Dạng 4 xác định vị trí của vật và ảnh khi biết khoảng cách giữa chúng Mới nhất

Thủ Thuật Hướng dẫn Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng Chi Tiết

Update: 2022-02-12 01:33:03,Bạn Cần biết về Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng. You trọn vẹn có thể lại Comments ở phía dưới để Admin được tương hỗ.

Bài tập khoảng chừng cách giữa vật và ảnh

Bài tập khoảng chừng cách giữa vật và ảnh gồm phần tóm tắt lý thuyết vf bài tập kèm hướng dẫn giải rõ ràng giúp những em nắm vững nội dung trọng tâm của bài học kinh nghiệm tay nghề, biết được phương pháp giải bài tập hiệu suất cao. » Xem thêm

Tóm lược đại ý quan trọng trong bài

• Bài tập khoảng chừng cách giữa vật và ảnh
• Bài tập dịch chuyển thấu kính, dịch chuyển vật
• 2/ Dịch chuyển vật, ảnh dọc theo phương trục chính
• 3/ Dịch chuyển vật, ảnh theo phương vuông góc với trục chính.
• 4/ Dịch chuyển vật, ảnh theo phương bất kì
• Bài tập thấu kính dạng bài tập dịch chuyển vật, dịch chuyển thấu kính
• Hướng dẫn học viên lớp 11 phương pháp giải bài tập thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh
• Cách giải bài tập xác xác lập trí của ảnh qua thấu kính cực hay
• Các dạng bài tập thấu kính
• Dạng 1. Xác định tiêu cự, nửa đường kính, chiết suất của thấu kính nhờ vào công thức tính độ tụ.
• Dạng 2. Xác xác lập trí, tính chất của ảnh và vẽ ảnh tạo bởi thấu kính.
• Dạng 3. Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết tiêu cự của thấu kính và độ phóng đại
• Dạng 4. Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng

Mời những em cùng tìm hiểu thêm!
» Thu gọn

Chủ đề:

• Bài tập khoảng chừng cách giữa vật và ảnh
• Khoảng cách giữa vật và ảnh
• Thấu kính quy tụ
• Thấu kính phân kì
• Tiêu cự thấu kính

Download

Xem trực tuyến

Tóm tắt nội dung tài liệu

KhoảngcáchgiữaVật­Ảnh
I.Lýthuyết:
1 1 1
;L= d+d’
f d d’
TH1:d+d’=L d2–Ld+Lf=0
TH2:d+d’=­L d2+Ld­Lf=0

II.Bàitập:

Bài1:SGKVL11
Mộtthấukínhhộitụcótiêucự20cm.VậtsángABđặttrướcthấukínhvàchoảnhA’B’.Tìmvịtrí
củavật,chobiếtkhoảngcáchvậtvàảnhlà125cm.
HD
*/TH1:d+d’=­125cm d2+125d–2500=0 d1=17,54cm(nhận);d2=­142,5cm(loại)
*/TH2:d+d’=125cm d2­125d+2500=0 d3=25cm(nhận);d4=100cm(nhận)

Bài2:Mộtthấukínhhộitụcótiêucự6cm.VậtsángABđặttrướcthấukínhvàchoảnhthậtA’B’
cáchvật25cm.Tìmvịtrícủavậtvàảnh;vẽảnh.
HD:
Tacó:d+d’=25cm(vìd>0;d’>0)
d2­25d+150=0
d1=15cm;d1’=10cm
d2=10cm;d2’=15cm

Bài3:SGKBTVL11
Mộtthấukínhhộitụcótiêucự20cm.VậtsángABđặttrướcthấukínhvàchoảnhA’B’cáchvật
18cm.Tìmvịtrícủavậtvàảnh;
HD
*/TH1:d+d’=­18cm d2+18d–360=0 d1=12cm(nhận);d2=­30cm(loại)
d1’=­30cm
*/TH2:d+d’=18cm d2­18d+360=0ptvônghiệm

Bài4:800câu
VậtsángABđặttrướcthấukínhvàchoảnhthậtA’B’.Xácđịnhkhoảngcáchgiữavậtvớithấu
kínhvàảnhvớithấukínhđểkhoảngcáchgiữavậtvàảnhcógiátrịnhỏnhất?
HD:
d+d’=L;(vìd>0;d’>0)
d2–Ld+Lf=0,(*)mà =L2–4Lf
Để(*)cónghiệmkhi 0hayL(L–4f) 0 L 4f Lmin=4f
KhiL=4fthì(*)cónghiệmképd=½L=2f d’=2f

Bàitập1:VậtsángABquathấukínhchoảnhA’B’trênmàn.Màncáchvật45cmvàA’B’=2AB.
Tìmvịtrívật,ảnhvàtiêucự?
Giải
­Sơđồtạoảnh:……………………….
­ẢnhA’B’hứngtrênmànnênlàảnhthật
Tacó:d+d’=45(1)

d’
k = − = −2 (2)
d
Từ(1)và(2)=>d=15cm
d’=30cm
Tiêucự:f=10cm
Bàitập2:VậtsángABquathấukínhphânkìchoảnhcaobằng0,5lầnvậtvàcáchvật60cm.Xác
địnhtiêucựthấukính?
Giải
VậtquaTKPKchoảnhảodođó:
d’
k = − = 0,5 (1)Vàd+d’=60(2)
d
Từ(1)và(2)suyra:d=120cm;d’=­60cm
=>f=­120cm

Bài tập dịch chuyển thấu kính, dịch chuyển vật

1/ Khoảng cách giữa vật và ảnh: L = | d + d’|

• Thấu kính phân kỳ: L = d + d’
• Thấu kính quy tụ cho ảnh thật: L = d + d’
• Thấu kính quy tụ cho ảnh ảo: L = -(d +d’)

2/ Dịch chuyển vật, ảnh dọc theo phương trục chính

• f không đổi => d tăng thì d’ giảm và ngược lại => ảnh và vật luôn dịch chuyển cùng chiều nhau
• Giả sử ban sơ vị trí vật, ảnh là d1; d’1;
• Δx; Δx’ là khoảng chừng dịch chuyển của vật và ảnh
• => sau khoản thời hạn dịch chuyển d2 = d1 ± Δx’; d’2 = d’1 [mp ] Δx

Qui ước:

• Δx lấy dấu + khi dịch vật ra xa TK, lấy dấu – khi dịch vật lại gần
• Δx’ lấy dấu + khi dịch ảnh ra xa TK, lấy dấu – khi dịch ảnh lại gần

3/ Dịch chuyển vật, ảnh theo phương vuông góc với trục chính.

• d không đổi => d’ không đổi => ảnh và vật dịch chuyển theo phương vuông góc với trục chính.
• Để biết chiều dịch chuyển của vật và ảnh ta sử dụng tính chất điểm vật, điểm ảnh quang tâm thẳng hàng

4/ Dịch chuyển vật, ảnh theo phương bất kì

• Xác định độ dời của vật => độ dời của vật theo hai phương (vuông góc với trục chính và trùng với phương của trục chính)
• Tính độ dời của ảnh theo hai phương vuông góc với trục chính và trùng với trục trính => độ dời của ảnh.

Bài tập thấu kính dạng bài tập dịch chuyển vật, dịch chuyển thấu kính

Bài tập 1. Một điểm sáng S hoạt động giải trí và sinh hoạt theo vòng tròn với vận tốc có độ lớn không đổi vo xung quanh trục chính của thấu kính quy tụ ở trong mặt phẳng vuông góc với trục chính và cách thấu kính quy tụ khoảng chừng d = 1,5f (f là tiêu cự của thấu kính). Hãy xác lập.

a/ Vị trí đặt màn để quan sát được ảnh S.

b/ Độ lớn và hướng vận tốc ảnh của điểm sáng S.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 2. Một tia laser chiếu tới một thấu kính phân kỳ có tiêu cự f = 3cm dưới một góc α = 0,1rad so với trục chính của một thấu kính và được quan sát dưới dạng một chấm sáng trên màn E, đặt vuông góc với trục chính, ở sau thấu kính cách thấu kính một khoảng chừng L = 630cm. Nếu ở trước thấu kính đặt một bản mặt tuy nhiên tuy nhiên bằng thủy tinh có bề dày d = 1cm thì thấy chấm sáng dịch chuyển trên màn một đoạn a = 8cm. Hãy xác lập chiết suất của bản thủy tinh.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 3. Thấu kính quy tụ mỏng dính tiêu cự f = 20cm, quang tâm O, trục chính xx’ trùng với đường thẳng Δ. Điểm sáng S được cố định và thắt chặt trên đường thẳng Δ, cách O một đoạn OS = 30cm. Ảnh của S cho bởi thấu kính là S’. Quay thấu kính quanh trục trải qua O và vuông góc với mặt phẳng để trục chính của nó tạo với đường thẳng Δ một góc α = 10o. Ảnh S’ dịch chuyển ra làm thế nào? xác lập quãng đường ảnh S’ đã dịch chuyển.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 4. Một điểm sáng S cách trục chính của thấu kính một khoảng chừng h = √3cm, hoạt động giải trí và sinh hoạt đều theo phương trục chính từ khoảng chừng cách 2f đến 1,5f so với thấu kính vói vận tốc v = 3cm/s, khi đó người ta thấy vận tốc trung bình của ảnh S’ là v’ = 4√3(cm/s). Tính tiêu cự f của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 5. Cho thấu kính quy tụ tiêu cự f = 15cm. Một đoạn thẳng AB = 2cm đặt vuông góc với trục chính (A nằm trên trục chính) và cách thấu kính một khoảng chừng 10cm. Quay AB một góc α = 30o theo chiều kim đòng hồ quanh A. Tính góc quay và xác lập chiều quay của ảnh của đoạn thẳng AB.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 6. Một nguồn sáng điểm S đặt trên trục chính của thấu kính quy tụ có tiêu cự f = 12cm, cách thấu kính 18cm. Cho điểm sáng S dịch chuyển theo phương vuông góc với trục chính của thấu kính với vận tốc 1 m/s. Hỏi ảnh của nguồn sáng dịch chuyển với vận tốc bao nhiêu nếu thấu kính được giữ cố định và thắt chặt.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 7. Đặt thấu kính phẳng lồi bằng thủy tinh nằm ngang trong không khí sao cho mặt phẳng ở trên. Biết nửa đường kính cong của mặt lồi là 20cm và chiết suất của thủy tinh n = 1,5. Từ mặt phẳng của mặt phẳng thấu kính ta truyền cho viên bi một vận tốc vo = 3m/s thẳng đứng hướng lên. Kể từ lúc ném vật lần thứ nhất thếu kính cho ảnh ở vô cùng vào thời gian nào? lấy g = 10m/s2

