Mục lục bài viết
Kinh Nghiệm về Cách khạc đờm để: xét nghiệm Mới Nhất
Update: 2022-01-21 04:26:06,Bạn Cần biết về Cách khạc đờm để: xét nghiệm. You trọn vẹn có thể lại phản hồi ở phía dưới để Mình đc lý giải rõ ràng hơn.
Bài giảng Lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm (Máu, đờm, phân, nước tiểu)
Nguồn : TÀI LIỆU ĐÀO TẠO THỰC HÀNH LÂM SÀNG CHO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN MỚI NHÀ XUẤT BẢN Y HỌC HÀ NỘI – Bộ Y tế 2020
Tóm lược đại ý quan trọng trong bài
- Bài giảng Lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm (Máu, đờm, phân, nước tiểu)
- GIỚI THIỆU
- LẤY MÁU LÀM XÉT NGHIỆM
- LẤY NƯỚC TIỂU LÀM XÉT NGHIỆM
- LẤY PHÂN LÀM XÉT NGHIỆM
- LẤY ĐỜM LÀM XÉT NGHIỆM
- TÀI LIỆU THAM KHẢO
GIỚI THIỆU
Lấy bệnh phẩm xét nghiệm là kỹ thuật lấy một lượng máu, dịch tiết, chất thải hoặc tổ chức triển khai mô của người bệnh chuyển đến khoa xét nghiệm.
Các kết quả xét nghiệm có ý nghĩa rất quan trọng trong chẩn đoán, điều trị chăm sóc và theo dõi người bệnh. Trong một số trong những trường hợp những xét nghiệm đóng vai trò quyết định hành động việc chẩn đoán, nhất là trong chẩn đoán bệnh quá trình sớm và một số trong những bệnh lý những triệu chứng lâm sàng nghèo nàn/không rõ ràng. Kết quả những xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm nước tiểu, máu, phân, đờm, dịch tiết không riêng gì có giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh, theo dõi diễn biến của bệnh đúng chuẩn, mà còn phục vụ nhu yếu những thông tin về tình trạng người bệnh, hỗ trợ cho chẩn đoán điều dưỡng, xác lập những rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn, lập kế hoạch và định hình và nhận định chăm sóc hiệu suất cao. Thực hiện y lệnh lấy bệnh phẩm xét nghiệm cho những người dân bệnh là một trong những hiệu suất cao phối hợp của điều dưỡng viên với bác sĩ. Bên cạnh việc tiến hành hiệu suất cao những quy trình lấy bệnh phẩm, thì yếu tố đảm bảo độ đúng đúng cho kết quả những xét nghiệm là rất thiết yếu. Y học ngày càng tăng trưởng, phương pháp phân tích, đọc kết quả xét nghiệm ngày càng tân tiến, nâng cao. Vì vậy, phải đảm bảo đúng những nguyên tắc từ khi lấy bệnh phẩm. Điều dưỡng viên phải có kiến thức và kỹ năng, kỹ năng trong sẵn sàng, tiến hành lấy bệnh phẩm đúng kỹ thuật và dữ gìn và bảo vệ mẫu bệnh phẩm theo như đúng nguyên tắc và quy định.
Nhóm kỹ năng lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm gồm có:
Lấy máu làm xét nghiệm
Lấy đờm làm xét nghiệm
Lấy phân làm xét nghiệm
Lấy nước tiểu làm xét nghiệm
LẤY MÁU LÀM XÉT NGHIỆM
Mục đích
Hỗ trợ cho chẩn đoán bệnh.
Theo dõi những phục vụ nhu yếu của điều trị.
Cung cấp những thông tin về tình trạng dinh dưỡng, chuyển hóa, huyết học, miễn dịch, sinh hóa của người bệnh.
Sàng lọc bệnh sớm trong cả khi chưa tồn tại biểu lộ lâm sàng.
Các loại xét nghiệm máu
Sinh hoá
Điện giải đồ, urê, creatinin, protein, glucose, lipid
Emzym: GOT, GPT, CK, CK-MB, troponin T
Bilirubin toàn phần, bilirubin trực tiếp, bilirubin gián tiếp
Xét nghiệm lipid máu: Cholesterol, triglycerid, HDL, LDL.
Vật lý
Thời gian máu chảy, máu đông, vận tốc lắng máu, pH máu, hematocrit
Tế bào
Nhóm máu, đếm số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, hình dạng tế bào máu
Vi sinh – ký sinh trùng
Các test nhanh chẩn đoán: HBsAg (viêm gan virus B), HIV, Anti-HCV (viêm gan virus C), Chlamydia (viêm âm đạo do Chlamydia), Cúm A/B, Dengue (sốt xuất huyết).
Nuôi cấy vi trùng, làm kháng sinh đồ
Tìm ký sinh trùng sốt rét
Các phương pháp lấy máu
Lấy máu mao mạch
Lấy máu tĩnh mạch
Lấy máu động mạch
Những yếu tố cần lưu ý
Lấy máu làm xét nghiệm là kỹ thuật xâm lấn nên sẽ gây nên đau cho những người dân bệnh và thường làm người bệnh lo ngại, sợ hãi, nhất là trẻ nhỏ, người điều dưỡng cần lý giải rõ ràng giúp người bệnh giảm lo ngại.
Khi lấy máu xét nghiệm, điều dưỡng phải hạn chế những tổn thương cho tĩnh mạch. Không lấy máu xét nghiệm qua cầu nối động tĩnh mạch vì có rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn chảy máu và đông máu.
Khi lấy máu để định lượng những chất thường lấy máu buổi sáng, trước lúc ăn.
Cấy máu là để tìm vi trùng trong máu:
Cần cấy máu tối thiểu có 2 mẫu cấy ở cả 2 vị trí rất khác nhau. Nếu vi trùng xuất hiện ở cả hai mẫu cấy chứng tỏ trong máu có sự hiện hữu của vi trùng, còn nếu vi trùng chỉ xuất hiện ở một mẫu máu, chứng tỏ mẫu này đã biết thành nhiễm, cho kết quả sai lệch.
