Video Đảo ngữ ruộng nương, gian nhà 2022

Tóm lược đại ý quan trọng trong bài

• UBND HUYỆN GIA LÂM
• TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ
• ĐỀ THI HỌC KÌ I MƠN NGỮ VĂN 9
• NĂM HỌC năm ngoái-năm nay
• (Thời gian làm bài 90 phút)
• UBND HUYỆN GIA LÂM
• Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời hạn phát đề)
• Phần 1: (7 điểm)
• Hãy đọc đoạn trích sau và vấn đáp những vướng mắc nêu ở dưới.
• […]Anh hạ giọng nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ
• nhiều:
• – Hồi chưa vào nghề, những đêm khung trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao 5 cánh
• xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao 5 cánh kia một mình một mình. Bây giờ làm nghề này cháu
• không nghĩ như vậy nữa. Và, khi ta thao tác, ta với cơng việc là đơi, sao gọi là một
• mình được? Huống chi việc của cháu gắn sát với việc của bao bạn hữu, đồng chí dưới
• kia. Cơng việc của cháu gian truân thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Cịn
• người thì ai mà chả “thèm” hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà
• thao tác? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy. Bác lái xe đi, về Lai Châu cứ đến đây
• tạm ngưng một lát. Không vào múi giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. Cháu
• bỗng dưng tự hỏi: Cái nhớ xe, nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn
• hoa đơ hội thì xồng. Cháu ở liền trong trạm hằng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp
• cịi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định khơng xuống. Ấy thế là một hôm, bác lái phải
• thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”
• 1/ Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Cho biết tác giả? Nhân vật
• xưng “cháu” là ai? Nhân vật ấy đang nói với ai? (1 điểm)
• 2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5 điểm)
• 3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp: (0,5 điểm)
• Cháu nói:“Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”
• 4/ Em hiểu ra làm thế nào về cái “thèm người” mà nhân vật nói tới việc trong câu“Cịn
• người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” (1 điểm)
• 5/ Viết một đoạn văn (khoảng chừng 5-7 câu) Theo phong cách T-P-H trình diễn tâm lý về
• điều mà em rút ra từ những ngẫm nghĩ của nhân vật trong đoạn trích trên. Trong đoạn
• có sử dụng phép nối, lời dẫn trực tiếp ( chú thích) (4 điểm)
• Phần 2. (3đ)
• Ruộng nương anh gửi bạn tri kỷ cày
• Gian nhà khơng mặc kệ gió lung lay
• Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
• (Đồng chí- Chính Hữu)
• 1/ Em có nhận xét gì về những hình ảnh, những giải pháp tu từ được sử dụng trong những câu
• thơ trên?
• 2/ Trong bài thơ Đồng chí (Văn 9, T1), vì sao nhà thơ Chính Hữu tách hai từ “Đồng
• chí” ra thành một dòng thơ riêng kèm theo dấu chấm than?
• HƯỚNG DẪN CHẤM
• KIỂM TRA HỌC KÌ I MƠN NGỮ VĂN LỚP 9
• NĂM HỌC năm ngoái– năm nay
• Phần1: (7 điểm)
• – Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm: Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành
• – Nhân vật xưng “cháu” là Anh thanh niên. (0,25điểm)
• – Anh thanh niên đang nói với bác họa sỹ. (0,25điểm)
• 2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5
• điểm)
• – Tìm đúng 1 từ tượng thanh: toe toe – Bác lái xe bao lần dừng, bóp cịi toe toe.
• (0,25 điểm)
• – Tìm đúng 1 thuật ngữ: ốp – Khơng vào múi giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu
• thành lệ. (0,25 điểm)
• 3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp:
• Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”
• – Chuyển thành lời dẫn gián tiếp: Cháu nói rằng bác ấy cũng rất thèm người.
• (0,5 điểm)
• 4/ Em hiểu ra làm thế nào về cái ‘thèm người” mà nhân vật nói tới việc trong câu
• “Cịn người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” Hãy nêu tâm lý của em bằng một vài
• câu văn. (1 điểm).
• + Đúng nội dung: Mong ước có người để sẻ chia, tâm sự, học hỏi… (0, 5điểm)
• + Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc: (0,25 điểm)
• + Câu đúng ngữ pháp, khơng sai chính tả, dùng đúng từ ngữ.(0,25 điểm)
• – GV địa thế căn cứ vào những tiêu chuẩn trên để xem xét định hình và nhận định.
• – Không vấn đáp hoặc vấn đáp không đúng (0 điểm).
• 5/ Đoạn văn
• -Đoạn văn thể hiện tốt nội dung, tính link mạch lạc, rõ ràng, thuyết phục
• (3điểm).
• – Nội dung: học viên nêu được tâm lý về điều rút ra từ những ngẫm nghĩ của
• nhân vật: (học viên trọn vẹn có thể chọn một trong những ý sau: tinh thần trách nhiệm, tình u
• so với cơng việc, niềm hạnh phúc khi được thao tác, được góp sức… )
• -Hình thức:
• + Đúng mơ hình đoạn T-P-H (0,5 điểm).
• + Viết đúng yêu cầu Tiếng Việt ( có gạch chân, chú thích). (0,5 điểm)
• Phần 2.
• Câu 2: (1 điểm)Học sinh trình diễn, lý giải được việc Chính Hữu tách hai từ “Đồng
• chí ”ra thành một câu thơ riêng kèm theo dấu chấm than:
• – Nhấn mạnh tình cảm mới do cách mạng mang lại, đó là tình đồng chí đồng đội gắn
• bó, keo sơn(0,5 điểm).
• – Thể hiện sự trân trọng của nhà thơ so với tình cảm thiêng liêng ấy. (0,25 điểm)
• – Câu thơ có tác dụng link, nó khép lại ý thơ trước (những cơ sở của tình đồng chí)
• và mở ra ý thơ ở đoạn sau (những biểu lộ rõ ràng của tình đồng chí) (0,25 điểm)
• Câu 1. (2đ)
• – Giá trị biểu cảm của những hình ảnh: Ruộng nương, gian nhà khơng…gió lung lay, giếng
• nước, gốc đa và giá trị diễn đạt của những phép tu từ hòn đảo ngữ, nhân hóa và hốn dụ.
• + BPTT hoán dụ: giếng nước, gốc đa là hình tượng của làng quê, là dân làng, là cha
• mẹ, vợ con, là những tình nhân dấu đang ngày ngày nhớ về “anh”, trông mong đợi
• đợi. (0,5đ)
• – Đảo ngữ: Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính (Người ra lính nhớ giếng nước
• gốc đa): nỗi nhớ 2D….(0,5đ)
• + Câu thơ hàm súc, giàu hình ảnh, giàu ý nghĩa, thể hiện độc lạ và rất khác nhau nỗi nhớ của người
• lính với quê nhà….