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 8. Một thấu kính mỏng dính hai mặt lồi cùng nửa đường kính R1 = R2 = 20cm, chiết suất của chất làm thấu kính so với tia đỏ và tia tím lần lượt là nUsD_đ$ = 1,63; nUsD_t$ = 1,71. Chiết một chùm ánh sáng trắng tuy nhiên tuy nhiên với trục chính thì chùm tia ló ứng với những thành phần đơn sắc rất khác nhau sẽ quy tụ tại những điểm rất khác nhau, chùm tia ló màu tím quy tụ trên trục chính gần quang tâm nhất, chùm tia đỏ quy tụ xa quang tâm nhất

a/ Tính tiêu cự của tia đỏ và tiêu cự của tia tím

b/ Đặt một màn ảnh vuông góc trục chính và cách tiêu điểm đỏ đoạn 5cm. Xác định khoảng chừng cách nhỏ nhất giữa hai vệt sang đỏ và tím trên màn. Biết thấu kính có rìa là đường tròn đường kính 25cm.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 9. Một thấu kính quy tụ mỏng dính có 2 mặt cầu giống nhau, nửa đường kính R, có chiết suất so với tia đỏ là nUsD_đ$ =1,6 và so với tia tím là nUsD_t$ = 1,69. Ghép sát vào thấu kính trên một thấu kính phân kỳ mỏng dính có 2 mặt cầu giống nhau, cũng nửa đường kính R và đặt trong không khí thì thấy tiêu điểm của hệ thấu kính so với tia đỏ và tia tím trùng nhau. Thấu kính phân kỳ có chiết suất so với tia đỏ là nUsD_đ$’ và tia tím là n’$_t$. Xác định biểu thức liên hệ giữa n’$_đ$ và n’$_t$

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 10. Một thấu kính mỏng dính, có một mặt phẳng và một mặt lồi. Thấu kính được đặt sao cho trục chính vuông góc với mặt phẳng nằm ngang. Một điểm sáng S ở trên trục chính phía mặt phẳng của thấu kính và cách mặt phẳng của thấu kính một khoảng chừng d.

+ Nếu toàn bộ hệ ở trong không khí thì ảnh của S ở cách thấu kính 5cm về phía mặt cong.

+ Nếu toàn bộ hệ ở trong nước, chiết suất n’ = 4/3 thì ảnh của S dịch xa thấu kính thêm 25cm.

+ Hỏi ảnh S sẽ ở đâu nếu

a/ đặt thấu kính chìm trong nước, mặt phẳng cảu thấu kính sát mặt nước.

b/ đặt thấu kính chìm trong nước, lồi của thấu kính sát mặt nước.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 11. một vật sáng AB cho ảnh thật qua một thấu kính quy tụ L, ảnh này hứng trên một màn E đặt cách vật một khoảng chừng 180cm, ảnh thu được cao bằng 1/5 vật.

a/ Tính tiêu cự của thấu kính

b/ Giữ nguyên vị trí của AB và màn E, dịch chuyển thấu kính trong tầm AB và màn, co vị trí nào khác của thấu kính để ảnh lại xuất hiện trên màn E không?

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 12. Cho một thấu kính quy tụ có tiêu cự f = 30cm.

a/ Xác xác lập trí vật để ảnh tạo bởi thấu kính là ảnh thật.

b/ chứng tỏ rằng khoảng chừng cách giữa vật thật và ảnh thật có một giá trị cực tiểu. Tính khoảng chừng cách cực tiểu này. Xác xác lập trí của vật lúc đó.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 13. Một màn ảnh đặt tuy nhiên tuy nhiên với vật sáng AB và cách AB một đoạn L = 72cm. Một thấu kính quy tụ có tiêu cự f đặt trong tầm giữa vật và màn sao cho AB vuông góc với trục chính của thấu kính, người ta tìm kiếm được hai vị trí của thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn. Hai vị trí này cách nhau 48cm, tính tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 14. Vật thật AB đặt cách màn một khoảng chừng L = 90cm. Trong khoảng chừng giữa màn ta đặt một thấu kính, dịch chuyển thấu kính ta thấy có 2 vị trí cho ảnh rõ ràng trên màn có độ cao lần lượt là A’B’ = 8cm và A”B” = 2cm.

a/ Xác định độ cao của vật AB

b/ Tính tiêu cự của thấu kính

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 15. Vật sáng AB đặt trên trục chính của một thấu kính quy tụ, độ lớn tiêu cự là 12cm cho ảnh thật A’B’. khi dời AB lại gần thấu kính 6cm thì A’B’ dời đi 2cm. Xác xác lập trí của vật và ảnh trước và sau khoản thời hạn dịch chuyển vật.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 16. một vật thật AB đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính. Ban đầu ảnh của vật qua thấu kính là ảnh ảo bằng nửa vật. Giữ thấu kính cố định và thắt chặt dịch chuyển vật dọc trục chính 100cm. Ảnh của vật là ảnh ảo và cao bằng 1/3 vật. Xác định chiều dời của vật, vị trí ban sơ của vật và tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 17. Đặt vật sáng trên trục chính của thấu kính thì cho ảnh lớn gấp 3 lần vật. Khi dời vật lại gần thấu kính một đoạn 12cm thì vẫn cho ảnh có độ cao gấp 3 lần vật.

a/ Xác định loại thấu kính.

b/ xác lập tiêu cự của thấu kính đó.

c/ xác xác lập trí ban sơ và lúc sau của vật.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 18. Một vật thật AB đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính. Ban đầu ảnh của vật qua thấu kính A1B1 là ảnh thật. Giữ thấu kính cố định và thắt chặt dịch chuyển vật dọc trục chính lại gần thấu kính 2cm thì thu được ảnh của vật là A2B2 vẫn là ảnh thật và cách A1B1 một đoạn 30cm. Biết ảnh sau và ảnh trước có chiều dài lập theo tỉ số [dfracA_2B_2A_1B_1] = [dfrac53]

a/ Xác định loại thấu kính, chiều dịch chuyển của ảnh.

b/ xác lập tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 19. Đặt vật sáng AB vuông góc với trục chính của một thấu kính quy tụ. Qua thấu kính cho ảnh thật A1B1. Nếu tịnh tiến vật dọc trục chính lại gần thấu kính thêm một đoạn 30cm lại thu được ảnh A2B2 vẫn là ảnh thật và cách vật AB một khoảng chừng như cũ. Biết ảnh lúc sau bằng 4 lần ảnh lúc đầu

a/ Tìm tiêu cự của thấu kính và vị trí ban sơ.

b/ Để ảnh cao bằng vật thì phải dịch chuyển vật từ vị trí ban sơ một khoảng chừng bằng bao nhiêu, theo chiều nào?

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 20. Đặt một vật AB trước một thấu kính quy tụ, cách thấu kính 15cm thì thu được ảnh của vật hiện rõ trên màn đặt sau thấu kính. Dịch chuyển vật một đoạn 3cm lại gần thấu kính thì thời gian lúc bấy giờ ta phải dịch chuyển màn ra xa thấu kính để thu được ảnh hiện rõ ràng. Ảnh sau cao gấp hai ảnh trước, xác lập tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 21. Đặt một vật sáng AB trên trục chính của thấu kính quy tụ, vật cách kính 30cm. Thu được ảnh hiện rõ trên màn. Dịch chuyển vật lại gần thấu kính thêm 10cm thì ta phải dịch chuyển màn ảnh thêm một đoạn nữa mới thu được ảnh, ảnh sau cao gấp hai ảnh trước.

a/ Hỏi phải dịch chuyển màn theo chiều nào?

b/ Tìm xấu đi của thấu kính?

c/ Tính số phóng đại của những ảnh?

