Mục lục bài viết

Kinh Nghiệm về Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật Chi Tiết

Cập Nhật: 2022-03-21 18:47:11,You Cần kiến thức và kỹ năng về Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật. You trọn vẹn có thể lại Báo lỗi ở phía dưới để Admin được tương hỗ.

728

Top 1 ✅ Hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7 nam 2022 được update tiên tiến và phát triển nhất lúc 2021-12-30 19:18:32 cùng với những chủ đề tương quan khác

Tóm lược đại ý quan trọng trong bài

  • hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7
  • hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7
  • Tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha

hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7

Hỏi:

hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7

hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7

Đáp:

huongtram:

Đáp án:

(beginalign  & N_1=110Vong \  & N_2=126Vong \ 

endalign)

Giải thích tiến trình giải:

 Diện tích trụ quấn dây
(S_dm=30VARightarrow S_thep=1,2.sqrtS_dm=6,6cm^2;)

Ta có: số vòng trên 1V
(eta =0,7Rightarrow n=5(vong/V))

Số vòng quấn trên cuộn sơ cấp ѵà thứ cấp:(beginalign  & N_1=U_1.n=22.5=110Vong \  & N_2=(U_2+1,2).5=(24+1,2).5=126Vong \ endalign)

huongtram:

Đáp án:

(beginalign  & N_1=110Vong \  & N_2=126Vong \ 

endalign)

Giải thích tiến trình giải:

 Diện tích trụ quấn dây
(S_dm=30VARightarrow S_thep=1,2.sqrtS_dm=6,6cm^2;)

Ta có: số vòng trên 1V
(eta =0,7Rightarrow n=5(vong/V))

Số vòng quấn trên cuộn sơ cấp ѵà thứ cấp:(beginalign  & N_1=U_1.n=22.5=110Vong \  & N_2=(U_2+1,2).5=(24+1,2).5=126Vong \ endalign)

hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7

Xem thêm : …

Vừa rồi, seonhé đã gửi tới những bạn rõ ràng về chủ đề Hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7 nam 2022 ❤️️, kỳ vọng với thông tin hữu ích mà nội dung bài viết “Hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7 nam 2022” mang lại sẽ tương hỗ những bạn trẻ quan tâm hơn về Hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7 nam 2022 [ ❤️️❤️️ ] lúc bấy giờ. Hãy cùng seonhé tăng trưởng thêm nhiều nội dung bài viết hay về Hãy tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha có những thông số kỹ thuật sau u1= 22v u2=24v Sđm = 30vA n = 0,7 nam 2022 bạn nhé.

Chia sẻ tài liệu: Bài 9: Tính toán, thiết kế máy biến áp 1 pha thuộc Giáo dục đào tạo hướng nghiệp 11

Chương II: MÁY BIẾN ÁPNgười soạn:Trần Như Thảo, Trung tâm KTTH-HN Hương Trà. Bài 8: (TPP 18-19) TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ MÁY BIẾN ÁP MỘT PHABài 8: (Lí thuyết, TPP 18)TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ MÁY BIẾN ÁP MỘT PHANgười soạn:Trần Như Thảo, Trung tâm KTTH-HN Hương Trà. Bài 8:TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ MÁY BiẾN ÁP MỘT PHA. MỤC TIÊU:1- Hiểu được quy trình chung để tính toán, thiết kế MBA 1 pha hiệu suất nhỏ.2- Hiểu được yêu cầu, phương pháp tính của từng bước khi thiết kế MBA 1 pha hiệu suất nhỏ.- Tính toán máy biến áp ra làm thế nào? Gồm những nội dung gì ?1-Tính hiệu suất ( Sđm)2-Tính toán mạch từ ( Tiết diện lõi thép, lá thép…)3-Tính số vòng dây của những cuộn dây. ( N1, N2 )4-Tiết diện dây quấn ( Sd), chọn đường kính dây ( Ddq).5-Tính diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số lõi thép ( Scs)+Việc tính toán MBA phải nhờ vào một trong những số trong những phép tính rất phức tạp như xử lý và xử lý những quyết sách có tải, số lượng giới hạn sụt áp được cho phép, nhiệt độ tối đa…. Do đó, trong thực tiễn xử lý và xử lý yếu tố kĩ thuật này theo phương pháp tính toán một số trong những phép tính thực nghiệm đơn thuần và giản dị nhưng khá đúng chuẩn. Gồm tiến trình tại đây: 1- Xác định hiệu suất của MBA.2- Tính toán mạch từ.3- Tính số vòng dây của những cuộn dây.4- Tính tiết diện dây quấn, chọn đường kính dây.5- Tính tiết diện hành lang cửa số lõi thép1- Xác định hiệu suất MBA:-Xác định hiệu suất MBA cần sản xuất, vì hiệu suất MBA rất cao, nên: S1 = S2 = U2 x I2 ( V.A.) Công suất MBA cần sản xuất sẽ là: Sđm = U2 x I2 ( V.A.)Trong số đó: U2 và I2 là điện áp và dòng điện thứ cấp định mức của MBA theo yêu cầu của người thiết kế ( nhờ vào phụ tải )2- Tính toán mạch từ MBA :a) Chọn mạch từ kiểu bọc có kích thước như sau: a: Chiều rộng trụ quấn dây. b: Chiều dày trụ quấn. c: Chiều rộng hành lang cửa số. h: Chiều cao hành lang cửa số. a/2: Độ rộng lá thép chữ I.Như vậy, tiết diện trụ thép chính: Shi = a x b ( cm)2- Tính toán mạch từ MBA : b) Tính tiết diện trụ quấn dây của lõi thép: Diện tích của trụ quấn dây phải phù thích phù hợp với hiệu suất MBA. Tính gần đúng theo CT thực nghiệm:= Trong số đó: Shi = a x b ( cm2) là diện tích quy hoạnh s hữu ích của trụ.Sđm là hiệu suất MBA ( V.A.)2- Tính toán mạch từ MBA : +Tính tiết diện trụ quấn dây của lõi thép: Biết diện tích quy hoạnh s của trụ quấn dây, tính bề dày của lõi thép và số X tấm lá thép ( dày 0,5mm)và Trong số đó: Shi = a x b ( cm2) là diện tích quy hoạnh s hữu ích của trụ.X là số tấm lá thép ( dày 0,5mm)Bài tập 1:Tính toán mạch từ cho một MBA dự kiến điện áp vào 220 vôn, điện áp ra 12 vôn, 5 ampe?Giải:1-Tính toán hiệu suất MBA:Vì hiệu suất cao nên Sđm = S1 = S2= U2x I2 S đm= 12 x 5 = 60 VA Shi= 1,2 x 7,75 = 9,3 cm2 2- Tính diện tích quy hoạnh s lõi thép: Áp dụng CT: Bài 8: (Lí thuyết, TPP 19)TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA (TT)Người soạn:Trần Như Thảo, Trung tâm KTTH-HN Hương Trà. Bài tập 1:Tính toán mạch từ cho một MBA hiệu suất nhỏ, dự kiến điện áp vào 220 vôn, điện áp ra 12 vôn, 3 ampe?Giải:1-Tính toán hiệu suất MBA:Vì hiệu suất cao nên Sđm = S1 = S2= U2x I2 S đm= 12 x 3 = 36 VA Shi= 1,2 x 6 = 7,2 cm2 2- Tính diện tích quy hoạnh s lõi thép: Áp dụng CT:Bài 8: (TPP19) TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA (TT) MỤC TIÊU:1- Hiểu được quy trình chung để tính toán, thiết kế MBA 1 pha hiệu suất nhỏ.2- Hiểu được yêu cầu, phương pháp tính của tiến trình tính số vòng dây quấn, tiết diện dây, đường kính dây, diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số dây quấn….3- Rèn kĩ năng tính toán MBA theo thực nghiệm.3- Tính số vòng dây của những cuộn dây MBA:- Trong số đó: 42 là thông số cho sắt tốt. 50 : sắt xấu b – Từ đó, tính được số vòng cuộn sơ cấp: N1= n x U1. c – Số vòng cuộn thứ cấp: N2 = n x (U2+ 10% U2) .Xác định số vòng/ 1 vôn (n) là đại lượng trung gian để tính số vòng sơ cấp N1 và thứ cấp N2 : a- Số vòng n trọn vẹn có thể tra bảng (8-3 SGK) hoặc tính theo công thức thực hành thực tế:BT2: -Tính toán số vòng/vôn và số vòng sơ cấp, thứ cấp cho một MBA dự kiến điện áp vào 220 vôn, điện áp ra 12 vôn, 3 ampe?Giải:1-Tính toán hiệu suất MBA:Vì hiệu suất cao nên 2- Tính diện tích quy hoạnh s lõi thép: Thay số vào , 3- Tính số vòng/vôn : (Sắt tốt) 4- Số vòng sơ: N1=n x U1 = cuộn thứ: N2=n x (U2+10%U2) =6 x (12+1,2) =6 x 220 = Shi= 1,2 x 6 = 7,2 cm2Sđm = U2 x I2 =12 x 3 = 36 VA1320 vòng79,2 vòng4- Tính tiết diện dây quấn hoặc đường kính dây:-Tiết diện dây dẫn được xem như sau: Trong số đó: Sd là tiết diện dây ( mm2) I : Cường độ ( cuộn sơ hoặc thứ) : Ampe J: Mật độ dòng điện A/mm2+ Bảng chọn trị số J theo hiệu suất MBA:Sd4- Tính tiết diện dây quấn hoặc đường kính dây:-Trong số đó: Sd là tiết diện dây ( mm2) Dd: Đường kính ( cuộn sơ hoặc thứ) :mm Π: Chọn 3,14+ Hoặc dùng bảng chọn trị số Dd theo tiết diện dây ( bảng 8-5 SGK)SdDdĐường kính dây quấn được xem như sau:5- Tính diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số lõi thép MBA : +Diện tích hành lang cửa số lõi thép có kích thước như sau: Scs= H x c Chiều cao hành lang cửa số: H = 3c sẽ tiết kiệm ngân sách vật tư và hình dáng MBA đẹp. Tổng tiết diện 2 cuộn sơ cấp và thứ cấp: Ssc=N1.Sd1 và Stc=N2.Sd2 VậyKl: thông số lấp đầy. Kl = 0,2 0,3  0,4: theo hiệu suất Sđm tăng thêm từ 100 – 500 VAahScsca/2a/26- Sắp xếp dây quấn trong hành lang cửa số, vẽ sơ đồ quấn dây MBA:-a-Tính số vòng dây cho từng lớp : b-Tiếp đó, tính số lớp dây quấn:c-Vẽ sơ đồ quấn dây có ghi chú số vòng cho từng cuộn dây: – Số vòng cuộn sơ cấp N1 , thứ cấp N’2 ; N’’2 …Bài tập:Hãy nối những câu cột A với cột B cho hợp lý:- Bài tập vận dụng: ( Theo nhóm, mỗi nhóm 1 câu) 1) Tính toán để quấn dây cho một MBA có điện áp cuộn sơ cấp là 220 v, cuộn thứ cấp có điện áp là 6 vôn, 12 vôn. Cho sắt tốt, mẫu lá thép bọc có a = 3 cm. 2) Cho mẫu lá thép đo được a=3,2 cm, b = 3,8 cm. Tính hiệu suất dự kiến của MBA. Cho U1= 48 v, U2=6v, 9v. Tính số vòng dây và vẽ sơ đồ quấn dây cho máy?KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHỎE & THÀNH ĐẠT Thực hiện: TRẦN NHƯ THẢO – Tháng 10, 2010