UBND HUYỆN GIA LÂM

TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ

ĐỀ THI HỌC KÌ I MƠN NGỮ VĂN 9

NĂM HỌC năm ngoái-năm nay

(Thời gian làm bài 90 phút)

Phần 1(7 điểm) Đọc đoạn thơ sau:

“Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng Ra đậu dặm xa dò bụng biển Giàn đan thế trận lưới vây giăng Cá nhụ cá chim cùng cá đé Cá tuy nhiên lấp lánh lung linh đuốc đen hồng Cái đi em quẫy trăng vàng chóe

Đêm thở sao lùa nước Hạ Long” ( Sách giáo khoa Ngữ Văn 9, tập1, NXBGDVN)

1. Đoạn thơ trên thuộc tác phẩm nào? Do ai sáng tác? Nêu hồn cảnh Ra đời của bài thơ?2. Hình ảnh “buồm trăng” trong câu thơ, theo em là ẩn dụ hay hoán dụ?

3. Dựa vào đoạn thơ trên, viết một đoạn văn ngắn diễn dịch 7-10 câu (đánh số thứ tự từngcâu) trong số đó có sử dụng một câu ghép và một phép thế trình diễn về khí thế của người laođộng và vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên.

4. Trong bài thơ khác mà em đã học ở lớp 9 có một hình ảnh lãng mạn được xây dựng trên cơsở quan sát như hình ảnh “buồm trăng”. Hãy chép lại câu thơ đó, nêu tên tác giả và tác phẩm.Phần 2. (3điểm) Đọc đoạn trích sau và vấn đáp những vướng mắc từ là một trong những đến 4

“Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây…”, cái câu nói của người đàn bà tản cư hômtrước lại vang dội lên trong tâm trí ơng.