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 22. Thấu kính quy tụ có tiêu cự f. Khi dịch chuyển vật lại gần thấu kính một đoạn 5cm thì ảnh dịch chuyển lại gần hơn so với lúc đầu 1 đoạn 90cm và có độ cao bằng một nửa so với ảnh lúc đầu. Hãy xác lập tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 23. Thấu kính quy tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm sáng A trên trục chính cho ảnh thật A’. Dời A lại gần thấu kính thêm 6cm thì ảnh A’ dời 2cm, không đổi tính chất. Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc đầu.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 24. Thấu kính quy tụ làm bằng thủy tinh có tiêu cự f = 40cm đặt một vật sáng AB trước thấu kính, phía sau thấu kính có màn hứng ảnh.

a/ Xác xác lập trí đặt vật và màn để trên màn thu được ảnh rõ ràng và có độ cao bằng gấp đôi vật.

b/ Nếu từ câu a, cố định và thắt chặt màn và tịnh tiến vật ra xa thấu kính một đoạn a = 70cm thì phải dịch chuyển thấu kính về vị trí nào để tiếp tục thu được ảnh rõ ràng trên màn,và dịch chuyển một đoạn bằng bao nhiêu?

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 25. Vật cao 5cm, qua thấu kính quy tụ tạo ảnh cao 15cm trên màn. Giữ nguyên vị trí thấu kính nhưng dời vật ra xa thấu kính thêm một,5cm, dời màn hứng ảnh để thu rõ ảnh của vật khi đó ảnh có độ cao 10cm. Tìm tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 26. Đặt một vật phẳng nhỏ AB trước một thấu kính, vuông góc với trục chính của thấu kính. Trên màn vuông góc với trục chính, ở phía sau thấu kính thu được một ảnh rõ ràng to nhiều hơn vật, cao 4cm. Giữ vật cố định và thắt chặt, dịch chuyển thấu kính dọc theo trục chính 5cm về phía màn ảnh thì phải dịch chuyển màn dọc theo trục chính đoạn 35cm mới lại thu được ảnh rõ ràng, cao 2cm.

a/ Tính tiêu cự và độ tụ của thấu kính và độ cao của AB

b/ vật AB, thấu kính và màn đang ở vị trí ảnh có độ cao 2cm. Giữ vật và màn cố định và thắt chặt. Hỏi phải dịch chuyển thấu kính dọc theo trục chính về phía màn đoạn bằng bao nhiêu để lại sở hữu ảnh rõ ràng trên màn.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 27. Vật AB đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính quy tụ có tiêu cự 12cm, qua thấu kính cho ảnh ảo A1B1. Dịch chuyển AB ra xa thấu kính một đoạn 8cm, thì thu được ảnh thật A2B2 cách A1B1 đoạn 72cm. Xác xác lập trí của vật AB

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 28. Dùng một thấu kính lồi tiêu cự f = 4cm, người ta thu được ảnh của một điểm sáng đặt trên trục chính và cách thấu kính 12cm. Sau đó kéo thấu kính xuống dưới một đoạn 3cm thì ảnh sẽ dịch chuyển thế nào?

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 29. Cho một thấu kính quy tụ có tiêu cự f = 10cm, một điểm sáng S nằm trên trục chính cách thấu kính 5cm dịch chuyển theo phương tạo với trục chính một góc α = 60o một đoạn 6cm (như hình). Tính độ dời của ảnh.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 30. Đặt một vật phẳng nhỏ AB vuông góc với trục chính của một thấu kính phẳng lồi bằng thủy tinh, chiết suất n1 = 1,5 ta thu được một ảnh thật nằm cách thấu kính 5cm. Khi nhúng cả vật và thấu kính trong nước chiết suất n2 = 4/3, ta vẫn thu được ảnh thật, nhưng cách vị trí ảnh cũ 25cm. Khoảng cách giữa vật và thấu kính giữ không đổi. Tính nửa đường kính mặt cầu của thấu kính và tiêu cự của nó khi để trong không khí và khi nhúng trong nước. Tính khoảng chừng cách từ vật đến thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 31. Một thấu kính quy tụ cho ảnh thật S’ của điểm sáng S đặt trên trục chính, Tính từ lúc vị trí ban sơ nếu dời S gần thấu kính 5cm thì ảnh dời 10cm, nếu dời S ra xa thấu kính 40cm thì ảnh dời 8cm. Tính tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 32. A, B, C là ba điểm thẳng hàng. Đặt vật ở A, một thấu kính ở B thì ảnh thật hiện ở C với độ phóng đại |k1| = 3. Dịch thấu kính ra xa vật đoạn 64cm thì ảnh của vật vẫn hiện ở C với độ phóng đại |k2| = 1/3. Tính f và đoạn AC.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 33. Một nguồn sáng điểm, đặt trên trục chính của thấu kính quy tụ có tiêu cự bằng 8cm, cách thấu kính 12cm.

a/ Xác xác lập trí ảnh.

b/ Thấu kính dịch chuyển với vận tốc 1m/s theo phương vuông góc với trục chính của thấu kính. Hỏi ảnh của nguồn sáng dịch chuyển với vận tốc bao nhiêu nếu nguồn sáng được giữ cố định và thắt chặt.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 34. Một bút chì AB dài 4cm, đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính quy tụ (A thuộc trục chính) cho ảnh thật A’B’. F và F’ là hai tiêu điểm của thấu kính. F nằm về phái A.

a/ Đặt p. = AF; q = A’F’; f = OF vẽ hình và chứng tỏ công thức p..q = f2

b/ khi bút chì ngã nằm dọc theo trục chính thì A’B’ vẫn không đổi tính chất và đầu B nằm xa thấu kính thì A’B’ = 3cm. Tính tiêu cự của thấu kính.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Bài tập 35. Một điểm sáng A ban sơ ở vị trí P nằm ở vị trí trục chính của một thấu kính quy tụ mỏng dính có tiêu cự f, điểm P cách đều quang tâm O và tiêu điểm chính F của thấu kính. Tại thời gian t = 0 người ta cho A hoạt động giải trí và sinh hoạt tròn xung quanh tâm F thuộc mặt phẳng xOy với vận tốc không đổi là ω, với Ox là trục chính của thấu kính.

a/ Viết phương trình quĩ đạo ảnh A’ của A qua thấu kính. Vẽ đồ thị màn biểu diễn quĩ đạo ảnh A’. Từ đồ thị nhận xét tính chát, vị trí ảnh A’ theo vị trí của A.

b/ Biết f = 20cm, ω = 2π rad/s. Tìm vị trí ảnh và vận tốc của ảnh A’ ở thời gian 1,5giây hoạt động giải trí và sinh hoạt của A.

Hướng dẫn

[Ẩn HD]

Hướng dẫn học viên lớp 11 phương pháp giải bài tập thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản khá đầy đủ của tài liệu tại đây (188.26 KB, 22 trang )

HƯỚNG DẪN HỌC SINH LỚP 11 PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP
THẤU KÍNH KHI BIẾT KHOẢNG CÁCH GIỮA VẬT VÀ ẢNH
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Chúng ta đang sống trong thời đại của sự việc bùng nổ tri thức khoa học và
công nghệ tiên tiến và phát triển thông tin. Xã hội mới phồn vinh ở thế kỉ XXI phải là một xã hội dựa
vào tri thức, vào tư duy sáng tạo, vào kĩ năng sáng tạo của con người. Với sự
biến hóa nhanh gọn của xã hội như lúc bấy giờ, người lao động phải ghi nhận luôn tìm
tòi kiến thức và kỹ năng mới và trau dồi kĩ năng của tớ cho phù thích phù hợp với việc tăng trưởng
của khoa học kỹ thuật. Chính vì vậy Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI khẳng
định: “ Phát triển giáo dục là quốc sách số 1. Đổi mới cơ bản, toàn vẹn
nền giáo dục Việt Nam theo phía chuẩn hóa, tân tiến hóa, xã hội hóa, dân
chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong số đó thay đổi cơ chế quản trị và vận hành giáo dục, phát

triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản trị và vận hành là khâu then chốt. Tập trung nâng cao
chất lượng giáo dục, đào tạo và giảng dạy, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, kĩ năng
sáng tạo, kỹ năng thực hành thực tế, kĩ năng lập nghiệp…”
Trước tình hình đó nền giáo dục của việt nam phải thay đổi mạnh mẽ và tự tin, sâu
sắc và toàn vẹn để tạo cho giang sơn đội ngũ nhân lực có tri thức, có tay nghề
vững vàng và đủ kĩ năng hội nhập, theo kịp yêu cầu của giang sơn nói riêng và
toàn thế giới nói chung. Phát triển giáo dục, đào tạo và giảng dạy là một trong những động lực
quan trọng thúc đấy sự nghiệp công nghiệp hóa- tân tiến hóa giang sơn, là yếu tố
kiện để phát huy nguồn lực con người, là yếu tố cơ bản để tăng trưởng xã hội.
Phát triển giáo dục trước hết phải nâng cao chất lượng và hiệu suất cao dạy
học trải qua việc thay đổi phương pháp dạy học. Nhà trường phổ thông không
chỉ trang bị cho học viên kiến thức và kỹ năng, kĩ năng mà phải trang bị cho học viên những

kĩ năng sáng tạo, những kiến thức và kỹ năng được ứng dụng trong môi trường sống đời thường hằng ngày.
Chính vì vậy yên cầu người giáo viên phải giảng dạy trang trọng, để ý nhiều
đến kĩ năng phân tích, tổng hợp, xử lý và xử lý yếu tố của học viên. Học sinh phải
có ý thức học tập thật sự, xây dựng được động lực học đúng đắn, tóm gọn và giải
quyết yếu tố một cách nhanh gọn.
1
Cùng với việc tăng trưởng của khoa học – kỉ thuật vật lý cũng không ngừng nghỉ
tăng trưởng. những kiến thức và kỹ năng vật lý ngày càng nhiều và phức tạp yên cầu phương pháp
dạy học vật lý trong nhà trường phải được thay đổi cho thích hợp.
Hiện nay với việc thay đổi trong việc kiểm tra định hình và nhận định kết quả học tập của
học viên đặc biệt quan trọng trong đề thi tốt nghiệp và ĐH thi bằng hình thức thi trắc
nghiệm yên cầu người học phải có nền tảng kiến thức và kỹ năng lý thuyết vững vàng, cách