* Một số tài liệu cũ trọn vẹn có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey …

Tính toán thiết kế máy biến áp 1 pha

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản khá đầy đủ của tài liệu tại đây (306.5 KB, 36 trang )

Chơng II: Máy biến áp
Bài 7 : Một số yếu tố chung về máy biến áp
I/ Mục tiêu bài học kinh nghiệm tay nghề:
1. kiến thức và kỹ năng:
– Biết đợc khái niệm chung về máy biến áp.
– Hiểu đợc hiệu suất cao,cấu trúc và nguyên tắc thao tác của MBA.
2. Kĩ năng:
– Làm đợc một số trong những loại bài tập về MBA.
– Đọc đợc những số liệu định mức của MBA và biết phân loại MBA.
3. Thái độ:
– HS liên hệ thực tiễn để thấy đợc vai trò của MBA so với truyền tải và
phân phối điện năng.
– Học tập trang trọng, biết yêu quý nghề điện gia dụng.
II/ Chuẩn bị bài giảng:
– Nghiên cứu bài 7-SGK .
– Đọc tài liệu tìm hiểu thêm tương quan đến bài giảng.
– Vật mẫu: Lá thép kỹ thuật điện lõi thép), máy biến áp tự ngẫu, máy
biến áp cảm ứng,..
III/ Quá trình tiến hành bài giảng:
1/ ổn định lớp:
Kiểm tra sĩ số lớp học: 2 phút
2/ Kiểm tra bài cũ:3p
Câu hỏi: Trình bày cách sử dụng vạn năng kế để đo điện trở?
3/ Đặt yếu tố vào bài mới:
Trong môi trường sống đời thường sinh hoạt cũng nh sản xuất,toàn bộ chúng ta rất hay gặp
MBA.Vậy MBA có hiệu suất cao gì? Có những loại MBA nào? Cấu tạo và nguyên
lý thao tác của MBA ra sao? Chúng ta hÃy nghiên cứu và phân tích bài 7.
4/ Nội dung bài giảng : 80p

1

Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1: Tìm hiểu công
dụng MBA
*GV đặt vướng mắc:
+ Để biến hóa điện áp của dòng
điện xoay chiều từ điện áp cao
xuống điện áp thấp hoặc ngợc
lại,ta dùng loại máy điện nào?
Học sinh vấn đáp
GV ?Em hay gặp MBA ở đâu?
Học sinh vấn đáp
GV? Em hÃy lý giải vì sao cần
có MBA tăng áp ở đầu đờng dây
và MBA hạ áp ở cuối đờng dây?
HS: vấn đáp

Tg
5p

Nội dung bài giảng
I/ Khái niệm chung về máy
biến áp:
1.Công dụng:
– Máy biến áp có vai trò quan
trọng
không thể thiếu trong
truyền tải và phân phối điện
năng.
* Sơ đồ khối mạng lưới hệ thống truyền tải và

phân phối điện năng:

GV: Giải thích, chuẩn Kt.
1

2

3

4

5

Chú dẫn:
1. Máy phát điện.
2. MBA tăng áp.
3. Đờng dây truyền
tải.
4. MBA hạ.
5. Các hộ tiêu thụ.
Máy biến áp còn đợc dùng trong
công nghiệp (nh hàn
điện…),trong đời sống gia
đình,trong kĩ thuật điện tử
ghép nối tín hiệu giữa những tầng
khuếch đại trong những bộ lọc,làm
nguồn cho những thiết bị
điện,điện tử nh biến áp loa,biến

Hoạt động 2 : Định nghĩa MBA

GV? Nêu định nghĩa MBA?
Học sinh vấn đáp.

áp trung tần…)
2.Định nghĩa máy biến áp:
– Máy biến áp là thiết bị điện từ
tĩnh, thao tác theo nguyên lí
cảm ứng điện từ, vốn để làm biến
đổi điện áp xoay chiều này
thành điện áp xoay chiỊu kh¸c

2

nhng vẫn không thay đổi tần số.
– Trong bản vẽ sơ ®å ®iƯn, MBA
®ỵc ký hiƯu nh sau:

*GV hái:
+ Theo em cuộn dây nào là cuộn
dây sơ cấp,cuộn dây nào là cuộn
dây thứ cấp?

N1

Hoạt động 3 : Tìm hiểu những số
liệu định mức của MBA
*GV diễn giải:
Các số liệu định mức của MBA
quy định Đk kỹ thuật của

MBA,do nhà máy sản xuất sản xuất quy định
thờng ghi trên nhÃn hiệu của MBA
nh:Công suất định mức,điện áp
sơ cấp định mức,dòng điện sơ
cấp định mức,dòng điện thứ cấp
định mức,tần số định mức.

5p

*GV cần lu ý với HS rằng: MBA khi
thao tác không đợc vợt quá những trị
số định mức ghi trên nhÃn máy
biến áp.