Cấy máu phải được tiến hành trước lúc sử dụng kháng sinh cho những người dân bệnh, vì kháng sinh trọn vẹn có thể tiêu diệt vi trùng làm kết quả sai lệch do không phát hiện được vi trùng trong mẫu máu được nuôi cấy. Nếu người bệnh đã dùng kháng sinh trước đó thì phải ghi chú lại và báo với phòng xét nghiệm.
Một số xét nghiệm có yêu cầu lấy máu đặc biệt quan trọng như: xét nghiệm nồng độ acid lactic không sử dụng dây garo; xét nghiệm nồng độ vitamin nên tránh để ống nghiệm tiếp xúc với ánh sáng
Những ống nghiệm đựng máu do phòng xét nghiệm phục vụ nhu yếu. Có 2 loại:
Ống máu không chống đông
Ống máu có chống đông (natri citrate, calci oxalate, heparin, EDTA).
Quy trình kỹ thuật lấy máu làm xét nghiệm
Nhận định
Nhận định sự hiểu biết của người bệnh về mục tiêu và quy trình lấy máu
Xác định những Đk cần làm trước lúc lấy mẫu xét nghiệm
Nhận định yếu tố rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn trước lúc lấy máu tĩnh mạch: dùng thuốc kháng đông, tiểu cầu thấp, rối loạn đông máu (tiền sử hemophilia).
Nhận định tiền sử của người bệnh
Nhận định những chống chỉ định của lấy máu tĩnh mạch: nơi đang truyền dịch, rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn tắc tĩnh mạch do huyết khối, cầu nối thông động tĩnh mạch trong chạy thận tự tạo, cánh tay bên người bệnh đã cắt bỏ vú. Xem lại chỉ định của bác sĩ về loại xét nghiệm
Dụng cụ
Lấy máu mao mạch
3 phiến kính sạch, khô, trong số đó có một miếng kính phẳng để kéo lam
Bông cồn, bông khô
Găng tay sạch
Kim vô trùng, cỡ kim 25 – 26G, chiều dài 1-1,5 cm
Túi đựng rác y tế
Lấy máu tĩnh mạch
Cồn 700 Găng tay sạch
Gối kê tay
Dây garo
Băng thành viên
Ống nghiệm phù thích phù hợp với yêu cầu xét nghiệm: ghi tên người bệnh lên nhãn.
Giá đựng ống nghiệm
Phiếu xét nghiệm
Bơm tiêm vô trùng phù thích phù hợp với số lượng máu cần lấy
Kim vô trùng, cỡ kim 20 -21 cho những người dân lớn, 23 -25 cho trẻ nhỏ
Lấy máu qua CVP: 2 bơm tiêm 10ml vô trùng, 1 bơm tiêm 10 ml chứa nước muối sinh lý.
Cấy máu: 2 bơm tiêm 20 ml vô trùng, kim vô trùng (cỡ kim 20 -21G cho những người dân lớn, 23 -25G cho trẻ nhỏ), ống đựng máu cấy vi trùng kỵ khí và hiếu khí.
Hình 1. Các loại ống nghiệm
Các bước tiến hành
TT
Các bước tiến hành
Lý do
1
Kiểm tra và sắp xếp lại dụng cụ hợp lý
Thuận tiện khi tiến hành kỹ năng
2
Chuẩn bị người bệnh:
Kiểm tra hồ sơ người bệnh
Thông báo và lý giải cho những người dân bệnh
Để người bệnh ở tư thế thuận tiện
Tạo sự hợp tác tốt của người bệnh
3
Rửa tay, đi găng tay sạch, mang dụng cụ đến đầu giường người bệnh.
A. Lấy máu mao mạch
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Vuốt nhẹ đầu ngón tay thứ 4, hoặc dái tai.
Máu triệu tập xuống ngón tay và dái tai, người bệnh bớt đau.
5
Sát khuẩn đầu ngón tay hoặc dái tai bằng cồn.
Đề phòng nhiễm trùng
6
Dùng kim vô trùng chích đủ sâu 2 mm, rút kim ra.
7
Dùng bông khô lau bỏ giọt máu đầu
Tránh nhiễm khuẩn
8
Lấy máu: Cầm lam kính bằng ngón cái và ngón trỏ, áp nhẹ mặt dưới lam kính vào vị trí giọt máu vừa chích, sao cho máu dính vào lam kính có đường kính khoảng chừng 5mm; làm như vậy 2 giọt máu ở cả 2 đầu lam kính (khoảng chừng 1/3 ngoài) giống nhau.
Làm tiêu bản:
Làm giọt dày: dùng 1 góc của lá kính quấy theo như hình vòng tròn rộng dần làm cho diện tích quy hoạnh s giọt máu rộng ra gấp hai hoặc gấp rưỡi, bỏ những sợi fibrin thoát khỏi giọt máu.
Làm giọt mỏng dính: lấy cạnh của lá kính đặt vào giọt máu thứ hai day nhẹ cho máu lan ra suốt cạnh lá kính, rồi nhẹ tay kéo lá kính dọc theo phiến kính, kéo đều tay sao cho lá kính và phiến kính luôn tạo nên thành một góc khoảng chừng 300 làm cho máu được dàn mỏng dính đều, đuôi vát như hình đầu lưỡi, không tồn tại vết ngang dọc hay đứt đoạn.
Để phiến kính khô hẳn, cố định và thắt chặt giọt mỏng dính bằng cồn 900, giọt dày để nguyên, chờ khô cồn cố định và thắt chặt, gửi đến phòng xét nghiệm càng sớm càng tốt.
Làm tiêu bản tìm ký sinh trùng sốt rét
9
Đặt bông cồn vào vị trí đâm kim
Cầm máu
10
Gửi mẫu xuống phòng xét nghiệm
Kết quả kịp thời, đúng chuẩn
11
Tháo bỏ găng tay
Phòng bội nhiễm.