nhìn nhận bài toán , kỹ năng xử lý bài toán chuyên nghiệp. Với mỗi dạng toán
vật lý thường thì có nhiều cách thức giải rất khác nhau. Tôi thiết nghĩ những bài toán
mở đầu của những dạng thì phải lựa lựa chọn cách giải tuần tự rõ ràng từng bước còn
những bài toán tiếp theo thì phải rút ra được quy trình giải nhanh. Sau khi vận dụng
những quy trình giải nhanh sẽ tương hỗ học viên nhớ được những dạng toán cơ bản và
phát hiện những bài toán được gọi là mới lạ nhưng thực ra nó đó là hình thức
biến tướng của những dạng toán quen thuộc. Hơn nữa việc giải tốt những bài tập vật lý
còn tương hỗ những em làm rõ thực ra của những yếu tố lý thuyết mà những em còn
khúc mắc trong những tiết học, giúp những em tăng niềm say mê học tập và nghiên
cứu vật lý.
Xuất phát từ thực tiễn đó, qua trong năm công tác làm việc giảng dạy tại trường
THPT tôi đã nỗ lực khắc phục những trở ngại và tìm tòi tiến trình đi khi vận

dụng lý thuyết vào giải những bài tập rõ ràng, hướng dẫn học viên khai thác sâu lí
thuyết giúp những em nắm được thực ra của hiện tượng kỳ lạ vật lý từ đó vận dụng vào
giải bài tập một cách nhanh nhất có thể. Đề tài “ Hướng dẫn học viên lớp 11 phương
pháp giải bài tập thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh” không
nằm ngoài mục tiêu đó.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Phần Quang hình học ở sách giáo khoa cũ thuộc chương trình lớp 12 nay
đã đưa xuống chương trình lớp 11 có nhiều tăng cấp cải tiến về nội dung và hình thức
góp thêm phần quan trọng trong việc hình thành và tăng trưởng tư duy của học viên.
Tuy nhiên do phần kiến thức và kỹ năng này trọn vẹn có thể không thi tốt nghiệp hay ĐH nên những
em chưa góp vốn đầu tư học.Trong quy trình dạy học tôi nhận thấy thật nhiều học viên
2

ham mê học bộ môn vật lý, nhưng khi làm những bài tập vật lý những em thường lúng
túng trong việc kim chỉ nan giải, thật nhiều em chưa chứng minh và khẳng định cách giải cũng như trình
bày lời giải vì thế làm cho những em cảm thấy chán nản không hề say mê học vật
lý nữa.
Cụ thể hơn khi hướng dẫn học viên giải những bài tập về thấu kính tôi thấy
những bài toán thuận ( xác xác lập trí, tính chất của ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa
vật và thấu kính) thì những em tiến hành rất thuần thạo nhưng khi gặp những bài toán
ngược ( ví như dạng toán xác xác lập trí của vật và ảnh hay xác lập tiêu
cự của thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh ) thì những em rất lúng túng
không tồn tại phương pháp giải dẫn đến những em mất hứng thú trong học tập. Dạng
bài tập: về thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh” những tài liệu đều
có đề cập đến nhưng tôi nhận thấy nó đang chưa phục vụ nhu yếu được nhu yếu của giáo viên,

nhất là đối tượng người tiêu dùng học viên.
Theo nhận định, những bài thi tốt nghiệp THPT, Đại học môn vật lý những
năm mới tết đến gần đây tương đối dài và khó. Vì vậy việc tìm những phương pháp giải nhanh
và đúng là rất thiết yếu. Theo thống kê kết quả thi thời gian giữa kỳ và thời gian cuối kỳ I và
kỳ II môn vật lý ở trường tôi mấy năm mới tết đến gần đây còn thấp so với một số trong những môn học
khác. Chính vì vậy việc vận dụng những phương pháp thích hợp để giải những bài toán
vật lý sẽ góp thêm phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn
vật lý.
Để khắc phục những tình trạng trên tôi viết đề tài: “ Hướng dẫn học viên
lớp 11 phương pháp giải bài tập thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và
ảnh”. Trong khuôn khổ một sáng tạo độc lạ kinh nghiệm tay nghề tôi đã khối mạng lưới hệ thống lại lý thuyết,
làm rõ được công thức tính khoảng chừng cách giữa vật và ảnh, phân thành những dạng bài

tập nhỏ, mỗi dạng đưa ra phương pháp giải và những bài tập ví dụ rõ ràng thích hợp
chương trình cải cách sách giáo khoa, phù thích phù hợp với trình độ học viên phổ thông
từ đó giúp những em nắm được kiến thức và kỹ năng cơ bản, hình thành kĩ năng, kĩ xảo, tạo
thái độ và động cơ học tập đúng đắn để học viên có kĩ năng tiếp cận và chiếm
lĩnh những nội dung kiến thức và kỹ năng mới theo xu thế của thời đại.
3
PHẦN II: NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1. Định nghĩa thấu kính.
Thấu kính là một khối trong suốt, được số lượng giới hạn bởi hai mặt cầu hoặc một
mặt phẳng và một mặt cầu.
2. Phân loại thấu kính.

Chia làm hai loại: +Thấu kính mép mỏng dính được gọi là thấu kính quy tụ.
+Thấu kính mép dày được gọi là thấu kính phân kỳ.
3. Tiêu cự của thấu kính.
Mỗi thấu kính có hai tiêu điểm chính
‘
F
( tiêu điểm ảnh) và
F
(tiêu điểm
vật) nằm đối xứng nhau ở hai bên quang tâm O của thấu kính. Khoảng cách từ
những tiêu điểm chính đến quang tâm thấu kính là tiêu cự
f

của thấu kính.

f
=
OF
=
‘
OF

0〉f
với thấu kính quy tụ,
0〈f

với thấu phân kỳ
4. Ba tia đặc biệt quan trọng
-Tia tới qua quang tâm thì truyền thẳng
-Tia tới tuy nhiên tuy nhiên với trục chính, tia ló tương ứng ( hoặc đường kéo dãn ) đi
qua tiêu điểm ảnh chính
‘
F
-Tia tới ( hoặc đường kéo dãn) qua tiêu điểm vật chính F, tia ló tương ứng
tuy nhiên tuy nhiên với trục chính.
5. Độ tụ của thấu kính

)

11
)(1(
1
21
RR
n
f
D +−==
0〉D
Đối với thấu kính quy tụ,
0〈D
Đối với thấu kính phân kỳ

– Đơn vị độ tụ là điốp (dp) với tiêu cự
f
tính bằng cty chức năng mét.
– n là chiết suất tỉ đối của vật tư làm thấu kính so với môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên đặt thấu
kính.
–
21
, RR
là nửa đường kính của những mặt cầu thấu kính.
21
, RR
0

〉
với những mặt cầu lồi
4
21
, RR
〈
0 với những mặt cầu lõm
∞=)(
21
hayRR
với mặt phẳng
6. Công thức thấu kính:

f
d
d
111
‘
=+

d
là khoảng chừng cách từ vật đến thấu kính

‘

d
là khoảng chừng cách từ ảnh đến thấu kính.
Quy ước:
0〉d
với vật thật,
0〈d
với vật ảo

0
‘
〉d
với ảnh thật,

‘
d
0〈
với ảnh ảo.
7. Độ phóng đại của ảnh

AB
BA
k
”
=
h

h
‘
=

d
d
k
‘
−=

Quy ước:

0〉k
nếu ảnh và vật cùng chiều.

0〈k
nếu ảnh và vật ngược chiều
II. CÔNG THỨC TÍNH KHOẢNG CÁCH GIỮA VẬT VÀ ẢNH
* Đối với thấu kính quy tụ
Vật thật
+
fd〉
: Cho ảnh thật, ngược chiều với vật.
+

fd〈
: Cho ảnh ảo, cùng chiều với vật
5
Vật ảo: Đối với thấu kính quy tụ vật ảo luôn cho ảnh thật
* Đối với thấu kính phân kỳ
Vật thật: Luôn cho ảnh ảo, cùng chiều với vật, nhỏ hơn vật
Vật ảo
6
Như vậy trong mọi trường hợp khoảng chừng cách vật và ảnh được xem bởi
công thức:
‘
ddL +=

III. PHÂN LOẠI VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Loại 1: Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng.
1. Phương pháp giải
Bước 1: Áp dụng công thức thấu kính :

f
d
d
111
‘
=+
fd

df
d
−
=⇒
‘
(1)
Bước 2: Khoảng cách giữa vật và ảnh

‘
ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘

7
Bước 3: Xét trường hợp 1:
Ldd =+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:

0
2
=+− LfLdd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d, từ đó suy ra
‘
d

Bước 4: Xét trường hợp 2:
Ldd −=+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:

0
2
=−+ LfLdd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d, từ đó suy ra
‘
d
*Chú ý: Nếu bài toán không nêu rõ ràng về tính chất chất của vật và ảnh ( thật hay