N2

hoặc

– Cuộn dây nối với nguồn gọi là
cuộn dây sơ cấp kí hiệu những đại
lợng U1, I1, N1, P1
– Cuộn dây nối với tải gọi là thứ
cấp kí hiệu những đại lợng U2, I2, N2,
P 2.
3/ Các số liệu định mức của
MBA:
a) Dung lợng hay hiệu suất định
mức Sđm:
Là hiệu suất toàn phần (hay
biểu kiến) của MBA. Đơn vị: VônAmpe (VA) hoặc kilôvôn-ampe

(KV).
b) Điện áp sơ cấp định mức
U1đm:
Là điện áp của dây quấn sơ
cấp.
Đơn vị: Vôn (V) hoặc kilôvôn
(KV).
c) Dòng điện sơ cấp định mức
I1đm và thứ cấp định mức I2đm:
Là dòng điện của dây quấn SC
và TC ứng với hiệu suất và điện
áp định mức.
Đơn vị: Ampe (A) hoặc kilôampe
(KA).
Sđm= U1đm.I1đm = U2đm.I2đm

Hoạt động 4: Tìm hiểu cách

5p

d) Tần số định mức fđm (Hz):
Thờng những máy biến áp điện
lực có tần số công nghiệp là 50
Hz.
4. Phân loại máy biÕn ¸p.:

3

phân loại MBA

*GV đa ra cách phân loại MBA.Ngời ta thờng phân loại theo công
dụng.
HS chý ý theo dõi

Hoạt động 5: Tìm hiểu cấu trúc
MBA.
*GV trình làng sơ đồ cấu trúc amý
biến áp
HS để ý theo dõi..
GV? Nêu cấu trúc máy biến áp?
HS vấn đáp

*GV chỉ ra cấu trúc MAB trên sơ đồ
để HS nhận ra và tìm hiểu thực
tế.
Mạch từ
*GV cần lý giải
cho HS thấy rõ:
Lõi thép gồm 2 phần:
+ Trụ: Là nơi đặt dây
I
I
quấn.
1
+ Gông: Để khép
2U kín mạch
U
1

T


i

1

N2

2

N

30
p.

– Máy biến áp điện lực: Dùng
trong truyền tải và phân phối
điện năng.
– Máy biến áp tự ngẫu: Biến đổi
điện áp trong phạm vi không
lớn …
– Máy biến áp hiệu suất nhỏ: Dùng
cho những thiết bị đóng cắt,…
– Máy biến áp chuyên dùng: Dùng
cho những lò luyện kim, những thiết bị
chỉnh lu…
– Máy biến áp đo lờng: Dùng giảm
điện áp và dòng điện khi đa
vào những đồng hồ đeo tay đo
– Máy biến áp thí nghiệm: Dùng
II/ Cấu tạo và nguyên tắc làm

việc của máy biến áp :1.Cấu tạo máy biến áp.
Gồm 3 bộ phận chính:
– Lõi thép: tạo thành mạch từ
khép kín
– Bộ phận dẫn điện : gồm những
cuộn dây quấn sơ cấp và thứ
cấp.
– Vỏ máy : Để bảo vệ và làm mát
cho máy biến áp.
a) Lõi thép :
– Công dụng: dùng làm mạch từ,
đồng thời làm khung quấn dây.
– Hình dáng lõi thép: thờng đợc
chia thành 2 loại: kiểu bọc(dây
quấn đợc lồng trên trụ giữa), kiểu
lõi (dây quấn đợc lồng trên 2 trụ).
Lõi thép đợc ghép bằng những lá
thép KTĐ dày khoảng chừng 0,3.. 0,5mm
là thép sắt kẽm kim loại tổng hợp có thành phần
silíc, bên phía ngoài có sơn phủ êmay
cách điện.
b) Dây quấn máy biến áp :
-Thờng làm bằng đồng đúc đợc tráng
men hoặc bọc cách điện bằng
vải mềm có độ bền cơ học
cao,khó ®øt,dÉn ®iƯn tèt.
D©y ®iƯn cã hai cn: cn

4

từ.

sơ cấp và cuộn thứ cấp: dây
quấn nối với nguồn là cuộn sơ cấp
( kí hiêu N1), dây quấn nối với tải
là cuộn thứ cấp ( kí hiệu N2).

*GV đặt vướng mắc:Tại sao lõi thép lại
đợc tạo bởi nhiều lá thép KTĐ mỏng dính
mà không sản xuất bằng một khối
thép ?

Hoạt động 6 : Tìm hiểu nguyên
lý LV MBA
*GV lý giải hiện tợng cảm ứng
điện từ bằng những vướng mắc sau:
+Cho dòng điện biến hóa trải qua
một cuộn dây,trong cuộn dây sẽ
sinh ra đại lợng nào? (Từ trờng biến
đổi).
+ Nếu đặt cuộn dây thứ hai vào
trong từ trờng của cuộn dây thứ
nhất thì trong cuộn dây thứ hai
sinh ra đại lợng nào?
(Sđđ cảm ứng và dòng điện cảm
ứng)
*GV nhấn mạnh vấn đề:Hai cuộn dây đặt
càng sát nhau thì mức độ cảm
ứng điện càng mạnh.Mức độ đó

tăng thêm rất mạnh khi cả hai cuộn
dây trên cùng một lõi thép,đặc
biệt trên một mạch từ khép kín.
*GV nêu ra cho HS thấy đợc nguyên
lý thao tác của MBA dựa vào hiện
tợng cảm ứng điện từ.
*GV minh hoạ trên hình vẽ để chỉ
ra từ thông móc vòng qua cả hai
cuộn dây.
Câu hỏi: MBA nh thế nào gọi là
MBA tăng áp,MBA hạ áp?

c) Vỏ máy:
Thờng làm bằng sắt kẽm kim loại, dùng
để bảo vệ máy, trên vỏ có khe
thông gió, đồng thời là nơi để
gá lắp đồng hồ đeo tay đo điện, đèn
báo, chuông báo, ổ lấy điện
30
p.

2.Nguyên lý thao tác của máy
biến áp:
a) Hiện tợng cảm ứng điện từ:
Cho dòng điện biến hóa đi
qua một cuộn dây dẫn điện sẽ
sinh ra một từ trờng biến hóa.
Nếu đặt cuộn dây thứ hai vào
trong từ trờng của cuộn dây thứ
nhất thì trong cuộn dây thứ hai

sinh ra sức điện động cảm ứng.
Dòng điện cảm ứng này cũng
biến hóa tơng tự nh dòng điện
sinh ra nó và tồn tại trong suốt
thời hạn từ thông biến hóa đợc
duy trì. Đó là hiện tợng cảm ứng
điện từ.
b) Nguyên lý thao tác của máy
biến áp.
Khi ta nối dây quấn sơ cấp máy
biến áp vào nguồn điện xoay
chiều có điện áp U1, trong dây
quấn sơ cấp có dòng điện I 1chạy
qua,và sinh ra từ thông biến
thiên. Do mạch từ khép kín nên từ
thông này móc vòng qua cả hai
cuộn dây sơ cấp và thứ cấp và
sinh ra trong cuộn TC một sđđ
cảm ứng E2 tỉ lệ với số vòng dây
N2. Đồng thời từ thông biến thiên
cũng sinh ra trong cuộn SC một
sđđ tự cảm E1 tỉ lệ víi sè vßng

5

dây N1.
* Nếu bỏ qua tổn thất điện
áp,ta có:
U1 = E1 ; U2 = E2

Do ®ã:

U 1 E1 N 1


=K
U 2 E2 N 2

(HÖ sè

MBA)
– NÕu K<1 ta gäi MBA tăng áp
– Nếu K>1 ta gọi MBA giảm áp
*Công suất MBA nhận từ nguồn
là:
S1 = U1.I1
Công suất MBA cấp cho phụ tải
là:
S2 = U2.I2
Nếu bỏ qua tổn hao,ta có: S1 =
S2 nªn
U1.I1 = U2.I2 hay

U1 I 2
 K
U 2 I1

* Nh vậy,nếu tăng điện áp K
lần thì đồng thời dòng điện sẽ
giảm K lần và ngợc lại.

