Mục lục bài viết
Thủ Thuật Hướng dẫn Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là Chi Tiết
Cập Nhật: 2022-03-30 03:30:13,You Cần tương hỗ về Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là. Quý khách trọn vẹn có thể lại Comment ở phía dưới để Mình đc lý giải rõ ràng hơn.
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
- Đột biến cấu trúc NST gồm 4 dạng:
1. Khái niệm về đột biến cấu trúc NST
Đột biến cấu trúc NST là yếu tố thay đổi trong cấu trúc của từng NST → Sắp xếp lại những gen, hay giảm hoặc tăng số lượng gen trên NST dẫn đến thay đổi hình dạng và cấu trúc của NST.
2. Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST
+ Do tác động của những tác nhân gây đột biến trong ngoại cảnh (vật lí, hóa học)
+ Do rối loạn trao đổi chất nội bào, làm cho NST bị đứt gãy
+ Do rối loạn quy trình tự nhân đôi của NST, hay tiếp hợp trao đổi chéo không thường thì của những crômatit.
3. Đặc điểm của những loại đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
* Ý nghĩa:
– Với tiến hoá: Cấu trúc lại hệ gen → cách li sinh sản → hình thành loài mới.
– Với di truyền học: xác xác lập trí của gen trên NST qua nghiên cứu và phân tích mất đoạn NST → Lập map gen.
– Với chọn giống: Ứng dụng tổng hợp những gen trên NST → tạo giống mới.
* Cơ chế chung của ĐBCTNST: Các tác nhân gây đột biến phá vỡ cấu trúc NST→dẫn đến việc thay đổi trình tự và số lượng những gen, làm thay đổi hình dạng NST.
Loigiaihay
1. Kiến thức– Nêu được khái niệm đột biến NST. – Phân biệt được điểm lưu ý của 4 dạng đột biến cấu trúc. – Trình bày được nguyên nhân cơ chế phát sinh, hậu quả vai trò và ý nghĩa của những dạng đột biến.
2. Kỹ năng– Phát triển kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá.- Rèn kỹ năng thao tác độc lập với sách giáo khoa.
3. Thái độ
– Hình thành thái độ yêu thích khoa học tìm tòi nghiên cứu và phân tích.
I. Khái niệm.
Là những biến hóa trong cấu trúc của NST làm thay đổi hình dạng và cấu trúc của NST.
II. Các dạng đột biến cấu trúc NST.
1. Đột biến mất đoạn: – Làm mất từng loại NST, mất đầu mút hoặc mất đoạn giữa NST. Làm giảm số lượng gen trên NST.- Mất đoạn trọn vẹn có thể xẩy ra ở tế bào sinh dưỡng hay ở tế bào sinh dục.
– Cơ chế gây đột biến mất đoạn
2. Đột biến lặp đoạn: – Là một đoạn của NST trọn vẹn có thể tái diễn một hay nhiều lần, làm tăng số lượng gen trên NST.
– Cơ chế phát sinh lặp đoạn là vì sự trao đổi chéo không cân giữa 2 trong 4 cromatit của cặp NST tương tự hoặc giữa 2 cromatit của cùng 1 NST
3. Đảo đoạn:
Đoạn NST bị đứt ra rồi hòn đảo ngược lại 1800, trọn vẹn có thể chứa tâm động hoặc không chứa tâm động. Làm thay đổi trình tự gen trên NST.
4. Chuyển đoạn: – Là sự trao đổi đoạn trong một NST hoặc giữa những NST không tương tự. – Trong đột biến chuyển đoạn giữa những NST một số trong những gen trong nhóm link này chuyển sang nhóm link khác.
– Cơ chế gây đột biến chuyển đoạn
III. Nguyên Nhân, hậu quả và vai trò của đột biến cấu trúc NST.
1. Nguyên nhân:
Do tác nhân lí, hoá, do biến hóa sinh lí, sinh hoá nội bào làm đứt gãy NST hoặc tác động đến qt tự nhân đôi ADN tiếp hợp hoặc trao đổi chéo không đều giữa những cromatit.
– Các tác nhân vật lí: Đột biến phụ thuộc liều phóng xạ.
– Các tác nhân hoá học: Gây rối loạn cấu trúc NST như chì benzen, thuỷ ngân, thuốc trừ sâu, thuốc diẹt cỏ …
– Tác nhân virut: Một số virut gây đột biến NST.
VD: Virut Sarcoma và Herpes gây đứt gãy NST.