ảo) thì những nghiệm tìm kiếm được ta để nguyên còn nếu bài toán yêu cầu rõ tính chất
của vật và ảnh thì ta phải xem xét để loại nghiệm không phù thích phù hợp với yêu cầu
của bài toán
2. Các bài tập ví dụ:
Bài 1: Một vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính quy tụ
có tiêu cự
cmf 20=
cho ảnh cách vật 90cm. Xác xác lập trí của vật, vị trí và tính
chất của ảnh.
Giải
Áp dụng công thức thấu kính :
f

d
d
111
‘
=+
fd
df
d
−
=⇒
‘
(1)

Khoảng cách giữa vật và ảnh
‘
ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘
Xét trường hợp 1:
Ldd =+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:
0
2
=+− LfLdd

Thay L =90cm; f = 20cm ta được :
0180090
2
=+− dd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d = 30cm ; d = 60cm
Với d = 30cm
⇒
cmd :060
‘
〉=
ảnh thật
8

Với d = 60cm
030
‘
〉=⇒ cmd
: ảnh thật
Xét trường hợp 2:
Ldd −=+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:
0
2
=−+ LfLdd

Thay L =90cm; f = 20cm ta được :
0180090
2
=−+ dd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d=16,85cm ; d= -106,85( cm) ( loại)
Với d = 16,85cm
:85,106
‘
cmd −=⇒
ảnh ảo
* Như vậy bài toán này ta loại một nghiệm d=-106,85cm ( vật ảo) vì đề bài đã
cho vật sáng AB là vật thật, nếu đề bài này ứng nằm trong đề thi trắc nghiệm thì

ta không cần giải một cách tuần tự, rõ ràng như trên mà ta chỉ việc nhớ phương
pháp để nhanh gọn đưa ra phương trình bậc 2, giải phương trình bậc 2 ta sẽ
tìm kiếm được đáp án đúng
Bài 2: Một thấu kính quy tụ có tiêu cự
cmf 6=
. Vật sáng AB cho ảnh trên màn
cách vật 25cm. Xác xác lập trí của vật và ảnh.
Giải
Áp dụng công thức thấu kính :
f
d
d

111
‘
=+
fd
df
d
−
=⇒
‘
(1)
Khoảng cách giữa vật và ảnh
‘

ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘
Vì vật thật nên
0〉d
, ảnh thu được trên màn là ảnh thật nên
‘
d
0
〉
⇒
Ldd =+

‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:
0
2
=+− LfLdd
Thay L =25cm; f = 6 cm ta được :
015025
2
=+− dd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d = 15cm ; d = 10cm
9
Với d = 10

⇒
cmd :015
‘
〉=
ảnh thật
Với d = 15cm
010
‘
〉=⇒ cmd
: ảnh thật
* Chú ý: Đối với những bài toán này ta đặc biệt quan trọng phải để ý đến: vật là vật thật,
ảnh của vật hứng được trên màn là ảnh thật thì ta loại được trường hợp 2:

Ldd −=+
‘
ta chỉ việc giải một trường hợp
Ldd =+
‘
Bài 3: Một điểm sáng nằm trên trục chính của một thấu kính phân kỳ có tiêu cự
bằng 15cm cho ảnh cách vật 7,5cm. Xác xác lập trí của vật, vị trí và tính chất
của ảnh.
Giải
Áp dụng công thức thấu kính :

f

d
d
111
‘
=+
fd
df
d
−
=⇒
‘
(1)

Khoảng cách giữa vật và ảnh

‘
ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘
Xét trường hợp 1:
Ldd =+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:

0

2
=+− LfLdd

Thay L= 7,5cm;
cmf 15−=
ta được:

05,1125,7
2
=−− dd
Giải phương trình bậc 2 ta tìm kiếm được d =15 cm ; d =-7,5 cm (loại)
Với d = 15

⇒
05,7
‘
〈−=d
ảnh ảo
Xét trường hợp 2:
Ldd −=+
‘
Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:

0
2

=−+ LfLdd
Thay L =7,5cm; f = -15cm ta được :

05,1125,7
2
=++ dd
phương trình này vô nghiệm
* Chú ý: Khi thay giá trị của tiêu cự f vào phương trình bậc 2 ta phải nhớ đối
với thấu kính phân kỳ
0〈f
( như bài ví dụ trên ta thay f =-15cm) và vật thật qua
thấu kính phân kỳ luôn cho ảnh ảo

10
Bài 4: Vật sáng AB qua thấu kính quy tụ có tiêu cự f cho ảnh
‘
‘
BA
rõ ràng trên màn
và cách AB một khoảng chừng 4f. Tính độ phóng đại k của ảnh?
Áp dụng công thức thấu kính :
f
d
d
111

‘
=+
fd
df
d
−
=⇒
‘
(1)
Khoảng cách giữa vật và ảnh
‘
ddL +=

Ldd ±=+⇒
‘
Vì vật thật nên
0〉d
, ảnh thu được trên màn là ảnh thật nên
‘
d
0
〉
⇒
Ldd =+
‘

Kết thích phù hợp với phương trình (1) ta có phương trình bậc 2:
0
2
=+− LfLdd
Thay L = 4f ta được :
044
22
=+− ffdd
fd 2=⇒
suy ra
fd 2
‘

=
Vậy
1
‘
−=−=
d
d
k
*Chú ý so với bài tập này khi mới đọc đề ta tưởng là một bài toán dạng mới vì
yêu cầu của đề là xác lập độ phóng đại k nhưng thực ra nó chỉ là hình thức
biến tướng của dạng toán quen thuộc ta đang giải vì để tìm kiếm được k thì ta phải
tìm

d
và
‘
d
Bài tập tự giải:
Bài 1: Vật AB qua thấu kính quy tụ cho ảnh
‘
‘
BA
cách AB 125cm, tiêu cự của
thấu kính
cmf 20=

.
a. Vị trí của vật và ảnh khi
‘
‘
BA
là ảnh thật là:
A. Vật cách thấu kính 100cm, ảnh cách thấu kính 25cm.
B. Vật cách thấu kính 25cm, ảnh cách thấu kính 100cm.
C. Vật cách thấu kính 50cm, ảnh cách thấu kính 75cm.
D. A, B đều đúng.
b. Vị trí của vật và ảnh khi
‘

‘
BA
là ảnh ảo là:
A.Vật cách thấu kính 17,5cm, ảnh cách thấu kính 107,5cm.
B.Vật cách thấu kính 17,5cm, ảnh cách thấu kính 142,5cm.
11
C. Vật cách thấu kính 15cm, ảnh cách thấu kính 140cm.
D. Vật cách thấu kính 15cm, ảnh cách thấu kính 110cm.
Bài 2: Đặt vật AB trước thấu kính phân kỳ có tiêu cự 24cm, ta thu được ảnh
‘
‘
BA

cách AB 12cm. Xác xác lập trí của vật và ảnh qua thấu kính:
A. AB cách thấu kính 24cm,
‘
‘
BA
cách thấu kính -12cm.
B. AB cách thấu kính 24cm,
‘
‘
BA
cách thấu kính 12cm.
C. AB cách thấu kính 36cm,

‘
‘
BA
cách thấu kính 24cm.
D. AB cách thấu kính 24cm,
‘
‘
BA
cách thấu kính 36cm.
Bài 3: Thấu kính phân kỳ có tiêu cự
cm30
. Vật thật AB đặt vuông góc với trục

chính, A nằm trên trục chính cho ảnh cách vật 15cm. Xác xác lập trí của vật và
ảnh
Đáp số: d=30cm; d
’
= -15cm
Loại 2: Xác định tiêu cự của thấu kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và
màn L
Về loại bài tập này tôi đưa ra hai dạng bài tập thường gặp:
Dạng 1: Biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh L, độ phóng đại k. Xác định tiêu
cự thấu kính?
* Phương pháp giải:
Bước 1: Áp dụng công thức:

AB
BA
k
”
=
=
h
h
‘
Ta có:
d
d

k
‘
−=
(1)
và
‘
ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘
(2)
Bước 2: Từ (1) và(2) ta tìm kiếm được d và
‘

d
thay vào công thức thấu kính:

f
d
d
111
‘
=+
‘
‘
dd

dd
f
+
=⇒
* Các bài tập ví dụ
Bài 1: Vật sáng AB qua thấu kính cho ảnh trên màn cao gấp 3 lần vật. Màn cách
vật L= 80cm. Tính tiêu cự của thấu kính.
12
Giải
Áp dụng công thức:
AB
BA

k
”
=
=3
3±=⇒ k
Vì vật AB là vật thật, ảnh trên màn là ảnh thật nên
0〈k
Ta có:
3
‘
−=−=
d

d
k
(1)

80
‘
==+ Ldd
(2)
Từ (1) và (2) ta tìm kiếm được d= 20cm, d
’
= 60cm
Áp dụng công thức của thấu kính:

f
d
d
111
‘
=+
‘
‘
dd
dd
f
+

=⇒
=
cm15
2060
20.60
=
+
Bài 2: Một vật sáng AB cao 6cm đặt vuông góc với trục chính của một thấu
kính phân kỳ, ảnh của vật cao 3cm và cách vật 40cm.
a) Xác xác lập trí của vật và ảnh.
b) Tính tiêu cự của thấu kính
Giải

a) Áp dụng công thức:
AB
BA
k
”
=
=
2
1
6
3
=

Đối với thấu kính phân kỳ vật thật luôn cho ảnh ảo nên
2
1
=k
Ta có:
ddd
d
d
k 5,0
2
1
2