IV.Tổng kết bài học kinh nghiệm tay nghề
– Khái niệm chumg về máy biến áp.
– Phân loại máy biến áp.
– Khái niệm máy biến áp.
V. Bài tập và hớng dẫn tự học
Câu 1: Khi nối cuộn sơ cấp máy biến áp với nguồn điện một chiều sẽ xẩy ra
hiện tợng gì? Tại sao?
Câu 2: Nêu khái niệm và hiệu suất cao của máy biến áp một pha hiệu suất
nhỏ?
VI. Tự định hình và nhận định và rút kinh nghiệm tay nghề

6

Bài 8- tính toán, thiết kế máy biến áp một pha
I/ Mục tiêu bài học kinh nghiệm tay nghề:
1. kiến thức và kỹ năng:
– HS nắm đợc quy trình chung để tính toán thiết kế MBA một pha công
suất nhỏ.
– Hiểu đợc yêu cầu,phương pháp tính của từng bíc khi thiÕt kÕ MBA mét pha c«ng
st nhá.
2. KÜ năng:
– Thực hiện đợc quy trình chung để tính toán thiết kế MBA một pha công
suất nhỏ.
– Thực hiện đợc những bớc tính toán: Xác định hiệu suất,tính toán mạch từ,
tính số vòng dây của những cuộn dây,tính tiết diện dây quấn, tính diện
tích hành lang cửa số lõi thép,sắp xếp dây quấn trong hành lang cửa số.
3. Thái độ:

– HS có ý thức tìm hiểu phương pháp tính toán thiết kế MBA và liên hệ trong thực
tế.
II/ Chuẩn bị bài giảng:
– Nghiên cứu bài 8-SGK .
– Đọc tài liệu tìm hiểu thêm tương quan đến bài giảng.
– Dây quấn máy biến áp, lõi thép máy biến áp, kìm, tuavít,..
III/ Tiến trình bài dạy:
1/ổn định lớp:2p
Kiểm tra sĩ số lớp học.
2/Kiểm tra bài cũ:3p
Câu hỏi: Trình bày cấu trúc và nguyên tắc thao tác của máy biến áp?
3/Đặt yếu tố vào bài mới:
Muốn thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ ta phải tiến hành
những quy trình nh thế nào? Chúng ta hÃy nghiên cứu và phân tích nội dung bài 8.
4/Nội dung bài giảng mới: 80p

7

Hoạt động của thầy và trò
TG
Nội dung bài giảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu qui 30p I/Quy trình chung để tính
trình chung
toán thiết kế MBA một pha
hiệu suất nhỏ.
*GV diễn giải:
* TÝnh to¸n thiÕt kÕ MBA gåm
ViƯc tÝnh to¸n chÝnh x¸c MBA ở
những bớc sau :

quyết sách có tải rất phức tạp vì phải
xử lý và xử lý số lượng giới hạn tănh nhiệt độ tối
1. Xác định hiệu suất Máy biến
đa và sụt áp trong số lượng giới hạn cho
áp.
phép. Để xử lý và xử lý những yếu tố
2. Tính toán mạch từ.
này, khi tính toán nên phải tiến
3. Tính số vòng dây của những
hành một số trong những phép tính khá phức
cuộn dây.
tạp. Trong bài này, toàn bộ chúng ta sử dụng
4. Tính tiết diện dây quấn.
phơng pháp nhờ vào những kết
5. Tính diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số lõi
quả thực nghiệm, đơn thuần và giản dị nhng
thép.
vẫn đảm bảo tính đúng chuẩn.
*GV đa ra những bớc tính toand thiết
* Chọn hiệu suất MBA điều
kế MBA.
chỉnh:
Công suất Tính toán của MBA đ*GV hớng dẫn HS cách chọn công
ợc tính theo công thức sau:
suất MBA trong mái ấm gia đình. Giải
Pi
Stt = Kđ.
(1+kdt)
(VA)
thích những thông số kỹ thuật trong công thức.

cos i
Trong số đó:
– Kđ là thông số đóng đồng thời và
lấy bằng 0,6 1 tuỳ theo số tải
nhiều hay ít và tính hoạt động giải trí và sinh hoạt
đồng thời của chúng.
– Pi là hiệu suất của từng thiết bị
mắc vào mạch.
– cos là thông số hiệu suất của từng
thiết bị mắc vào mạch,rõ ràng:
*GV đa ra ví dụ,tính toán rõ ràng
để HS dễ hiểu.
+Đèn sợi đốt và những dụng cụ
GV gọi học viên lên giải bài tập
nhiệt điện
cos = 1
+Đèn ống,tủ lạnh,máy điều hòa:
cos = 0,4
0,6
+Quạt điện: cos = 0,6 0,8
*GV giả thích: Ta trọn vẹn có thể coi khi
+Máy thu thanh thu hình:
dùng lò sởi thì bỏ quạt,tủ lạnh và
cos = 0,8
ngợc lại. Khi dùng TV thì không
0,9
dùng quay băng.Do đó phụ tải lớn
nhất gồm ®Ìn èng 40W, lß sëi
550W, Êm ®un níc 1500W, TV
VÝ dơ: Chän MBA ®iỊu chØnh

8

Hoạt động của thầy và trò
100W.

TG

Nội dung bài giảng
phục vụ nhu yếu cho tủ lạnh 110W, đèn
ống 40W, 2quạt trần 110W, 2quạt
bàn 55W, lò sởi 550W, ấm đun nớc
1500W,1ti vi 100W, 1máy quay
băng 80W. Điện áp giờ cao điểm
là 130V, bình thờng là 220V.
Giải
Lấy kdt= 20% ; Kđ=1, ta có:
100
40
550  1500 
 1  0,2  =26
0,9 
 0,4

Stt=

05VA
Ta có dòng điện tính toán phía
sơ cấp là:

Itt=

S tt
2605

20 A
U min
130

Nh vậy:
Máy biến áp đợc chọn phải có
hiệu suất to nhiều hơn Stt hoặc cờng
độ dòng điện sơ cấp to nhiều hơn Itt.
Hoạt động 2: Tìm hiểu những bớc
tính toán MBA 1 pha CS nhỏ.
*GV đa ra hai phương pháp tính:
– Dựa vào hiệu suất thì:

P2
P
P1 2
P1

– Dựa vaò công thức:
S1 = S2 = U2.I2 Sđm = U2.I2
* GV thuyết trình:
Khi chọn mạch từ,cần để ý trụ và
hành lang cửa số.Trụ của mạch từ phải có tiết

diện phù thích phù hợp với hiệu suất của
máy.Cửa sổ phải có kích thớc phù
hợp để trọn vẹn có thể đặt vừa cuộn dây.
c

a

b

a/2

50p II/Các bớc tính toán rõ ràng MBA
một pha hiệu suất nhỏ.
1. Xác định hiệu suất MBA:
– Công suất của cuộn sơ cấp MBA
(P1) trọn vẹn có thể tính từ hiệu suất của
cuộn dây thứ cấp MBA (P2) nhê
biĨu thøc: P1 =

P2

(VA)

Trong ®ã:
 – HiƯu st cđa MBA (thờng
lấy = 0,850,95). Công suất
MBA càng nhỏ thì càng nhỏ.
– Nếu hiệu suất của MBA cao thì:
S1 = S2 = U2.I2

Công suất MBA cần sản xuất là:
Sđm = U2.I2
(U2,I2 – Điện áp, dòng điện thứ cấp
định mức của MBA theo yêu cầu
thiết kế).
2. Tính toán mạch từ:
a) Chän m¹ch tõ:

9

Hoạt động của thầy và trò

h

*GV diễn giải:
Diện tích trụ quấn dây phải phù
thích phù hợp với hiệu suất MBA.
*GV lý giải: Trong thực tiễn,lõi
thép đợc ép chặt nhng vẫn đang còn độ
hở giữa những lá thép do độ cong
vênh và lớp sơn cách điện của lá
thép. Vì vậy nên phải tính diện
tích thực của trụ lõi thép.
*HS kẻ bảng thông số lấp đầy để áp
dụng khi tính toán, thiết kế MBA.

TG

Nội dung bài giảng

Mạch từ của MBA nhỏ thờng là
mạch từ kiểu bọc,đợc ghép bằng lá
thép chữ E và chữ I (hình 8.1) có
những thông số kỹ thuật nh sau:
a: chiều rộng trụ quấn dây.
b: chiều dày trụ quấn dây.
c: độ rộng hành lang cửa số.
h: độ cao của sổ.
a/2: độ rộng lá thép chữ I
Đối với loại MBA hiệu suất nhỏ,khi
chọn mạch từ cần xét đến tiết
diện của trụ lõi thép mà trên này sẽ
đặt cuộn dây.
b) Tính diện tích quy hoạnh s trụ quấn của lõi
thép:
Đối với mạch từ kiểu bọc, diện
tích trụ quấn dây đợc tính gần
đúng bằng công thức:
S hi
= 1,2. S dm
Trong số đó:
+ Shi = a.b là diện tích quy hoạnh s hữu ích
trụ, tính bằng (cm2).
+ Sđm là hiệu suất MBA, tính
bằng (VA).
Diện tích thực của trụ lõi thép:
St =

S hi
kl

Trong số đó kl là thông số lấp đầy đợc
cho trong bảng:
Bảng 8-1. Hệ số lấp đầy
kl
Loại MBA
MBA âm tần
MBA dùng trong gia
đình
MBA lõi ferit

kl
0,8
0,9
1

10

Hoạt động của thầy và trò
GV giao bài tập cho học viên
HS nghiêm cứu và vấn đáp

*GV diễn giải:
Với một MBA và tần số nhất định,
số vòng của một cuộn dây phụ
thuộc vào tiíet diện trụ lõi thép đÃ
chọn và chất lợng lõi thép. Có nhiều
phương pháp tính số vòng dây của những
cuộn dây. Trong khuôn khổ bài

học, toàn bộ chúng ta lựa chọn phương pháp tính qua
đại lợng trung gian là số vòng/vôn,
ký hiệu là n- số vòng tơng ứng cho
mỗi vôn điện áp sơ cấp hay thứ
cấp.
*HS kẻ và ghi bảng 8-3.
*GV
Câu hỏi: Tại sao số vòng dây cuộn
TC lại thêm vào đó 10% điện áp TC?
(Trong công thức tính N2, 10%U2 là
lợng sụt áp khi có tải của dây quấn
TC).
*GV đa ra ví dụ để HS vận dụng
tính toán.
*GV hớng dẫn HS làm ví dụ bằng
cách đặt vướng mắc gợi mở:
+Đề bài cho S = 30VA,từ đó ta có
thông số kỹ thuật nào?
+Tìm đợc Shita sẽ tìm đợc đại lợng
nào?
+HÃy tính N1và N2?