2. Hậu quả:
Đột biến cấu trúc NST làm rối loạn sự link của những cặp NST tương tự trong giảm phân làm thay đổi tổng hợp những gen trong giao tử dẫn đến biến hóa kiểu gen và kiểu hình.
a. Mất đoạn- Làm giảm số lượng gen trên NST. Mất đoạn dài thường gây chết, hoặc giảm sức sống do mất cân đối của hệ gen.Ở tế bào sinh dưỡng, nếu đoạn mất ngắn thì tế bài vẫn sống được và sinh ra những thế hệ tế bào tiếp theo cũng thế.- Người ta sử dụng hiện tượng kỳ lạ mất đoạn để xác lập gen trên NST- VD:+ Ở người mất đoạn vai ngắn NST số 5 gây ra hội chứng mèo kêu (chậm tăng trưởng trí tụê, không bình thường về hình thái khung hình).+ Mất đoạn vai dài NST số 22 gây ung thư máu ác tính. + Ở ngô và ruồi dấm mất đoạn nhỏ không làm giảm sức sống, ứng dụng vô hiệu gen không mong ước.b. Lặp đoạn: Làm tăng cường hoặc giảm sút mức biểu lộ của tính trạng. VD: ở đại mạch lặp đoạn làm tăng hoạt tính của enzim amilaza rất có ý nghĩa trong công nghiệp sản xuất bia.c. Đảo đoạn: Ít ảnh hưỏng đến sức sống, tạo ra sự phong phú chủng loại phong phú giữa những thứ trong một loài.- Đảo đoạn nhỏ thường gây chết hoặc mất kĩ năng sinh sản. Có khi hợp nhất NST với nhau làm giảm số lượng NST, hình thành lòai mới.
VD: Ở loài Drosophila Psendoobsenra,phát hiện 12 dạng hòn đảo đoạn trên NST số 3 tương quan đến kĩ năng thích ứng với nhiệt độ rất khác nhau của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên.
d. Chuyển đoạn: Chết hoặc làm giảm kĩ năng sinh sản ở sinh vật. Chuyển đoạn nhỏ ít tác động đến sức sống của sinh vật, thể có lợi cho sinh vật.
VD: Bệnh đao có 3 NST 21, 1 chiếc chuyển vào NST 14 và số NST không đổi nhưng gây 1 số ít triệu trứng: sọ nhỏ, trấn hẹp, khe mắt xếch, lưỡi dày, dị tật tim hoặc ống tiêu hoá, thiểu năng trí tuệ.
3.Vai trò.* Đối với quy trình tiến hoá: Cấu trúc lại hệ gen → cách li sinh sản → hình thành loài mới. * Đối với nghiên cứu và phân tích di truyền học: xác xác lập trí của gen trên NST qua nghiên cứu và phân tích mất đoạn NST.* Đối với chọn giống: Ứng dụng việc tổng hợp những gen trên NST để tạo giống mới.
* Đột biến mất đoạn NST: Xác xác lập trí của gen trên NST, VD: Lập map gen người
Đột biến cấu trúc NST là gì?
Có những dạng nào?
Nêu ý nghĩa.
Đột biến cấu trúc NST là những biến hóa xẩy ra trong cấu trúc của NST.
Đột biến cấu trúc NST gồm 4 dạng:
– Mất đoạn: là dạng đột biến làm mất đi đi một đoạn nào đó của NST. Mất đoạn làm giảm số lượng gen trên NST, làm mất đi cân đối gen nên thường gây chết so với thể đột biến.
Ví dụ: mất một phần vai ngắn NST số 5 gây ra hội chứng tiếng mèo kêu.
– Lặp đoạn: là dạng đột biến làm cho một đoạn nào đó của NST trọn vẹn có thể tái diễn một hay nhiều lần.
Ví dụ, ở địa mạch có đột biến lặp đoạn làm tăng hoạt tính của enzim amilaza, rất có ý nghĩa trong công nghiệp sản xuất bia.
– Đảo đoạn: là dạng đột biến làm cho một đoạn NST nào đó đứt ra đồi hòn đảo ngược 180o và nối lại.
Ví dụ, ở nhiều loại muỗi, quy trình hòn đảo đoạn được lặp đi tái diễn trên những NST đã góp thêm phần tạo ra loài mới.
– Chuyển đoạn: là dạng đột biến dẫn đến việc trao đổi trong một NST hoặc giữa những NST không tương tự.
Ví dụ, mất một phần vai dài NST số 22 gây ra một dạng ung thư máu ác tính.