12
Ghi hồ sơ
Đảm bảo tính pháp lý
B. Lấy máu tĩnh mạch
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Đặt người bệnh nằm tư thế đầu cao 300, thể hiện cánh tay, để cánh tay thẳng. Đặt gối kê tay dưới cánh tay.
Tạo sự tự do cho những người dân bệnh, thể hiện tĩnh mạch.
5
Buộc dây garô trên vị trí đâm kim, khoảng chừng 5-10 cm.
Chặn máu trở về, tĩnh mạch nổi lên thuận tiện cho việc lấy máu.
6
Xác xác lập trí lấy máu
Dễ tiến hành, không trở thành vỡ.
7
Sát khuẩn theo như hình xoắn ốc từ vị trí lấy máu, rộng ra ngoài 5 cm, để khô tự nhiên.
Đề phòng nhiễm trùng
8
Dùng ngón tay cái của bàn tay không thuận, kéo nhẹ phía dưới vùng đâm kim, tay thuận cầm bơm tiêm chọc kim nghiêng 15 – 300, kiểm tra nếu người bệnh không cảm thấy tê; luồn kim vào tĩnh mạch, rút từ từ píttông để máu ra đúng số lượng xét nghiệm yêu cầu.
Lấy vừa đủ không làm mất đi máu của người bệnh.
Nếu NB cảm thấy tê tức là kim tiêm đã chạm vào dây thần kinh.
9
Tháo garô, rút kim nhanh
Tránh garô quá lâu cản trở tuần hoàn
10
Ấn chặt bông khô lên vị trí tiêm
Cầm máu
11
Tháo kim, bơm máu nhẹ nhàng vào ống nghiệm, nếu ống nghiệm có chất chống đông, lắc nhẹ nhàng từ trên xuống dưới khoảng chừng 8 – 10 lần.
Tránh vỡ hồng cầu
12
Tháo găng tay, giúp người bệnh về tư thế tự do
Người bệnh được tự do
13
Dọn dẹp dụng cụ, rửa tay
Đề phòng bội nhiễm.
14
Ghi hồ sơ
Đảm bảo tính pháp lý
Bảng kiểm quy trình kỹ thuật lấy máu làm xét nghiệm
TT
Nội dung
Mức độ
Đạt
Không đạt
Ghi chú
1
Kiểm tra dụng cụ
2
Chuẩn bị người bệnh
3
Rửa tay, đi găng tay, mang dụng cụ đến đầu giường người bệnh
A. Lấy máu mao mạch
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Vuốt nhẹ đầu ngón tay thứ 4, hoặc dái tai.
5
Sát khuẩn
6
Dùng kim vô trùng chích đủ sâu 2 mm, rút kim ra.
7
Lau bỏ giọt máu đầu
8
Lấy máu vào lam kính, làm tiêu bản
9
Cầm máu
10
Gửi mẫu xuống phòng xét nghiệm
11
Tháo bỏ găng tay, thu dọn dụng cụ
12
Ghi hồ sơ
B. Lấy máu tĩnh mạch
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Đặt người bệnh nằm tư thế thích hợp
5
Buộc dây garô
6
Xác xác lập trí lấy máu
7
Sát khuẩn
8
Đâm kim vào tĩnh mạch, xác nhận xem người bệnh có bị tê hay là không, rút từ từ píttông để máu ra đúng số lượng xét nghiệm yêu cầu.
9
Tháo garô, rút kim nhanh
10
Cầm máu
11
Bơm máu vào ống nghiệm
12
Tháo găng tay, giúp người bệnh về tư thế tự do.
13
Thu dọn dụng cụ, rửa tay
14
Ghi chép hồ sơ
LẤY NƯỚC TIỂU LÀM XÉT NGHIỆM
Nước tiểu là chất bài tiết rất quan trọng, chứa phần lớn những chất cặn bã của khung hình qua đường tiết niệu, mức độ bài tiết tùy từng:
Thể tích và đè nén máu qua thận
Khả năng bài tiết qua thận
Sự phục vụ nhu yếu nước cho khung hình
Sự thay đổi về số lượng, tính chất và thành phần hóa học của nước tiểu đã cho toàn bộ chúng ta biết không bình thường của khung hình. Do vậy, xét nghiệm nước tiểu có vai trò rất quan trọng tương hỗ trong chẩn đoán bệnh về gan, thận, có thai, nhiễm trùng
Các loại xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm vật lý
Số lượng nước tiểu: thường thì ở người lớn 1,2 – 1,4 lít/24 giờ.
Thay đổi sinh lý: nước tiểu nhiều khi trời lạnh, uống nhiều nước. Nước tiểu ít khi uống ít nước, thao tác nhiều, thời tiết oi bức
Thay đổi bệnh lý: nước tiểu nhiều gặp trong đái tháo đường, đái tháo nhạt. Nước tiểu ít hoặc vô niệu gặp trong những bệnh suy thận, suy tim
Màu của nước tiểu:
Bình thường nước tiểu màu vàng nhạt.
Màu đỏ: tiểu máu
Màu vàng sậm: nhiễm trùng
Tuy nhiên, cần thận trọng hỏi kỹ tiền sử dụng thuốc, món ăn, uống của người bệnh vì có một số trong những loại làm thay đổi sắc tố của nước tiểu như:
Nước tiểu red color khi sử dụng thuốc điều trị lao rifampycin, một số trong những loại nước ngọt có phẩm red color.
Màu xanh dương khi sử dụng thuốc mistasolblue
Màu vàng khi uống vitamin B2
Mùi của nước tiểu:
Nước tiểu mới bài tiết thường không tồn tại mùi, để lâu ở ngoài không khí sẽ đã có được mùi khai do ure chuyển hóa thành NH3.
Nước tiểu không bình thường: mùi tanh hôi gặp trong những bệnh nhiễm trùng, mùi aceton trong bệnh đái tháo đường
Tiểu đau, rát: thường thì khi tiểu không tồn tại cảm hứng đau, không buốt, tiểu thành dòng. Trong bệnh nhiễm trùng tiểu, người bệnh có triệu chứng tiểu đau, rát, tiểu dắt, són tiểu, nước tiểu đục đôi lúc lẫn máu.