TG

Nội dung bài giảng
Bài tập:
HÃy chọn mạch từ để quấn một
MBA hiệu suất 30VA,có điện áp
sơ cấp là U1=220V,điện áp thứ
cấp là U2= 12V,hiệu suất MBA =

0,7.
*GV yêu cầu HS đa ra kết quả.
(Tra bảng 8-2 – SGK, ta có diện
tích hữu ích của trụ thép là Shi =
6,6cm2)
3. Tính số vòng dây của những
cuộn dây.
– Để tính đợc số vòng dây của những
cuộn dây,ta xem bảng 8-3 về
quan hệ giữa tiết diện lõi thép và
số vòng/vôn (với tần số 50Hz và cờng độ từ cảm B = 1,2T).
*Bảng 8-3.
Quan hệ giữa tiết diện lõi
thép và số vòng /vôn
+Với tần số 50Hz và cờng
độ từ cảm B = 1,2T
Tiết diện lõi
thép hữu
ích(cm2)
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24

26
28
30

Số vòng/vôn
9,5
6,3
4,7
3,8
3,2
2,7
2,4
2,1
1,9
1,7
1,6
1,5
1,4
1,3

Từ đó ta tính đợc số vòng dây
cuộn SC:

11

Hoạt động của thầy và trò

TG

Nội dung bài giảng
N1 = U1.n
Số vòng dây cuộn TC:
N2 = (U2 + 10%U2).n
Ví dụ:
Tính số vòng dây quấn cho MBA
với những thông số kỹ thuật sau: hiệu suất
30VA, có điện áp sơ cấp là
U1=220V, điện áp thø cÊp lµ U2 =
12V, hiƯu st MBA  = 0,7.

*GV lý giải:
Tiết diện dây quấn của những cuộn
dây SC và TC tỉ lệ thuận với dòng
điện và tỉ lệ nghịch với tỷ trọng
dòng điện được cho phép.
Vậy tỷ trọng dòng đện được cho phép
là gì?

Giải:
-Từ thông số kỹ thuật S =30VA,tra bảng 8-2
ta có diện tích quy hoạnh s hữu ích của trụ
thép là:Shi=6,6 cm2.
-Từ đó tra bảng 8-3 lấy số
vòng/vôn là:
4,7
vòng/V(có
thể
lấy
n=5vòng/vôn).

Vậy số vòng dây sơ cấp là:
N1 = 220.5 = 1100 (vòng)
Số vòng dây cuộn TC là:
N2 = (12+1,2).5 = 66(vòng)
4.Tính tiết diện dây quấn
(hoặc ®êng kÝnh d©y qn).
a)TÝnh tiÕt diƯn d©y qn.
– MËt ®é dòng điện cho
phép(A/1mm2) là số ampe/1mm2
dây dẫn khi vận hành liên tục mà
không sinh ra phát nóng nguy
hiểm và tổn thất lớn,đợc xác
định bằng thực nghiệm. Công
suất MBA càng nhỏ thì tỷ trọng
dòng điện được cho phép càng lớn.
Bảng 8-4. Mật độ dòng điện cho
phép

*HS theo dõi bảng (8-4) tỷ trọng
dòng điện được cho phép để tính toán.

Công
suất(VA)

GV hớng dẫn học viên phương pháp tính tiết
diện dây quấn

50
50 100
100 200

Mật độ dòng
điện cho
phÐp(A/mm2)
4
3,5
3

12

Hoạt động của thầy và trò
HS để ý theo dõi
GV ®a ra b¶ng 8-5 ®Ĩ HS tra b¶ng.
*HS theo dâi bảng (8-5) làm t liệu.

TG

Nội dung bài giảng
200 500
2,5
500 1000
2
Vậy tiết diện dây quấn đợc tính
nh sau:
Sdd =

*GV vẽ hình vµ chØ dÉn cho HS
thÊy râ cưa sỉ lâi thÐp của MBA.

*GV đa ra 2 phương pháp tính hành lang cửa số lõi
thép.
*GV lý giải về thông số lấp đầyKl:
Trong thực tiễn còn thêm phần cách
điện và khoảng chừng hở,ngời ta dùng hệ
số lấp đầy hành lang cửa số Kl đợc cho trong
bảng 8-6.

I
(mm2)
J

Trong số đó:
– Sdd là tiết diện dây quấn (mm2).
– I : là cờng ®é dßng ®iƯn (A).
– J: mËt ®é dßng ®iƯn được cho phép
(A/mm2).
b)Tính đờng kính dây quấn.
Để đơn thuần và giản dị trong tính toán, ta
trọn vẹn có thể tra bảng để tìm tiết diện
và đờng kính dây quấn sau khoản thời hạn
đà tính đợc dòng điện SC và TC.
Sau khi đà tính đợc tiíet diện
dây quấn, ta tiến hành tra bảng
8-5 đựơc giá trị đờng kính dây
quấn hoặc ngợc lại.
5.Tính diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số lõi
thép :
– Hình chữ nhật bị bảo phủ bởi
mạch từ khép kín gọi là hành lang cửa số lõi

thép, đó là một thông số kỹ thuật quan
trọng khi tính toán.
– Diện tích hành lang cửa số đợc tính nh
sau:
Scs = h.c
(Theo kinh nghiệm tay nghề h 3c sẽ tiết
kiệm đợc vật tư và hình dáng
MBA đẹp).
Cách tính diện tích quy hoạnh s của cửa
sổ lõi thép:
Cách2:
-Tính tổng tiết diện 2 cuộn dây
SC và TC chiÕm diƯn tÝch cưa sỉ
lµ:
SSC = N1. S dq1 ; STC = N2. S dq 2
Trong số đó:
+N1 , N2 là số vòng dây của cuộn

13

Hoạt động của thầy và trò

TG

Nội dung bài giảng
sơ cấp vµ thø cÊp.
+ S dq1 , S dq 2 lµ tiết diện dây quấn
SC và TC.
-Diện tích hành lang cửa số đợc tính:

Scs = h.c

S SC S TC
Kl

Cách2:
Tra
bảng
số
vòng
2
dây/1cm (Bảng 8-7).
– Từ đó tiến hành tính diện tích quy hoạnh s
hành lang cửa số lõi thép:
Scs = h.c

*GV đa ra những bớc sắp xếp dây
quấn trong hành lang cửa số.

*GV kết luận: Tra những bảng sẵn có
và theo những phơng pháp tính
toán trên,toàn bộ chúng ta trọn vẹn có thể xác
địnhấcc thông số kỹ thuật của bất kỳ một
MBA nhỏ nào.