Ý nghĩa:
Đột biến cấu trúc NST đều góp thêm phần tạo ra nguồn biến dị cho quy trình tiến hóa.
I. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1.Khái niệm
– Đột biến cấu trúc NST là những biến hóa xẩy ra trong cấu trúc của NST có tương quan đến việc sắp xếp, tổng hợp lại gen trên NST (1 hoặc những NST rất khác nhau).
– Nguyên nhân:
+ Bên ngoài: tác nhân vật lí, hóa học, sinh học…
+ Bên trong: sự rối loạn quy trình tiếp hợp và trao đổi chéo của tế bào.
– Tần số đb và dạng đb cấu trúc NST không riêng gì có tùy từng loại tác nhân đb mà còn tùy từng độ bền vững và kiên cố về cấu trúc NST ở những quá trình rất khác nhau.
2. Các dạng
– Mất đoạn: Là hiện tượng kỳ lạ một đoạn NST bị đứt rời ra (đoạn bị mất trọn vẹn có thể là đoạn đầu mút hoăc đoạn giữa tâm động và đầu mút không thể là đoạn chứa tâm động.
– Lặp đoạn: Là hiện tượng kỳ lạ một đoạn NST được tái diễn một hay nhiều lần trên NST. Xuất hiện do hiện tượng kỳ lạ tiếp hợp và trao đổi chéo không cân giữa những cromatit trong cặp tương tự.
– Đảo đoạn: Là hiện tượng kỳ lạ một đoạn NST bị đứt ra rồi quay ngược 1800 rồi gắn vào vị trí cũ. Có thể chứa hoặc không chứa tâm động không làm thay đổi số lương gen trên NST.
– Chuyển đoạn:
*Dạng 1: Chuyển đoạn trên một NST: một đoạn NST bị đứt ra rồi gán vào một trong những vị trí khác trên cùng một NST ấy.
*Dạng 2: Chuyển đoạn giữa 2 NST không tương tự.
+ Chuyển đoạn không tương hỗ là hiện tượng kỳ lạ một đoạn của NST này bị đứt ra và gắn vào một trong những NST nguyên vẹn của cặp NST khác.
+ Chuyển đoạn tương hỗ (thuận nghịch) giữa hai NST không tương tự là hiện tượng kỳ lạ một đoạn NST nào đó của tất cả hai NST không cùng cặp bị tách ra và hai đoạn này đổi chỗ lẫn nhau.
*Dạng 3: chuyển đoạn Robertson gồm 2 dạng:
+ Dung hợp: là hiện tượng kỳ lạ hai cặp NST không tương tự phối hợp thành một cặp.
+ Phân đoạn NST là hiện tượng kỳ lạ một cặp NST bị tách thành 2 cặp.
3. Hậu quả
Dạng đb
tác động tới cỗ máy di truyền
Biểu hiện ra kiểu hình
Mất đoạn
Số lượng gen giảm, làm mất đi cân đối hệ gen
Thường gây chết, giảm sức sống
Lặp đoạn
Làm tăng số lượng gen trên NST,làm mất đi cân đối hệ gen
Làm tăng hoặc giảm mức độ biểu lộ của tính trạng
Đảo đoạn
Không làm thay đổi số lượng gen, là thay đổi trình tự sắp xếp những gen làm gen không hoạt động giải trí và sinh hoạt hoặc làm tăng hoặc làm giảm mức độ hoạt động giải trí và sinh hoạt của gen. (do hiệu suất cao vị trí)
Thường ít tác động đến sức sống do không làm thay đổi số lượng gen, tuy nhiên vẫn trọn vẹn có thể làm tăng hoặc làm giảm kĩ năng sinh sản của thể đột biến (hiện tượng kỳ lạ bán bất thụ)
Chuyển đoạn
Khi chuyển đoạn giữa những NST không tương tự làm gen trên NST này bị chuyển sang NST khác làm thay đổi nhóm gen link
Chuyển đoạn nhỏ thường ít gây tác động đến sức sống, chuyển đoạn lớn thường gây chết hoặc giảm kĩ năng sinh sản.
4. Vai trò
Dạng đột biến
Vai trò
Mất đoạn
Lợi dụng mất đoạn nhỏ để vô hiệu gen xấu trên cây trồng. Dùng đột biến mất đoạn để xác xác lập trí gen trên NST từ đó lập map gen.