Hay là trở lại làng?…

Vừa chớm nghĩ như vậy, lập tức ông lão phản đối ngay. Về làm gì cái làng ấy nữa.Chúng nó theo Tây cả rồi. Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ…

Nước mắt ông lão giàn ra. Về làng tức là chịu quay trở lại làm nơ lệ cho thằng Tây. Ơnglão nghĩ ngay đến mấy thằng kì lí chun mơn khua khoát ngày trước lại ra vào hốnghách ở trong cái đình. Và cái đình lại như của riêng chúng nó, lại thâm nghiêm ghê gớm,chứa toàn những sự ức hiếp, đè nén. Ngày ngày chúng nó lai dong ra dong vào, đánh tổtôm mà bàn tư việc làng với nhau ở trong ấy. Những hạng khố rách nát áo ôm như ông có điqua cũng chỉ có dám liếc trộm vào rồi cắm đầu xuống mà lủi đi. Anh nào dám ho he, hóchách một tí thì chúng nó tìm phương pháp để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống rakhỏi làng…

Ông Hai nghĩ rợn khắp khung hình. Cả đời sống đen tối lầm than cũ nổi lên trong ý nghĩ ông.Ông không thể trở về làng ấy được nữa. Về hiện giờ ông chịu mất hết à?

Không thể được. Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù.

(Trích Làng, Kim Lân, Ngữ văn 9, tập 1)1. Đoạn văn trên thể hiện tâm trạng gì của nhân vật ơng Hai ? (0,5 điểm)

2. Điểm rực rỡ nhất về nghệ thuật và thẩm mỹ trong đoạn văn trên là gì? (0, 5 điểm)

3. Câu văn tại đây sử dụng giải pháp tu từ nào ? (0,5 điểm) “Anh nào dám ho he, hóc háchmột tí thì chúng nó tìm phương pháp để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống thoát khỏilàng…” Nêu tác dụng của dấu “…” cuối câu văn ? (0, 5 điểm)

4. Chép lại 1 câu văn có yếu tố miêu tả trong đoạn trích trên và cho biết thêm thêm yếu tố miêu tả có vaitrị gì trong văn bản tự sự ? (1 điểm)

HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC KÌ I VĂN 9

CÂU HƯỚNG DẪN CHẤM B Đ

1(7đ):Câu 1

– Hoàn cảnh: Bài thơ được viết năm 1958. Sau khi cuộc kháng chiến chốngPháp kết thúc thắng lợi miền Bắc được giải phóng, bắt tay vào xây dựngchủ nghĩa xã hội. Bài thơ là kết quả của chuyến du ngoạn thực tiễn ở vùng mỏQuảng Ninh của tác giả.

0.5đ

Câu 2 – Hình ảnh “ Buồm trăng” là ẩn dụ. 0.5đ

– Giải thích: – Hình ảnh ẩn dụ “buồm trăng” được xây dựng trên sự quansát rất thực và sự cảm nhận lãng mạn của nhà thơ Huy Cận.

+ Từ xa nhìn lại, trên biển khơi có những lúc thuyền đi vào lúc sáng của vầngtrăng. Trăng và cánh buồm chập vào nhau, trăng trở thành cánh buồm. + Vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên làm nhòa đi cánh buồm vất vả, cũ kĩ -> đây làcông việc nhẹ nhàng, lãng mạn.

– Con người và vũ trụ hịa hợp.

0.5đ

Câu 3 – Hình thức:

+ Đúng hình thức đoạn văn diễn dịch, đủ số câu, có đánh số thứ tự câu + Có sử dụng câu ghép quan hệ bổ trợ update, phép thế, chỉ rõ

1,5 0.5đ0.5đ- Nội dung: hs cần làm rõ những ý cơ bản sau: 2.5 đ + Thuyền có lái có buồm. Thuyền lướt đi trong dêm không phải bằng sức

mạnh mẽ của con người mà bằng sức mạnh mẽ của câu hát, gió, trăng. Động từ“lướt” đặc tả vận tốc của đoàn thuyền. Thuyền như lướt đi, như bay lên.Hình ảnh ẩn dụ” buồm trăng” gợi liên tưởng thú vị. Vào đêm trăng sángánh trăng chiếu xuống mặt nước, vào một trong những lúc nào đó ánh trăng và cánhbuồm chập lại làm một tạo thành hình ảnh buồm đẫm ánh trăng.