N1 N 2

n1
n2

n1- Số vòng dây/cm2 của cuộn sơ
cấp.
n2- Số vòng dây/cm2 của cuộn thứ
cấp.
Chú ý:
* Các cỡ dây ở trên có thay đổi
chút ít tuỳ theo nhà sản xuất.
6. Sắp xếp dây quấn trong
hành lang cửa số.
-Tính số vòng dây mỗi lớp:

Số
-1

vòng

dây

mỗi

h
lớp

=

ĐK dây có
cách điện

-Tiếp đó ,tính số lớp dây quấn
bằng phương pháp chia tổng số vòng cho

số vòng của mỗi lớp:
dây
Số lớp dây quấn =

Số vòng
Số vòng dây

mỗi lớp

14

IV.Tổng kết bài học kinh nghiệm tay nghề: 5p
– Khái niệm chumg về máy biến áp
– Phân loại máy biến áp
– Khái niệm máy biến áp
V. Bài tập và hớng dẫn tự học
Câu 1: Khi nối cuộn sơ cấp máy biến áp với nguồn điện một chiều sẽ xẩy ra
hiện tợng gì? Tại sao?
Câu 2: Nêu khái niệm và hiệu suất cao của máy biến áp một pha hiệu suất
nhỏ?
VI. Tự định hình và nhận định và rút kinh nghiệm tay nghề

Bài 9: thực hành thực tế
tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ
I/ Mục tiêu bài học kinh nghiệm tay nghề:
1. kiến thức và kỹ năng:
– HS hiểu đợc cấu trúc của máy biến áp.

– HS hiểu đợc trình tự tính toán thiết kế MBA một pha hiệu suất nhỏ.
2. Kĩ năng:
-Tính toán, thiết kế đợc máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ.
3. Thái độ:
– HS có ý thức tìm hiểu cấu trúc và tính toán thiết kế MBA 1pha công
suất nhỏ.
II/ Chuẩn bị bài dạy:
– Nghiên cứu bài 9-SGK .
– Đọc tài liệu tìm hiểu thêm tương quan đến bài giảng.
– MBA một pha hiệu suất nhỏ (đà tháo vỏ): mỗi nhóm 1 máy.
-Thớc kẻ, thớc cặp,(hoặc pan me) cho từng nhóm.
-Phiếu học tập, Bảng 9-2 SGK.
III/ Quá trình tiến hành bài giảng
1/ổn ®Þnh líp: 2 phót
KiĨm tra sÜ sè líp häc.
2/KiĨm tra bài cũ: 3p
Câu hỏi: Trình bày những bớc tính toán máy biến áp một pha hiệu suất
nhỏ?
3/Nội dung bài giảng mới: 125p
TG
Hoạt động của thầy và trò
Ph
Nội dung bài giảng
út
Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu trúc 45p 1/Tìm hiểu cấu trúc Máy biến áp :

15

Hoạt động của thầy và trò

MBA

*Gv chia lớp thành những nhóm thực
hành.
*Mỗi nhóm HS nhận thiết bị và
dụng cụ thực hành thực tế.
*GV giao trách nhiệm cho HS và
yêu cầu thực hành thực tế theo những nội
dung nh đà nêu ở tiềm năng bài
thực hành thực tế.
* HS đo và ghi kết quả vào bảng
mô tả cấu trúc máy biến áp (9-1).
*GV yêu cầu HS nêu lại từng bớc
thực hành thực tế theo nội dung thực
hành ở trên. Từ đó định hình và nhận định
nhận thức của HS.
*GV thu phiếu thực hành thực tế của những
nhóm.

TG
Ph
út

Nội dung bài giảng
– Bảng 9-1.
Mô tả cấu trúc Máy biến áp

Lõi thép

Dây

quấn

Cửa sổ lõi
thép

– Quan sát và mô tả cấu trúc Máy biến
áp.
– Đo kích thớc lõi thép.
– Đo đờng kính dây quấn sơ cấp và
thứ cấp.
– §o kÝch thíc cưa sỉ lâi thÐp.
– ViÕt phiÕu thùc hành.

Hoạt động 2: Tìm hiểu trình 20p 2. Trình tự tÝnh to¸n, thiÕt kÕ
tù tÝnh to¸n,thiÕt kÕ MBA
m¸y biÕn ¸p.
*GV phát phiếu học tập cho HS
Phiếu học tập
và yêu cầu HS trình diễn vào
Các bớc
Những
Nội
phiếu học tập
tính toán
điểm
dung
HS tìm hiểu và ghi kết quả tìm
thiết kế
cần lu ý
hiểu vào phiếu học tập

1.
– GV thu phiếu học tập.
2.
– GV nêu lại những bớc để HS tự
3.
định hình và nhận định kết quả của mình mình.
4.
5.
6.
Hoạt động 3: Tính toán thiết 60p 3. Tính toán thiết kế máy biến
kế MBA 1 pha
áp một pha hiệu suất nhỏ
Bài tập: HÃy tính toán thiết kế MBA
Giáo viên đa ra bài tập tính toán
có những thông số kỹ thuật sau:
thiết kế máy biến áp
– Điện áp sơ cấp 220V-50Hz
HS để ý theo dõi và thực hành thực tế
– Điện áp thứ cấp 24
– Công suất 30VA
Giáo viên hớng dẫn học viên cách

Các bớc tính toán
1. Xác định hiệu suất máy biến

16

Hoạt động của thầy và trò
tính toán bài tập

HS tiến hành theo hớng dẫn của
giáo viên
GV? Em hÃy nêu công thức tính
tiết diện tiết diện dây quấn?
HS vấn đáp
GV? Muốn tính số vòng dây của
những cuộn dây ta làm thế nào?
HS vấn đáp
Với hiệu suất của
MBA< 50VA ta nên lựa chọn tỷ trọng
dòng điện được cho phép là bao
nhiêu ?
HS vấn đáp
GV ? Nêu phương pháp tính đờng kính
dây quấn ?
HS vấn đáp
GV ? Nêu phương pháp tính diện tích quy hoạnh s cửa
sổ lõi thép?
HS vấn đáp ?

TG
Ph
út

Nội dung bài giảng
áp.
Công suất MBA:

S1 = S2 = 30VA

2. Tính toán mạch từ
Tiết diện trụ quấn dây của lâi thÐp:
Shi = 1,2. S dm =1,2. 30 =
6,6cm2
St =

S hi
6,6
=
= 7,3cm2
kl
0,9

(kl = 0,9 vì đấy là biến áp dùng
trong mái ấm gia đình)
3. Tính số vòng dây của những
cuộn dây
Chọn số vòng dây/vôn:
n =
5vòng/V(Theo bảng 8-3).
– Số vòng dây cuộn sơ cấp là:
N1 = U1.n = 220.5 = 1100 vòng
– Số vòng dây cuộn thứ cấp là:
N2 = (U2 + 10%U2).n = (24 +
2,4).5 = 132 vòng
4. Tính tiết diện dây quấn và
đờng kính dây quấn.
Công suất của MBA< 50VA nên ta
chọn tỷ trọng dòng điện được cho phép là
J = 4A/mm2 (địa thế căn cứ vào bảng 8-4).

– Từ công thức:
S1 = U1.I1 
I1 =

S1
30

0,14 A
U 1 220

S2 = U2.I2 
I2 =

S 2 30
 1,25 A
U 2 24

VËy tiÕt diƯn d©y qn SC vµ TC lµ:
S dq1 

I 1 0,14

0,035mm 2
S dq 2
J1
4
;
=

I 2 1,25


0,31mm 2
J
4

5. TÝnh diƯn tÝch cưa sỉ.
Ta cã:

17

Hoạt động của thầy và trò

TG
Ph
út

Nội dung bài giảng
Scs

S SC S TC
Kl

( địa thế căn cứ vào

bảng 8-6,ta chọn Kl = 0,2).
VËy:
Scs
1100 .0,035  132.0,31

397,1mm 2 4cm 2
0,2

IV. Tæng kÕt bài học kinh nghiệm tay nghề: 5p
– Nhắc lại những nội dung chính của bµi häc
V. Bµi tËp vµ híng dÉn tù häc
H·y tÝnh toán thiết kế MBA có những thông số kỹ thuật sau:Điện áp sơ cấp 220V. Điện
áp thứ cấp 24V.Công suất 60VA; = 0,8
VI. Tự định hình và nhận định và rút kinh nghiệm tay nghề

Bài 10:

Vật liệu sản xuất máy biến áp

a/ Mục tiêu bài học kinh nghiệm tay nghề:
1. kiến thức và kỹ năng:
– HS nắm đợc một số trong những vật tư thông dụng để sản xuất máy biến áp.
– Công dụng và phạm vi sử dụng những loại vật tư đó.
2. Kĩ năng:
– Nhận biết đợc những vật tư thông dụng để sản xuất MBA nh vật tư để
sản xuất lõi thép,dây quấn …
3. Thái độ:
– HS có ý thức tìm hiểu những vật tư sản xuất MBA trong thực tiễn.
B/ Chuẩn bị bài giảng:
– Nghiên cứu bài 10-SGK .
– Đọc tài liệu tìm hiểu thêm tương quan đến bài giảng.
– Chuẩn bị một số trong những vật tư:
+ Vật liệu dùng làm mạch từ: Lá thép kỹ thuật điện.