Lặp đoạn
Làm tăng số lượng gen trên NST do đó làm tăng lượng thành phầm do gen tạo ra từ đó có nhiều ứng dụng trong sản xuất và đời sống. Khi tái diễn đoạn NST những gen được tái diễn nhiều lần tạo Đk cho đột biến gen xuất hiện và tạo lên nhiều alen mới cho quy trình tiến hóa.
Đảo đoạn
Sự sắp xếp lại những gen trên NST tạo ra sự sai khác giữa những sinh vật cùng loài với nhau, phục vụ nhu yếu nguyên vật tư cho tiến hóa.
Chuyển đoạn
Lợi dụng chuyển đoạn nhỏ để chuyển những gen mong ước từ cây hoang dại vào cây trồng. Sử dụng những dòng côn trùng nhỏ bất thụ do đột biến chuyển đoạn làm công cụ phòng chống sâu hại. Các đột biến chuyển đoạn tạo ra sự sai khác giữa những sinh vật nên có vai trò quan trọng trong quy trình tiến hóa hình thành loài mới.
5. Nhận biết dạng đột biến
Dạng đột biến
Cách nhận ra
Mất đoạn
Dựa vào kiểu hình.
Dựa vào hiện tượng kỳ lạ giả trội.
Quan sát tiêu bản NST dưới kính hiển vi.
Lặp đoạn
Quan sát tiêu bản bộ NST (nổi lên 1 vòng tròn kép)
Đảo đoạn
Dựa vào kiểu hình: giảm kĩ năng sinh sản.
Dựa vào quan sát tiêu bản: phương pháp nhuộm băng NST.
Chuyển đoạn
Nhuộm băng NST.
Dựa vào kiểu hình: gây chết hoặc giảm sức sống.
Quan sát tiêu bản.
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP
PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỖI DẠNG
Dạng 1: CHO BIẾT CẤU TRÚC CỦA NST TRƯỚC VÀ SAU ĐỘT BIẾN – XÁC ĐỊNH DẠNG ĐỘT BIỂN
a) Phương pháp giải
– Có 4 dạng đột biến cấu trúc NST gồm: mất đoạn, thêm đoạn, hòn đảo đoạn, chuyển đoạn.
– Mất đoạn làm kích thước NST ngắn lại.
– Lặp đoạn làm kích thước NST dài hơn thế nữa, vị trí những gen xa hơn nhưng không làm đổi nhóm gen link.
– Đảo đoạn làm kích thước NST không đổi, nhóm gen link không đổi nhưng trật tự phân bổ của những gen bị thay đổi.
– Chuyển đoạn trên 1 NST làm kích thước NST không đổi, nhóm gen link không đổi nhưng vị trí những gen thay đổi.
– Chuyển đoạn tương hỗ và không tương hỗ làm thay đổi toàn bộ gồm: Vị trí gen, kích thước, nhóm gen link.
b) Bài tập vận dụng
Xét hai NST của một loài có cấu trúc gồm những đoạn sau:
NST1: EFIJKLMN; NST2: OPQRST.
1. Từ hai NST trên qua đột biến đã tạo ra NST có cấu trúc theo những trường hợp sau, với mỗi trường hợp hãy cho biết thêm thêm đột biến thuộc loại nào?
a) OPQRQRST
b) EFIKLMN.
c) EFIMLKJN
d) EFIJKLOPQ và MNRST.
e) EFIJKLMNO và PQRST.
2. Trong những loại đột biến nói trên:
a) Loại đột biến nào làm cho những gen có vị trí xa nhau hơn?
b) Loại đột biến nào làm cho những gen không thay đổi nhóm gen link?
Hướng dẫn giải
1. a. Đột biến lặp đoạn QR một lần.
b. Đột biến mất đoạn J.
c. Đột biến hòn đảo đoạn JKLM thành MLKJ.
d. Chuyển đoạn tương hỗ. Đoạn MN đưực chuyển từ NST1 sang NST2; đoạn OPQ được chuyển từ NST2 sang NST1
e. Chuyển đoạn không tương hỗ từ NST1 sang NST2.
2. a. Loại đột biến làm cho những gen có vị trí xa nhau hơn:
– Lặp đoạn: do lặp đoạn QR đã làm cho P và S xa nhau hơn.
– Đảo đoạn: do hòn đảo đoạn JKLM đã làm cho J xa I và M xa N hơn
b. Loại đột biến không làm đổi nhóm gen link gồm:
– Lặp đoạn.
– Đảo đoạn.