1
‘
‘
−=−=⇒=−=
(1)
Mặt khác ta có : Khoảng cách giữa vật và ảnh
‘
ddL +=
Ldd ±=+⇒
‘
=
±

40cm
Xét trường hợp
cmdd 40
‘
=+
kết thích phù hợp với phương trình (1) suy ra d = 80cm; d
’
=
-40cm
Xét trường hợp d+d
’
= -40cm kết thích phù hợp với phương trình (1) suy ra d= -80cm

( loại )
b)Tiêu cự của thấu kính:
13
Áp dụng công thức thấu kính:
f
d
d
111
‘
=+
‘
‘

dd
dd
f
+
=⇒
=
cm80
4080
)40.(80
−=
−
−

Bài tập tự giải: Người ta đặt một vật cao 10cm ở phía trước một thấu kính phân
kỳ và nhận được một ảnh cao 5cm. Khoảng cách giữa vật và ảnh là 4cm. Hãy
tính tiêu cự của thấu kính phân kỳ.
Đáp số: f=-8cm
Dạng 2: Biết khoảng chừng cách vật và ảnh L, khoảng chừng cách giữa hai vị trí của
thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn l. Xác định tiêu cự của thấu kính,chiều
cao của vật AB?
* Phương pháp giải:
Khi thấu kính ở vị trí 1: Khoảng cách vật và thấu kính là d
1
, khoảng chừng cách ảnh và
thấu kính là

‘
1
d
.
Khi thấu kính ở vị trí 2: Khoảng cách vật và thấu kính là d
2
, khoảng chừng cách ảnh và
thấu kính là
‘
2
d
Vật và ảnh trọn vẹn có thể đổi chỗ được lẫn nhau nên:

‘
‘
12
ddd ==
;
ddd ==
1
2
‘
1
21
=⇒ kk

a) Xác định tiêu cự của thấu kính
Ta có:





+=
=+
ldd
Ldd
‘

‘

Từ hệ phương trình trên ta tìm kiếm được :
2
lL
d
−
=
;
‘
d
2

lL +
=
Thay d và d
’
vào công thức tính tiêu cự:
‘
‘
dd
dd
f
+
=

ta được
L
lL
f
4
22
−
=
Nếu chỉ có một vị trí của thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn thì l=0 thì
4
L
f =

b) Xác định độ cao của vật AB
Ta có:
AB
BA
k
”
1
=
h
h
1
=

;
h
h
AB
BA
k
2
””
2
==
14

21
2
21
21
1 hhh
h
hh
kk =⇒==⇒
* Các bài tập ví dụ:
Bài 1: Vật AB cách màn E là 90cm, trong tầm AB và màn E có hai vị trí đặt
thấu kính để ảnh của AB rõ ràng trên màn E, khoảng chừng cách giữa hai vị trí này là
30cm.

a. Tính tiêu cự của thấu kính.
b. Các ảnh của AB trên màn cao h
1
=2mm và h
2
= 8mm. Tính AB
Giải
a) Khi thấu kính ở vị trí 1: Khoảng cách vật và thấu kính là d
1
, khoảng chừng cách ảnh
và thấu kính là
‘

1
d
.
Khi thấu kính ở vị trí 2: Khoảng cách vật và thấu kính là d
2
, khoảng chừng cách ảnh và
thấu kính là
‘
2
d
Vật và ảnh trọn vẹn có thể đổi chỗ được lẫn nhau nên:
‘

‘
12
ddd ==
;
ddd ==
1
2
‘
1
21
=⇒ kk
Ta có:






+=
=+
ldd
Ldd
‘
‘

Từ hệ phương trình trên ta tìm kiếm được :
2
lL
d
−
=
;
‘
d
2
lL +
=

Thay d và d
’
vào công thức tính tiêu cự:
‘
‘
dd
dd
f
+
=
ta được :

L
lL
f
4
22
−
=
cm10
72.4
4872
22
=

−
=
b) Ta có:
AB
BA
k
”
1
=
h
h
1

=
;
h
h
AB
BA
k
2
””
2
==

mmhhh
h
hh
kk 48.21
21
2
21
21
===⇒==⇒
*Như vậy so với dạng toán này nếu làm bài tập tự luận ta phải giải tuần tự, chi
tiết từng bước còn so với những bài trắc nghiệm ta chỉ việc nhớ công thức cuối
15

cùng
L
lL
f
4
22
−
=
ta thay số vào sẽ tiến hành kết quả ngay.
Bài 2: Vật AB cách màn L=100cm. Thấu kính đặt tại cả 2 vị trí trong tầm vật và
màn đều thu được ảnh rõ ràng. Hai vị trí này cách nhau l=20cm. Tính tiêu cự của
thấu kính?

Giải
Tương tự bài 1 ta có:

L
lL
f
4
22
−
=
cm24
100.4

20100
22
=
−
=
Bài 3: Vật sáng AB cách màn L=50cm.Trong khoảng chừng vật và màn thấu kính có
thể đặt tại hai vị trí để trên màn thu được ảnh rõ ràng. Tính tiêu cự của thấu kính,
biết ảnh này cao gấp 16 lần ảnh kia.
Giải
Tương tự:
Vật và ảnh trọn vẹn có thể đổi chỗ được lẫn nhau nên:
‘

‘
12
ddd ==
;
ddd ==
1
2
‘
1
21
=⇒ kk
Mà:

AB
BA
k
”
1
=
h
h
1
=
;
h

h
AB
BA
k
2
””
2
==

11121
2
21

21
416.1 hhhhhh
h
hh
kk ===⇒==⇒
44
11
−=⇒=⇒ kk
( vì vật thật, ảnh
thật k
0
〈

)
Mặt khác ta lại sở hữu :
4
‘
1
‘
1
1
−=−=−=
d
d
d

d
k
dd 4
‘
=⇒
Ta có:
cmddLdd 10505
‘
=⇒=⇒=+
Áp dụng công thức thấu kính:

f

d
d
111
‘
=+
‘
‘
dd
dd
f
+
=⇒

=
+
=
dd
dd
4
.4
cmd 810.8,08,0 ==
* Như vậy với bài toán dạng này ta nhớ công thức
1
21
=kk

( vì vật và ảnh trọn vẹn có thể
đổi chỗ lẫn nhau) tiếp sau đó ta vận dụng những công thức tính độ phóng đại k, công
thức tính khoảng chừng cách vật và ảnh ta sẽ tìm kiếm được f
16
Bài 4: Vật sáng và màn ảnh cách nhau L=100cm. Trong khoảng chừng vật –màn ta
thấy có hai vị trí thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn cao h
1
= 4cm, h
2
= 9cm.
a) Tìm độ cao của vật sáng h.
b) Tìm khoảng chừng cách d giữa vật và thấu kính.

c) Tìm tiêu cự của thấu kính
Giải
a) Ta có:
cmhhh
h
hh
kk 69.41
21
2
21
21
===⇒==

b) Ta có:
3
2
3
2
6
4
1
1
1
−=⇒=== k
h

h
k
cmdcmd
Ldd
d
d
40,60
100
3
2
‘
‘

‘
==⇒





==+
=
⇒
Vậy d
1

=60cm; d
2
=40cm
b)Tiêu cự của thấu kính:
Áp dụng công thức thấu kính:

f
d
d
111
‘
=+

‘
‘
dd
dd
f
+
=⇒
cm24
4060
40.60
=
+

=
Bài tập tự giải:
Bài 1: Khoảng cách giữa một ngọn đèn điện và màn ảnh bằng 100cm. Khi đặt
một thấu kính quy tụ giữa bóng đèn và màn ta nhận được ảnh rõ ràng trên màn ở
hai vị trí rất khác nhau của thấu kính cách nhau 80cm. Hãy xác lập tiêu cự của
thấu kính,
Đáp số: f= 9cm
Bài 2: Vật sáng AB qua thấu kính quy tụ tiêu cự f cho ảnh thật A
’
B
’
ngược chiều.

Khoảng cách từ vật AB đến ảnh A
’
B
’
là L. Điều kiện của L để:
a) Có hai vị trí đặt thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn
A.
fL 4〈
B.
fL 4〉
C.
fL 4=

D.
fLf 42 〈〈
b) Có một vị trí duy nhất đặt thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn
A.
fL 4〈
B.
fL 4〉
C.
fL 4=
D.
fLf 42 〈〈
17

Bài 3: Vật sáng AB và màn ảnh cách nhau L. Xê dịch một thấu kính quy tụ trong
khoảng chừng vật – màn ta thấy có hai vị trí thấu kính cách nhau l đều cho ảnh rõ ràng
trên màn.
a) Tiêu cự thấu kính f tính theo Lvà l là:
A.
L
lL
f
4
22
+
=

B.
L
lL
f
4
22
−
=
C.
L
lL
f

4
)(
2
+
=
D.
L
lL
f
4
)(
2

−
=
b) Gọi h độ cao của vật, h
1
, h
2
là độ cao của ảnh khi thấu kính ở vị trí 1 và
vị trí 2. Chiều cao của vật được xác lập là:
A.
2
21
hh

h
+
=
B.
21
hhh =
C.
4
2
2
2
1

hh
h
+
=
D. C.
2
2
2
2
1
hh
h

+
=

18
PHẦN III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ ĐỀ XUẤT
I. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Sau khi nghiên cứu và phân tích và đem vận dụng vào thực tiễn giảng dạy tôi thấy đạt được
những kết quả sau:
– Học sinh được trang bị một khối mạng lưới hệ thống kiến thức và kỹ năng lý thuyết về thấu kính vững
vàng, hiểu được thực ra vật lý về thấu kính.
– Học sinh phân loại và vận dụng được phương pháp giải bài tập về thấu kính
lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh.