Xét nghiệm hóa sinh
Bảng 1. Trị số hoá sinh nước tiểu ở người thường thì
Các chỉ số nước tiểu cơ bản
Bình thường
Glucose
Âm tính (-)
Protein
(-)
Bilirubin
(-)
Ketone (ceton)
(-)
Specific gravity (tỷ trọng)
1,010 – 1,020
pH
5 – 8
Urobilinogen
< 0,2 EU/l
Nitrite
(-)
Hồng cầu
(-)
Bạch cầu
(-)
Xét nghiệm tế bào
Tìm hồng cầu trong nước tiểu
Tìm trụ niệu, trụ hình
Các chất vô cơ: acid uric, calci, urate, phosphat…
Xét nghiệm vi sinh vật
Xét nghiệm nước tiểu thường thì nhất là cấy và làm kháng sinh đồ. Đọc kết quả trong vòng 24 – 48 giờ là tốt nhất và không được quá 72 giờ. Nếu có vi trùng trong nước tiểu, xét nghiệm kháng sinh đồ cho biết thêm thêm kháng sinh nào kháng với vi trùng đó.
Khi người bệnh tiểu tự chủ, lấy nước tiểu giữa dòng để cấy và làm kháng sinh đồ.
Người bệnh tiểu qua ống thông tiểu: Dùng kỹ thuật vô trùng tuyệt đối và tránh sự xâm nhập của vi trùng vào ống thông tiểu. Không lấy nước tiểu trong túi chứa nước tiểu để cấy trừ khi lấy nước tiểu trong lần đặt ống thông tiểu thứ nhất. Vi khuẩn tăng trưởng nhanh gọn trong túi chứa nước tiểu và dẫn đến sai lệch kết quả.
Cách lấy nước tiểu
Lấy nước tiểu giữa dòng, bỏ phần đầu để làm những xét nghiệm định tính, trong số đó có xét nghiệm 10 thông số kỹ thuật, 2 thông số kỹ thuật và 3 thông số kỹ thuật nước tiểu. Khi nghi ngờ có glucose niệu thì nên lấy nước tiểu sau bữa tiệc 2 tiếng.
Nước tiểu 24 giờ (hoặc 12 giờ) để làm xét nghiệm định lượng một số trong những chất, thường phải thu góp vào dụng cụ đã được vô khuẩn và dùng chất dữ gìn và bảo vệ như dung dịch thymol 10% (5ml) và phối hợp dữ gìn và bảo vệ trong lạnh.
Lấy nước tiểu từ ống thông tiểu
Quy trình kỹ thuật lấy nước tiểu làm xét nghiệm
Nhận định
Nhận định sự hiểu biết của người bệnh và mái ấm gia đình người bệnh về mục tiêu xét nghiệm và phương pháp lấy bệnh phẩm
Đánh giá tín hiệu và triệu chứng nhiễm khuẩn đường niệu: đột ngột, cấp tính, tiểu khó, tiểu máu, đau hông, sốt, tiểu đục, nước tiểu hôi, tiểu nóng rát, tiểu li ti, không thành dòng, ứ đọng nước tiểu trong bàng quang.
Tình trạng vệ sinh tầng sinh môn
Kiểm tra lại yêu cầu của phòng xét nghiệm về phương pháp lấy mẫu nước tiểu.
Nhận định kĩ năng vận động, kĩ năng tự làm vệ sinh tầng sinh môn và kĩ năng tự sử dụng Tolet.
Dụng cụ
Phiếu xét nghiệm được ghi tên người bệnh và những yêu cầu xét nghiệm đã được kiểm tra đúng chuẩn.
Ống xét nghiệm đã được ghi ngày, thời hạn, tên mẫu xét nghiệm, tên người bệnh.
Găng tay sạch
Giá để ống nghiệm
Bông vô khuẩn
Dung dịch sát khuẩn
Nước muối sinh lý
Xà bông, khăn sạch
Giường (nếu người bệnh không dịch chuyển được)
Cồn, chlorhexidine, tăm bông vô khuẩn
Bơm tiêm 5 ml, 20ml vô trùng
Các bước tiến hành
TT
Các bước tiến hành
Lý do
1
Kiểm tra và sắp xếp lại dụng cụ thích hợp Dán nhãn lên lọ xét nghiệm
Thuận tiện khi tiến hành kỹ năng
2
Chuẩn bị người bệnh:
Đối chiếu đúng người bệnh
Giải thích, hướng dẫn kỹ thuật cho những người dân bệnh và mái ấm gia đình người bệnh để tránh lẫn phân hoặc mô khác.
Giải thích cho những người dân bệnh/mái ấm gia đình tại sao phải kẹp ống thông tiểu 30 phút trước lúc lấy nước tiểu.
Tạo không khí kín kẽ cho những người dân bệnh: che bình phong xung quanh giường, ngừng hoạt động giải trí và sinh hoạt phòng hoặc trong Tolet (nếu người bệnh đi lại được).
Cung cấp nước uống cho những người dân bệnh (nếu cần) trước lúc lấy nước tiểu xét nghiệm.
Đảm bảo đúng người bệnh
Tạo sự hợp tác tốt của người bệnh
Giải thích để người bệnh hiểu mục tiêu của việc lấy nước tiểu từ bàng quang xuống.
Đảm bảo sự kín kẽ cho những người dân bệnh.
Giúp cho việc bài tiết nước tiểu thuận tiện và đơn thuần và giản dị.
3
Ghi tên người bệnh lên ống nghiệm
Tránh quên hoặc nhầm lẫn bệnh phẩm
A. Lấy nước tiểu giữa dòng
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Hướng dẫn người bệnh vệ sinh tầng sinh môn, sát khuẩn lỗ tiểu.
Tránh nhiễm khuẩn nước tiểu làm xét nghiệm do chảy qua đường niệu.