1đ

+ Chủ nhân của con thuyền- người đánh cá cũng trở nên lồng lộng giữabiển trời trong tư thế làm chủ. Biển thu hẹp để con người “ra đậu dặm xa”,“ dị bụng biển” tìm tịi mày mò. Họ đàng hồng ra những nơi xa đánh cá.Cơng việc đánh cá được so sánh với việc làm đánh trận.

1đ

+ Qua này đã cho toàn bộ chúng ta biết khí thế lao động khẩn trương, hình ảnh con người vàthiên nhiên hịa nhập làm một. Tất cả được cảm nhận bằng hồn thơ lãngmạn của t giả.

0.5đCâu 4 – Một hình ảnh cũng rất được xây dựng trên cơ sỏ quan sát đó là: “ Đầu súng

trăng treo” trong bài thơ Đồng Chí của Chính Hữu.

1đ

Phần 2

1. Cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật ơng Hai giữa tình u làng và tình

yêu Tổ quốc… 0,5đ

2 Đặc sắc nghệ thuật và thẩm mỹ: độc thoại nội tâm ( tâm trạng nhân vật) 0,5đ3 Liệt kê. Nếu về làng ông Hai mất toàn bộ … môi trường sống đời thường lầm than của đời sống

ông cũng như bao người nông dân khác bị ức hiếp Tác dụng dấu ba chấm:về làng ông mất nhiều thứ khác

1đ

4 Câu miêu tả: nước mắt ông lão giàn ra. Những giọt nước mắt của ông Hailà rõ ràng nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ và rất khác nhau, được miêu tả tinh xảo, thể hiện chiều sâu nội tâmcủa nhân vật

1đ

UBND HUYỆN GIA LÂM

Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời hạn phát đề)

Phần 1: (7 điểm)

Hãy đọc đoạn trích sau và vấn đáp những vướng mắc nêu ở dưới.

[…]Anh hạ giọng nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ

nhiều:

– Hồi chưa vào nghề, những đêm khung trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao 5 cánh

xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao 5 cánh kia một mình một mình. Bây giờ làm nghề này cháu

không nghĩ như vậy nữa. Và, khi ta thao tác, ta với cơng việc là đơi, sao gọi là một

mình được? Huống chi việc của cháu gắn sát với việc của bao bạn hữu, đồng chí dưới

kia. Cơng việc của cháu gian truân thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Cịn

người thì ai mà chả “thèm” hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà

thao tác? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy. Bác lái xe đi, về Lai Châu cứ đến đây

tạm ngưng một lát. Không vào múi giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. Cháu

bỗng dưng tự hỏi: Cái nhớ xe, nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn

hoa đơ hội thì xồng. Cháu ở liền trong trạm hằng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp

cịi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định khơng xuống. Ấy thế là một hôm, bác lái phải

thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”

1/ Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Cho biết tác giả? Nhân vật

xưng “cháu” là ai? Nhân vật ấy đang nói với ai? (1 điểm)

2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5 điểm)

3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp: (0,5 điểm)

Cháu nói:“Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”

4/ Em hiểu ra làm thế nào về cái “thèm người” mà nhân vật nói tới việc trong câu“Cịn

người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” (1 điểm)

5/ Viết một đoạn văn (khoảng chừng 5-7 câu) Theo phong cách T-P-H trình diễn tâm lý về

điều mà em rút ra từ những ngẫm nghĩ của nhân vật trong đoạn trích trên. Trong đoạn

có sử dụng phép nối, lời dẫn trực tiếp ( chú thích) (4 điểm)

Phần 2. (3đ)

Ruộng nương anh gửi bạn tri kỷ cày

Gian nhà khơng mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

(Đồng chí- Chính Hữu)

1/ Em có nhận xét gì về những hình ảnh, những giải pháp tu từ được sử dụng trong những câu

thơ trên?

