua những thời như sau:
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện đi lại truyền tải về Lịch sử Việt Nam.
Lịch sử những nước Khu vực Đông Nam Á
Brunei |
Campuchia |
Đông Timor |
Indonesia |
Lào |
Malaysia |
Myanmar |
Philippines |
Singapore |
Thái Lan |
Việt Nam
Reply
2
0
Chia sẻ
– Một số Keywords tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII ở phía Bắc Việt Nam ngày này xuất hiện vương quốc sơ kỉ nào tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Tải Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII ở phía Bắc Việt Nam ngày này xuất hiện vương quốc sơ kỉ nào “.
Quý khách trọn vẹn có thể để lại Comments nếu gặp yếu tố chưa hiểu nghen.
#Từ #thế #kỉ #VII #TCN #đến #thế #kỉ #VII #ở #phía #Bắc #Việt #Nam #ngày #nay #xuất #hiện #quốc #gia #sơ #kỉ #nào Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII ở phía Bắc Việt Nam ngày này xuất hiện vương quốc sơ kỉ nào