5
Hướng dẫn người bệnh mở nắp ống nghiệm vô khuẩn, không được chạm vào lòng ống.
Ống nghiệm bị nhiễm bẩn sẽ làm sai lệch kết quả.
6
Hướng dẫn người bệnh cách lấy nước tiểu: bỏ phần nước tiểu đầu, đưa ống nghiệm vào trực tiếp lấy nước tiểu giữa dòng (khoảng chừng 30 – 50ml). Bỏ ống nghiệm ra trước lúc đi tiểu hết.
Nước tiểu đầu sẽ đẩy vi trùng trong đường niệu ra ngoài, không nhiễm vào bệnh phẩm xét nghiệm.
7
Đậy lại nắp ống nghiệm (chỉ cầm phía bên phía ngoài). Rửa bên phía ngoài ống nghiệm. Gắn phiếu xét nghiệm.
Tránh nhiễm khuẩn
8
Mang đến phòng xét nghiệm trong tầm 15 -20 phút, hoặc giữ lạnh trong vòng 2 tiếng.
Kết quả xét nghiệm được đúng chuẩn, kịp thời.
9
Tháo găng và rửa tay, thu dọn dụng cụ
Phòng ngừa lây nhiễm
10
Ghi hồ sơ:
Ngày giờ lấy nước tiểu
Tính chất, điểm lưu ý của nước tiểu
Chắc chắn đã tiến hành y lệnh Những tài liệu này trọn vẹn có thể giúp xác lập một số trong những yếu tố đặc biệt quan trọng.
B. Lấy nước tiểu 24 giờ
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Chuẩn bị dụng cụ đựng nước tiểu có vạch chia độ, có nắp đậy đậy, chất dữ gìn và bảo vệ và ghi tên người bệnh.
Chống nhiễm khuẩn nước tiểu
5
Hướng dẫn người bệnh đi tiểu hết và ghi giờ (ví dụ từ 6 giờ sáng).
Tính thời gian khởi đầu
6
Dặn người bệnh lấy toàn bộ nước tiểu vào dụng cụ (kể cả khi đi đại tiện).
Đảm bảo số lượng đúng chuẩn trong 24 giờ
7
Để dụng cụ chứa nước tiểu ở nơi thông thoáng, đậy nắp, tránh đổ.
Tránh phân hủy những thành phần trong nước tiểu
8
Sau 24 giờ (6 giờ sáng sau) cho những người dân bệnh đi tiểu lần cuối vào vật chứa
Đảm bảo đủ 24 giờ
9
Đo số lượng nước tiểu, ghi lại và lấy mẫu theo yêu cầu
Đo số lượng nước tiểu 24 giờ Lấy mẫu xét nghiệm
10
Thực hiện từ bước 7 – 10 giống kỹ năng lấy nước tiểu giữa dòng.
C. Lấy nước tiểu từ ống thông tiểu (so với những người bệnh có đặt thông tiểu)
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Kẹp ống thông lại trước 30 phút. Chuẩn bị bơm tiêm
Nhằm lấy nước tiểu mới bài tiết
5
Rửa tay, đi găng sạch
Giảm lây nhiễm vi trùng
6
Đặt tư thế người bệnh sao cho dễ tiếp xúc với ống thông.
Dễ dàng tiến hành kỹ thuật
7
Sát khuẩn vị trí chọc kim trên ống thông, chờ đến khi khô.
Ngăn ngừa nhiễm khuẩn bệnh phẩm từ ngoài vào.
8
Chọc kim chếch 450 vào vị trí tiếp nối giữa ống thông và túi đựng nước tiểu (phần cao su đặc), hút khoảng chừng 5 ml nước tiểu (nếu cấy nước tiểu) hoặc 20ml nước tiểu (nếu xét nghiệm hóa sinh).
Lấy đủ số lượng bệnh phẩm thiết yếu cho xét nghiệm.
9
Bơm nước tiểu vào ống nghiệm vô khuẩn (cấy nước tiểu) hoặc ống nghiệm sạch (XN thường thì).
Phòng tránh nhiễm khuẩn trong quy trình chuyển nước iểu từ bơm tiêm sang ống nghiệm.
10
Tháo bỏ kẹp để nước tiểu chảy xuống túi chứa.
Tráng ứ đọng nước tiểu trong bàng quang.
11
Thực hiện từ bước 7 – 10 giống kỹ năng lấy nước tiểu giữa dòng.
Bảng kiểm kỹ thuật lấy nước tiểu làm xét nghiệm
TT
Nội dung
Mức độ
Đạt
Không đạt
Ghi chú
1
Kiểm tra dụng cụ
2
Chuẩn bị người bệnh
3
Ghi tên người bệnh lên ống nghiệm
A. Lấy nước tiểu giữa dòng
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Vệ sinh tầng sinh môn, sát khuẩn lỗ tiểu
5
Mở nắp ống nghiệm vô khuẩn
6
Lấy nước tiểu giữa dòng (khoảng chừng 30 – 50ml)
7
Đậy nắp và rửa bên phía ngoài ống nghiệm. Gắn phiếu xét nghiệm
8
Mang đến phòng xét nghiệm trong
9
Rửa tay, thu dọn dụng cụ
10
Ghi hồ sơ
B. Lấy nước tiểu 24 giờ
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Chuẩn bị dụng cụ đựng nước tiểu
5
Cho người bệnh đi tiểu hết và ghi giờ
6
Dặn người bệnh lấy toàn bộ nước tiểu vào dụng cụ
7
Sau 24 giờ cho những người dân bệnh đi tiểu lần cuối vào vật chứa
8
Đo số lượng nước tiểu, ghi lại và lấy mẫu theo yêu cầu
9
Thực hiện từ bước 7 – 10 giống kỹ năng lấy nước tiểu giữa dòng
C. Lấy nước tiểu từ ống thông tiểu
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Kẹp ống thông lại trước 30 phút. Chuẩn bị bơm tiêm
5
Rửa tay, đi găng sạch
6
Đặt tư thế người bệnh
7
Sát khuẩn vị trí chọc kim
8
Chọc kim hút nước tiểu
9
Bơm nước tiểu vào ống nghiệm
10
Tháo bỏ kẹp để nước tiểu chảy xuống túi chứa
11
Thực hiện từ bước 7 – 10 giống kỹ năng lấy nước tiểu giữa dòng
LẤY PHÂN LÀM XÉT NGHIỆM
Mục đích
Thử nghiệm hóa sinh: tìm máu, sắc tố mật, mỡ trong phân.