Dạng 2: DỰA VÀO KẾT QUẢ LAI GIẢI THÍCH CƠ CHẾ XUẤT HIỆN ĐỘT BIẾN
a) Phương pháp giải
– Tần số đột biến thấp nên chỉ có thể xẩy ra ở một vài tế bào nào đó trong lượng lớn tế bào của cơ quan sinh dục tham gia quy trình giảm phân.
– Đột biến cấu trúc NST xẩy ra ở cấp độ tế bào nên trọn vẹn có thể quan sát được xuất hiện của chúng dưới kính hiển vi, còn đột biến gen thì không.
b) Bài tập vận dụng
W là gen trội quy định chuột đi thường thì
w là gen lặn qui định chuột nhảy van (chuột đi lòng vòng); cặp alen này nằm trên NST thường.
Người ta tiến hành hai phép lai và thu được kết quả như sau:
Phép lai 1: P1: chuột đi thường thì x chuột nhảy van
F1-1: xuất hiện 61 chuột đi thường thì
19 chuột nhảy van
Phép lai 2: P2: chuột đi thường thì x chuột nhảy van
F1-2: xuất hiện 28 con, trong số đó có một con nhảy van
1. Hãy lý giải kết quả của phép lai trên.
2. Làm thế nào để nhậ biết nguyên nhân xuất hiện một con chuột nhảy van ở phép lai 2.
Hướng dẫn giải
1. a. Giải thích kết quả phép lai 1:
Qui ước gen:
W: chuột đi thường thì
w: chuột nhảy van
– F1-1 phân li kiểu hình theo tỉ lệ:
chuột đi thường thì : chuột nhảy van ≈ 3 : 1 chứng tỏ phép lai được truyền theo định luật phân tính, kiểu gen của P1 đều dị hợp Ww.
Sơ đồ lai:
P1: Ww (thường thì) x Ww (thường thì)
GP1 : (W : w) x (W : w)
F1-1: 1WW : 2Ww : 1ww
3 thường thì 1 nhảy van
b. F1-2 xuất hiện toàn bộ những lứa đều cho chuột con hình thường trong số đó chỉ có một chuột nhảy van, chứng tỏ chuột mẹ có kiểu gen đồng hợp trội WW.
F1-2 xuất hiện 1 chuột con nhảy van trọn vẹn có thể xẩy ra một trong hai kĩ năng:
Khả năng 1: (Đột biến gen).
Trong quy trình giảm phân của chuột mẹ có một tế bào sinh trứng nào đó bị đột biến giao tử, dạng đột biến lặn này đã tạo ra 1 trứng mang gen lặn w. Trứng này thụ tinh với tinh trùng mang w của chuột bố, tạo ra một hợp tử ww, phát triển thành 1 con chuột nhảy van.
– Các chuột khác đi thường thì do giao tử thường thì của mẹ là W thụ tinh với giao tử của bố mang w tạo ra những hợp tử F1-2 có kiểu gen dị hợp Ww tăng trưởng hầu hết đều là chuột con thường thì.
Khả năng 2: (Đột biến cấu trúc NST, loại mất đoạn).
– Trong quy trình giảm phân của chuột mẹ, có một tế bào sinh trứng nào đó bị đứt đoạn mang W. Do vậy đã phát sinh một trứng không mang W (-), loại trứng này thụ tinh với tinh trùng của bố mang w tạo ra hợp tử chỉ mang gen w (-w), tăng trưởng thành một con chuột nhảy van; những hợp tử còn sót lại do giao tử
thường thì của mẹ mang W thụ tinh với tinh trùng thường thì của bố mang w, tạo những hợp tử khác đều mang Ww (thường thì).
2. Cách nhận ra: Ta sử dụng phương pháp tế bào học và di truyền học.
– Lấy tế bào xôma chuột nhảy van ở F1-2 làm tiêu bản và quan sát dưới kính hiển vi
+ Nếu hai NST đứng thành cặp đồng dạng thì đã xẩy ra đột biến gen (đột biến giao tử).
+ Nếu hai NST không đồng dạng gồm 1 chiếc dài, 1 chiếc ngắn lại thì đây là trường hợp đột biến mất đoạn NST.
Reply
3
0
Chia sẻ
Review Chia Sẻ Link Tải Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là ?
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Video full hướng dẫn Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là tiên tiến và phát triển nhất , Chia Sẻ Link Cập nhật Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là “.
Hỏi đáp vướng mắc về Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là
Bạn trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nghen.
#Đột #biến #cấu #trúc #nhiễm #sắc #gồm #có #những #dạng #là Đột biến cấu trúc nhiễm sắc the gồm có những dạng là
Bình luận gần đây