+ Vật liệu dùng làm dây quấn: Dây ê may.
+ Vật liệu cách điện: Nhựa,cao su đặc…
c/ Tiến trình bài giảng:
ST Ngày lên Tại lớp
Vắng
Vắng mặt
Ghi chú
T
lớp
mặt cã kh«ng nguyên do

18

nguyên do
1
2
3
1/ổn định lớp: 2p
Kiểm tra sĩ số lớp học.
2/Kiểm tra bài cũ: 3p
Câu hỏi: Em hÃy cho biết thêm thêm mạch từ của MBA đợc sản xuất nh thế nào? Tại
sao ngời ta lại sản xuất nh vậy?
3/Đặt yếu tố vào bài mới:
MBA đợc sản xuất từ những loại vật tư nào? Chúng ta hÃy nghiên cứu và phân tích trong
bài học kinh nghiệm tay nghề này.
4/Nội dung bài giảng: 37
Hoạt động của GV và HS
Tg
Hoạt động 1: Tìm hiểu vật 10p

liệu dùng làm mạch từ
*GV đặt vướng mắc: Mạch từ của
MBA có cấu trúc nh thế nào?
*HS tâm lý và vấn đáp.
*GV lý giải về tỉ lệ silíc: Tỉ
lệ silíc càng nhiều thì sẽ càng dễ
gÃy,do đó không thể tăng quá
mức.Để xác lập một cách tơng đối tỉ lệ silíc chỉ việc
gấp lá thép lại.Nếu lá thép bị
gÃy tức là tỉ lệ silíc trong lá
thép cao, còn loại thờng thì
chỉ cong, không gÃy. Tỷ lệ
thông thờng Fe: 95%, Silic 5%.

*GV lý giải cho HS hiểu về
việc sản xuất lõi thép MBA,cách
sắp xếp những lá thép sao cho
hợp lý.

Nội dung
I/ Vật liệu dùng làm mạch
từ:
– Mạch từ của MBA đợc ghép
từ những lá thép KTĐ dày từ
0,18-0,5mm. Tính chất lá
thép KTĐ thay đổi theo tỉ lệ
silíc.
(Loại tôn có tổn thất ít là loại
có chứa nhiều silíc: Tôn có
1%

silíc
tổn
thất
3,6W/kg,tôn có 2,2% silíc
tổn thất 2,4W/kg).
– Đẻ giảm tổn thất,những lá tôn
dùng cho MBA công nghiệp
đợc cách điện với nhau bằng
lớp giấy rất mỏng dính dán trên
mặt lá tôn hoặc bằng một lớp
sơn cách điện.
– Các lá tôn nên phải có bề dày nh
nhau,lá tôn càng mỏng dính,tổn
thất hiệu suất (W/kg) càng
nhỏ đi.
– Khi sản xuất lõi thép, trọn vẹn có thể
xếp xen kẽ từng lá một, hoặc
từng sấp hai hoặc bốn lá
thép. Tiết diện trụ của lõi
thép trọn vẹn có thể tăng thêm bằng
cách xếp thêm lá thép, nhng

19

Hoạt động của GV và HS

GV trình làng bảng 10-1 trong những
sách giáo khoa.

Tg

Nội dung
không đợc xếp quá mức cần thiết vì
khi bề dày của lõi thép gấp
ba lần bề rộng của trụ thì
việc quấn dây sẽ gặp khó
khăn.
– Để đơn thuần và giản dị cho việc
sẵn sàng lõi thép,trọn vẹn có thể sử
dụng bảng quy cách những
mạch từ dùng với những lá
thép tiêu chuẩn sau:(Bảng
10-1)
Dựa vào bảng này, ta chọn
thép KTĐ đẻ làm mạch từ theo
thiết kế.

*GV đặt vướng mắc:
10p II/Dây quấn Máy biến áp:
+Dây quấn MBA thờng làm
– Dây quấn SC và TC của
bằng vật tư gì?Đặc tính ra
MBA làm bằng đồng đúc điện
sao?
phân, có độ bền cơ học
tốt,dễ dát mỏng dính để không trở thành
đứt khi quấn dây và mềm
+Tiết diện dây quấn MBA thđể những link tốt.
ờng là những hình gì?

– Dây quấn MBA có hiệu suất
lớn thờng có tiết diện chữ
nhật hoặc hình vuông vắn,còn
dây quấn MBA hiệu suất nhỏ
có tiết diện hình tròn trụ.
– Các cuộn dây trọn vẹn có thể đợc
*GV lu ý với HS: Trứơc khi quấn
cuốn thành từng bối hoặc
MBA cần dự trù số lợng và loại
thành lớp liên tục,vòng này sát
dây cho dây SC và TC của MBA
vòng kia. Cách quấn thành
theo thiết kế.
từng bối nhanh hơn, đợc dùng
với điện áp không đảm bảo. Cách
quấn thành từng lớp có cách
điện sẽ đảm bảo cho máy
vận hành bảo vệ an toàn và uy tín hơn và
cuộn dây sẽ chiếm chỗ ít
hơn.
Hoạt ®éng 3 : T×m hiĨu vËt 15p III/ VËt liƯu cách điện của
liệu cách điện MBA
máy biến áp:
*GV thuyết trình: Tuổi thọ của
1. Cách điện giữa những
MBA phụ thuộc phần lớn vào
vòng dây.
chất cách điện. Nếu cách điện
Dây quấn của MBA gåm 2

20

Hoạt động của GV và HS
Tg
không khá đầy đủ sẽ nguy hại,còn
cách điện qua mức sẽ làm tăng
kích thớc và giá tiền.
Cách điện chính của MBA
gồm:
– Cách điện giữa những vòng
dây.
– Cách điện giữa những lớp dây.
– Cách điện giữa những dây
quấn với nhau và với vỏ.

Bảng10-2
Giấy lót cách điện giữa những
lớp
Đờng kính
dây quấn
(mm)
<0,3
0,3 0,6
0,6 0,9

Giấy cách
điện
Giấy tụ
Giấy can

Giấy cáp

GV trình làng bảng 10.2 SGK
HS để ý quan sát

Gv trình làng những bớc cách điện
giữa những dây quấn với nhau và
với vá
HS chó ý theo dâi
* GV gi¶i thÝch: HƯ sè bảo vệ an toàn và uy tín
là tỉ số giữa điện áp chọc

Nội dung
loại:
– Loại dây bọc:Đợc cách điện
bằng lớp tơ tự nhiên hay nhân
tạo hoặc bằng vải sợi. Loại
dây bọc này dùng cxho những
cuộn dây đợc ngâm tẩm.
– Loại dây tráng men: Đợc tráng
lớp sơn êmay bên phía ngoài. Loại
dây êmay này đợc dùng rất
nhiều ®Ĩ qn MBA nhá. Nã
cã u ®iĨm lµ Ýt hót ẩm và với
độ cách điện nh nhau thì
kích thớc nhỏ hơn loại dây
bọc và trọn vẹn có thể chịu đợc nhiệt
độ cao.
Tuy nhiên cần chọn loại dây
êmay có lớp êmay đợc tráng

đều và bám chặt vào dây,
không chóc ra khi sử dụng móng
tay cạo. Ngoài ra dây êmay
còn phải dễ uốn và có độ
đàn hồi để khi quấn không
bị gÃy.
2. Cách điện giữa những lớp
dây.
– Cách điện giữa những lớp dây
bằng một hoặc nhiều lớp giấy
paraphin hoặc tẩm nhựa cách
điện.
-Giấy cách điện giữa những lớp
nên phải thừa ra ở hai đầu
những cuộn dây. Với điện áp từ
100 200V, lõi cuộn dây không
có má thì độ thừa là 5mm.
Để tránh bị tuột ra,cần thêm
2mm to nhiều hơn thân của cuộn
dây để tiếp sau đó gấp mép lại.
3. Cách điện giữa những dây
quấn với nhau và với vỏ.
Điện áp thí nghiệm giữa những
dây quấn và giữa dây qn
víi vá m¸y biÕn ¸p. b»ng:

21

Hoạt động của GV và HS

thủng và điện áp định møc.

Tg

* GV lu ý víi HS r»ng: C¸ch tÈm
nhóng cn dây vào trong
nhựa cách điện không đảm
bảo nếu dây quấn có nhiều
lớp. Cách tẩm này còn có lúc còn tồn tại
hại so với dây êmay, vì có
những chất tẩm và nhựa nóng
sẽ làm hỏng lớp êmay.