Tìm vi trùng và ký sinh trùng đường tiêu hóa.
Áp dụng
Trong những bệnh về tiêu hóa và những cơ quan tương quan như gan, tụy…
Nhận định sơ bộ sự biến hóa sắc tố của phân
Bình thường vàng nhạt hoặc vàng nâu
Phân màu đen
Có máu trong phân trong thời hạn dài nằm trong đường tiêu hóa và bị tác động bởi enzyme tiêu hóa. Thay đổi màu trọn vẹn có thể nhìn thấy sau khoản thời hạn tiêu hóa những thức ăn chứa một tỷ trọng máu của thú hoang dã như tiết canh.
Một số thuốc uống vào như bismuth subsalicylate
Chế độ bổ trợ update chất sắt, rễ hay dây cam thảo.
Phân xanh:
Phân qua đại tràng quá nhanh.
Ở trẻ nhỏ khi mắc một số trong những bệnh, phân trọn vẹn có thể đổi sắc tố xanh da trời hoặc xanh lá cây.
Ăn uống những thức ăn màu xanh hoặc rau xanh trọn vẹn có thể đưa tới phân xanh. Khi tiêu hóa những thức ăn đặc trong thời hạn đầu, trẻ con cũng trọn vẹn có thể đi phân xanh và tồn tại không lâu sẽ hết.
Phân white color: do tắc mật (tắc đường mật bẩm sinh, u đường mật)
Một số lưu ý khi lấy bệnh phẩm xét nghiệm phân
Xét nghiệm máu trong phân thường được gửi đến những labo để xét nghiệm tìm máu và kết quả có trong vài giờ.
Đối với xét nghiệm amip và trùng roi cần giữ nhiệt độ 370C.
Đối với xét nghiệm trứng và bào nang ký sinh trùng, nếu ở xa, cần dữ gìn và bảo vệ bệnh phẩm bằng phương pháp cho vào lọ phân 1 lượng formol 5%
Trường hợp tìm máu trong phân, người bệnh phải kiêng ăn thịt nạc hoặc không uống thuốc có chất sắt, bismuth trong vòng 48 giờ.
Lưu ý không lấy lẫn máu từ bộ phận sinh dục, nhất là phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt
Không lấy phân lẫn với nước tiểu.
Quy trình kỹ thuật lấy phân làm xét nghiệm
Nhận định
Nhận định người bệnh về:
Sự hiểu biết của người bệnh và mái ấm gia đình về yếu tố thiết yếu phải xét nghiệm phân
Khả năng hợp tác để lấy bệnh phẩm
Các bệnh lý: trĩ, rối loạn tiêu hóa, xuất huyết tiêu hóa,
Chu kỳ kinh
Các thuốc người bệnh đang sử dụng
Xem xét những chỉ định xét nghiệm phân của bác sĩ
Dụng cụ
Bô dẹt
Lọ đựng bệnh phẩm
Que lấy phân
Găng tay sạch
Xà phòng, nước
Giấy vệ sinh
Các bước tiến hành
TT
Các bước tiến hành
Lý do
1
Kiểm tra và sắp xếp lại dụng cụ hợp lý
Thuận tiện cho tiến hành kỹ thuật
2
Chuẩn bị người bệnh: thông tin và lý giải cho những người dân bệnh và mái ấm gia đình về kỹ thuật
Tránh nhiễm bẩn môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên
3
Cho người bệnh đi tiểu và hứng nước tiểu riêng. Nếu cấy vi trùng dùng khay quả đậu to tiệt khuẩn và rửa hậu môn.
Tránh lẫn nước tiểu vào phân. Tránh nhiễm khuẩn từ dụng cụ hoặc từ hậu môn vào bệnh phẩm
4
Cho người bệnh đi ngoài vào bô dẹt
Thuận lợi khi lấy mẫu phân
5
Dùng que để lấy phân (10 – 15g) ngay giữa bãi phân hoặc chỗ phân có nhầy, máu, mủ, cho vào lọ và đậy kín lại.
Giúp dữ gìn và bảo vệ mẫu và tránh nhiễm bẩn xung quanh.
6
Nếu xét nghiệm trứng giun kim: lấy que có bông, gạt những chất ở kẽ hậu môn, cho que tăm bông vào lọ và đậy kín nắp.
Giun kim thường đẻ ở nếp hậu môn
7
Gửi sớm đến phòng xét nghiệm.
Tránh hỏng mẫu
8
Tháo găng, rửa tay, phân loại rác
Phòng lây nhiễm
9
Ghi hồ sơ:
Ngày, giờ lấy bệnh phẩm
Tính chất, điểm lưu ý phân.
Sự không tự do của người bệnh trong qua trình lấy phân.
Đảm bảo tính pháp lý
Bảng kiểm quy trình kỹ thuật lấy phân làm xét nghiệm
TT
Nội dung
Mức độ
Đạt
Không đạt
Ghi chú
1
Kiểm tra dụng cụ
2
Chuẩn bị người bệnh
3
Cho người bệnh đi tiểu và hứng nước tiểu riêng.
4
Cho người bệnh đi ngoài vào bô dẹt
5
Dùng que để lấy phân, cho vào lọ và đậy kín lại
6
Xét nghiệm trứng giun kim: lấy que có bông, gạt những chất ở kẽ hậu môn, cho que tăm bông vào lọ và đậy kín nắp.
7
Gửi sớm đến phòng xét nghiệm.