2/ Trong bài thơ Đồng chí (Văn 9, T1), vì sao nhà thơ Chính Hữu tách hai từ “Đồng

chí” ra thành một dòng thơ riêng kèm theo dấu chấm than?

HƯỚNG DẪN CHẤM

KIỂM TRA HỌC KÌ I MƠN NGỮ VĂN LỚP 9

NĂM HỌC năm ngoái– năm nay

Phần1: (7 điểm)

– Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm: Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành

– Nhân vật xưng “cháu” là Anh thanh niên. (0,25điểm)

– Anh thanh niên đang nói với bác họa sỹ. (0,25điểm)

2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5

điểm)

– Tìm đúng 1 từ tượng thanh: toe toe – Bác lái xe bao lần dừng, bóp cịi toe toe.

(0,25 điểm)

– Tìm đúng 1 thuật ngữ: ốp – Khơng vào múi giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu

thành lệ. (0,25 điểm)

3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp:

Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”

– Chuyển thành lời dẫn gián tiếp: Cháu nói rằng bác ấy cũng rất thèm người.

(0,5 điểm)

4/ Em hiểu ra làm thế nào về cái ‘thèm người” mà nhân vật nói tới việc trong câu

“Cịn người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” Hãy nêu tâm lý của em bằng một vài

câu văn. (1 điểm).

+ Đúng nội dung: Mong ước có người để sẻ chia, tâm sự, học hỏi… (0, 5điểm)

+ Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc: (0,25 điểm)

+ Câu đúng ngữ pháp, khơng sai chính tả, dùng đúng từ ngữ.(0,25 điểm)

– GV địa thế căn cứ vào những tiêu chuẩn trên để xem xét định hình và nhận định.

– Không vấn đáp hoặc vấn đáp không đúng (0 điểm).

5/ Đoạn văn

-Đoạn văn thể hiện tốt nội dung, tính link mạch lạc, rõ ràng, thuyết phục

(3điểm).

– Nội dung: học viên nêu được tâm lý về điều rút ra từ những ngẫm nghĩ của

nhân vật: (học viên trọn vẹn có thể chọn một trong những ý sau: tinh thần trách nhiệm, tình u

so với cơng việc, niềm hạnh phúc khi được thao tác, được góp sức… )

-Hình thức:

+ Đúng mơ hình đoạn T-P-H (0,5 điểm).

+ Viết đúng yêu cầu Tiếng Việt ( có gạch chân, chú thích). (0,5 điểm)

Phần 2.

Câu 2: (1 điểm)Học sinh trình diễn, lý giải được việc Chính Hữu tách hai từ “Đồng

chí ”ra thành một câu thơ riêng kèm theo dấu chấm than:

– Nhấn mạnh tình cảm mới do cách mạng mang lại, đó là tình đồng chí đồng đội gắn

bó, keo sơn(0,5 điểm).

– Thể hiện sự trân trọng của nhà thơ so với tình cảm thiêng liêng ấy. (0,25 điểm)

– Câu thơ có tác dụng link, nó khép lại ý thơ trước (những cơ sở của tình đồng chí)

và mở ra ý thơ ở đoạn sau (những biểu lộ rõ ràng của tình đồng chí) (0,25 điểm)

Câu 1. (2đ)

– Giá trị biểu cảm của những hình ảnh: Ruộng nương, gian nhà khơng…gió lung lay, giếng

nước, gốc đa và giá trị diễn đạt của những phép tu từ hòn đảo ngữ, nhân hóa và hốn dụ.

(1,5đ):

+ BPTT hoán dụ: giếng nước, gốc đa là hình tượng của làng quê, là dân làng, là cha

mẹ, vợ con, là những tình nhân dấu đang ngày ngày nhớ về “anh”, trông mong đợi

đợi. (0,5đ)

– Đảo ngữ: Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính (Người ra lính nhớ giếng nước

gốc đa): nỗi nhớ 2D….(0,5đ)

+ Câu thơ hàm súc, giàu hình ảnh, giàu ý nghĩa, thể hiện độc lạ và rất khác nhau nỗi nhớ của người

lính với quê nhà….