Nội dung
2Uđm +1000V
Uđm là điện áp định mức
của dây quấn.
Điện áp thí nghiệm này
không nhỏ hơn 2000V.
– Cách điện của những dây
quấn cần chịu đựng đợc
điện áp thí nghiệm đó trong
5 phút mà không xẩy ra
phóng điện.
– Nếu dùng giấy tẩm dầu dày
0,06mm chịu đợc điện áp
đánh thủng 1000V,để cách
điện 2000V thì số giấy sẽ là
(lấy thông số bảo vệ an toàn và uy tín là 5):
.5 = 10lớp

– Để cách điện giữa dây
quấn và lõi thép,ngời ta dùng
giấy bìa làm khuôn cho những
dây quấn.
– Để hoàn hảo nhất và tăng mức
cách điện, những MBA đợc tẩm
sơn cách điện. Nhng muốn
cho việc tẩm đạt kết quả cao
cao, nên phải sấy trong chân
không rồi tẩm dới đè nén để
chất tẩm thấm sâu vào những
khe hở của cuộn dây.
Bảng 10-3 cho điện áp đánh
thủng của một số trong những giấy và vải
cách điện dùng cho MBA (trị
số trung bình để tìm hiểu thêm,
trọn vẹn có thể thay đổi theo nhà
sản xuất).

IV. Tổng kết bài học kinh nghiệm tay nghề: 5p
– Nhắc lại nội dung chính của bài học kinh nghiệm tay nghề
V. Bài tập và hớng dẫn tự học
Câu hỏi 1: Kể tên những vật tư dùng làm mạch từ máy biến áp?
Câu hỏi 2: Nêu tên và hiệu suất cao của một số trong những loại vật tư cách điện của máy
biến áp
VI. Tự định hình và nhận định và rút kinh nghiệm tay nghề

22

Bài 11- Thực hành
Chuẩn bị vật tư và làm khuôn quấn máy biến áp
Kiểm tra thực hành thực tế ( 1t )
a/ Mục tiêu bài học kinh nghiệm tay nghề:
1. kiến thức và kỹ năng:
– Chuẩn bị dụng cụ thiết yếu cho quấn máy biến áp theo thiết kề
– Làm đợc khung quấn dây theo thiết kế
2. Kĩ năng:
Làm đợc thành thạo những việc làm sẵn sàng vật tư và làm khuôn quấn
MBA.
3. Thái độ:
Yêu thích việc làm, luôn tìm hiểu và vận dụng vào bài thực hành thực tế.
B/ Chuẩn bị bài dạy:
1/sẵn sàng nội dung:
– Nghiên cứu bài 11-SGK .
– Đọc tài liệu tìm hiểu thêm tương quan đến bài giảng.
2/Chuẩn bị vật dụng dạy học:
– Phích cắm điện, công tắc nguồn.
– Bàn quấn dây, panh, đồng hồ đeo tay đo điện, khoan, mỏ hàn, kìm những loại,
bút thử điện, tua
vít, dao, kéo…
– Lõi thép,dây quấn cuộn sơ cấp,thứ cấp,dây điện.
-Vật liệu cách điện: Giấy cách điện, bìa cách điện, băng dính,băng vải,
ống ghen.
-Vật liệu khác: Sơn cách điện, nhựa thông, thiếc hàn, ốc, vít, thanh kẹp…
III/ Tiến trình bài thực hành thực tế:
1/ ổn ®Þnh líp: 2 phót

KiĨm tra sÜ sè líp häc
2/ KiĨm tra bài cũ: 3p
Câu hỏi: Trình bày vật tư sản xuất dây quấn máy biến áp?Dây quấn
MBA cần đảm bảo những yếu tố gì?
3/ Nội dung bài thực hành thực tế: 125

23

Hoạt động của thầy
Tg
và trò
Hoạt động 1: Chuẩn
5
bị
* GV đặt vướng mắc:
– Mạch từ phải sẵn sàng
nh thế nào? cần để ý
những kích thớc gì?
– Dây quấn máy biến áp
sẵn sàng nh thế nào?
– Vật liệu cách điện cần
sẵn sàng những dụng
cụ gì?
Hoạt động 2: Làm
45
khuôn bìa
*GV vẽ sơ đồ khai triển
lên bảng và lý giải
cho HS hiểu.

I/Chuẩn bị vật tư sản xuất MBA
– Mạch từ.
– Dây quấn máy biến áp.
– Vật liệu cách điện của máy biến
áp.

II/ Quy trình thực hành thực tế
1/Làm khuôn bìa (cốt cách điện
hay lõi quấn dây).
1. Làm phần thân khuôn.
Phần thân khuôn phải phù thích phù hợp với
lõi thép máy biến áp, có kích thớc lớn
hơn mỗi cạnh của lõi thép từ
0,51mm. Chiều dày bìa khoảng chừng
1mm.
Ví dụ:
Trụ giữa có kích thớc: 41 x 68
x146mm.
Ta cắt bìa theo như hình khai triển,
tiếp sau đó ghép lại thành khuôn để
quấn dây.

146

*GV phân thành những
nhóm và yêu cầu những
nhóm thực hành thực tế đo và
cắt thân khuôn trên
bìa theo kích thớc trên.

Nội dung bài giảng

41

68

4
1

68

Phần để
dán

41

Hình 11-1a. Cách đo và cắt
thân khuôn
* Thực hành đo và cắt thân
khuôn.
(Các nhóm HS thực hành thực tế tuân theo
yêu cầu cña GV).

24

Hoạt động 2: Làm má
khuôn bìa
*GV lý giải:

Nếu máy biến áp nhỏ
phải có thêm hai mặt
bên gọi là má.
GV: Vẽ sơ đồ cách làm
má lhuôn(h 11-1b) lên
bảng và lý giải cách
80
làm

45

-Chiều rộng của má khuôn phải nhỏ
hơn hành lang cửa số lõi thép

1

110

2

160

3

7
*Thực hành làm má
0

khuôn220
250

(Các nhóm
HS thực hành thực tế
tuân theo yêu cầu của
GV).

2. Làm má khuôn bìa.
-Cắt bìa nh hình vẽ,giữa khoét
lỗ, gắn chặt vào trong thân để tạo
thành má khuôn.

4
5

Hoạt động 3: Làm cốt 25
gỗ
GV hớng dẫn họ sinh
cách làm cốt gỗ
HS để ý quan sát
Hoạt động 4: Đánh giá 5
GV định hình và nhận định tổng kết
bài thực hành thực tế

Hoạt động 5 Kiểm tra 45′
thực hành thực tế
GV: Chép đề lên bảng
HS: Làm bài kiểm tra
thực hành thực tế tính toán máy
biến áp trên giấy tờ

3. Làm cốt gỗ.

Làm lõi gỗ có kích thớc bằng trụ
giữa lõi thép (mỗi chiều thêm vào đó
1mm) lồng khuôn quấn dây vào lõi
gỗ này và chèn chặt để khi quấn
dây khuôn không trở thành bẹp
III. Đánh giá kết quả
– Công việc sẵn sàng
– Thực hiện thực hành thực tế đúng quy
trình
– Thái độ của học viên khi thực hành thực tế
– Kết quả thực hành thực tế
Đề bài: HÃy tính toán thiết kế MBA
có những thông số kỹ thuật sau: Điện áp sơ cấp
220V-50Hz. Điện áp thứ cấp 110V.
Công suất 50 VA
Đáp án và biểu điểm:
1. Xác định hiệu suất máy biến
áp.(2đ)
2. Tính toán mạch từ(2đ)
3. Tính số vòng dây của những
cuộn dây(2đ)
4. Tính tiết diện dây quấn và
đờng kính dây quấn.(2đ)
5. Tính diện tích quy hoạnh s hành lang cửa số.(2đ)

IV. Tổng kết bài học kinh nghiệm tay nghề: 5p
– Nhắc lại những nội dung chính của bài học kinh nghiệm tay nghề, nhận xét buæi häc

25

Reply
5
0
Chia sẻ

Video full hướng dẫn Share Link Tải Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật ?

– Một số từ khóa tìm kiếm nhiều : ” đoạn Clip hướng dẫn Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật tiên tiến và phát triển nhất , Chia Sẻ Link Download Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật “.

Giải đáp vướng mắc về Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật

You trọn vẹn có thể để lại phản hồi nếu gặp yếu tố chưa hiểu nhé.
#Tính #toán #thiết #kế #máy #biến #áp #một #pha #công #suất #nhỏ #có #những #thông #số Tính toán, thiết kế máy biến áp một pha hiệu suất nhỏ có những thông số kỹ thuật