– Với những giải pháp và giải pháp trên thì chất lượng học viên được thổi lên một
cách rõ rệt, theo những thống kê mà tôi trực tiếp giảng dạy từ thời gian năm 2009-2013. Cụ
thể:
Năm
học
Số
học
sinh
11
HS có bài
kiểm tra đạt
loại giỏi

HS có bài
kiểm tra đạt
loại khá
HS có bài
kiểm tra đạt
loại TB
HS có bài
kiểm tra đạt
loại yếu, kém
2009-
2010
chưa

áp
dụng
90 5 5.55% 25 27,78% 45 50% 15 16,67%
2010-
2011
Đã áp
dụng
90 8 8,89% 30 33,33% 42 46,67% 10 11,11%
2011-
2012
Đã áp
dụng

90 12 13,34% 40 44,44% 32 35,56% 6 6,66%
2012-
2013
19
Đã áp
dụng
90 15 16,67% 50 55,55% 22 24,45% 3 3,33%
Qua kết quả thống kê trong năm học ta thấy chất lượng học tập phần kiến thức và kỹ năng
này của học viên được nâng cao rõ rệt.
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
Từ quy trình tổ chức triển khai dạy học vật lý tôi rút ra một vài kinh nghiệm tay nghề nhỏ trong việc
hướng dẫn học viên giải bài tập:

– Học sinh phải được nắm kiến thức và kỹ năng lý thuyết vững vàng, có khối mạng lưới hệ thống , hiểu
được thực ra những hiện tượng kỳ lạ vật lý.
– Học sinh phải nắm vững cách nhận ra những dạng bài tập, phương pháp giải
từng dạng. Từ đó những em giải được những bài tập vật lý một cách thuận tiện và đơn thuần và giản dị, đặc biệt quan trọng
vận dụng nhanh trong những đề thi trắc nghiệm.
III. ĐỀ XUẤT.
Đề tài này giúp học phân loại và có một phương pháp giải những bài tập về thấu
kính lúc biết khoảng chừng cách giữa vật và ảnh một cách nhanh gọn, đúng chuẩn phù
thích phù hợp với những đề thi tự luận hoặc thi trắc nghiệm.
Trong quy trình tiến hành đề tài này tôi đã nỗ lực thể hiện nội dung một
cách khối mạng lưới hệ thống, trình diễn yếu tố rõ ràng, đúng chuẩn nhưng không tránh khỏi
những thiếu xót rất mong được bạn đọc và đồng nghiệp góp ý để sáng tạo độc lạ của

tôi được hoàn thiện hơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh hóa, ngày 09 tháng 04 năm trước đó
Tôi xin cam kết đấy là SKKN của tớ viết ,
Không sao chép nội dung của người khác.
( Ký và ghi rõ họ tên)
NGUYỄN THỊ ĐÀO
MỤC LỤC
Trang
20
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 2

PHẦN II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI 4
I. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 4
II. CÔNG THỨC TÍNH KHOẢNG CÁCH GIỮA VẬT VÀ ẢNH 5
III. PHÂN LOẠI VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI 7
Loại 1: Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng. 7
1.Phương pháp giải 7
2. Bài tập ví dụ. 8
3.Bài tập tự giải 11
Loại 2: Xác định tiêu cự của thấu kính lúc biết L 12
Dạng 1: Biết L, k . Xác định tiêu cự thấu kính? 12
* Phương pháp giải 12
* Bài tập ví dụ. 12

* Bài tập tự giải 14
Dạng 2: Biết khoảng chừng cách vật và ảnh L, khoảng chừng cách giữa 14
hai vị trí của thấu kính cho ảnh rõ ràng trên màn l.
Xác định tiêu cự của thấu kính,độ cao của vật AB?
* Phương pháp giải 14
* Bài tập ví dụ. 15
*Bài tập tự giải 17
PHẦN III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ ĐỀ XUẤT 19
I. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC. 19
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM. 20
III. ĐỀ XUẤT 20
21

22

Cách giải bài tập xác xác lập trí của ảnh qua thấu kính cực hay

Trang trước

Trang sau

Phương pháp giải:

Học sinh cần nắm được kiến thức và kỹ năng về định lí Ta – lét và công thức thấu kính.

Công thức thấu kính

1. Thấu kính quy tụ

– Ảnh thật

Quảng cáo

– Ảnh ảo

2. Thấu kính phân kì

Trong số đó: d là khoảng chừng cách từ vật đến thấu kính

d’ là khoảng chừng cách từ ảnh đến thấu kính

f là tiêu cự của thấu kính

Quảng cáo

Ví dụ 1.Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính phân kì L, điểm A nằm trên trục chính. Ảnh của vật qua thấu kính là A’B’. Kết luận nào dưới đấy là đúng chuẩn?

A. Ảnh A’B’ và vật nằm về hai phía rất khác nhau so với thấu kính

B. ảnh nằm trong tầm giữa tiêu điểm và thấu kính

C. ảnh nằm trong tầm giữa vật và tiêu điểm thấu kính

D. ảnh ở xa thấu kính hơn vật

Hướng dẫn giải:

Đáp án: B

ảnh của vật qua thấu kính phân kì luôn nằm trong tầm từ tiêu điểm đến lựa chọn thấu kính. Và ở gần thấu kính hơn vật.

Quảng cáo

Ví dụ 2.Một vật sáng dạng mũi tên được đặt đúng tiêu điểm của thấu kính phân kì như trên hình vẽ. Ảnh của vật qua thấu kính ở vị trí nào?

A. vị trí F’

B. trung điểm của OF

C. vị trí O

D. Không có ảnh

Hướng dẫn giải:

Đáp án: B

Áp dụng công thức thấu kính phân kì với d = f

=> ảnh ở trung điểm của OF

Ví dụ 3.Thấu kính quy tụ L có tiêu cự là 15cm, quang tâm O. Điểm sáng S được đặt trên trục chính của thấu kính và SO = 30cm. Phía sau thấu kính người ta đặt một màn chắn. Hỏi khoảng chừng cách từ thấu kính đến màn chắn là bao nhiêu để trọn vẹn có thể thu được rõ ràng ảnh của S trên màn?

Hướng dẫn giải:

Đáp án: B

Áp dụng công thức thấu kính quy tụ với trường hợp ảnh thật

=> d’ = 30cm

ảnh cách thấu kính 30cm nên để thu được ảnh trên màn thì màn chắn phải được đặt cách thấu kính 30cm

Câu 1. Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính phân kì tiêu cự f = 16,5cm. Điểm A nằm trên trục chính và cách thấu kính 33cm. Khoảng cách d’ từ ảnh đến thấu kính là:

A. 16,5cm

B. 14,2cm

C. 11cm

D. 10cm

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Áp dụng công thức thấu kính phân kì

=> d’ = 11 cm

Câu 2. Một vật sáng nhỏ được đặt trước thấu kính phân kì L và cách thấu kính 20cm. Biết tiêu cự của thấu kính là 24cm. Khoảng cách từ vật đến ảnh của nó là:

A. 9,1cm

B. 4,5cm

C. 7,8cm

D. 10,2cm

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Áp dụng công thức thấu kính phân kì

khoảng chừng cách từ vật đến ảnh là: 20 – 10,9 = 9,1 (cm)

Câu 3. Vật một chiếc bút có chiều dài 12cm được đặt vuông góc trước một thấu kính quy tụ tiêu cự 10cm. Một đầu của bút nằm trên trục chính cách thấu kính một khoảng chừng 20cm. Ảnh của chiếc bút cách thấu kính bao nhiêu xen ti mét?

A. 12cm

B. 20cm

C. 30cm

D. 32cm

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Vì d > f nên ảnh qua thấu kính quy tụ là ảnh thật

Áp dụng công thức:

=> d = 30cm

Câu 4. Thấu kính quy tụ có tiêu cự f = 20cm. Vật AB trên trục chính, vuông góc với trục chính và cách thấu kính 15cm. Vị trí của ảnh A’B’ là:

A. Cách thấu kính 40cm, cùng một phía với vật so với thấu kính

B. Cách thấu kính 60cm, cùng một phía với vật so với thấu kính

C. Cách thấu kính 40cm, khác phía với vật so với thấu kính

D. Cách thấu kính 60cm, khác phía với vật so với thấu kính

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Vì d < f nên ảnh này là ảnh ảo, nằm cùng phía với vật so với thấu kính

Áp dụng công thức thấu kính quy tụ với ảnh ảo

=> d = 60 cm

Câu 5. Vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính phân kì có tiêu cự là 25cm. Ảnh ảo A’B’ của vật qua thấu kính có kích thước bằng lần vật. Khoảng cách từ ảnh đến thấu kính là:

A. 23,64cm

B. 21,72cm

C. 19,5cm

D. 18,75cm

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

ảnh cao có kích thước bằng lần vật nên khoảng chừng cách từ ảnh đến thấu kính bằng lần khoảng chừng cách từ vật đến thấu kính.