8
Tháo găng, rửa tay, thu dọn dụng cụ
9
Ghi hồ sơ
LẤY ĐỜM LÀM XÉT NGHIỆM
Đờm được bài tiết bởi những tế bào lót đường hô hấp với số lượng tối thiểu hằng ngày. Một số bệnh lý hô hấp trọn vẹn có thể gây tăng số lượng hoặc thay đổi tính chất của đờm. Xét nghiệm đờm tương hỗ trong chẩn đoán và điều trị một số trong những bệnh, từ viêm phế quản đến ung thư phổi.
Hút đờm thường vốn để làm tích lũy đờm khi người bệnh không thể khạc được. Đôi khi, hút đờm với đè nén mạnh trọn vẹn có thể gây kích thích gây ho, gây nôn mửa, co thắt những cơ họng, thanh quản hoặc phế quản. Ngoài ra, hút đờm trọn vẹn có thể gây thiếu oxy và tăng đè nén nội sọ.
Các loại xét nghiệm bệnh phẩm đờm
Xét nghiệm tế bào trọn vẹn có thể phát hiện tế bào lạc chỗ hoặc tế bào ung thư
Xét nghiệm vi trùng: soi trực tiếp tìm vi trùng hoặc nuôi cấy, làm kháng sinh đồ.
Sự thay đổi tính chất đờm
Màu sắc
Màu vàng, xanh: nhiễm trùng
Màu nâu đỏ (rỉ sét): viêm phổi
Mùi:
Tanh hôi: ung thư phổi.
Trứng thối: nhiễm trùng do vi trùng hiếm khí
Một số lưu ý khi lấy bệnh phẩm đờm
Nên lấy đờm vào buổi sáng sớm khi người bệnh đã đánh răng, súc miệng.
Nên chờ 1 đến 2 tiếng sau khoản thời hạn ăn mới lấy mẫu đờm
Nếu lấy mẫu xét nghiệm lao (AFB) phải lấy trong 3 ngày liên tục, nếu cấy đờm trọn vẹn có thể đến 8 tuần mới có kết quả.
Quy trình kỹ thuật lấy đờm làm xét nghiệm
Nhận định
Kiểm tra lại chỉ định xét nghiệm đờm của bác sĩ: số lượng đờm, số lượng xét nghiệm, thời hạn và phương pháp lấy bệnh phẩm.
Nhận định sự hiểu biết của người bệnh về mục tiêu và quy trình lấy đờm
Nhận định thời hạn bữa tiệc sớm nhất của người bệnh hoặc tình trạng ăn qua ống thông mũi dạ dày. Thực hiện kỹ thuật sau 1 – 2 tiếng nếu người bệnh mới ăn.
Đánh giá tình trạng hô hấp của người bệnh, tần số thở, kiểu thở, tính chất, thở nông sâu, sắc tố da niêm.
Xác định giải pháp thiết yếu để tương hỗ người bệnh lấy được bệnh phẩm đờm.
Dụng cụ
Lọ đựng đờm vô trùng
Bộ dụng cụ hút đờm vô trùng và máy hút đờm (cấy đờm)
Ống đựng tăm bông vô trùng để phết họng (người bệnh không tự khạc được)
Cốc lấy đờm có nắp đậy
Găng sạch và găng vô khuẩn
Hệ thống oxy (nếu cần)
Các bước tiến hành
TT
Các bước tiến hành
Lý do
1
Kiểm tra và sắp xếp lại dụng cụ hợp lý
Thuận tiện khi tiến hành kỹ năng
2
Chuẩn bị người bệnh
Xác định tên, thông tin và lý giải cho những người dân bệnh và mái ấm gia đình người bệnh.
Tư thế người bệnh thích hợp
Hướng dẫn người bệnh thở thường thì trong lúc hút đờm để phòng thở quá nhanh.
Tạo sự hợp tác tốt của người bệnh
Tiến hành kỹ thuật được thuận tiện
3
Tạo không khí kín kẽ cho những người dân bệnh (ngừng hoạt động giải trí và sinh hoạt, kéo rèm).
A. Lấy đờm bằng khạc đờm
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Giải thích và hướng dẫn cho những người dân bệnh cách ho và khạc đờm.
Không phải là khạc nhổ dịch họng và nước bọt
5
Cho người bệnh đánh răng hoặc súc miệng bằng nước sạch.
Không nên dùng kem đánh răng hoặc nước súc miệng vì trọn vẹn có thể thay đổi kết quả nuôi cấy
6
Đi găng sạch, cầm cốc lấy đờm và hướng dẫn người bệnh không sờ tay vào phía trong cốc.
Tránh nhiễm vi trùng từ ngoài vào
7
Hướng dẫn người bệnh thở sâu 3 – 4 lần, để ý thở chậm và thở ra hết. Sau khi thở ra hết 1 lần, yêu cầu người bệnh ho mạnh, khạc đờm trực tiếp vào cốc.
8
Làm lại như vậy cho tới khi được khoảng chừng 5 – 10 ml đờm (không lẫn nước bọt).
9
Đậy chặt nắp cốc. Nếu có đờm rây ra phía ngoài cốc, lau sạch bằng bông cồn.
10
Đưa cho những người dân bệnh khăn lau sạch để lau miệng
11
Ghi tên người bệnh lên cốc bệnh phẩm
Sai bệnh phẩm sẽ dẫn đến chẩn đoán và điều trị sai
12
Cho bệnh phẩm vào hộp chuyên được sử dụng và gửi đến phòng xét.
Lấy đờm nhớt đúng, tránh bội nhiễm
13
Tháo găng, rửa tay, thu dọn dụng cụ
Tránh lây nhiễm bệnh
14
Cho người bệnh ở tư thế tự do, tiện nghi
Người bệnh được quan tâm, chăm sóc
15
Ghi hồ sơ:
Ngày, giờ lấy đờm
Tính chất, điểm lưu ý của đờm
Khả năng tiến hành thủ thuật của người bệnh
Đảm bảo tính pháp lý
B. Lấy đờm bằng hút đờm
1-3
Thực hiện tiến trình từ là một trong những đến 3 như trên
4
Đặt người bệnh ở tư thế đầu cao hoặc bán Fowler
Giúp cho phổi nở tối đa và người bệnh trọn vẹn có thể ho
5
Rửa tay, đi găng sạch bên tay không thuận. Chuẩn bị máy và dụng cụ hút đảm bảo máy hoạt động giải trí và sinh hoạt tốt.
Chuẩn bị máy tốt để hút được đờm
6
Nối máy hút với bộ phận chứa đờm
Giúp cho việc lấy bệnh phẩm đờm
7
Đi găng vô khuẩn vào tay thuận
Tránh nhiễm khuẩn đường hô hấp
8
Dùng tay có găng vô khuẩn nối ống thông vô khuẩn với ống cao su đặc của máy hút.
Đưa đờm trực tiếp vào ống bệnh phẩm
9
Nhẹ nhàng đưa đầu ống hút qua hầu họng, ống sinh khí quản hoặc đường mở khí quản (chưa bật máy hút).
Tránh làm tổn thương đường thở khi tiến hành thủ thuật.
10
Đưa nhẹ nhàng và nhanh ống thông vào khí quản
Đưa nhanh qua thanh quản và khí quản hạn chế phản xạ ho của người bệnh.
11
Yêu cầu người bệnh ho, bật máy hút khoảng chừng 5-10 giây lấy khoảng chừng 2 – 10ml đờm.
Đảm bảo lấy được đờm từ phế quản. Nếu hút quá 10 giây sẽ gây nên giảm oxy và tổn thương niêm mạc.
12
Rút ống thông khỏi bộ phận chứa đờm và tắt máy hút
Máy hút trọn vẹn có thể làm tổn thương niêm mạc trong quy trình rút ống thông.
13
Đậy chặt nắp cốc. Nếu có đờm rây ra phía ngoài cốc, lau sạch bằng bông cồn.
Tránh nhiễm khuẩn cho những người dân làm xét nghiệm.
14
Tháo rời ống hút với bộ phận liên kết và khử khuẩn.
Giảm rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn phát tán vi trùng
15
Đưa cho những người dân bệnh khăn lau sạch để lau miệng
Giúp cho những người dân bệnh thật sạch và tự do.
16
Thực hiện từ bước 11 – 15 giống kỹ năng lấy đờm bằng khạc đờm.
Bảng kiểm quy trình kỹ thuật lấy đờm làm xét nghiệm
TT
Nội dung
Mức độ
Đạt
Không đạt
Ghi chú
1
Kiểm tra dụng cụ
2
Chuẩn bị người bệnh
A. Lấy đờm bằng khạc đờm
1-2
Thực hiện tiến trình 1 và 2 như trên
3
Hướng dẫn người bệnh cách ho và khạc đờm, đánh răng và súc miệng
4
Đi găng sạch, cầm cốc lấy đờm
5
Yêu cầu người bệnh ho mạnh, khạc đờm trực tiếp vào cốc
6
Đậy chặt nắp cốc
7
Lau miệng cho những người dân bệnh
8
Ghi tên người bệnh lên cốc bệnh phẩm
9
Gửi đến phòng xét
10
Tháo găng, rửa tay, thu dọn dụng cụ
11
Đặt người bệnh ở tư thế tự do
12
Ghi hồ sơ
B. Lấy đờm bằng hút đờm
1-2
Thực hiện tiến trình 1 và 2 như trên
3
Đặt người bệnh ở tư thế đầu cao
4
Rửa tay, đi găng sạch bên tay không thuận. Nối máy hút với bộ phận chứa đờm.
5
Đi găng vô khuẩn vào tay thuận, nối ống thông vô khuẩn với ống cao su đặc của máy hút.
6
Đưa ống thông vào khí quản
7
Yêu cầu người bệnh ho, bật máy hút lấy đờm
8
Rút ống thông, tắt máy
9
Thực hiện từ bước 4.6 – 4.12 giống kỹ năng lấy đờm bằng khạc đờm
Bảng kiểm định hình và nhận định kĩ năng thực hành thực tế lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm
TT
Năng lực
Mức độ đạt
Làm độc lập, không cần sự tương hỗ (2)
Làm được, nên phải có sự tương hỗ (1)
Không làm hoặc làm sai (0)
1
Thực hiện kỹ thuật lấy máu xét nghiệm đúng quy trình và hiệu suất cao.
2
Thực hiện kỹ thuật lấy nước tiểu xét nghiệm đúng quy trình và hiệu suất cao.
3
Thực hiện kỹ thuật lấy phân xét nghiệm đúng quy trình và hiệu suất cao.
4
Thực hiện kỹ thuật lấy đờm xét nghiệm đúng quy trình và hiệu suất cao.
5
Hướng dẫn được người bệnh/mái ấm gia đình người bệnh lấy một số trong những loại bệnh phẩm (đờm, phân, nước tiểu) theo như đúng yêu cầu kỹ thuật.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Y tế (2010). Hướng dẫn thực hành thực tế 55 kỹ thuật cơ bản điều dưỡng, tập II, Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo Việt Nam.
Bộ Y tế (2012). Bài giảng kỹ năng điều dưỡng, Nhà xuất bản Y học, Tp Hà Nội Thủ Đô.
Bộ Y tế (2007). Điều dưỡng cơ bản 2. Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo Việt Nam.
Bộ Y tế (2012). Điều dưỡng cơ bản 2. Nhà xuất bản Y học, Tp Hà Nội Thủ Đô.
benhvien103
Reply
4
0
Chia sẻ
– Một số Keyword tìm kiếm nhiều : ” Video full hướng dẫn Cách khạc đờm để: xét nghiệm tiên tiến và phát triển nhất , Share Link Download Cách khạc đờm để: xét nghiệm “.
Giải đáp vướng mắc về Cách khạc đờm để: xét nghiệm
You trọn vẹn có thể để lại Comment nếu gặp yếu tố chưa hiểu nghen.
#Cách #khạc #đờm #để #xét #nghiệm
Bình luận gần đây