=> d = 4 . d’

Áp dụng công thức thấu kính phân kì ta có

Câu 6. Một chiếc thước (AB) đặt vuông góc trục chính của thấu kính phân kỳ và cách thấu kính 80cm (như hình vẽ). Thấu kính có tiêu cự 30 cm. Dựng ảnh của vật qua thấu kính và sử dụng những phép biến hóa hình học để tính khoảng chừng cách từ ảnh đến thấu kính.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

mà OI = AB

Từ (1) và (2)

=> 3. OA’ = 8 . (30 – OA’)

=> 11. OA’ = 240

Câu 7. Một vật sáng dạng đoạn thẳng được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính quy tụ có tiêu cự 15 cm. Vật sáng được đặt cách thấu kính 10cm. Vẽ ảnh của vật qua thấu kính và tính khoảng chừng cách từ ảnh đến vật.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Vật sáng được đặt trong tầm tiêu cự của thấu kính nên ảnh qua thấu kính là ảnh ảo

Áp dụng công thức thấu kính ta có

=> d’ = 30cm

Khoảng cách từ vật đến ảnh là: AA’ = 30 − 10 = 20cm

Đáp số: 20cm.

Câu 8. Một cây nến cao 8cm đặt vuông góc trục chính của thấu kính quy tụ, cách thấu kính 20cm. Thấu kính có tiêu cự 30 cm. Xác xác lập trí và kích thước của ảnh

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Mà OI = AB

Thế vào (2)

Vậy ảnh cao 24cm và cách thấu kính 60cm

Câu 9. Điểm sáng S nằm phía phía trên trục chính của thấu kính quy tụ. S cách thấu kính 20cm, cách trục chính 15cm. Thấu kính có tiêu cự 10cm. Tính khoảng chừng cách từ S đến ảnh S’, khoảng chừng cách từ S’ đến thấu kính.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Lấy những điểm A, B, C như hình vẽ

=> OA = SB= 15cm; SA = OB = 20cm

=> SO = √(SB2 + OB2) = √(225 + 400) = √625 = 25 (cm)

OF’ // SA

=> 2.S’O = SS’

=> O là trung điểm SS’ => SS’ = 2.SO = 50 (cm)

ΔOCS’ = ΔOBS (cạnh huyền – góc nhọn)

=> OC = OB = 20 (cm)

S’ cách thấu kính 20cm, và cách điểm sáng S 50cm

Câu 10. Một thấu kính quy tụ L đặt trong không khí. Một vật sáng AB đặt vuông góc trục chính trước thấu kính, A trên trục chính, ảnh A’B’ của AB qua thấu kính là ảnh thật. Thấu kính có tiêu cự là 20cm, khoảng chừng cách AA’ = 90cm. Dựa vào hình vẽ và những phép tính hình học, em hãy tính khoảng chừng cách OA’.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

AB//A’B’. Áp dụng định lí Ta-lét ta có:

OI//A’B’. Áp dụng định lí Ta-lét ta có:

Từ (1) và (2) suy ra

OA2 − 90. OA + 1800 = 0

=> OA = 60 cm hoặc OA = 30 cm

Suy ra OA’ = 30cm hoặc OA’ = 60cm

Xem thêm những dạng bài tập Vật Lí lớp 9 có đáp án và lời giải rõ ràng khác:

Xem thêm những loạt bài Để học tốt Vật Lí lớp 9 hay khác:

Giới thiệu kênh Youtube Tôi

Trang trước

Trang sau

Các dạng bài tập thấu kính

Dạng 1. Xác định tiêu cự, nửa đường kính, chiết suất của thấu kính nhờ vào công thức tính độ tụ.

1. Cho một thấu kính thuỷ tinh hai mặt lồi với nửa đường kính cong là 30cm và 20cm. Hãy tính độ tụ và tiêu cự của thấu kính khi nó đặt trong không khí, trong nước có triết suất n2 = 4/3 và trong chất lỏng có triết suất n3 = 1,64. Cho biết triết suất của thuỷ tinh n1 = 1,5.

2. Một thấu kính thuỷ tính (chiết suất n =1,5) số lượng giới hạn bởi một mặt lồi nửa đường kính 20cm và một mặt lõm nửa đường kính 10cm. Tính tiêu cự và độ tụ của thấu kính khi nó đặt trong không khí, trong nước và trong chất lỏng có triết suất n’ = 1,8.

3. Một thấu kính bằng thuỷ tinh (chiết suất n =1,5) đặt trong không khí có độ tụ 8 đi. Khi nhúng thấu kính vào một trong những chất lỏng nó trở thành một thấu kính phân kì có tiêu cự 1m. Tính chiết suất của chất lỏng.

4. Một thấu kính hai mặt lồi cùng nửa đường kính R, khi để trong không khí có tiêu cự f = 30cm. Nhúng chìm thấu kính vào một trong những bể nước, cho trục chính của nó thẳng đứng, rồi cho một chùm sang tuy nhiên tuy nhiên rọi thẳng đứng từ trên xuống thì thấy điểm quy tụ cách thấu kính 80cm. Tính R, cho biết thêm thêm chiết suất của nước bằng 4/3.

Dạng 2. Xác xác lập trí, tính chất của ảnh và vẽ ảnh tạo bởi thấu kính.

5. Một vật ảo AB = 5mm đặt thẳng góc với trục chính của một thấu kính quy tụ có tiêu cự 20cm, ở sau thấu cách thấu kính 20cm. Xác xác lập trí, tính chất, độ cao của ảnh và vẽ ảnh.

6. Cho một thấu kính làm bằng thuỷ tinh (n = 1,5), một mặt lồi nửa đường kính 10cm, một mặt lõm nửa đường kính 20cm. Một vật sáng AB = 2cm đặt thẳng góc với trục chính và cách thấu kính một khoảng chừng d. Xác xác lập trí, tính chất, độ lớn và vẽ ảnh trong những trường hợp:

a) d = 60cm

b) d = 40cm

c) d = 20cm

Từ đó nêu ra sự nhận xét về yếu tố dịch chuyển của ảnh khi vật tiến lại gần thấu kính.

7. Một vật ảo AB = 2cm, đặt thẳng góc với trục chính của một thấu kính phân kỳ tiêu cự 30cm, ở phía sau thấu kính một khoảng chừng x. Hãy xác xác lập trí, tính chất, độ lớn của ảnh và vẽ ảnh trong những trường hợp sau: x = 15cm, x = 30cm, x = 60cm

Dạng 3. Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết tiêu cự của thấu kính và độ phóng đại

8. Một vật sáng AB = 1cm đặt thẳng góc với trục chính của một thấu kính quy tụ tiêu cự f = 20cm cho ảnh A’B’ = 2cm. Xác xác lập trí của vật và ảnh. ảnh đó là thật hay ảo vẽ hình.

9. Một vật sáng AB đặt thẳng góc với trục chính của thấu kính phân kỳ có tiêu cự bằng 12cm, cho ảnh cao bằng nửa vật. Tìm vị trí của vật và ảnh.

10. Một vật AB = 4cm đặt thẳng góc với trục chính của thấu kính quy tụ có tiêu cự 30cm, cho ảnh A’B’ = 2cm. Xác xác lập trí, tính chất của vật và ảnh. Vẽ ảnh.

Dạng 4. Xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng

11. Một vật sáng AB đặt thẳng góc với trục chính của một thấu kính họi tụ (tiêu cự 20cm) co ảnh cách vật 90cm. Xác xác lập trí của vật, vị trí và tính chất của ản

12. Một điểm sáng nằm trên trục chính của một thấu kính phân kỳ (tiêu cự bằng 15cm) cho ảnh cách vật 7, 5cm. Xác định tính vị trí của vật, vị trí và tính chất của ảnh

13. Một vật sáng AB = 4mm đặt thẳng góc với trục chính của một thấu kính quy tụ (có tiêu điểm 40cm), cho ảnh cách vật 36cm. Xác xác lập trí, tính chất và độ lớn của ảnh, và vị trí của vật

14. Một vật sáng AB cho ảnh thật qua một thấu kính quy tụ L, ảnh này hứng trên một màn
đặt cách vật một khoảng chừng 1,8m. ảnh thu được cao bằng 1/5 vật.

a) Tính tiêu cự của thấu kính

b) Giữa nguyên vị trí của AB và màn. Dịch chuyển thấu kính trong tầm AB và màn. Có vị trí nào khác của thấu kính để ảnh lại xuất hiện trên màn không?

15. Vật sáng AB hình mũi tên đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính phẳng lồi bằng thuỷ tinh chiết suất n =1,5, nửa đường kính mặt lồi bằng 10cm, cho ảnh rõ ràng trên màn đặt cách vật một khoảng chừng L.

a) Xác định khoảng chừng cách ngắn nhất của L.

b) Xác định những vị trí của thấu kính trong trường hợp L =90cm. So sánh độ phóng đại của ảnh thu được trong những trường hợp này.

……..

Mời những bạn tải file tài liệu để click more nội dung rõ ràng

Reply
3
0
Chia sẻ

Review Share Link Download Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng ?

– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Video full hướng dẫn Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Down Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng “.

Giải đáp vướng mắc về Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng

You trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nha.
#Dạng #xác #định #vị #trí #của #vật #và #ảnh #khi #biết #khoảng chừng #cách #giữa #chúng Dạng 4 xác xác lập trí của vật và ảnh lúc biết khoảng chừng cách giữa chúng